www.muslimuz
Ҳалима Яқуб мамлакатимиздаги диний конфессия раҳбарлари билан учрашди
Аввал хабар берилганидек, давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг таклифига биноан, Сингапур Президенти Ҳалима Яқуб давлат ташрифи билан мамлакатимизда бўлиб турибди.
Сингапур раҳбари бугун Тошкент шаҳрида мамлакатимиздаги диний конфессиялар раҳбарлари билан учрашди.
Мулоқот давомида Осиё юрагида жойлашган қадим Мовароуннаҳр ва ҳозирги Ўзбекистон замини, Буюк ипак йўли орқали турли минтақа, қитъалар, маданият ва илмларни боғловчи марказ бўлгани қайд этилди. Ўтмишда зардуштийлик, буддавийлик ривожланган ҳудудга ислом дини кириб келгач, бу заминдан Имом Бухорий, Абу Исо Термизий, Абу Мансур Мотуридий, Абу Райҳон Беруний, Ибн Сино, Аҳмад Фарғоний каби буюк алломалар етишиб чиққан.
Суҳбат чоғида Президентнинг жамоат ва диний ташкилотлар билан ҳамкорлик масалалари бўйича маслаҳатчиси Музаффар Комилов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин Холиқназаров меҳмонларга юртимизда давлат раҳбари ташаббуси билан барча соҳалар қатори, диний-маърифий жабҳада, хусусан, дин ва эътиқод эркинлиги йўналишида турли дин вакиллари учун яратилган қатор янгилик, қулайликлар ҳақида маълумот берди. Бир неча янги масжид, черковлар қад ростлаб, илмий-тадқиқот марказлари, олий ва ўрта махсус ислом билим юртлари очилмоқда.
Ҳозирги кунда республикада 16 диний конфессия мавжуд бўлиб, давлат рўйхатидан ўтказилган диний ташкилотлар сони 2346 тани ташкил этмоқда. Шундан 2149 таси исломий ва 197 таси турли ноисломий конфессиялар ҳисобланади. Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари, Бухорода Мир Араб олий мадрасаси, Самарқандда эса Ҳадис илмий мактаби фаолиятини алоҳида таъкидлаш жоиз.
Ҳалима Яқуб хоним диний бағрикенглик борасида Ўзбекистоннинг илғор ташаббуслари халқаро ҳамжамият томонидан эътироф этилаётганини қайд этди. 2018 йил декабрь ойида БМТ Бош Ассамблеяси ялпи сессиясида Президент Шавкат Мирзиёев таклиф этган “Маърифат ва диний бағрикенглик” махсус резолюцияси қабул қилингани фикримизни исботлайди.
Ўзбекистоннинг ушбу ташаббуси дунёда тинчлик-осойишталикни сақлаш, диний бағрикенгликни таъминлашда нақадар катта аҳамиятга эгалиги бугунги мураккаб даврда яққол намоён бўлмоқда.
Шунингдек, мамлакатимизда виждон эркинлигини таъминлаш йўлида олиб борилаётган саъй-ҳаракатлар халқаро майдонда ҳам юқори даражада эътироф этилмоқда. Бунга 2020 йил декабрда АҚШ Давлат департаменти томонидан Ўзбекистон диний эркинлик бўйича “Махсус кузатувдаги давлатлар рўйхати”дан чиқарилганини мисол қилиб келтириш мумкин.
Учрашувда диний конфессия раҳбарлари ҳам сўзга чиқиб, яратилган қулайликлар, эътиқод эркинлиги борасида олиб борилаётган ислоҳотлар самарасини таъкидладилар.
Гўзал Сатторова,
Носиржон Ҳайдаров (сурат),
манба: ЎзА
Фарзанд тарбиясидан 700 та сабоқ: Кўчаларнинг номи – 1-сабоқ
Марҳум онамиз доим зикрда юрардилар. Тиллари ҳар вақт “Алҳамдулиллаҳ”, “Лаа илааҳа иллаллоҳ”, “Субҳааналлоҳ” каби зикрлар ила намланиб турарди. Ўзлари зикрга муҳаббатли бўлиш билан биргаликда бизга ҳам доим зикр қилишимизни эслатиб турар эдилар.
Ҳамма ҳам зикр қилишга, зикрга одатланишга ҳаракат қилади. Лекин бир кун, икки кун, узоғи бир ҳафта зикр қилиб кейин ташлаб қўяди. Кўпинча зикрлар қолиб кетишига ишларимиз, дарсларимиз кўплиги, доим шулар ҳақида ўйлаб юришимиз сабаб бўлади.
Шу эътибордан онам зикрни унутиб қўймаслигимиз учун ажойиб бир тадбирни йўлга қўйган эдилар. Ҳар куни юрадиган кўчаларимизнинг номларини ўз номлари билан номламасдан айтадиган зикрларимиз номи билан номлаб қўярдилар. Масалан, “Субҳаналлоҳ” кўчаси, бошқа кўчани “Алҳамдулиллаҳ” кўчаси, яна бошқа бирини эса, “Лаа илааҳа иллаллоҳ” кўчаси ва ҳоказо.
Кейин биз қачон шу кўчалардан ўтадиган бўлсак, кўча номига мувофиқ зикрни айтиб кетар эдик. Бу жуда ажойиб тадбир эди. Чунки кўпинча тилимиз бекорчи гапларни гапириш билан банд бўлади. Унинг ўрнига қайси кўчада юрган бўлсак, ўша кўчага аталган зикрни айтишимиз тилимизни доимо зикр билан банд қиларди. Сабаби биз ҳар доим у ёки бу кўчада юрган бўламиз.
Биз бу зикрларга шу даражада ўрганган эдикки, ўша кўчаларнинг асл номларини ҳам эсимиздан чиқариб юборган эдик. Бирор жойни тушунтириш керак бўлганда ҳам, ҳаттоки, ўша ўзимиз номлаб олган зикрлар номи билан атар эдик.
Онам бу тадбирни бизга ўттиз йил мобайнида қўллаб келдилар. Мана ҳозир ёшим қирққа чиққан бўлса-да, ҳали-ҳануз ушбу одатимни тарк қилганим йўқ. Ҳар сафар ўша кўчалардан ўтсам, ўша маълум зикрларни айтиб ўтаман.
Демак, биз ҳам фарзандаларимизга ушбу усулни қўллаган ҳолда Аллоҳнинг зикрида бардавом бўлишни ўргатсак бўлади. Бу услуб нафақат фарзандларимизга, балки ўзимизга ҳам фойдали бўлиши шубҳасиз.
Доктор Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътининг
“Фарзанд тарбиясидан 700 та сабоқ” китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Камронбек Ислом таржимаси.
ЯНГИ ЛОЙИҲА: МАБРУР ҲАЖНИНГ МУКОФОТИ ЖАННАТ!
? Ҳаж мавсуми тобора яқинлашиб келаётгани муносабати билан Muslim.uz портали ижодкорлари “Мабрур ҳажнинг мукофоти жаннат!” номли янги лойиҳани бошлади.
?Унда Ислом динининг бешинчи рукни бўлган Ҳаж арконининг аҳамияти, уни бажаришга қодир мўмин-мусулмонларга бериладиган ажру мукофотлар, ҳажнинг фарз, суннат ва мустаҳаблари, бу улуғ ибодатнинг фазли ва фойдалари ҳақидаги туркум суҳбатлар, тавсиялар, сара мақолалар, шаръий савол-жавоблар ҳамда ҳаж мавсумига оид сўнгги янгиликлар бериб борилади. Ушбу дастурларда Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг етук уламолари иштирок этади.
✅ Шу билан бирга мухлислар ҳажга оид саволларини қуйидаги @MabrurHajBot ботга юбориши мумкин. Саволнинг жавобларини эса https://t.me/muslimuzportal дан олишингиз мумкин.
? Аллоҳ таоло бошланган янги лойиҳамизни хайрли ва манфаатли қилсин!
#МАБРУР_ҲАЖНИНГ_МУКОФОТИ_ЖАННАТ!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Muslim.uz / @muslimuzportal / @Muftiy_Nuriddin_domla
@diniysavollar
Муфтий ҳазрат қайта бунёд этилган жоме масжидга ташриф буюрдилар
Бугун, 19 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Тошкент шаҳри Мирзо Улуғбек туманида қайта бунёд этилган "Дорул омон" жомесининг янги биноси очилиш маросими ва жума намозига ташриф буюрдилар.
Жума намози аввалида Муфтий ҳазратлари масжид қавмини қайта қурилган гўзал ва шинам масжид билан қутлаб, уни бунёд этишга ҳисса қўшган барча саховатпеша инсонлар ҳаққига хайрли дуо қилдилар. Сўнг жамоатга Ислом дини нуқтаи назарида муфлис, яъни касодга учраган кимса ким экани ҳақидаги бир ҳадиси шарифни шарҳлаб, ундан олинадиган ўгит ва манфаатлар ҳақида мавъиза қилдилар.
Муфтий ҳазратларининг яхшиликка ундовчи файзли суҳбатларидан сўнг жума намози адо этилиб, Қуръон тиловат қилинди, масжид бунёдкорларига эзгу ниятлар билдирилди, халқимиз фаровонлиги ва жамоат ҳаққига хайрли дуолар ўқилди.
Маълумот ўрнида, "Дорул омон" жоме масжидин янги биносини қайтадан қуриш ишлари 2019 йил бошланган бўлган. Бу вақтга қадар масжид тор ва кўримсиз ҳолатда эди. Намозхонлар сиғими ҳам камлиги боис, жума намозларида жамоатга кўплаб ноқулайликлар туғдирарди. Бу ҳолат масжид маъмурияти ва маҳалла аҳли қаттиқ ташвишга қўйиб, масжиднинг янги биносини қуриш ишларига киришилди.
Орадан бир неча йил ўтиб, эски иншоот ўрнида замонавий барча қулайликлар эга масжид қад ростлади. Айни дамда мажмуанинг умумий майдони ярим гектарни ташкил этиб, маъмурият биносининг умумий ҳажми 1,5 метр кв. ташкил этади. Уч қаватли масжиднинг янги хонақоҳи, айвонлари, ер тўласи билан қўшиб ҳисоблаганда тўрт мингдан зиёд одамни сиғдира олади. Унда совуқ ва иссиқ кунлар учун барча шароит яратилган.
Мажмуада маъмурият хоналари, замонавий кутубхона, мажлислар зали ва бошқа қўшимча бинолар ҳам ўрин олган. Таҳоратхонаси бир вақтнинг ўзида 70-80 кишига хизмат кўрсатади. 36 метрли минора масжидга ўзгача файзу виқор бахш этиб турибди. Шу билан бирга кенг автотураргоҳ ва масжиднинг экологик тоза, яъни дарахтзорлар ёнгинасида жойлашгани кишига ўзгача кайфият улашади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Зулқаъда ойларида юз берган муҳим воқеалар
(Зулқаъда уруш ҳаром қилинган тўрт ойнинг биридир)
|
Ҳижратдан аввалги 53 йил, зулқаъда ойи (мил. 571 йил декабрь) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саккиз ойлик бўлганларида гапира бошладилар. |
|
Ҳижратдан аввалги 34 йил, зулқаъда ойи (мил. 590 йил) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам йигирма ёшларида Қурайш ва Кинона билан Қайс Айлон қабилалари ўртасида уруш бўлиб ўтди. Бу қирғинбарот жанг уруш ҳаром қилинган мазкур ойда бўлиб ўтгани учун «Фижор» номини олган; – урушдан сўнг шу ойнинг ўзида Қурайшнинг Бану Ҳошим, Бану Мутталиб, Бану Асад, Бану Зуҳра ва Бану Тайм уруғлари Абдуллоҳ ибн Жудъон Таймийнинг уйида «Ҳилфул фузул» номли ижтимоий ҳимоя иттифоқи тузишди. Иттифоқ аъзолари Маккада шу ерлик ёки бошқа жойдан келган бирон кишига зулм қилинса, унинг ёнини олишга ва ҳақини ундириб беришга ўзаро аҳд қилишди (ушбу иттифоқ мажлисида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам қатнашганлар. У Зот Пайғамбар бўлганларидан кейин: «Мен Абдуллоҳ ибн Жудъоннинг уйида шундай бир иттифоқда ҳозир бўлганманки, менга бу иттифоқнинг ўрнига қизил туялар берилишини хуш кўрмайман. Агар унга Исломда ҳам чақирилсам, шубҳасиз, қабул қилган бўлардим», деган эдилар. |
|
Ҳижратдан аввалги 4 йил, зулқаъда ойи (нубувватнинг 10 йили / мил. 619 йил июнь охирлари-июль бошлари) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Тоиф даъватидан қайтиб келдилар ва Маккага ҳар тарафдан ҳаж қилиш учун келаётган турли қабила ва шахсларни алоҳида-алоҳида Исломга даъват қила бошладилар ва улардан Аллоҳнинг динини етказиш йўлида ўзларига ҳимоя ҳам сўрай бошладилар. |
|
Ҳижрий 1 йил, зулқаъда ойи (мил. 623 йил май) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Саъд ибн Аби Ваққос розияллоҳу анҳу бошлиқ йигирма кишилик гуруҳни Қурайш карвонини қаршилаш учун юбордилар ва уларга Харрордан у ёғига ўтмасликни буюрдилар. Улар яёв ҳолда, кундузлари яшириниб ётиб, тунлари йўл босиб, бешинчи кун деганда Харрорга етиб бордилар. Байроқлари оқ рангли бўлиб, уни Миқдод ибн Амр розияллоҳу анҳу кўтариб олган эди. Бироқ, маълум бўлишича, карвон бир кун олдин ўтиб кетган экан. Бу Ислом тарихида «Харрор» сарияси деб аталади. |
|
Ҳижрий 2 йил, зулқаъда ойи боши (мил. 624 йил апрель охирлари) |
– Бану Қайнуқоъ яҳудийларининг хилма-хил фитналаридан сабр косалари тўлган Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг қалъаларини ўн беш кун давомида қамал қилиб турдилар. Аллоҳ таоло яҳудийларнинг дилларига қўрқув солди (ҳолбуки, У Зот бир қавмни расво-хор қилишни хоҳласа, уларнинг қалбларига қўрқув солиб қўяди). Охири, улар зулқаъда ойининг бошида таслим бўлишди. Раҳмат Пайғамбари Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг қонларидан кечдилар, аммо уларни Мадинаи мунавварадан чиқиб кетишларига ва унинг яқинида яшамасликларига амр этдилар. Шундай қилиб, Бану Қайнуқоъ яҳудийлари Шом ўлкасининг Азруот деган жойига кўчиб кетишди. |
|
Ҳижрий 4 йил, зулқаъда ойи (мил. 626 йил апрел) |
– Аллоҳ таоло Қуръони каримда муслима аёлларга ҳижоб ўрашни фарз қилди. |
|
Ҳижрий 5 йил, зулқаъда ойи (мил. 627 йил апрель) |
– Аҳзоб (Хандақ) ғазоти тугади; – Бану Қурайза ғазоти бўлиб ўтди; – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Жаҳш қизи Зайнаб онамизга уйландилар. |
|
Ҳижрий 5 йил, зулқаъда (ёки зулҳижжа) ойи (мил. 627 йил апрель ёки май) |
– Бану Қурайза ғазотидан фориғ бўлингач, Хазраж қабиласидан Абдуллоҳ ибн Атик розияллоҳу анҳу бошчилигидаги беш кишилик сария Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг изнлари ила Хайбарга бориб, Хайбар яҳудийлари раҳбари Абу Рофиъ Саллом ибн Абул Ҳуқайқни ўлдириб келишди (у Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга озори кўп теккан, яҳудий жиноятчиларининг энг катталаридан, Аҳзоб ғазоти ташкилотчиларидан бири бўлиб, турли жамоаларни мусулмонларга қарши урушга ундаган, уларни озиқ-овқат ва пул-мол билан таъминлаган эди). |
|
Ҳижрий 6 йил, зулқаъда ойининг боши, душанба (мил. 628 йил, март ўрталари) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умра қилиш нияти билан Макка сари 1400-1500 саҳоба ҳамроҳлигида йўлга чиқдилар. |
|
Ҳижрий 6 йил, зулқаъда ойи ўрталари (мил. 628 йил, март охирлари) |
– Маккага яқин Усфон водийида аср намозидан олдин Аллоҳ таоло хавф намози ҳукмини туширди ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларни икки гуруҳга бўлиб, биринчи хавф намозини ўқидилар; – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳудайбияда саҳобалардан байъат олдилар; – Қурайш мушриклари билан мусулмонлар ўртасида тўрт банддан иборат сулҳ битими имзоланди. Ушбу битим Ислом тарихида «Ҳудайбия сулҳи» номи билан машҳурдир; – Ушбу сафар асносида Аллоҳ таоло Бақара сураси 196-оятини нозил қилиб, бирон узр сабабли сочини олдирган эҳромдаги одамнинг уч кун рўза тутиш ё олти мискинга садақа бериш ёки бир жонлиқ сўйиш билан тўлайдиган фидясини баён этди. |
|
Ҳижрий 7 йил, зулқаъда ойи (мил. 629 йил март) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам икки минг саҳоба билан (аёллар ва болалардан ташқари) Маккага бориб, қазо умрани бажардилар; – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қазо умрани адо этганларидан кейин Ҳорис қизи Маймуна онамизга уйландилар ва улар Маккадан 9 мил (16,632 км) узоқликдаги Сариф деган жойда бир ёстиққа бош қўйишди. |
|
Ҳижрий 8 йил, зулқаъда ойи ўрталари (мил. 630 йил март боши) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Тоиф ғазотидан қайтиб келиб, Жиъронадаги ўлжаларни тақсимот қилдилар, сўнг умра ниятида Маккага келиб, умрани адо қилдилар; – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Тоиф ғазотидан қайтиб келиб, ҳали Мадинага кетмасларидан олдин Тоиф шаҳрининг асосий аҳолиси ҳисобланмиш Сақиф қабиласи бошлиғи Урва ибн Масъуд Сақафий у Зотнинг ҳузурларига келиб, Исломни қабул қилади. |
|
Ҳижрий 8 йил, 24 зулқаъда (мил. 630 йил 14 март) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Маккани фатҳ қилиш учун кетиб, икки ярим ой деганда, Мадинага кириб келадилар. |
|
Ҳижрий 9 йил, зулқаъда ойи (мил. 631 йил февраль-март) |
– Мунофиқлар бошлиғи Абдуллоҳ ибн Убай ибн Салул ўлди. |
|
Ҳижрий 9 йил, зулқаъда ойи охирлари (ёки зулҳижжа боши) (мил. 631 йил март) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳуни мусулмонларга бош қилиб, ҳаж ибодатини адо этиб келиш учун юбордилар. |
|
Ҳижрий 10 йил, 25 зулқаъда (мил. 632 йил 21 февраль) |
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳажжатул вадоъ сафарига отландилар. |
Тошкент Ислом институти катта ўқитувчиси, Ислом тарихи ва сийрат илми устози Абдул Азим Зиёуддин тайёрлади