muslim.uz

muslim.uz

Икки ўзбек фильми: «Имом Абу Исо Муҳаммад Термизий» (2019) ва "Шарқдан нур "(2005) Islam-Today интернет нашри томонидан мусулмонлар ҳақида энг яхши 10 та фильмлар қаторига киритилди.


“Бу жуда сифатли картина - Ўзбекистонда кўп йиллар ичида биринчи маротаба суратга олинган диний фильм. Режиссёр ва сценарий муаллифи шоирлар ҳақидаги фильмларнинг совет анъанасига таянади. Картинада севги-муҳаббат ҳикояси ҳам бор (гап бир қизни севиб қолиб, Абу Исо уйланиш учун устозини совчиликка юбориш учун юборгани, лекин Аллоҳнинг иродаси билан қиз аллақачон унаштирилган бўлиб чиқиши ҳақида бормоқда), лекин биз асосий қаҳрамон ўзини бутунлай маънавий ҳаётга бағишлашини тушунамиз. Бу ерда асосий қаҳрамонга қаршилик кўрсатадиган ёвуз киши ҳам бор. Имом олижаноб буюк одамдек гавдаланади ва бутунлай ўзини даъват қилишга бағишлайдин. Рақибини эса ҳасад ҳис-туйғулари бошқаради. У нафақат бошқаларнинг ҳаётини заҳарлайди, балки ўзини йўқ қилади. Бош қаҳрамон оқилона тарза фикр юритади, фильмда мўъжизалар йўқ: Абу Исо Муҳаммад Термизий ҳеч кимга шифо бермайди, ўзгартирмайди. У фақат билим тўплаш ва сақлаб қолиш учун хизмат қилади. Имом йигирма йилни ватанидан ташқарида ҳадис тўплаш билан ўтказди. Йигирма йил ичида Термизий Шайх Исҳоқ ибн Роҳавайҳ Марвазий ва бошқа кўплаб олимлардан таҳсил олади. Йигирма беш ёшида (бошқа версияга кўра, йигирма олти ёшида) Ироққа, Басра шаҳрига бориб, ўша минтақаларнинг кўзга кўринган олимларидан сабоқ ола бошлади, шундан сўнг Шомга, у ердан эса Ҳижозга боради. Ана шу йигирма йиллик сайёҳат ва таълим олишлар чоғларида Абу Исо Термизий олимлардан эшитган барча ҳадисларини ёд олар ва ёзиб олар, ҳар хил баҳсларда иштирок этган”, - дейилади мақолада «Имом Абу Исо Муҳаммад Термизий» (2019) фильми ҳақида.


Бошқа яна бир ўзбек фильми бўлмиш "Шарқдан нур "(2005) картинасига мана бундай таъриф берилади: "Тиббиёт" атамаси қаердан келиб чиққанини ҳеч ўйлаб кўрганмисиз? Олим ва тадқиқотчилар орасида бу сўзнинг пайдо бўлиши Ибн Сино (Авиценна), Буюк Шарқ алломаси, табиби, олими – "мадат Сино" номи билан боғлиқ деган фикр мавжуд. Унинг асарларининг аниқ сони номаълум,аммо тадқиқотчилар 160 ва 450 рақамлари орасида деб фараз қилишади. Унинг китоблари ёқиб юборилди, ўғирланди ва яширилди, аммо уларнинг оддий санаб ўтилиши ҳам таъсирли эшитилади: "Шифо китоби", "Нажот китоби", "Кўрсатма ва ўгитлар китоби", "Илм китоби". Фильмда дунёга машҳур олим-энциклопедист Ибн Синонинг буюк мутафаккир Абу Райҳон Беруний билан танишуви асос қилиб олинган. Суратга олиш ишлари бир қанча мамлакатлар – Ўзбекистон, Эрон, Франция ва Россия ҳудудида бўлиб ўтган бўлиб, Шарқ мутафаккири ролини ёш истеъдодли актёрлар Ҳасан ва Ҳусан Солиҳовлар ижро этишган.


Фильм биографик, маърифий характерга эга бўлиб чиқди. Режиссёрнинг сўзларига кўра, аввалига у илмий асарлари ҳақида кўпроқ маълумот бермоқчи бўлган, аммо Авиценна (Ибн Синони Ғарб тадқиқотчилари шундай деб аташади) ҳақидаги мавжуд фильмларни таҳлил қилгач, Шуҳрат Маҳмудов ўша даврда мавжуд бўлган барча билим ва кўникмаларни ўзлаштириб, энциклопедистнинг ёшлигидан ишлаган шароитларини имкон қадар тўлиқ етказишга ҳаракат қилиш учун маърифий картинани тайёрлашга қарор қилди. "Айтишларича, Ғарб - тана, Шарқ эса - руҳ дейишади. Лекин ўзида бутун дунёни бирлаштирган одам бор эди. Даврнинг энг универсал боши Абу Али Ибн Сино эди…"
Энг яхши фильмлар ўнталигига «Биз барчамиз» (2017), «1001 кашфиёт ва сирлар кутубхонаси» (2010), «Мени Кхан деб аташади» (2010), «Нома хат» (1976), «Мулла» (2018), «Ҳалима» (2017), «Бизнинг воизимиз» (2017), «Раббингиз номи билан ўқинг», «ИншоАллоҳ» фильмлари ҳам киритилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

الإثنين, 11 كانون2/يناير 2021 00:00

Тақвонинг сифатлари

Тақводор инсоннинг сифатлари қуйидагилар:

 

– Ота-онага яхшилик қилиш.

– Қариндошлик ришталарини боғлаш.

– Қўшниларга яхши муомалада бўлиш.

– Шижоатли, кечиримли бўлиш.

– Одил, ширинсўз бўлиш.

– Ўзгаларни ўзидан устун қўйиш.

– Аллоҳнинг азобидан қўрқиш.

– Иффатли бўлиш, кўзи, қулоғи, тили ва бошқа аъзоларини Аллоҳ ҳаром қилган нарсалардан тийиш...

 

Инсондаги тақво аломатлари

 

– Ислом шариати белгилаган чегарадан чиқмайди.

– Аллоҳга бандалик изҳор қилади.

– Қалби кек, адоват, нафрат, ҳасаддан саломат бўлиб, муҳаббат, мулойимлик ва меҳрга тўла, Аллоҳнинг зикри билан обод бўлади.

– Илм-маърифат, яхшилик, фазилатларни ёяди. Одамларнинг орасини ислоҳ қилади.

– Ўзгаларга ёрдам беради, манфаат улашади.

 

Тақводорларнинг ажр-савоби

 

– Аллоҳ таоло тақводорларни Ўзига дўст, валий қилиб олади. У Зот: «Унинг валийлари фақатгина тақводорлардир», деган. (Анфол сураси, 34-оят).

– Аллоҳ тақводорларни суяди. У Зот: «Йўқ! Ким аҳдига вафо қилса ва тақво қилса, Аллоҳ тақводорларни севадир», деган. (Оли Имрон сураси, 76-оят).

– Аллоҳ солиҳ амалларни қабул қилади. У Зот: «Албатта, Аллоҳ тақводорлардангина қабул қиладир», деган. (Моида сураси, 27-оят).

– Яхши оқибат. Аллоҳ таоло: «Ва оқибат тақводорларникидир», деган (Аъроф сураси, 128-оят).

– Жаннат. Аллоҳ таоло: «Албатта, тақводорлар жаннатлар ва чашмалардадир», деган. (Ҳижр сураси, 45-оят).

– Аллоҳнинг розилигига эришади, савоб тарозиси оғир келади, омонлик мақомида бўлади. Аллоҳ таоло: «Албатта, тақводорлар омонлик мақомидалар», деган. (Духон сураси, 51-оят).

– Қиёмат куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга яқин бўлади, чунки у комил иймон эгасидир.

– Охиратдаги мартабаси улуғ бўлади. Дунёда одамларнинг муҳаббатини қозонади.

– Умри баракали бўлади.

– Йўли очиқ, ризқи кенг бўлади. Аллоҳ таоло: «Ким Аллоҳга тақво қилса, унинг йўлини очиб қўядир ва унга ўзи ўйламаган тарафдан ризқ берур», деган. (Талоқ сураси, 2-3-оятлар).

