muslim.uz
Тараққиётга таҳдид
Инсоният тамаддуни тараққий этишида бир неча омиллар сабаб бўлади. Булар ичида тинчлик ва барқарорлик асосий ўрин эгаллайди. Бугун инсоният тақдири ва тараққиётига таҳдид солаётган экстремизм, терроризм барча давлатлар бир ёқадан бош чиқариб курашиши зарур бўлган иллатга айланди. Бузғунчи ғояларнинг ҳар қандай кўриниши кишилик жамияти бошига оғир кулфатлар солиб келган. Бундай қора кучлар тажовузидан ҳар йили 100 мингдан ортиқ бегуноҳ кишилар қурбон бўлмоқда, ўрнини тўлдириб бўлмас мудҳиш оқибатларга олиб келмоқда.
Муқаддас динимиз таълимотларида “ғулув”, “туғён”, “ҳаддан ошиш”лар мутлақо қораланган ва мусулмон кишилар бундай амаллардан қайтарилган.
Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Бас, (эй, Муҳаммад) буюрилганингиздек тўғри бўлинг! Сиз билан бирга тавба қилганлар ҳам (тўғри) бўлсинлар! Ҳаддан ошиб кетмангиз, (эй, мўминлар!) У қилаётган ишларингизни, албатта, кўриб турувчидир” (Ҳуд сураси, 112-ояти).
Динимизда ғулувга кетишнинг бир қанча ёмон оқибатлари бор. Аввало, бу инсоннинг ақидаси бузилишига сабаб бўлади. Тарихда динда ғулувга кетиш оқибатида рофизийлар, хорижийлар, мўътазила сингари тоифалар юзага келди.
Рофизийлар Пайғамбар алайҳиссалломдан сўнг халифаликка муносиб, деб фақат Али розияллоҳу анҳудан ва унинг авлодларидан бошқани тан олмади. Кейин улар яна бир қанча тоифаларга бўлинди. Рафовиз сўзи инкор қилувчи, рад этувчилар деган маънони англатади. Рофизийлар ғулув сабабли аҳли сунна вал жамоадан чиққанлар.
Хаворижлар эса ҳазрати Али розияллоҳу анҳуни кофирга чиқардилар. Ҳазрати Али розияллоҳу анҳу бундай деганлар: “Менинг борамда икки хил тоифа ҳалокатга учради: бири ҳаддан ташқари муҳаббат қўйиб, иккинчиси ҳаддан ташқари буғзу адоват қилиб”.
Мўътазила тоифаси Аллоҳ таолонинг зотида ғулувга кетиб, сифатларини инкор қилдилар. Хавориж ва мўътазилалар амру маъруф ва наҳий мункарда ҳаддан ошиб, мусулмонларнинг имомга қарши чиқишига йўл очдилар. Улар раҳбарга қарши чиқишга тарғиб қилдилар. Пайғамбар алайҳиссалом бундай дейдилар: “Ким амирининг бирор ишини ёқтирмаса, унга сабр қилсин. Чунки бирор киши бошлиғининг итоатидан бир қарич чиқса ва шу ҳолида ўлса, жоҳилият ўлимида ўлибди” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Бугун ёшларимизни имон-эътиқодини мустаҳкам, иродаси бақувват, ўз мустақил фикрига эга қилиб тарбиялаш асосий вазифамиз бўлиши керак. Уларнинг тафаккурига динимизнинг соф таълимотлари, асрлар оша сайқалланиб келаётган муқаддас қадриятларимиз, ўзлигини унутмаслик каби фазилатларни сингдириб боришимиз зарур.
