muslim.uz

muslim.uz

Бутун оламларга раҳмат қилиб юборилган суюкли Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо саллаллоҳу алайҳи васалламнинг таваллуд ойлари барчамизга муборак бўлсин!
Маълумки, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам милодий 571 йили Рабиул аввал ойининг 12 куни Маккаи Мукаррамада Қурайш қабиласида таваллуд топганлар.

Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам – пайғамбар ва расулларнинг охиргиси, Ҳавзи кавсар соҳиби, умматлари жаннат аҳлининг учдан бир қисмини ташкил қиладиган Зотдирлар. Ҳатто пайғамбарлар ҳам У Зотга уммат бўлишни орзу қилганлар.

Дарҳақиқат, Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васаллам – пайғамбарларнинг энг улуғи ва хотималовчиси, бутун оламга раҳмат қилиб юборган элчи, инсоният фахри, одамларнин энг яхшиси, энг яхши хулқлиси ва комилидирлар. Аллоҳ таоло Ўз Расулига хитоб қилиб, уни бутун оламга раҳмат элчиси эканини тасдиқлаб, Қуръони каримда бундай деган:


وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ

яъни: “(Эй, Муҳаммад!) Биз Сизни (бутун) оламларга айни раҳмат қилиб юборганмиз” (Анбиё сураси 107-оят).
Қайси бир мусулмон Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаламни чин дилдан яхши кўрса, албатта жаннатда У Зот билан ҳамроҳ бўлиш бахтига муяссар бўлади.

Ҳар биримиз Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг сийратлари ва ҳаётларини янада кенгроқ ўрганиб, барча иш ва амалимизда У Зотга эргашиш, У Зотнинг хулқларига мувофиқ ҳаёт кечиришимиз керак. Чунки, қанча Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг сийратларини ўргансак, ўз-ўзидан У Зотга бўлган муҳаббатимиз яна ҳам ортади. Шу билан бирга шариатимизнинг баъзи ҳукмларини янада яхшироқ англаймиз.

Маълумки, бу улуғ ойда юртимиз бўйлаб Пайғамбаримизга атаб мавлудун Набийлар ўқилади.

Шу ўринда гўзал ва бетакрор юртимизнинг юртимизнинг ҳар бир гўшасида бўлганидек, Андижонда жуда катта байрам, суюкли Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи васалламнинг туғилган ойлари вилоят масжидларида тараннум этилмоқда. Мавлуд маросимида Қуръон тиловат қилиниб, саловотлар айтилади. Пайғамбаримизнинг ота-боболари, насл-насаблари, туғилишлари, хулқ-атворлари ва ҳаётлари ҳақида назм ва қасидалар ўқилади. Бу эзгу иш – Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг сийратларини ўрганишга яна бир туртки бўлади.

Аллоҳ таоло барчаларимизнинг қалбимизга Расулининг муҳаббатини жо қилсин! Қиёматда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг “ҳамд” байроқлари остида туриш ва У Зотнинг муборак шафоатларига эришиш ҳамда жаннатда Расулига қўшни бўлиш бахтини насиб этсин! Омин!

 

Ўзбекистон мусулмонлар идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистоннинг Саудия Арабистонидаги элчиси Улуғбек Мақсудов «Туяларни парвариш қилиш» халқаро ташкилоти раиси шайх Фахд бин Фалаҳ ал-Хислин билан шу соҳада ҳамкорликни йўлга қўйиш масалаларини муҳокама қилиш учун учрашди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.

Учрашув давомида Ўзбекистонда Саудия Арабистони сармояси иштирокида йирик туя наслчилик комплексларини барпо этиш, шунингдек, Саудия Арабистонидан республикага туялар олиб кириш тўғрисида дастлабки келишувга эришилди.

Шайх ўзбекистонлик ҳамкасблари билан наслчилик, озуқа базасини мустаҳкамлаш, ушбу соҳадаги илмий ёндашувларлар ва илғор замонавий технологияларни жорий этиш борасида тажриба алмашишга тайёрлигини билдирди. «Туяларни парвариш қилиш бўйича тажрибамиз шуни кўрсатадики, ушбу саноат рентабелли ва арзон нархлардаги маҳсулотлар ишлаб чиқаришни таъминлайди. Туядан гўшт ва сут, шунингдек, турли хом ашёлар — жун, чарм ва бошқалар олиш имконияти бор. Туячиликни ривожлантириш аҳоли юқори сифатли гўшт ва бошқа озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлашга, шунингдек, қишлоқ жойларда яшовчи фуқароларни иш билан таъминлаб, даромадлари кўпайишига ёрдам беради» — дея таъкидлади Фахд бин Фалаҳ ал-Хислин.

2020 йил бошида шу соҳадаги мутахассислардан иборат Ўзбекистон делегацияси туя наслини ривожлантириш жараёни билан яқиндан танишиш учун Саудия Арабистонига ташриф буюриши кутилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ислом динининг асосий манбаси ҳисобланган Қуръони каримнинг энг қадимий нусхалари халқимизнинг бебаҳо мероси сифатида қадрланади. Юртимиздаги ана шундай маънавий мерослардан бири Ўзбекистон мусулмонлари идораси музей-кутубхонасида сақланаётган VIII асрга оид “Катта Лангар Қуръони” саҳифаларидир.
Муҳтарам Президентимизнинг 2017 йил 24 майда “Қадимий ёзма манбаларни сақлаш, тадқиқ ва тарғиб қилиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори ижросини таъминлаш мақсадида, қадимий ёзма асарларни бус-бутунлигини сақлаш борасида Диний идора томонидан кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Жумладан, илғор хорижий тажрибалар ўрганилди, соҳанинг етук мутахассислари иштирокида ўқувлар ташкил этилди ва чет-эллик экспертлар юртимизга таклиф этилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг тегишли фармойиши ва Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг 2019 йил 21 сентябрдаги 07/1-906-сонли топшириғи асосида Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Дин ишлари бўйича қўмита, Маданият вазирлиги томонидан “Мўйи муборак” музейида сақланаётган “Катта Лангар Қуръони” саҳифаларини маҳаллий ва Лувр музейи реставраторлари иштирокида Диний идоранинг консервация ва реставрацияси лабораториясида реставрация қилинди.

 

 

“Катта Лангар Қуръони” саҳифаларини консервация ва реставрация қилиш жараёнида Франциядан келган мутахассислар Аксель Дело, Аурель Стрери, Ўзбекистон Миллий кутубхонаси косервация ва реставрация бўлими бош мутахассиси Шухрат Пўлатов, Ўзбекистон Республикаси Маданият Вазирлиги ҳузуридаги Маданият ва санъатни ривожлантириш жамғармаси бўлими ўринбосари Шаҳноза Ишматова, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Кутубхонаси мудири Камолиддин Маҳкамов ва етакчи мутахассис Саидраҳмат Икрамов иштирок этди.

 

 

7-11 ноябрь кунлари давомида “Катта Лангар Қуръони” саҳифаларини консервация ва реставрация қилиш жараёни биринчи босқичи якунланди. Кейинги йилнинг февраль ойидан реставрация давом эттирилади, сентябрь ойидаги учинчи босқич ишларидан сўнг жараён якунланади.
Маълумот ўрнида, Катта Лангар Қуръони Қашқадарё вилояти Қамаши туманидаги Лангар ота масжидида узоқ вақт сақлангани боис шундай ном олган бўлиб, Ислом оламидаги энг қадим тарихга эга Мусҳаф қўлёзмаларидан бири саналади.
«Катта Лангар Қуръонининг [Ўзбекистон Мусулмонлар идорасида сақланаётган қисми] 12 та бирлаштирилган саҳифа ва битта алоҳида ─ жами 13 та саҳифадан иборат. Саҳифалар XIX асрда муқоваланган. Қуръоннинг ўзи эса VIII асрда битилган деб ҳисобланади.
Катта Лангар Қуръонининг Ўзбекистонга қандай келиб қолгани ҳақида аниқ маълумотлар йўқ. Илмий тадқиқотлар хулосасига асосан, қўлёзманинг битилиши VIII асрнинг охирги чорагида – араб грамматикаси қоидалари шаклланган даврга тўғри келади.
Тахминларга кўра, Катта Лангар Қуръонининг умумий ҳажми 206 саҳифани ташкил этган. Ҳозиргача уларнинг фақатгина 97 таси сақланиб қолган. Қолган қисмининг тақдири номаълум. Саҳифаларнинг 81 таси Санкт-Петербургдаги Шарқ қўлёзмалари институтида сақланади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Бандаларнинг ҳаракат ва сукунатларидан тортиб барча феъллари ҳақиқатан уларнинг касб ва фаолиятлари ҳисобланади, лекин уларни Аллоҳ яратади. Уларнинг ҳаммаси Аллоҳнинг хоҳиши, илми, қазоси ва қадари билан юзага келади. Тоат ва савобли ишлар Аллоҳнинг амри, муҳаббати, ризоси, илми, хоҳиши, қазоси ва тақдири билан амалга оширилур. Тоатсизлик ва гуноҳ ишлар эса, Аллоҳнинг илми, қазоси, тақдири ва хоҳиши билан амалга оширилса­да, Унинг муҳаббати, ризоси ва амри билан эмасдир. 

(Имом Аъзам Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг

“Фиқҳи акбар” китоби)

 

 АҲЛИ СУННА ВАЛ ЖАМОА ЭЪТИҚОДИ: Пайғамбарларнинг барчалари кичик ва катта гуноҳлардан покдирлар

 

Пайғамбарларнинг барчалари кичик ва катта гуноҳлардан, куфр ва қабиҳ ишлардан покдирлар. Магар улардан баъзи саҳву хатоликлар содир бўлгани рост. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳнинг ҳабиби, бандаси, расули, набийси, сафий ва нақийсидирким, зинҳор санамларга сиғинмаганлар, бир лаҳза ҳам Аллоҳга ширк келтирмаганлар ва асло кичик ва катта гуноҳга қўл урмаганлар.

 

(Имом Аъзам Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг

“Фиқҳи акбар” китоби)

 

Маълумки, инсоният тамаддунининг тараққий этишида бир неча омиллар сабаб бўлади. Булар қаторида тинчлик ва барқарорлик аввалги ўринларни эгаллайди.  XXI аср бошида жаҳондаги тинчлик ва осойишталик, барқарорлик ҳамда  инсоният тақдири, унинг тараққиёти, равнақига таҳдид солаётган экстремизм,  терроризм барча давлатлар, миллатлар бир ёқадан бош чиқариб курашиши зарур бўлган иллатга айланмоқда. Бузғунчи ғояларга асосланган халқаро терроризм ва эестремизм, унинг ҳар қандай кўриниши кишилик жамиятининг ўтмишида ҳам, бугунида ҳам бутун-бутун халқлар бошига оғир кулфатлар ёғдирган. Ҳар йили унинг тажовузидан 100 мингдан ортиқ бегуноҳ кишилар қурбон бўлмоқда, жамият ривожланиши, айрим давлатлар, минтақалар ва инсоният цивилизациясининг тараққиётига жиддий таҳдид солмоқда ва мудҳиш оқибатлар келтириб чиқармоқда.

“Экстремизм” тушунчаси муқаддас динимизнинг илоҳий китоби Қуръони карим оятлари ва Пайғамбар алайҳиссалломнинг ҳадисларида келган “ғулув”, “туғён”, “ҳаддан ошиш” каби маънони англатиб, динимиз таълимотида уларнинг барчаси қораланган ва мусулмонлар бундай амаллардан қайтарилган.

Қуръони каримда ғулув лафзи бир неча ўринларда зикр қилинган бўлиб, мўмин-мусулмонларга мана шундай туғён, ҳаддидан ошишдан қайтарилган. Масалан,   Моида сурасининг 77-оятида: “Айтинг: “Эй, аҳли китоблар! Динингизда ҳаддан ошмангиз ва олдиндан адашган ва кўпларни адаштирган ҳамда тўғри йўлдан чалғиганларнинг ҳавойи нафсларига эргашмангиз!” деб буюрилган. Яна шунингдек, Бақара сурасининг 229-ояти каримасида: “Кимки Аллоҳнинг ҳудудидан тажовуз қилса, ана ўшаларгина золимлардир”, Ҳуд сурасининг 112-оятида: “Бас, (эй, Муҳаммад) буюрилганингиздек тўғри бўлинг! Сиз билан бирга тавба қилганлар ҳам (тўғри) бўлсинлар! Ҳаддан ошиб кетмангиз, (эй, мўминлар!) У қилаётган ишларингизни, албатта, кўриб турувчидир” деб марҳамат қилган.

Ислом дини тавҳид дини, якка худолик дини ҳисобланади. Исломда  якка-ю ёлғиз Аллоҳга ибодат қилишга буюрилган бўлиб, динда ғулувга кетиш, ҳаддан ошиш, туғёндан қайтарилган. Бунинг асл сабаби эса ғулув ва ҳаддан ошиш ихтилофга, гуруҳбозликка олиб келади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай деган: “Улар (мушриклар) динларини бўлиб юбориб, (турли) фирқаларга ажралгандирлар. Ҳар бир фирқа (одамлари) ўз наздиларидаги нарса (ақида) билан шоддирлар” (Рум, 32).

Динимизда ғулувга кетишнинг бир қанча ёмон оқибатлари бор. Энг аввало, бу инсоннинг инонган  ақидасини бузилишига сабаб  бўлади. Тарихда пайдо бўлган рофизийлар, хорижийлар ва бошқа тоифаларнинг юзага келиши асосан динда ғулувга кетишнинг оқибатидир. Рофизийлар Пайғамбар алайҳиссалломдан сўнг халифаликка лойиқ зот сифатида Али розияллоҳу анҳудан  ва унинг авлодларидан бошқа ҳеч кимни тан олмадилар. Кейинчалик уларнинг орасидан яна бир қанча тоифалар пайдо бўлди. Яна бир оқим хорижийлар эса ғулувга кетганликлари сабабли  рофизийлар сингари исломдан чиққан деб ҳисобланади. Рафовиз сўзи инкор қилувчилар, рад этувчилар деган маънони англатиб, уларнинг баъзи тоифаси Али розияллоҳу анҳуни Пайғамбаримиз алайҳиссаломдан ҳам юқори қўяди. Мана шу даражада ғулувга кетиб аҳли сунна вал-жамоадан чиқдилар. Хаворижлар эса, аксинча, ҳазрати Али розияллоҳу анҳуни кофирга чиқардилар. Бу ҳақда Ҳазрати Али розияллоҳу анҳунинг ўзлари шундай деган эдилар: “Менинг борамда икки хил тоифа ҳалокатга учради: бири ҳаддан ташқари муҳаббат қўйиб, иккинчиси ҳаддан ташқари буғзу адоват қилиб”.

Кейинчалик, мўътазила тоифаси Аллоҳни зотида ғулувга кетиб, унинг сифатларини инкор қилдилар. Шунингдек, хавориж ва мўътазилалар амру маъруф ва наҳий мункарда ҳаддан ошиб, мусулмонларнинг имомига қарши чиқишга йўл очдилар. Яъни, уларнинг назарида давлат раҳбарига қарши чиқиш амру маъруф ва наҳий мункар қилиш демакдир. Ҳолбуки, Пайғамбар алайҳиссалом биз умматларини раҳбарларга қарши чиқишдан қайтарганлар. Қуйидаги ҳадисда шундай дейилган: “Ким амирининг бирор ишини ёқтирмаса, унга сабр қилсин. Чунки, бирор киши бошлиғининг итоатидан бир қарич чиқса ва шу ҳолида ўлса, жоҳилият ўлимида ўлибди” (Бухорий ва Муслим ривоятлари).

Ислом динининг мўътадиллик ва енгилликка чақирувчи, машаққат ва қийинчиликларни бартараф этишга асосланган таълимотларига зиддир. Зеро, Ислом динининг енгиллиги унинг ўзигагина хос бўлган, бошқа динлардан ажратиб турувчи хусусиятидир.

Бугун биз катталар, ота-оналарнинг  асосий вазифамиз нима бўлмоғи керак? Авваламбор, ёшларимизнинг иймон-эътиқодини мустаҳкамлаш, иродасини бақувват қилиш, уларни ўзининг мустақил фикрига эга бўлган баркамол инсонлар этиб тарбиялаш. Уларнинг тафаккурида ўзлигини унутмаслик, ота-боболарнинг муқаддас қадриятларини асраб-авайлаш ва хурмат қилиш фазилатини қарор топтириш. Уларнинг мен ўзбек фарзандиман, деб ғурур ва ифтихор билан яшашига эришишдир.

Муҳаммадяҳё ЭМИНОВ,
Тошлоқ тумани бош имом-хатиби

 

Top