Муҳаммад Али Муҳаммад Юсуф

тайёрлади

2020 йилда Ўзбекистонга 1 млн 504 минг турист келди, уларга 261 млн долларлик хизмат кўрсатилди.

Бу ҳақда АОКАдаги брифингда Бош вазир ўринбосари Азиз Абдуҳакимов маълум қилди:

«Коронавирус пандемияси туфайли юз берган глобал инқироз натижасида мамлакатимиз туризми энг жиддий зарар кўрган соҳалардан бири бўлди.

2020 йилда жами 1 млн 504 минг турист ташриф буюрди. Бунда 261 миллион АҚШ доллари миқдорида туризм хизматини кўрсатдик.

2021 йилда барча ишларни умумий рақамлар орқали эмас, аниқ режалар ва рейсма-рейс йўналиш бўйича батафсил ҳисоб-китоб асосида амалга оширмоқчимиз, зиёрат туризмига кўпроқ эътибор қаратмоқчимиз.

2021 йилда Ўзбекистонга 1 млн 700 минг нафар хорижий сайёҳ ташрифини таъминлаш бўйича режа қилинган. Бунинг эвазига туризм хизматлари экспорти 370 млн долларга етказилади».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

الجمعة, 08 كانون2/يناير 2021 00:00

Қалби уйғоқ зот

عن جابر بن عبدالله يقول جاءت ملائكة إلى النبي صلى الله عليه و سلم وهو نائم فقال بعضهم إنه نائم وقال بعضهم إن العين نائمة والقلب يقظان فقالوا إن لصاحبكم هذا مثلا فاضربوا له مثلا فقال بعضهم إنه نائم وقال بعضهم إن العين نائمة والقلب يقظان فقالوا مثله كمثل رجل بنى دارا وجعل فيها مأدبة وبعث داعيا فمن أجاب الداعي دخل الدار وأكل من المأدبة ومن لم يجب الداعي لم يدخل الدار ولم يأكل من المأدبة فقالوا أولوها له يفقهها فقال بعضهم إنه نائم وقال بعضهم إن العين نائمة والقلب يقظان فقالوا فالدار الجنة والداعي محمد صلى الله عليه و سلم فمن أطاع محمدا صلى الله عليه و سلم فقد أطاع الله ومن عصى محمدا صلى الله عليه و سلم فقد عصى الله ومحمد صلى الله عليه و سلم فرق بين الناس

 رواه البخاري

Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ухлаб ётган чоғларида у зотнинг ҳузурларига фаришталар келдилар. Уларнинг баъзилари: “У уйқудаку?!” дейишди. Баъзилари эса: “Кўзи уйқуда-ю, қалби уйғоқ”, дедилар. Улар: “Бу соҳибингиз учун масал (олий намуна) бор. Бунга уни келтиринглар”, дедилар. Уларнинг баъзилари: “У уйқудаку?!”, дейишди. Баъзилари эса: “Кўзи уйқуда-ю, қалби уйғоқ”, дедилар. Бас, улар айтдиларки: “Унинг мисоли бир ҳовли қуриб, у ерга дастурхон тузаган ва унга одамларни чақириш учун чақирувчини юборган кишига ўхшайди. Бас, кимдир чақирувчига ижобат қилиб ҳовлига киради ва у билан биргаликда дастурхондан тановул қилади. Ва кимдир чақирувчига ижобат қилмай, ҳовлига кирмайди ва дастурхондан тановул қилмайди.” Бас, улар яна дедилар: “Бу ўхшатишликни яхшироқ тушуниши учун унга очиқроқ изоҳлаб беринглар”. Баъзилари: “У уйқудаку?”, дейишди. Яна баъзилари: “Албатта, кўзлари уйқуда ва қалби эса уйғоқ”, дедилар. Улар: “Ҳовлининг мисоли жаннатдир. Чақирувчи Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламдир. Бас, кимки Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга итоат қилса, батаҳқиқ Аллоҳга итоат қилибди. Ва кимки Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга бўйсунмаган бўлса, батаҳқиқ Аллоҳга бўйсунмабди. Ва Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам одамлар ўртасини (мўъмин ва кофирга) ажратувчидир.” дедилар. (Имом Бухорий ривояти.)

Шарҳ. Ушбу ҳадиси шарифда ҳазрат Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу бир воқеани баён қиладилар. Унда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ором олаётган пайтларида фаришталар у зотнинг ҳузурларига келганлари айтилган. Улар Пайғамбаримизга бир зарбулмасал (ўхшатишни мисол) қилдилар. Гўёки, у зот бир ҳовлини бино қилиб, у ерда дастурхон ҳозирлаб, меҳмон чорлашга бир кишини жўнатган кишига ўхшайдилар. Кимки бу чақириққа ижобат қилиб уйга келса, таомдан тановул қилади ва унга манфаат ҳосил бўлади. Кимда ким келмайдиган бўлса, таомдан маҳрум бўлади ва манфаат ҳам ҳосил қилолмайди. Бу зарбулмасални фаришталар қуйидагича таъвил қилдилар: Ҳовли - жаннат, чорлагувчи - Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам, таом эса, жаннат неъматларидир. Кимда ким Пайғамбар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даъватларини қабул қилиб, Китоб ва суннатни тутса, у Аллоҳга итоат қилган бўлади ва жаннатга дохил бўлади. Кимки Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга итоатсизлик қилса, Аллоҳга итоатсизлик қилган бўлади ва дўзахга дохил бўлади. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам инсонлар ўртасини мўмину кофирга ажратувчидирлар.

Ҳадиси шарифни ўқиган кишини зеҳнига “Пайғамбар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келган фаришталарни Жобир розияллоҳу анҳу қандай қилиб кўрганлар?”, деган савол келиши аниқ. Бунга жавоб шуки, Жобир розияллоҳу анҳу буни Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хабар беришларидан билганлар.

Яна савол пайдо бўлади: Нима учун фаришталар Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ухлаётганлари ҳақида айтганларида баъзилари у зотнинг кўзлари ухлаши ва қалблари уйғоқ бўлишини айтдилар? Бунинг жавоби шуки, Пайғамбарлар (солавотуллоҳи алайҳим ажмаъин)нинг барчаларининг идрокларининг мадори зоҳирий ҳисларнинг ўзига боғлиқ эмас. Балки, ботиний ҳисларга ҳам боғлиқдир.

Бу ерда бир муаммо юзага келади: бу ҳадис “Намоз китоби”да келадиган таърис (тунаб қолиш) кечаси борасидаги ҳадис билан тўқнашади. Чунки бу ҳадисда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қалблари уйғоқ бўлади, дейилди. Таърис кечаси ҳадисида эса, у зот Билол розияллоҳу анҳуни тунда навбатчи қилиб тайинлаганлари, бироқ ўша кечасида барча ухлаб қолгани ва бомдод намози қазо бўлгани зикр қилинади. Муаммо шундаки, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам ўша кечаси бомдод намозини қазо қилиб қўйдилар. Шу сабаб бу икки ҳадис ўртасида қарама-қаршилик бўлмаяптими? Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қалблари доимо уйғоқ бўлса, нима учун субҳи содиқ чиқиб кетганини билмадилар?

Бунга уламолар бир неча жавобларни берганлар.

Биринчи жавоб: Баъзи уламолар Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қалблари уйғоқ бўлиши аксар вақтларга хос, доимий эмас, баъзида у зотнинг ҳам қалблари уйқудан таъсирланарди, дедилар. Лекин бу муносиб жавоб эмас. Чунки, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга уйқуларида ҳам ваҳий келар эди. Агар Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қалблари баъзи вақтларда уйқудан таъсирланган, дейилса, баъзи ваҳийларга эътимод қилинмай қолинади. Бу эҳтимол эса дуруст эмас.

Иккинчи жавоб: Аксар уламолар бу ҳадиснинг таърис ҳадиси билан бирор жиҳатдан зидлиги йўқ, дейдилар. Улар бу саволга ажойиб тарзда жавоб берадилар: Ҳар аъзонинг алоҳида-алоҳида вазифаси бор. Субҳи содиқни кўриш учун кўз очиқ бўлиши керак. Фаразан бир одамнинг кўзи ожиз бўлса-ю, лекин ўзи уйғоқ бўлса, у субҳи содиқни кўролмайди. Таърис кечасида субҳи содиқни кўрилмаслигининг сабаби, у вақтда кўз ухлаётган эди. Қалб уйғоқ бўлса-да, ташқарини кўролмасди.

Ҳадисни ўрганиш давомида яна бир неча саволлар зеҳнга келади. Шу саволларга жавобларни ҳам айтиб ўтсак:

Савол: Фаришта ўхшатиш қилган чоғида тўрт нарсани зикр қилди: киши, ҳовли, дастурхон ва чақиргувчи. Аммо унинг тафсилотида иккита нарсани: ҳовли ва чорлагувчини айтди холос. Ҳовлини жаннат, чорлагувчини Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам, деди. Нима учун киши ва дастурхоннинг тафсилотини баён қилмади?

Биринчи жавоб: Бу нарсаларнинг зикри зоҳиран машҳур ва равшан бўлганлиги учун айтилмади. Чунки, кишининг зикри келишиданоқ  инсоннинг хаёли Аллоҳ таолога кетади. Лекин, унинг тафсилотини Аллоҳ таолонинг номи билан баён қилиш - қабиҳ саналади. Қалбидан барча буни тушунгани боис, унинг тафсилотига киришилмади.

Савол: Ҳадис аввалида Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни бир кишининг мисолига ўхшатилди ва тафсилотида у зотни чорлагувчи дейилди. Нима учун бу ердаги ташбеҳда мувофиқлик бўлмаяпти?

Жавоб: Бир-бирига муносиб бўлмаслиги муфрадни муфрадга ўхшатганда бўлади. Яъни, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни бир кишига ўхшатганда бу ҳолат бўлади. Лекин, ҳадисдаги ташбеҳ тамсилий ўхшатиш саналади. Унда бир неча ҳолатларнинг мажмуасидан иборат ҳайъатни бошқа ҳайъатга ўхшатилади.

Савол: Бу ҳадисда ҳовлини жаннат дейилди. Кейин келадиган ҳадисда ҳовлини Ислом дейилди. Бу жиҳатдан ҳам икки ҳадис бир-бирига зид эмасми?

Жавоб: Бу икки ҳадис ўртасида қарама-қаршилик йўқ. Чунки, бири мусаббаб билан, иккинчиси сабаб билан тафсил қилинди. Бу ҳадисда жаннат мусаббаб (сабаб бўлган нарса), кейинги ҳадисда эса Ислом сабаб бўлди.

Ҳикматуллоҳ Абиев,

Тошкент шаҳар “Аҳмаджон қори”

жомеъ масжидининг имом ноиби

الجمعة, 08 كانون2/يناير 2021 00:00

Африкани “қутқарган” дарахт...

Африка қитъасининг аксарият ҳудудларида одамлар оғир шароитларда кун кечиради. Озиқ-овқат танқислиги, тоза ичимлик суви улар учун асосий муаммодир. Аммо, Аллоҳ таоло ҳар бир бандани ўз ризқи билан яратган. Халқимизда шундай бир ажойиб нақл бор: “саҳрода туғилган бир бўталоқ учун, бир янтоқ ҳам бор”.  Африкаликлар учун баобаб беҳисоб хазинадир.

Баобаб ёки “adansonia digitata”, яна бир номи “маймунлар нони”, тропик Африканинг қуруқ саванналарига хос бўлган Малваcеае оиласининг Адансониа турига мансуб дарахт тури. Энг қалин дарахтлардан бири – танасининг диаметри 8 метр, барглари ва шоҳ-шаббалари билан биргаликда 45-50 метр, баландлиги 18-25 метрга етади.

Октябрдан декабргача гуллайди. Гулининг ҳажми 20 см бўлиб, тушдан кейин очилади ва фақат бир кеча яшайди. Шунда ажиб бир ҳолат рўй беради: бошқа дарахтларни кундузи қушлар ва ҳашоратлар чанглантирса,  баобаб дарахтини тунда кўршапалаклар чанглантиради. Сабаби баобаб гулларидан таралувчи ўткир ҳид кўршапалакларни ўзига жалб этади.

Эрта тонгда гуллар қуриб қисқа фурсатда тўкилади. Бу дарахтнинг сувга тўйинган юмшоқ танаси турли замбуруқлар учун қулай маскандир. Шу сабаб баобабларнинг ичи ковак бўлади. Бироқ, баобаблар жуда бардошлидир. Улар, тозаланган қобиғини тезда қайта тиклайди. 

Баобаб дарахтининг аниқ ёшини айтиш қийин. Чунки, уларда ёшга оид, йиллик айланалар, ёш ҳалқалари бўлмайди. Энг юқори технологик ускуналар таҳминига кўра баобаб дарахти минг йилгача яшаши мумкин. Шу билан бирга, 4,5 метр диаметрли дарахтнинг радиокарбонат анализлари билан аниқланган (C14 маълумотларига кўра) ёши 4500 йилдан ошганлиги ҳақида далиллар мавжуд.

Баобабнинг деярли ҳар бир қисмидан унумли фойдаланиш мумкин.

Баобаб дарахтининг қобиғидан қаттиқ, кучли толалар олинади, ундан балиқ овлаш тармоқлари, арқонлар, матлар ва матолар ишлаб чиқарилади. Баобаб пўстлоғидан жуда самарали дамламалар: шамоллаш, иситма, дизентерия, юрак-қон томир касалликлари, астма, тиш оғриғи, ҳашаротлар чақиши учун дорилар олинади.

Янги барглари салатларга қўшилади, қуруқлари зиравор сифатида ишлатилади. Нигерияда улар шўрва тайёрлашда ҳам асосий масаллиқлардан ҳисобланади.

Гулининг шираси элим тайёрлаш учун ишлатилади.

Мева таркибидаги шираси занжабилга ўхшайди ва C ва Б витаминларига бой бўлиб, озуқавий қиймати жиҳатидан бузоқ гўштига тенгдир. У тез сўрилади ва чарчоқни кетказади. Мева хамири ҳам қуритилиб, майдаланган ҳолда кукунга айлантирилиб сувда суюлтирилса, у лимонадга озгина ўхшаш юмшоқ ичимлик бўлади. Шунинг учун баобабнинг яна бир номи – лимонад дарахти.

Мевасининг уруғи хом ашё ҳисобланади ва кофе ўрнини босувчи ичимлик учун қовурилган ва майдаланган ҳолда тайёрланади.

Мевасининг қуритилган қаттиқ қобиғи стакан ўрнида ишлатилади. Мевасининг қуруқ ички қисмини ёқса, тутунидан чивинларни ва бошқа безовта қилувчи ҳашаротларни ҳайдаб чиқаради.

Бундан ташқари баобаб мевасидан совун, ёғ ва Шарқий Африка аёллари учун шампун олинади, юзларини эса унинг илдизларини ўз ичига олган қизил шарбат билан бўяшади.

Кўпгина Африка халқларининг мифологиясида баобаб ҳаётни, унумдорликни англатади ва халоскор сифатида намоён бўлади.

Баобаб Мадагаскар халқининг миллий дарахти ҳисобланади. Ушбу дарахт Африка қитъасидаги Сенегал, Марказий Африка ва бошқа бир нечта давлатларнинг гербларида ҳам тасвирланганлиги бежиз эмас.

Баобаб том маънода Африка қитаъси халқлари учун Аллоҳ таоло томонидан улуғ неъмат қилиб берилгандир. Зеро, биргина шу дарахтнинг хом ашёсидан юз минглаб инсонлар, озиқ-овқат, кийим кечак, қурилиш хом ашёсидан тортиб дори-дармонгача, совундан тортиб аёллар пардоз воситаларигача фойдаланади. Энг муҳими юз фоиз табиий тоза махсулотлар.

Аллоҳ таоло Ўз Каломи Қуръони каримда шундай марҳамат қилган:

“Ва осмондан барака сувини туширдик, ҳамда у билан боғ-роғларни ва дон ҳосилини ўстирдик. Ва зич мевали шингиллари бор хурмоларни ҳам. Бандаларга ризқ қилиб. Ва у (ёмғир) билан ўлган шаҳарни тирилтирдик” (Қоф сураси, 9-11 оят).

Манбалар асосида Саидаброр Умаров тайёрлади

Top