Муҳаммадяҳё ЭМИНОВ
Тақво – жаннатга кириш учун сабаб
Мусулмон киши Рамазон ойида тақвони ўрганади. Рўза вақтида таомга, ичимликка яқинлашмайди, шаҳвоний хирсини жиловлайди ва Аллоҳ таолони норизо қиладиган барча нарсалардан ўзини тийишга ҳаракат қилади. Ифтордан кейин ҳам, Аллоҳ таолога хуш келмайдиган, Уни ғазаблантирадиган амаллардан ҳазар қилади. Доимо Аллоҳ таоло уни кўриб, кузатиб турганлигини назаридан четта қолдирмайди. Вақтининг ҳаммасини тоат-ибодатга бағишлайди. Зеро, Рамазон ойи ва рўза ибодатининг самараси, бу тақводир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилган:
﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ﴾
“Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз” (Бақара сураси, 183-оят).
Тақво – луғатда "тўсиш", "асраш" деган маъноларни англатади. Уламоларнинг тақвога берган энг содда таърифларидан бири: “Тақво – охиратда зарар берадиган ҳар қандай нарсадан узоқлашиш”. Тақво – бу маънавий парда бўлиб, банда у билан ўзини Аллоҳнинг азобидан тўсади, дейилган ибора ҳам мавжуд.
Тақво – бу, нажот йўлидир. Аллоҳ таоло:бундай марҳамат қилади:
﴿وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾
“Аллоҳдан қўрқингиз, зора (охиратда) нажот топсангиз!” (Оли Имрон сураси, 200-оят).
Тақво – бандани Аллоҳга яқинлаштирадиган сабаблардан бири. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай деган:
﴿وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ المُتَّقِينَ﴾
“Аллоҳга тақво қилингиз ва билингизки, албатта, Аллоҳ тақводорлар билан биргадир” )Бақара сураси, 194-оят).
Тақво – одамларнинг афзалини белгилайдиган меъёр. Бу ҳақда Қуръони каримда шундай дейилган:
﴿إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾
“Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир. Албатта, Аллоҳ билувчи ва хабардор зотдир” (Ҳужурот сураси, 13-оят).
Тақво – жаннатга кириш учун сабаб. Бу ҳақда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам
«أكثر ما يدخل الجنة تقوى الله وحسن الخلق»[أخرجه الترمذي وصححه الحاكم].
“Жаннатга энг кўп киритадиган нарса Аллоҳга тақво қилиш ва чиройли хулқдир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
Рамазон ойи ва рўза ибодатининг яна бир самараси, бу сабрдир. Мусулмон киши ушбу муборак ойда Аллоҳ учун машаққат ва қийинчиликларга чидайди. Аллоҳнинг ризоси йўлида нафсининг қийналишини енгишга ҳаракат қилади.
Рамазон тарбия ойидир. Унда мусулмон киши шаҳватини синдиради, ҳавойи нафсини жиловлайди. Шоят, Рамазоннинг кундузларида мубоҳ нарсаларнинг ман этилиши, тунларида рухсат берилиши, тонг отгач яна ман этилиши мусулмон киши учун Аллоҳнинг буйруқларига итоат қилиш қобилиятини мустаҳкамлайди. Шу тариқа мусулмон одам шариатда рухсат берилган нарсалар ҳудудида амал қилиб яшашга одатланади.
Рамазон ойида мусулмон учун бунданда кўпроқ фойдалар ва ҳикматлар бор.
Аллоҳ таоло ушбу ойда тутаётган рўзаларимиз ва амали солиҳларимизни Ўз даргоҳида қабул айласин. Омин.
Ҳомиджон ИШМАТБЕКОВ
Ўзбек ва немис архитекторлари тажриба алмашади
Германиянинг Ўзбекистондаги элчихонаси ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларида меъморчилик соҳасида немис ва ўзбек мутахассислари иштирокида семинар ўтказилиши тўғрисида эълон берди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Элчихона маълумотига кўра, семинарда Потсдам университети профессори, доктор Штеффен Лауэ "Меъморий ёдгорликларни барқарор сақлаш концепцияси асосларига таҳлилий ёндашув" мавзусида маъруза қилади.
Таъкидланганидек, Германиянинг Ўзбекистон билан ҳамкорлик алоқалари кўплаб соҳаларда, жумладан, меъморчилик соҳасида ҳам ривожланиб келмоқда. Соҳада икки мамлакат мутахассислари ўртасида мунтазам тарзда қўшма онлайн курслар ташкил этилмоқда.
Немис мутахассисининг меъморий ёдгорликларни сақлаш ва қайта тиклашга бағишланган биринчи маърузаси Zoom орқали видеоконференцалоқа шаклида 28 апрель куни бўлиб ўтади.
Мазкур тадбир асосан Потсдам касб-ҳунар институтининг шерик университетлари бўлган Тошкент, Самарқанд ва Бухоро университетларининг архитектура, қурилиш муҳандислиги, меъморий ёдгорликларни консервациялаш ва қайта тиклаш соҳасида таҳсил олаётган талабалари ва шу соҳада таълим бераётган ўқитувчилар учун мўлжалланган.
Айтиш жоизки, ушбу тадбир Германия академик алмашинув хизмати (ДААД) томонидан молиялаштирилаётган "Архитектура ёдгорликларини комплекс тарзда сақлаш" лойиҳасининг бир бўлагидир.
Семинар якунида тадбир иштирокчилари ўзларини қизиқтирган саволларни малакали мутахассисларга бериши мумкин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Фиқҳ фани: Ғуслнинг вожиб бўлиши 1-қисм (аудио)
Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти мударриси
Тожиддинов Абдусамад
Фарғонадаги икки масжид қурилишига кўмак берилди
Диёримиздаги масжидлар қиёфаси ва уларда яратилган шарт-шароит, қулайликлар ҳар бир мусулмоннинг дилини яйратади. Юртимиз жомеларини ободонлаштириш ишлари нафақат шаҳарлар, балки қишлоқларда ҳам кенг кўламда олиб борилмоқда. Жумладан, айни шу мақсадда Фарғонадаги икки масжид ҳакм қайта бунёд этилмоқда.
Қувасой шаҳри Сўфон қишлоғида жойлашган “Сўфон” жоме масжидининг эскирган биноси 1989-1990 йилларда қурилган. Масжиднинг бино ва иншоотлари бугунги кунга келиб замонавий архитектура талабларига жавоб бермай қолган, шарт-шароитлари ҳаминқадар бўлиб қолган эди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан ушбу масжидни янгидан замонавий архитектура талаблари асосида намозхонлар учун хавфсиз ва қулай имкониятларга эга қилиб қуриш ҳақидаги мурожаатни қўллаб-қувватланди.
Жорий йил 1 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул ходими Искандар домла Ҳалилов масжидда олиб борилаётган қурилиш ишлари билан танишиш, идора томонидан берилаётган моддий ёрдамларни етказиш мақсадида “Сўфон” жоме масжидига ташриф буюрди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан ҳомийларни жалб қилган ҳолда ҳозирга қадар қиймати ярим миллиарддан ортиқ қурилиш маҳсулотлари, жумладан, 300 миллионн сўмдан ортиқ 500 минг донага яқин ғишт, 200 миллон сўмлик темир, 30 миллион сўмлик цемент, 25 миллион сўмлик гипсокартон етказиб берилди. Шунингдек, 20 миллиондан ортиқ шипоклофка ва бошқа қурилиш маҳсулотлари олиб бериш режа қилинган.
Шунингдек, Олтиариқ туманидаги “Оқ дўппи эшон” жоме масжидида ҳам қурилиш жадал кетмоқда. Искандар домла Ҳалилов мазкур масжидда ҳам бўлиб, қурилиш ва ободонлаштириш ишлари билан танишди, таровеҳ намозида иштирок этиб, жамоатга муфтий ҳазратларининг салом ва табрикларини етказди ва қурилиш материал учун ажратилган 40 миллион сўмлик махсус сертификатни топширди.
Ушбу хайрли ишдан масжид аҳли ҳам мамнун бўлди. Жамоат билан хайрли дуолар қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати