17-20 май кунлари Қозон шаҳрида "Қозон – ИҲТ ёшлар пойтахти 2022" туркум тадбирлари доирасида Қуръони Карим танлови ўтказилади.

Тадбир ташкилотчилари орасида Татаристон Республикаси ёшлар ишлари вазирлиги ва ИҲТ ёшлар форуми, шунингдек, Ёшлар дипломатияси академияси, "Селет" Татаристон Республика ёшлар жамоат фонди ва Татаристон Республикаси мусулмонлари диний идораси бор.

Таъкидланишича, танлов мусулмон ёшлар ўртасида Қуръони Карим амалиёти ва ўрганилишини қўллаб-қувватлашга қаратилган бўлиб, мусулмонларни Қуръон ўқиш анъанаси билан таништириш, Қуръон ҳофизлари орасида энг яхши қироатчиларни аниқлаш ва рағбатлантириш мақсадида ўтказилмоқда. Танлов Волга Булғори томонидан исломни қабул қилганлигининг 1100 йиллигини нишонлаш доирасида ўтказилади.

Islam-today хабарига кўра, бугунги кунда танлов иштирокчилари қуйидаги мезонларга жавоб беришлари керак:

* ИҲТга аъзо давлатлар ёки Россия Федерациясининг фуқаролигига эга бўлиш ёки ИҲТга аъзо бўлмаган давлатларда мусулмон жамоасининг вакили бўлиш;

• 18 ёшдан 30 ёшгача бўлишг;

* белгиланган тиллардан бирида гапириш: инглиз, араб, рус ёки татар;

* тажвид (Қуръон тиловати) қоидаларига эга бўлиш ва Қуръони Каримнинг моҳияти ҳақида тасаввурга эга бўлиш;

* Қуръони Карим матнини ёддан билишини тасдиқловчи сертификатга эга бўлиш;

* доимий яшайдиган мамлакатнинг диний идораси номидан расман номзод қилиб кўрсатилиши.

Ғолиблар "Қозон – 2022 ёшлар пойтахти"ташкилий қўмитаси томонидан берилган сертификат билан тақдирланади. Ўғил - қизлар ўртасида 1-ўрин учун бериладиган мукофот пул мукофотидир. 2 ва 3 – ўрин учун совринлар - Apple ускуналари.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Одатда тиланчи деганда кўз олдимизга жисмоний жиҳатдан заиф, кўриниши абгор: юз-қўли кир, кийимлари йиртиқ-ямоқ одам келади. Аммо бугун тиланчилар ҳам, уларнинг қиёфаси ҳам ўзгараётгандек, назаримизда. Бу қадим “касб” катта-кичик урушлар, парокандалик, қурғоқчиликлардан қолган асорат бўлса-да, ҳозирги тинч, фаровон замонда ҳам ўз аҳамиятини йўқотмаган.

Одам гавжум жойлар, жамоат транспорти, масжидлар ёнида тиланчиликни “касб” қилган тўрт мучаси соғлом, ишласа ўзи тугул катта рўзғорни тебратиш қобилиятига эга эркаклар, оддий тикиш-бичиш ҳунари орқали ёки бирор жойда фаррошлик қилиб бўлса-да кундалик эҳтиёжини қоплаши мумкин бўлган аёлларнинг борлиги ачинарли ҳолат.

Айниқса, ёш боласи билан чиққан аёллар нури дийдасининг тарбияси бузулишига, унинг келажак ҳаётини хавф-ҳатарда қолишига сабабчи ҳам бўлади. Натижада болаларда ёлғончилик, кишилар олдида ўзини ночор сезиш, бировнинг ҳисобига яшаш каби иллатлар шаклланишига, носоғлом муҳит таъсирида улғайиб, эти қотади.

– Тиланчилик қилиш боқувчиси бўлмаган, кишилардан бирор нарса сўрашдан бошқа иш қўлидан келмайдиган кишилар учун ҳалол, аммо унинг ҳам чегараси бор, – дейди Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ. – Яъни бу меъёр – бир кунлик ейиш-ичиш эҳтиёжини топгунга қадар бўлган вақт. Ундан ортиғи ҳаром саналади. Бунда ҳеч қачон эртаникини ҳам биратўла бугун топиб қўяй, дейилмайди. Кейинги кун Худо куч-қувват берса ёки бирор йўл кўрсатса, албатта, ишлаши, мабодо ҳеч иши ўхшамай, бошқа йўли қолмаса – яна кундалик эҳтиёжи учун тиланчиликка чиқиши мумкин. Мискин бўлиб, тирикчилигим шундан, дея шу ишга муккасидан кетиш фирибгарликдир. Бундайларнинг юзи икки дунёда ҳам шувут ҳолатда бўлади. Буни била туриб қилиш эса ўзини очиқ-ойдин хорликка маҳкум этишдир. Ўзини майиб-мажруҳ ҳолатда кўрсатиб, гадой, тиланчи қиёфасига солиш ҳам айни товламачиликнинг бир тури.
Динимиз бундан қатъий қайтаради.

Қуръони каримда Аллоҳ таоло садақа олишга ҳақли бўлган кишиларни баён қилган: “Албатта, садақаларни фақат фақирлар, мискинлар, унда (садақа ишида) ишловчилар, диллари ошно қилувчи (кофир)лар, (пул тўлаб озод этилувчи) қуллар, қарздорларга ва Аллоҳ йўлида ҳамда йўловчига (мусофирга бериш) Аллоҳ (томони)дан фарз этилди. Аллоҳ илмли ва ҳикматли зотдир” (Тавба сураси, 60-оят).

Ислом дини меҳнатга ярамайдиган, иши бору, ундан оладиган даромади эҳтиёжини қоплашга етмайдиган, иш тополмаган кишиларга раҳномолик қилишга йўллайди.

Ҳақ таолодан ажру савоб талабида бўлган мўмин-мусулмонлар, саҳоватли инсонлар томонидан закот, яқин қариндошларга берилиши вожиб бўлган нафақа, нафл садақа, хайрия, вақф ишлари, назрлар, каффоратлар, қўшнилар ҳақи, муҳожирлар ҳақи, етимларга ғамхўрлик қилиш, тиланчилик (соил) ҳақи, давлат томонидан ижтимоий таъминот учун ажратиладиган ҳақлар каби хайрли амаллар орқали қилинади.

Шариатимизда тиланчи отда келса, хатто қўлида тилласи бўлса ҳам садақа беришга тарғиб қилинади. Бунинг учун саҳоватли инсон савоб олаверади. Аммо садақа сўраган кишининг фирибгарлиги, алдаб одамларнинг пулини еяётганини аён бўлса, унга бермаслик керак. Сабаби бу орқали у текинхўрлик, дангасаликка ўрганиб қолади.

Динимиз рисқ-насибани меҳнат қилиб пешона тери билан, ҳаракат қилиб топишга буюради. Пайғамбарлар Муҳаммад (алайҳиссалом) ўз меҳнати орқали турмуш кечириб, уматларига ўрнак бўлганлар.

Дангасалик, ишёқмаслик, текинхўрлик булар – мусулмон кишига ёт ҳолат. Динимиз ялқовлик, бировга қарам бўлишдан буткул қайтаради.

Инсон учун еган луқмасининг ичида энг тотлиси, ўз меҳнати билан топганини ейишдир. У гарчи қаттиқ нон ва явғон шўрва бўлса ҳам. Бировнинг ҳисобидан бўлган тансиқ таом ҳам тамоқдан маза бўлиб ўтмайди. Чунки уни еяётган киши ич-ичидан мен буни қаердан топдим, эртага нима бўлар экан, дея ўйлайди.

Тиланчилик қилишга хожати бўлмаган кишининг тўғри йўлга ўтиши, касб-ҳунар ўрганиб, илм олиши, тадбиркорлик билан шуғилланиб, ҳалол рисқ топиши нафақат ўзи, балки оила аъзоларини ҳам икки дунё саодатига элтади.

Баҳриддин ХУШБОҚОВ
тайёрлади.

Ўзбекистон Кинематография агентлиги, Ўзбекистон маданий меросини асраш, ўрганиш ва тарғиб қилиш бўйича бутунжаҳон жамияти, Ўзбекистон электрон оммавий ахборот воситалари миллий ассоциацияси (ЎзЭОАВМА) ва Sevimli телеканали ҳамкорлигида суратга олинган “Усмон Қуръонининг қайтиши” ҳужжатли фильмида Тошкентдаги қадим Усмон мусҳафининг ҳайратларга бой тарихи сўзланади.

– Ҳар бир мусулмон учун улуғ бўлган Рамазон ойида бундай лойиҳанинг яратилиши рамзий маъно касб этади. Бу фильмни Ўзбекистон миқёсида қанчалик кўп одам кўрса, шунчалик кўп хурсанд бўламиз, Бу албатта, сиз билан навбатдаги катта лойиҳаларга қўл уришимизга асосий омил бўлади, – деди Би-би-си ўзбек хизмати бош муҳаррири Хайрулло Файз.

Кинематография агентлиги Ахборот хизмати билдиришича, 2019 йил Кинематография агентлиги бош директори Фирдавс Абдухолиқовнинг Лондондаги Би-би-си ўзбек хизматига ташрифи давомида Усмон Қуръони ҳақида фильм яратиш таклифи берилган эди. Аммо пандемия сабаб суратга олиш ишлари маълум вақт тўхтаб қолган лойиҳа ниҳоясига етиб, тез кунда томошабинлар эътиборига ҳавола қилиниши белгиланган.

– 2017 йил сентябрда Нью-Йоркда бўлиб ўтган БМТ Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида Президентимиз Шавкат Мирзиёев томонидан «Маърифат ва диний бағрикенглик» махсус резолюцияси илгари сурилган эди. Унда бағрикенглик ва ўзаро ҳурматни ўрнатиш, диний эркинликни таъминлаш энг муҳим масалалардан бири сифатида эътироф қилинган.

“Усмон Қуръонининг қайтиши” фильмида ҳам давлатимиз раҳбари таъкидлаганидек, диний бағрикенглик тамойилларини қарор топтиришга алоҳида урғу берилган. Фильм нафақат юртдошларимиз, балки бутун мусулмон аҳлини хурсанд қиладиган кинофильм бўлади, десам адашмайман. “Усмон Қуръонининг қайтиши” фильмини Рамазон Ҳайити арафасида юртимиз телеканалларида намойиш этиш режалаштирилган. Унда нафақат фильмнинг махсус тақдимоти, балки фильм бўйича кўрсатувлар, ижодий суҳбатлар ташкил этилади. Айниқса, фильмнинг муборак Рамазон ойида премьера қилиниши халқимиз учун байрам туҳфаси бўлишига ишонаман, – деди Кинематография агентлиги “Ҳужжатли ва хроникал фильмлар киностудияси” ДУК директори Фурқат Усмонов.

Ғоя муаллифи ва лойиҳа раҳбари Фирдавс Абдухолиқов, сценарий муаллифи ва бошловчиси Луиза Искандарий, саҳналаштирувчи режиссёр Меҳрубон Ализода, саҳналаштирувчи оператор Азизбек Норматов, рассом Алишер Умрзоқов. Тасвирга олиш ишлари Тошкент, Бухоро, Самарқанд, Қашқадарё вилоятлари ҳамда Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрида олиб борилган.

Фильмда ушбу нодир муқаддас қўлёзманинг XIX аср охирида Россияга юборилиши, Санкт-Петербургдаги Император кутубхонасида сақланиши ва кейинчалик Уфа муфтиятига топширилиши билан воқеалар ўрганилган. Архив ҳужжатлари асосида Усмон Қуръонининг 1923 йилда Ўзбекистонга қайтарилиши ҳақида ҳикоя қилинган. Фильмда Усмон Қуръонининг 1989 йилда Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари идорасига топширилишига гувоҳ бўлган инсонларнинг ҳикояларидан ҳам фойдаланилган.

Маълумот учун, ЮНЕСКОнинг “Дунё хотираси” рўйхатига киритилган Қуръон китобини кўргани Тошкентга ҳар йили дунёнинг кўплаб давлатларидан юз минглаб мусулмонлар ва сайёҳлар келишади. Усмон Қуръони бу Қуръони Каримнинг сақланиб қолган энг қадимги нусхаси ҳисобланади.

Жаҳон экспертларининг фикрича, Ўзбекистон ўзига хос ноёб мамлакат бўлиб, унда иккита ноёб Усмон Қуръони сақланмоқда. Биринчи Қуръон ҳақида икки йил аввал Би-Би-Си билан ҳамкорликда суратга олинган “Катта Лангар қуръони: сирлар ва ҳақиқатлар” фильмида ҳикоя қилинган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Суннатуллоҳ Абдулбосит

Тошкент вилояти Зангиота тумани Фатҳ масжиди имом-хатиби

Бугун, 8 май куни  Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Наманган вилоят вакиллиги томонидан нуронийлар учун байрам дастурхони ёзилди.

Байрам дастурхонига 100 нфардан ортиқ шаҳар-туман худудида яшовчи фронт ортида хизмат қилган нунонийлар ва меҳнат фахрийларидан вакиллар таклиф этилдилар.

Тадбирни Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Наманган вилоят вакили Абдулҳай Турсунов очди ва олиб борди. У аввало 9 май – Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан  йиғилганларни табриклаб, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий ҳазратларининг саломларини етказди.

Тадбирда Наманган вилояти Нуронийлар Кенгаши раиси И.Нажмиддинов, вилоят ҳокимлиги котибият мудири М.Абдураззақов, Дин ишлари бўйича қўмита вилоят бошқармаси мутахассислари иштирок этдилар.

Тадбир якунида таклиф этилган нуронийларга вилоят вакиллигининг эсдалик совғалари улашилди. Сўнгра иккинчи жаҳон уруши шаҳидлари ҳақларига Қуръони карим тиловат қилиниб, аждодларимиз руҳи ёдга олинди. Барча иштирокчилар Муҳтарам Юртбошимиз томонидан Янги Ўзбекистонда кекса нуронийларга берилаётган катта эътибор ва эъзозлар учун ташаккур изҳор этиб, юртимиз тинчлиги ва фаровонлиги бундан ҳам зиёда бўлишини сўраб дуолар қилдилар.

Учрашув қатнашчилари тадбир самимий ва кўтаринки руҳда ўтганлигини таъкидлаб дуои хайрлар билан қайтишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг

Наманган вилоят вакиллиги

Матбуот хизмати