muslim.uz

muslim.uz

Маълумотларга қараганда, диний-экстремистик гуруҳлар ўзининг ғаразли мақсадларини амалга ошириш учун ёшлардан фойдаланади. Аксарият йигит-қизларнинг дунёқараши торлиги, ишонувчанлиги ва диний билими йўқлиги уларга қўл келади.
 
Афсуски, сўнгги вақтларда айрим ёшларнинг турли диний оқимларга қўшилиб қолиши кузатилмоқда. Бунинг сабаби нима? Экстремистик ва террористик ташкилотлар тарафдорлари таъсирига тушиб қолганларни бу йўлдан қандай қайтариш мумкин?
 
Бунга Тошкент шаҳар бош имом-хатиби ўринбосари Жасур Раупов ўз муносабатини билдирди.
 
Батафсил видеода танишинг.
 

وَحُشِرَ لِسُلَيْمَانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ وَالطَّيْرِ فَهُمْ يُوزَعُونَ

яъни:Сулаймон (хизмати) учун жин, инс ва қушлардан иборат лашкарлари тўпланиб, тизилган ҳолларида турдилар(Намл сураси, 17-оят).

Ушбу оятда Сулаймон а.с.нинг ҳайбатли лашкари васф қилинмоқда. Яъни, жинлар, инсонлар ва қушлардан таркиб топган, бир-бири билан мутаносиб тарзда, қатъий интизом асосида тузилган лашкар. Сулаймоннинг лашкарида тартибсизлик бўлиши мумкин эмас. Сулаймон а.с. лашкаридаги ҳар бир кимсани, у инсонми, жинми ёки қушми ҳар бирини номма-ном таниши билан бирга, сафдаги ўрнини ҳам билади. Шунинг учун ҳам, озгина ҳаяллаган Ҳудҳуднинг ўз ўрнида йўқлигини Сулаймон а.с. тезда пайқади.

وَتَفَقَّدَ الطَّيْرَ فَقَالَ مَا لِيَ لَا أَرَى الْهُدْهُدَ أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ

яъни:У қушларни кўздан кечириб: «Нега мен ҳудҳудни кўрмаяпман, балки у (берухсат) ғойиб бўлувчилардандир?!-деди” (Намл сураси, 20-оят).

Сулаймон а.с. лашкаридаги аскарларни доим назорат қилиб туради, ҳолидан хабардор, кўринмай қолса унинг сабабини сўрайди. Демак, Сулаймон а.с.нинг аскари зинҳор ўз ҳолига ташлаб қўйилган эмас.

حَتَّى إِذَا أَتَوْا عَلَى وَادِ النَّمْلِ قَالَتْ نَمْلَةٌ يَا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَسَاكِنَكُمْ لَا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمَانُ وَجُنُودُهُ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ

яъни:То улар чумолилар водийсига етганларида, бир чумоли: «Эй, чумолилар! Уяларингизга кирингиз, яна Сулаймон ва унинг лашкарлари ўзлари сезмаган ҳолларида сизларни эзиб кетмасинлар!» – деди(Намл сураси, 18-оят).

            Сулаймон а.с. ана шундай тартиб-интизомли лашкари билан чумолилар водийсидан ўтаётганида уларни кўрган чумолилардан бири ўз қавмига бўлган раҳм-шафқати ўлароқ, уларни эҳтимолий хатардан огоҳлантирмоқ мақсадида “Эй, чумолилар! Уяларингизга кирингиз”, деди. Хатар шундан иборат эдики, “Сулаймон ва унинг лашкарлари ўзлари сезмаган ҳолларида сизларни эзиб кетмасинлар”. Яъни, қасддан эмас, балки лашкарнинг тузилмаси, унинг юриш тартиби ўзига хос бўлгани туфайли, ҳамда одатда оёқ остида кўз илғаши қийин бўлган майда ҳашаротни сезмаслик натижасида эзиб кетиш эҳтимоли мавжуд.

         Чумолининг ўз қавмига ушбу услубда нидо қилиши, ўз навбатида чумолиларнинг унинг чақириғига итоат этишларини таъминлайди. Чунки, талофат кўриш аниқ эмас, балки эҳтимол кўпроқ бўлган ҳолда ўзини эҳтиёт қилиш тирик жонзотларнинг табиатида бор нарса. Аксинча, ҳалокат етиши аниқ бўлганда аксарият ҳолларда жонзотлар ўзини ҳимоя қилиш учун мудофага ўтади, натижада ожизлиги туфайли ҳалок бўлади.

         Қолаверса, чумоли Сулаймон а.с.ни маъзур тутиб, чумолиларни қасддан эзмаслигини эътироф этгани ҳолда, “ўзлари сезмаган ҳолларида сизларни эзиб кетмасинлар”, деди. Бордию, Сулаймон а.с.нинг лашкари чумолилардан бир қанчасини эзиб кетган тақдирда ҳам, чумоли буни қасддан эмас, балки сезмасдан қилди, деб Сулаймон а.с. ва унинг қўшинлари ҳақида яхши гумон қилиши бор. Зеро, чумоли Сулаймон а.с.ни билади, унинг адолатини, махлуқотларга нисбатан шафқатини тан олади, унинг гапини тушунишига ҳам ақли етади. Шунинг учун, Сулаймон а.с.га нисбатан одоб сақлаган ҳолда сўзлади.

فَتَبَسَّمَ ضَاحِكًا مِنْ قَوْلِهَا 

яъни: “(Сулаймон) унинг сўзидан кулиб, табассум қилди(Намл сураси, 19-оят).

         Чумолининг сўзини фаҳмлаган Сулаймон а.с. “кулиб, табассум қилди”. Сулаймон а.с. чумолининг ўз қавмига нисбатан меҳр-шафқатли эканини кўриб, У ва унинг лашкаридан гўё узр сўраган ҳолда, одоб сақлаб айтган гапидан таажжубланиб, беихтиёр табассум қилди.

         Сулаймон а.с. ушбу ҳолатдан таъсирланиб, Аллоҳ таоло томонидан унга ато этилган неъматларга яна бир карра шукр қилди. Шунча имконият, қувват, илм, фаҳм, мулк, пайғамбарлик барча-барчаси учун Аллоҳ таолога шукрона қилди.

وَقَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَى وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَدْخِلْنِي بِرَحْمَتِكَ فِي عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ

яъни: “Эй, Раббим! Менга ва ота-онамга инъом этган неъматингга шукр қилишга ва Ўзинг рози бўладиган яхши амалларнигина қилишга мени муваффақ этгин ва мени Ўз фазлинг билан солиҳ бандаларинг қаторига киритгин!” (Намл сураси, 19-оят).

Сулаймон а.с. унга берилган барча неъматларни фақат яхшилик йўлида ишлатишга эришиш билан унинг шукри адо бўлишини билади. Шунинг учун мазкур дуони қилмоқда. Бу дуо Аллоҳ таолонинг берган беҳисоб неъматларига шукр қилишни ҳохлаган ҳар бир солиҳ банданинг дуосидир.

Имом Бухорий ва Муслим Абу Ҳурайра р.а.дан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз с.а.в. айтадилар: “Ўтган пайғамбарлардан бирини битта чумоли чақиб олди. Шунда у чумолиларнинг уйига ўт қўйишга буюрди ва барча чумолилар ўтда куйиб ўлди. Шунда Аллоҳ таоло у пайғамбарга: битта чумоли чаққани учун тасбиҳ айтиб турган бутун бир чумолилар умматини ҳалок қилдингми?! Ўша сени чаққан битта чумолини ўлдирсанг кифоя эдику, деб танбеҳ берди”.

Уламолар ушбу ҳадиснинг шарҳида айтадилар: Ўша пайғамбарнинг шариатида чумолини ўлдириш ҳамда ўт билан куйдириш жоиз бўлган. Чунки, Аллоҳ таоло унга чумолини ўлдиргани учун ёки ўт билан куйдиргани учун эмас, балки битта чумолини ўрнига кўп чумолиларни ўлдиргани учун танбеҳ берди.

Бизнинг шариатимизда эса, чумолиларни ўлдириш ва ҳайвонларни ўт билан куйдириш жоиз эмас. Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда айтилишича, Пайғамбар с.а.в. тўртта жонзотни ўлдиришдан қайтардилар: чумоли, асалари, ҳудҳуд ва сард (қушнинг номи). Албатта, бошқа ҳадисларда булардан бошқа ўлдириш мумкин бўлмаган ҳайвонот ва қушларнинг исми зикр қилинган. Шуни таъкидлаш лозимки, агар мазкур ҳайвонот ва қушлар инсонга зарар ёки озор берса, унинг озоридан сақланиш мақсадидагина ўлдириш мумкин бўлади. Жумладан, чумолини ҳам.

Чумоли ақлли, кучли ва ҳид билиш қобилити юқори бўлган ҳашаротдир. У донни инига олиб келгач, униб кетмаслиги учун икки бўлакга бўлиб қўяди. Тўплаган озуқасининг ярмини ейди ва қолган ярмини захира учун сақлаб қўяди. Демак, чумоли яхшигина иқтисодчи ҳам экан.

Сулаймон а.с.нинг қиссасидан чумолининг ўз қабиладошларига нисбатан нақадар куюнчак ва шафқатли эканлигини ҳам билиб олдик.

Кичкинагина чумоли ковагидан чиқиб, озуқа илинжида узоқ масофаларни босиб ўтади. Озуқа топгач йўлнинг паст-баланд, қийшиқ-қинғирлигидан қатъий назар уйига тортқилаб олиб келади. Озуқани ўша онда емай, балки келажак кунлари учун захира қилади. Агар уясига ёмғир ёғиб озуқаси нам тортса, уларни ташқарига олиб чиқиб қуритади. Чунки, нам ҳолатида қолса, озуқа чириб, истеъмолга яроқсиз ҳолга келади.

Чумоли олиб келган озуқасини фақат ўзи емайди. Яъни, чумолилар жамоат бўлиб озиқланишади. Уларда ҳамма меҳнат қилади ва ҳамма бирга овқатланади.

Чумолиларда ёлғончилик йўқ. Ёлғончини ёмон кўради. Ибнул Қаййум р.а. “Шифоул алил” китобида ҳикоя қиладилар: Мен ишонган одамлардан бири менга айтиб берган эди: Бир чумоли инидан чиқиб кетаётиб йўлда чигиртканинг бир бўлагини топиб олди. Тортқилаб олиб кетишга кучи етмагач, ортига қайтиб, ўзи билан бир нечта ёрдамчиларни бошлаб келди. Улар етиб келгунча мен чигиртгани олиб қўйдим. Келган чумолилар ўша ерда айланишиб, озуқани топиша олмагач, уни ўзини ёлғиз қолдириб қайтиб кетдилар. Кейин чигирткани жойи қўйдим. Чумоли яна тортқилашга уринди ва яна кучи етмай ёрдамчиларни чақирди. Етиб келгунларича яна чигирткани олиб қўйдим. Келганлар озуқани топа олишмай қайтиб кетдилар. Бу ҳолат бир неча бор такрорлангач, сўнги мартада келган чумолилар уларни чақирган чумолини ўртага олиб, ҳар томондан тишлаб, парчалаб ташладилар.

Ибнул Қаййум р.а. айтадилар, мен ушбу ҳикояни шайхим Ибн Таймия р.а.га айтиб берганимда: Аллоҳ таоло чумолиларни ёлғонни ёмон кўрадиган, ёлғончини жазолайдиган фитратда яратган, дедилар. (Шифаул алил китобидан).        

Чумоли озуқани тақсимлашни ўрнига қўяди. Битта чумолини уч дона буғдой дони билан бирга бир идишга солиб, усти ёпиб қўйилди. Шунда чумоли ана шу уч дона буғдой ҳисобига узоқ муддат тирик қолган.

Ибнул Қаййум р.а. айтадилар: Бир гал темирчи ўтта қизиган темир ҳалқани совитиш учун ерга улоқтирди. Темир ҳалқа тасодифан чумоли турган жойга келиб тушди. Яъни, чумоли қизиб турган темир ҳалқанинг орасида қолди. Иссиғдан қочиш учун ҳар тарафга чопмасин чиқа олмади. То ҳалқа совигунча унинг марказида қимирламай турди. Шу тариқа у ўзини темирнинг иссиғидан сақлади (Шифаул алил китобидан).

Аллоҳ таолодан дуо қилиб сўраймиз, бизларни Ўзи яратган махлуқотлари устида тафаккур қилиб, буларни беҳуда яратмаганини эътироф этадиган, мудом зикр қиладиган бандаларидан қилсин.

 إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآَيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ  الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

яъни: “Осмонлар ва Ернинг яратилишида, тун ва куннинг ўрин алмашиб туришида ақл эгалари учун аломатлар бордир. Улар туриб ҳам, ўтириб ҳам, ётиб ҳам Аллоҳни зикр этадилар ва осмонлару Ернинг яратилиши ҳақида фикр юритадилар (ва дуо қиладилар:) «Эй, Раббимиз! Бу (коинот)ни беҳуда яратмагансан. Сен (айблардан) пок зотдирсан. Бас, бизни дўзах азобидан сақлагин!” (Оли Имрон сураси, 190-191-оятлар).

Омин, ё Роббал аламин.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

раисининг биринчи ўринбосари

Ҳомиджон домла Ишматбеков

БАА раислиги остида Ислом ҳамкорлик ташкилотига (ИҲТ) аъзо давлатларда миллий ген банкларини ривожлантириш бўйича онлайн семинар бўлиб ўтди ва унда ИҲТга аъзо 30 та давлат ва 10 та халқаро ташкилотдан 160 дан ортиқ эксперт ва вакиллар иштирок этди, деб хабар беради "Дунё" ахборот агентлиги ташкилотчиларга таянган ҳолда.
Семинар иштирокчилари ИҲТга аъзо давлатларда барқарор озиқ-овқат тизимларини мустаҳкамлаш ва яратиш мақсадида ўсимлик ва ҳайвонот генетик ресурсларини озиқ-овқат ишлаб чиқариш ва қишлоқ хўжалиги учун ривожлантириш, сақлаш ва алмашиш билан боғлиқ турли масалаларни кўриб чиқдилар. ИҲТ экспертлари иштирокчиларнинг соғлом озиқ-овқат маҳсулотларини яратиш учун замонавий илмий усуллардан фойдаланишларини тавсия этдилар.
COVID -19 пандемияси, иқлим ўзгариши ва биохилма-хилликни йўқотишнинг ҳалокатли оқибатларини ҳисобга олган ҳолда семинар иштирокчилари мувофиқлаштирилган ҳаракат зарурлигини таъкидладилар.
Ўсимлик ва ҳайвонот генетик ресурсларини сотиб олиш, барқарор фойдаланиш ва алмашиш бўйича миллий ҳаракатларни рағбатлантириш ва мувофиқлаштириш ИҲТ мамлакатларида ишлаб чиқариш ва қишлоқ хўжалигининг ривожланишини оширади ва тўйиб овқатланмаслик ва очликка қарши курашишда ёрдам беради.
Ушбу мақсадларга эришиш учун озиқ-овқат хавфсизлиги масалаларига кўп қиррали ёндашув ва қишлоқ хўжалиги биохилма-хиллигини сақлаш ва енгиллаштириш бўйича қатор халқаро ташаббусларни қабул қилиш ўринли эканлиги таъкидланди.
Wakf каби анъанавий Исломий Молия воситаларининг янгидан оммалашиб бораётганлигини ҳисобга олган ҳолда, Ислом озиқ-овқат хавфсизлиги ташкилоти (IOFS) Seed Wakf ни янги стрессга чидамли экин турларини ва уларни сақлаш ва алмашиш инфратузилмасини тадқиқ қилиш ва ривожлантиришни қўллаб-қувватлайдиган хайрия жамғармаси сифатида яратишга чақирди.
Семинарда, шунингдек, Аъзо давлатлар, хусусий сектор ва миллий ген банклари ёки илмий-тадқиқот муассасалари вакилларидан иборат бўлиши лозим бўлган техник қўмита тузиш таклифи ҳам тақдим этилди. Қўмита IOFS Ижроия қўмитаси ва Котибият билан ҳамкорликда ҳаракат режалари ва тегишли масалаларнинг бажарилишини назорат қилади.
Иштирокчилар томонидан ўқув машғулотлари, семинарлар, ахборот кампаниялари, биохилма-хиллик тадқиқотларини ташкил этиш ҳамда миллий ва халқаро ген банкларини ташкил этиш бўйича бир қанча таклифлар тақдим этилди. Юқорида қайд этилган мақсадга эришиш халқаро ҳамкорлик ва ҳамкорликни мустаҳкамлаш, миллий ва инсон салоҳиятини ривожлантириш, ген банкларига кўпроқ ресурсларни ажратиш, молиялаштириш ҳамда бошқа чора-тадбирларни амалга оширишни талаб этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ҳофиз ибн Касийр раҳимаҳуллоҳ айтадилар : Аллоҳнинг амри билан кўз тегиши ва унинг таъсири ҳақдир.

(«Ибну Касийр тафсири»)

Ҳофиз ибн Хожар раҳимаҳуллоҳ айтадилар : Кўз  тегиши ёмон  табиатли  кишидан бир  нарсага  Ҳасад  билан  ёқтириб қарашидан пайдо  бўлади. Назар қилинган кишига ундан зарар  ҳосил бўлади.

(«Фатхул борий»)

Ибнул Асийр раҳимаҳуллоҳ айтадилар : Қачонки бир кишига душмани  ёки бир Ҳасадгуй назар ташласа ва ўнга таъсир қилса ва шу  сабабдан у касал бўлиб колса, ўнга кўз тегибди, деб  айтилади.

(Ан-ниҳоя)

Баъзи уламолар айтадилар: “Қулоқ солиш ва ақл ишлатишдан  бенасиб  қолган тоифалар кўз тегишини инкор қилганлар. Улар кўз тегишини: «Бу гаплар ваҳима гаплардан бўлак нарса эмас, ҳақиқатда йўқ  нарсалардир», деб изоҳлайдилар. Бу гапларни айтаётганлар одамлар ичида энг илмсиз, ақл ва қулоқ солиш борасида жоҳил, бети қалин, табиати қўпол, руҳлар ва жинлар, уларнинг сифатлари  ва таъсирлари  ҳақида маърифатдан йироқ бўлган кишилардир. Оқил  кишилар эса, миллатлари кандай бўлишидан катъий назар, улар кўзнинг сабаби ва таъсир қилиши  ҳақида турли фикрларда бўлсалар ҳам кўзнинг тегишини йўққа чиқармайдилар ва инкор қилмайдилар.”

Баъзи уламолар айтадилар: Маълумки Аллоҳ субханаҳу жисмлар ва руҳларда қувватлар ва турли табиатларни яратиб, уларнинг кўпчилигида ўзига хосини ва таъсирли кайфиятларни барпо қилган. Оқил инсон  руҳларнинг  жисмларга  таъсир  қилишини инкор қилиши мумкин эмас. Чунки бу гувоҳ бўлинган ва  ҳис қилинган  нарсадир. Мисол учун бирор кишидан тортиниб, уялиб турган кишига, ўша киши  қараса, унинг юзи қизариб кетади, биронта кишидан қўрқаётган кишига, қўрқитаётган киши қараса, қўрқувчининг юзи сарғайиб кетганини  кўрасиз. Инсонлар назар таъсиридан  касалликка чалиниб, қуввати заифлашганларнинг гувоҳи бўлишган. Буларнинг бари руҳлар таъсирининг  воситасидандир. Кўз тегишининг  кўзга боғликлиги кучли бўлгани учун  ҳам «кўз тегиш» деб бу ҳодисани кўзга боғланади.  Аслида кўзнинг бу ўринда  алоқаси йўқ бўлиб,  фақат  руҳгина таъсир қилади. Руҳлар - табиати, қуввати, кайфияти, ўзига  хослиги билан турли-туман бўлиб,  Ҳасадгуй руҳ, Ҳасад қилинаётган  руҳга  очиқ азият беради.  Шунинг учун Аллоҳ субҳанаҳу -  ўз расулига ҳасадгуйнинг ҳасад қилаётган  вақтдаги ёмонлигидан паноҳ сўрашни  буюрди. Ҳасадгуйнинг ҳасад қилинаётган кишига  азият беришини  инсоният ҳақиқатидан ташқарида бўлган кишигина инкор этади.  Кўз тегишининг асли келиб  чиқиши ҳам мана шундайдир. Зеро кўз тегаётганида ҳасадгуй ва бузуқ жон  бузуқ кайфиятга кириб, ҳасад қилинаётган жонга  рўбарў келади ва ўзига хослиги билан ўнга  таъсир қилади.  Бунга мисол қилиш учун энг яқин бўлган нарса  -  илондир.  Ундаги заҳар  кувват билан яшириниб туради. Душманига рўбарў келгач, ғазаб куввати ажралиб чиқиб, азият берувчи ярамас  бир кайфият тусига кира  бошлайди. Илонларнинг ичида мана шундай кайфияти кучайиб, қувватга кирувчи ва  ҳатто қориндаги ҳомиланинг тушишига  ёки кўзни кўр бўлишига  таъсир қилувчиси ҳам бор.  Пайғамбар (соллоллоҳу алайҳи ва саллам)  думи кесик ва «зу туфятайн» деган илонлар тури ҳақида айтганларки : «У  иккиси кўзни  кўр қилади ва ҳомилани туширади». (Бухорий, Муслим)

Кўзнинг таъсири гоҳо тегиш, гоҳо  рўбарў келиш, гоҳида қараш, Гоҳида руҳнинг таъсир қилаётган кишиси томонига  юзланиши билан, Гоҳида дуолар,  дам солишлар ва тааввузотлар билан,  Гоҳида эса уй ва хаёллар билан ҳам бўлади.  Кўзи  тегаётган кишининг таъсири қарашгагина боғлиқ эмас.  Балки, Гоҳида киши  кўр бўлса ҳам,  унга бирор нарсанинг сифати баён қилинганда, уни кўрмаса ҳам унга таъсир қилади. «Кўзи бор» деб аталадиганларнинг кўпчилиги, кўз  тегаётган нарсани кўрмасданоқ, унинг сифатини эшитганида унга  таъсир қилиб қуяди. Кўз  «кўзи бор» кишидан чиқиб, Гоҳо  нишонга тегувчи, Гоҳида эса хато кетувчи  камоннинг ўки  кабидир.  Агар у ҳеч бир ҳимоясиз жонга  дуч келиб қолса,  шубҳасиз унга тегади, агар қуролланган совутли жонга дуч келса, у кучини йўқотиб,  таъсир қилолмайди. Гоҳида эса  ўқ ўз эгасига  қайтиб кетиши ҳам мумкин. Кўз тегишининг  асли келиб чиқиши  «кўзли» кишининг бирор нарсани ёқтириб қолишидан бўлади. Сўнгра унинг нафсидаги  бузуқ кайфият бўнга эргашади ва  заҳарини сочиш учун у  кўзлаётган  кишисига ёки нарсасига  назар ташлашдан фойдаланади. Баъзида  киши ўзини  ўзи  беихтиёр кўзлаб қуяди.

 

ЎМИ матбуот хизмати

lundi, 13 juillet 2020 00:00

Профессионалмисиз?

        Бугун ҳар бир соҳага профессионал кадр керак. Назаримда инсон ўзи ҳаётда ҳам профессионал бўлиши лозим. Жилла қурса инсонийликни профессионал амалга оширайлик.

“Профессионал”нинг ўзбекчаси қандай бўлади? Тимсолий қилиб, “Устаси фаранг” десак, тўғрими? Хуллас, ҳаёт саҳнасида устаси фаранг бўлинг. Атрофингиздаги бутун борлиқ сизнинг фойдангизга, буюк манфаатларингиз йўлида ишлашини унутманг. Эртами-кеч албатта зафар қучишингизга заррача гумон қилманг.

         Ҳаваскор ва профессионаллар орасидаги асосий фарқ мана шунда: ҳаваскор муваффақиятга эришувига УМИД қилади, профессионал эса бунга астойдил ИШОНАДИ.

         Худди шу кайфиятдаги мусулмон эса ҳар бир қилаётган ишини моҳирлик ва меҳр билан бажаради. Оила, жамият, ишхона ва дўстлар орасида, одамлар билан ҳам профессионал ёндашув асосида мулоқот қилади.

Бунинг учун бизда барча имкониятлар мавжуд. Хўш, қандай?

–       Қуръони карим – дастуруламал.

–       Суннат – қандай яшаш ва нима қилиш кераклигини ўргатувчи йўл.

–       Уламолар ва устозлар ўгити.

Тинчлик, инсонпарварлик ва яхшилик тарғиботчиси бўлган динимиз, бизни профессионал шахс, кадр, инсон ва мусулмон бўлишимизда энг катта таянчдир.

Ғарб инсоншунослари битган машҳур китоблар мағзи аслида Шарқ алломаларининг этагидан тўкилган дурдоналардан иборат. Масалан, имом Абу Ҳомид Ғаззолий ҳазратларининг мана бу ўгитларига қулоқ тутайлик: “Билгилки, инсон қалби сир-синоатлар кони ва жавоҳирот манбаидир. Бироқ улар бу ерда темир ва тошдаги оташ ёки ер остидаги сув каби яшириндир. Ва бу сир-синоатларни самодан ўзга нарса ёрдамида очиш мумкин эмас. Негаки, қалб манзилига фақат “эшитиш даҳлизи” орқалигина ўтиш мумкин. Ва мавзун, таносиб оҳанглар уларни ташқарига олиб чиқадилар”. (“Иҳё улум ад-дин”, 788-бет.)

Ўзингизни кашф этинг! Дангасалик, бекорчи ўй-ҳаёллар, “қилолмайсан”, “қўлингдан келмайди”, “бу сенинг ишинг эмас”, ҳасад, бахиллик, ўзингизни бечораҳол кўришни бас қилинг!

Аллоҳ таолодан ўзимизга куч-қувват, жасурлик ва шижоат сўраб дуо қилайлик!

 

Саидаброр Умаров тайёрлади

Мақолалар

Top