Намоз – уяли телефоннинг қувватлагичи (зарядка қилувчи батарея) кабидир. Агар телефонни қувватлаб олмасанг, экрани ўчади, жим бўлади. Агар сен ўзингни ҳар кунлик намоз билан қувватлаб олмасанг, нурни, тил бурролиги, ҳикматни, хотиржамликни йўқотиб, безовталик, қўрқув ва гоҳида аҳмоқликка мубтало бўласан.

Сен намоз сабабли ҳикмат билан гапирасан. Намоз сабабли ҳалим бўласан. Гўзал хулқларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг ҳузуридаги неъматдир. Агар Аллоҳ таоло бир бандасини яхши кўрса, унга гўзал хулқ ато этади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деган:

“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг” (Оли Имрон, 159).

Яъни “Эй Муҳаммад, Бизга ибодат қилиш ила боғланиш орқали қалбингда раҳмат ўрнашди. Ўша раҳмат сабабли иймон келтирганларга нисбатан мулойим бўлдинг. Боғланиш бор ва раҳмат бор. Боғланиш ибодат, намоз, зикр. Шулар сабабли раҳмат келади. Раҳмат эса мулойимликка сабаб бўлади. Сен одамларга мулойим бўлганинг учун улар атрофингга тўпландилар. Агар сен Биздан узилган, ибодатга бепарво бўлганингда, қалбинг қасоват (қаттиқлик)га тўларди. Қалбдаги бу қаттиқлик қўпол ва дағал муомалага сабаб бўлади. Натижада, атрофингдан одамлар тарқалиб кетарди.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади:

“Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар” (Оли Имрон, 159).

Қоида шу!

Аллоҳга ибодат ила боғаланасан, шунда қалбинг раҳматга тўлади. Раҳмат эса мулойим муомала кўринишида акс этади. Натижада, одамлар сен томонга кела бошлайди.

Аллоҳга ибодат қилмай, Ундан узиласан, натижада, қалбинг қасоватга тўлади. Қасоват, қаттиқлик эса қўпол, дағал муомала кўринишида акс этади. Охир оқибат атрофингдан одамлар тарқалиб кетади.

Энди юқоридаги оятни тўлиқ келтирамиз:

“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг. Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар. Бас, уларни афв эт. Уларга истиғфор айт ва улар билан ишларда машварат қил. Азму қарор қилганингдан сўнг Аллоҳга таваккал қил. Албатта, Аллоҳ таваккал қилувчиларни севадир”.

Намоз ўқувчи инсоннинг энг катта белгиси – қалбининг мулойим ва меҳрибонлигидир. Унинг қалбида қўполлик бўлмайди. Балки раҳмат бўлади, меҳрибонлик, раҳм-шафқат бўлади. Фарзандларига меҳрибон, аёлига меҳрибон, қариндошларига меҳрибон, қўшниларига меҳрибон, дўстларига меҳрибон ва атрофидаги диндошларига нисбатан меҳрибон бўлади. Нафақат инсонлар, балки ҳайвонларга ҳам меҳрибон бўлади.

Бир қўшиқчи йигит Абу Ҳанийфа раҳимаҳуллоҳни безовта қиларди. У тун бўйи “Мени зое қилишди. Қандай йигитни зое қилишдия” деб қўшиқ айтарди. Кейин бу овоз эшитилмай қолди. Имом билдиларки, йигитга нимадир бўлган. Суриштирсалар, у қамоқда экан. Қамоқхона раҳбарига бориб, йигитни бўшатишини сўрадилар. Йигит дарҳол бўшатилди. Кейин уловларига уни ҳам мингаштириб уйларига қайтдилар. Йўлда келаётганда йигитдан “Ҳой йигит, сени зое қилдикми?” деб сўрадилар. Йигит “Йўқ, зое қилмадингиз, эътибор бердингиз, қамоқдан олиб чиқдингиз, тавба қилишимга сабабчи бўлдингиз” деди.

Мана сизга намозхон, Аллоҳга ибодат ила боғланган кишининг ҳоли ва таъсири!

Эй дўстим! Унутманг! Сизнинг меҳрибонлигингиз, қалбингизнинг мулойимлиги Аллоҳга ибодат ила боғланишингиз аломатидир.

Мўмин одам раҳм-шафқат, одоб, тавозеъ ва муҳаббат манбаидир. Намозхон қўпол бўлмайди. Намозхон уятсиз бўлмайди. Бўлиши мумкинмас!

Намозхон ҳаром мол еювчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Намозхон алдоқчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Намозхон мутакаббир бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Амри маҳол! Амри маҳол! Минг марта амри маҳол!

Аллоҳга ибодат ила боғлансанг, сендан меҳрибонлик, мулойимлик, лутф, адолат, инсоф, тавозеъ ва бошқа гўзал сифатлар тарала бошлайди. Шунинг учун ҳам Аллоҳга ибодат ила боғланган мўминнинг жамиятда катта таъсири бор.

Аллоҳга ибодат ила боғланмаган тили бурро бўлган мингта нотиқ кишилар ўзларининг таҳлиллари, далиллари билан ҳам битта одамга таъсир ўтказолмайдилар.

Аммо Аллоҳ таолога ибодат қилиш ила боғланган биргина инсон сўзи билан, ҳоли билан минглаб одамларга таъсир ўтказади.

Аллоҳ таоло барчамизнинг намозга, зикрга, Қуръон тиловатига бўлган ғайратимизни, шавқимизни зиёда этиб, ибодатда бардавом, гуноҳлари кечирилган ва қалби салим бандаларидан бўлишимизни насиб этсин, омин!   

Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсийнинг мавъизаларидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

Аввал хабар берилганидек, хориж давлатларидан келган таклифларга кўра, бир қанча қориларимиз АҚШ, Россия ва Украина каби давлатларда Рамазон ойида давомида диний – маърифий суҳбатлар ўтказиш ҳамда таровеҳ намозини адо этиб бериш учун юборилган эди.

Ана шундай қориларимиздан бири Тошкент шаҳридаги “Тўлқин Акром ўғли” масжиди имом ноиби Жамолиддин қори Қодиров жорий йил Рамазон ойида Россиянинг Сахалин шаҳрида мусулмонларга таровеҳ намозини адо этиб, маърифий тадбирларни ўтказиб бермоқда.

Таровеҳ намозларидан сўнг Сахалин шаҳрида вақтинча яшаб, меҳнат қилаётган юртдошларимиз билан маърифий суҳбатлар ўтказилмоқда. Унда Рамазон ойи, бу ойда қилинадиган амаллар, юртга садоқат, эзгулик каби мавзуларда маърузалар қилиб борилмоқда.

ЎМИ Хақларо алоқалар бўлими

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даврларида Жулайбиб исмли саҳоба бўлган. Қорачадан келган, бўйи паст, оддий кийимда, уйи йўқ, егуликка бирор нарса топса ер, бўлмаса рўза тутар, тўшаги ер, ёпинчиғи осмон, ёстиғи эса икки ковуши эди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг масжидлари олдидаги суффада ҳаёт кечирарди.

Бир куни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобалари билан ўтирган эдилар. Жулайбиб розияллоҳу анҳу уларнинг олдидан ўтиб кетаётган эди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Анави ким биласизларми?» дедилар. Саҳобаларнинг аксари унинг ҳатто исмини ҳам билишмади. Уйи йўқ, жойи йўқ одамни ким ҳам танирди. Чунки Жулайбибга ўхшаган одамлар кўринмай қолса ёки бир жойга кетиб қолса, ҳеч ким қидирмас, бор йўқлиги билинмасди. Оддий одам эди.

У зотнинг ўзлари: «Бу Жулайбиб», дедилар. Уни чақириб: «Эй Жулайбиб, уйланмайсанми?» дедилар. Жулайбиб розияллоҳу анҳу аҳволидан нолимади, мен қийналиб қолганман, деб шикоят қилмади. Бироз қараб турдида:

«وَ مَنْ يُزَوِّجُ جُلَيْبِبًا وَلاَ مَالَ وَلاَ جَاهَ فِي الدُّنْيَا»

«Ё Расулуллоҳ! На моли бор ва на мансаби бор Жулайбибга ким ҳам қизини берарди бу дунёда?» деди.

Бу ҳолат яна икки марта такрорланди. «Эй Жулайбиб уйланмайсанми?» деганда, Жулайбиб яна ўша сўзини такрорлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Фалончи ансорийнинг уйига бор ва: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сизларга салом айтдилар ва қизингизни менга турмушга берар экансизлар, шуни етказишимни менга тайинладилар», дегин», дедилар. Жулайбиб розияллоҳу анҳу пайғамбаримиз айтганларидек қилди. Ҳалиги ансорий саҳоба нима дейишга ҳайрон. Қизи ансорийя аёлларнинг энг гўзали, Жулайбиб эса на моли бор, на чиройи бор, кўримсиз оддий қорачадан келган, бунинг устига бошпанаси ҳам йўқ эди.

Жулайбибга қараб: «Қандай қилиб қизимни сенга бераман, на молинг бор ва на ишинг», деди. Саҳобийнинг аёли ҳам эрига: «Қизимизни мана шу Жулайбибга берамизми?» деди ва уни ортига қайтармоқчи бўлишди. Шунда оқила, солиҳа, обида қиз:

«كَيْفَ هَذَا! أَوَتَرُدَّانِ رَسُولَ رَسوُلِ اللهِ؟ وَاللهِ إنِّي أجَزْتُ زَوَاجِ»

«Эй Отажон, эй онажон, қандай қилиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг номларидан совчи бўлиб келган кишини қайтарасизлар. Аллоҳга қасамки, мен мана шу инсонга турмушга чиқаман», деб унга турмушга чиқишга рози бўлди. Тўй бўлди. Висол кунининг биринчи кечаси яқинлашаётган пайтда жарчи: «Дин ҳимояси учун чиқинглар», деб нидо қилди. Жулайбиб Мадинадаги энг гўзал, чиройли аёлини энг ширин лаҳзаларда тарк қилиб аскарлар сафига қўшилиб дин ва мусулмонлар ҳимояси учун кетди. Жангда мусулмонлар ғалаба қозонди. Лекин йўқотишлар бўлди. Баъзи саҳобалар ўлди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам жанг майдонига келиб саҳобаларни бирин-кетин қидира бошладилар. Фалончи ўлибди, фалончи ўлибди, деб ўлган саҳобаларни санаб чиқишди. Лекин бирор киши Жулайбибни тилга олмади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«ألاَ تَفْقِدُ حَبِيبًا؟»

«Ҳабибни яъни дўстни йўқотмадингизми?» дедилар. Саҳобалар ҳайрон. Ҳамма вафот этган машҳур саҳобаларни санаб чиқишган эди. Улар: «Ким экан у сиз айтаётган дўст, эй Аллоҳнинг Расулу?» дейишди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«أَفْقِدُ حَبِيبِي جُلَيْبِبًا»

«Мен дўстим Жулайбибни қидираяпман», дедилар. Жанг майдонидан Жулайбибнинг жасадини қидириб топдилар. Унинг бошини муборак тиззаларига қўйдилар ва:

«أنْتَ مِنِّي و أنَا مِنْكَ، أنْتَ مِنِّي و أنَا مِنْكَ، أنْتَ مِنِّي و أنَا مِنْكَ»

«Сен мендансан ва мен санданман! Сен мендансан ва мен санданман! Сен мендансан ва мен санданман!» дедилар. Бир пас туриб бошларини бошқа томонга бурдилар. «Нима учун бошимни бошқа томонга бурганимни биласизларми? дедилар. Улар: «Йўқ», дейишди. «Аллоҳга қасамки, Жулайбибнинг ҳурдан бўлган хотинлари бағрига босиш учун талашиб келаётганини кўрдим. Ва Жулайбибнинг рашки ёдимга тушиб юзимни бошқа томонга бурдим», дедилар»[1].

Мана иймонида содиқ, тақводор Жулайбиб Аллоҳ наздида қадрли эди! Гарчи ўзи яшаб турган ҳудудда ён атрофидаги одамлар Жулайбиб розияллоҳу анҳуни яхши танимасада, осмондаги фаришталар унинг номини тилга олишар эди.

Аллоҳ барчамизни иймонда содиқ ва тақводор, солиҳ бандаларидан қилсин!

Жулайбиб ҳазратларидан Аллоҳ рози бўлсин!

Мир-араб ўрта махсус Ислом билим юрти

мудири Элов Жобир

[1] «Саҳиҳ Муслим», «Муснад Аҳмад», «Шуъабул иймон» ва «Саҳиҳ Ибн Ҳиббон» китобларига қаралсин.

Пайғамбаримиз алайҳиссалом Хадича онамиз розияллоҳу анҳодан уч ўғил, тўрт қиз кўрдилар. Маккада туғилган тўнғич ўғлининг исми Қосим эди. Шунга кўра, Пайғамбаримизни араблар “Абул Қосим” деб аташди. Кейин тўрт қиз – Зайнаб, Руқия, Умму Кулсум (Гулсум), Фотима туғилди. Ҳаммаси Пайғамбаримиз алайҳиссаломга ваҳий келмасдан илгари дунё юзини кўрган. Нубувват даврида бир ўғил туғилган. Унга Абдуллоҳ деб исм қўйганлар. Уни Таййиб, Тоҳир деб ҳам аташарди. “Таййиб, Тоҳир Абдуллоҳдан кейин туғилган эгизак ўғиллар”, деган уламолар ҳам бор. Уларнинг  барчаси ҳижратдан аввал Маккада туғилган. Тўнғич ўғиллари Қосим икки ёшга тўлмасдан  Маккада вафот этган. Абдуллоҳ ҳам бир неча ойлигида нобуд бўлган. Шундан кейин Пайғамбаримиз алаҳиссаломнинг ўғил фарзандлари қолмади. Араблар эса қизларни фарзанд қаторида кўрмасди. Шунинг учун Қурайш мушриклари раиси Ос бин Воил: «Муҳаммаднинг  уруғи кесилди, у дунёдан боласиз ўтади. “Фаҳува абтару” (насли узилди, оти ўчди)» деб шовқин солди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам маъюс бўлганларида Аллоҳ таоло Кавсар сурасини нозил қилди. Сура охирида Пайғамбар душманларини таърифлаб, Аллоҳ таоло “улар – абтар”дир, дейди.

“Абтар” сўзининг бир неча тафсирлари мавжуд. Масалан, барча яхшиликлардан маҳрум; номи ўчадиган; насл-насаби қурийдиган; сулоласи қирқилган ва ҳоказо. Пайғамбар алайҳиссаломга нисбатан бу сўзни қўллаган мушрикларга Аллоҳ таоло шу сурада раддия берган.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг учинчи ўғиллари Иброҳим ҳижратнинг саккизинчи йили туғилган. Унга еттинчи куни қўчқор сўйиб ақиқа; кейин сочининг оғирлигича кумуш садақа қилдилар. Йигирма ойлик бўлганда Иброҳим ҳам вафот этиб, Бақиъ қабристонига қўйилди.

Еттинчи куни қудрати етган кишига икки қўй ёки бир қўй сўйиб болага ақиқа қилиш, шу куни исм қўйиш, сочини олдириш, унинг оғирлигича кумуш садақа қилиш Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам умматларига суннат бўлиб қолди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Қосимдан кейин туғилган қизлари Зайнаб розияллоҳу анҳо эди. Бу қизларини вояга етгач, холасининг ўғли Абул Осга бердилар. Улардан икки бола: Али исмли ўғил ва Умома исмли қиз туғилди.  Абул Оснинг онаси Хадича онамизнинг синглиси бўлган. Набиралари Али ҳам балоғатга етар-етмас вафот топган. Қиз набираси Умомани эса, Фотима розияллоҳу анҳо вафот этганидан кейин Али розияллоҳу анҳу никоҳига олган. Чунки Фотима онамиз шундай васият қилган эди. Зайнаб розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам 30 ёшга кирганида туғилиб, ҳижратнинг саккизинчи йилида вафот этган.

Иккинчи қизи Руқия розияллоҳу анҳони ҳазрат Усмон розияллоҳу анҳуга узатганлар. Ҳижратнинг иккинчи йилида вафот топгач, учинчи қизи Умму Кулсум розияллоҳу анҳони ҳазрат Усмон розияллоҳу анҳуга никоҳлаб бердилар. Шунинг учун Усмон розияллоҳунинг лақаби “Зиннурайн” – икки нур эгаси бўлди. Умму Кулсум ҳазрат Усмон розияллоҳу анҳу билан 6 йил умр кечирди, фарзанди бўлмади. Ҳижратнинг тўққизинчи йили вафот этди. Бақиъ қабристонига дафн этилди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тўртинчи қизи Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳони ҳижратнинг иккинчи йили ҳазрат Али розияллоҳу анҳуга никоҳлаб бердилар. Ўшанда Фотима розияллоҳу анҳо 15 ёшда, Али розияллоҳу анҳу 28 ёшда эди. Фотима онамиз ҳижратнинг ўн биринчи йили, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам боқий дунёга кўчганларидан 6 ой ўтгач, 28 ёшида вафот этди.

Фотима розиялоҳу анҳодан 6 фарзанд туғилган. Ўғиллари: Ҳасан, Ҳусан, Муҳсин; қизлари: Зайнаб, Умму Кулсум, Руқия.

Пайғамбаримизнинг дуолари Имом Ҳасан, Имом Ҳусанларга етиб, наслларига Аллоҳ таоло барака берди. Китобларда ёзилишича, азиз авлиёларнинг аксари ана шу зотларнинг авлодларидан чиқади. Наинки, ислом тупроғида, балки бутун ер юзида бу муборак зотлардан тарқалган авлодларнинг қадами етмаган жой йўқ. То қиёматгача Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг зурриётлари шу икки набиралари наслидан давом этади.

Ходимлар бўлими мутахассиси

Зарифа Маҳкам қизи

тайёрлади.

Рамазон ойининг илоҳий раҳматлар ёғилиб турган барокатли кечаларида муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Андижон вилояти Марҳамат туманидаги “Имом ал-Бухорий” жоме масжидига ташриф буюрдилар. Мўмин-мусулмонларга муборак Рамазон ойининг раҳмат даҳаси якунига етиб бораётгани, бу ойда ибодату илтижоларни жуда ҳам кўпайтириш, ғанимат кунларни қадрига етиб қолиш тўғрисида мавъиза қилдилар.
Муфтий ҳазратлари намозхонларга бугунги кунда мамлакатимизда олиб борилаётган муборак динимиз тараққиёти йўлидаги хайрли ишлар, ижроотлар ва бундай неъматларга нисбатан ҳар бир киши туну кун Парвардигорга доим шукрона қилиш тўғрисида сўзлаб бердилар. Муфтий ҳазратлари мўмин-мусулмонларга рамазон ойининг файзу тароватидан баҳра олиб, Рамазоннинг ҳақиқий завқи – Қуръон тиловати ва зикруллоҳ билан онгу шуурларимизни банд қилиш, улуғ ойнинг илоҳий файзидан насибадор бўлишга чақирдилар.
Шундан сўнг, ушбу жомега йиғилган минглаб намозхонлар билан бирга-бирга таровиҳ ва хатми Қуъон намозларини адо этдилар.
Жоме масжидга йиғилган мўмин-мусулмонлар муфтий ҳазрат ташрифларидан бағоятда мамнун бўлишди. Уларнинг таъсирчан ва ибратли маърузари намозхонлар кўнглидан яхши жой олди.
Муфтий ҳазратнинг Андижон вилоятига сафарлари давом этмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати