«Эй имон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кў­ринглар, бир қавмга билмасдан мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар» (Ҳужурот сураси, 6-оят).

«Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Ва­лид ибн Уқбани Бани Мусталиқ қаби­ласига закотларни йиғиш учун юбор­дилар. Қабила одамлари узоқдан кў­ринган Валид ибн Уқбага пешвоз чиқишди. Валиднинг Бани Мусталиқ қа­биласи билан эски адовати бор эди. Уларни кўриб, қаттиқ қўрққанидан ортига қайтди ва Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг ҳузурларига келиб: “Ба­ни Мусталиқ қабиласи муртад бўлибди, за­котларини беришмади”, дея хабар берди.

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ха­­бар ишончли эканини текшириш учун Холид ибн Валидни Бани Мусталиққа юбор­дилар. Холид ибн Валид Бани Мусталиқ қабиласи ҳудудига тунда етиб борди. Ҳолат­ни аниқлаштириш учун қабила чегарасига аскарларидан бирини киритди. Аскар қабила Ислом динини маҳкам тутгани, муртад бўлмаганини айтди. Гапларининг исботи ўлароқ, азон овози ва намоздаги жаҳрий қироат ҳам эшитилиб турарди.

Тонг ёришгач, Холид ибн Валид розий­­аллоҳу анҳу маълумотлар тўғри эканига яна бир бор иқрор бўлди ва Набий соллал­лоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига қайтиб келиб, воқеани баён қилди. Ўша вақтда юқоридаги оят нозил бўлди».

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Хо­тиржамлик Аллоҳдан, шошилиш шай­тондандир”, деб таълим бердилар.

“Бир қавмга билмасдан мусибат ет­казиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар”. Яъни: “Шошилиб, ҳушёрликни қўлдан бой берманг”, де­ганидир. .

Оят адолатли кишининг хабари қабул қилинишига далил. Кимнинг фосиқлиги ошкор ва аниқ бўлса, у етказган хабар ижмога асосан қабул қи­линмайди. Зеро, хабар омонатдир. Фосиқ эса омонатдор бўла олмайди.

Имом Шофеъий раҳимаҳуллоҳ: “Фосиқ ни­коҳда валий бўла олмайди”, деган. Абу Ҳанифа ва Имом Молик раҳимаҳу­маллоҳ наздида эса, валий бўлса, жоиз. Чунки у аҳли аёлини рашк қилиш, улар учун мол-мулкини сарфлаш, оиласини ҳи­моя қилиш борасида ишончли бўлиши мумкин.

Фосиқ бошқалар номидан бирор гап ё бирор нарсани етказиши ёки элчи бўли­ши жоиз. Шунингдек, адолат талаб қилин­майдиган ўринларда фосиқ тасарруф қи­лиши жоиз саналади.

«Надомат чекувчи бўлманглар». На­домат пушаймонликдир. Инсон содир қилиб қўйган иши ҳақида: “Шу иш содир бўлмаганида эди”, деб орзу қилиши аф­сусланишидир. .

“Тафсири Қуртубий” асари асосида

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом

билим юрти ўқитувчиси

Охунжон АҲМЕДОВ тайёрлади.

Бугун, 30 июнь куни “Ҳаж – 2022” мавсумининг сўнгги зиёратчилари Тошкент халқаро аэропортидан Саудия Арабистонига жўнаб кетди. Уларни кузатиш учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси биринчи ўринбосари
Ҳомиджон домла Ишматбеков, мутасаддилар ва ОАВ вакиллари ушбу жойда жам бўлишди.

Юртдошларимизни кузатиш жараёнида Ҳомиджон домла Ишматбеков Ҳақ таолонинг байти сари йўл олаётган зиёратчилар эсон-омон муборак қадамжоларни зиёрат қилиб келиши, ушбу зиёратни юртимиз ва бутун дунё мусулмонларига бардавом қилишини сўраб хайрли дуолар қилди.

Эслатиб ўтамиз, зиёратчиларимиз шу йил 18-30 июнь кунлари Тошкент-Мадина, Бухоро-Мадина, Наманган-Мадина, Самарқанд-Мадина, Қарши-Мадина, Урганч-Мадина, Нукус-Мадина йўналишлари бўйича ҳаж сафарига кузатилди ва 14-31 июль кунлари юртимизга қайтиб келади.

Аллоҳ таоло Ҳаж сафарига отланаётган юртдошларимизнинг сафарларини бехатар, ибодат ва дуоларини мукаммал, дуолари мустажоб бўлишини насиб айласин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Зулҳижжа сўзи қандай маънони англатади?
“Ҳаж эгаси” деган маънони билдиради.

Зулҳижжа ойи қандай ой?
Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири, ҳижрий-қамарий тақвимнинг охирги ойидир.

Зулҳижжа ойи қандай фазилатларга эга?
Ҳаж ибодати адо этиладиган, қурбонлик қилинадиган, Арафа ва Қурбон ҳайити нишонланадиган ой. Бу ойда, айниқса унинг дастлабки ўн кунида қилинган ибодатлар Аллоҳ таоло учун энг севимли амаллардан саналади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зулҳижжа ойининг ўн кунидаги амалдан кўра афзалроқ амал йўқдир”, деганлар (Имом Ибн Ҳиббон ривояти).

Бу ойда тутилган рўза икки йиллик гуноҳларга каффорот бўлади.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Арафа кунининг рўзаси ўзидан аввалги бир йил ва ўзидан кейинги бир йилнинг гуноҳларига каффорат бўлишини Аллоҳдан умид қиламан”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

Зулҳижжа ойини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зулҳижжа ойининг дастлабки тўққиз кунида, Ашуро кунида ва ҳар ойдан уч кунда – ойнинг аввалги душанбаси билан икки пайшанбасида – рўза тутардилар (Имом Аҳмад ривояти).

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам янада кўпроқ зикр қилардилар ва: “...Бу кунларда таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ Муҳаммадур Расулуллоҳ), такбир (Аллоҳу акбар) ва таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) айтишни кўпайтиринглар!” дердилар (Имом Аҳмад, Имом Байҳақий ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу дуони кўп айтардилар: "Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаху лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шайьин қодийр" (Имом Термизий ривояти).

Эслатиб ўтамиз, 30 июнь пайшанба куни Зулҳижжа ойининг 1-кунидир. Валлоҳу аълам.

Даврон НУРМУҲАММАД