www.muslimuz

www.muslimuz

الأحد, 09 شباط/فبراير 2020 00:00

Ётишдан олдин кўрпаларни қоқиш

Инсон куни билан ишлаб, чарчаб, уйга қайтганидан кейин уйқуга ётади. Кундузи билан кўп ҳаракат қилган инсоннинг танасида турли ҳашаротлар ва зарарли ҳужайралар кўпаяди. Ухлаш учун ётганда ўша ҳашаротлар танадан кўрпаларга ўтади. Эртаси куни яна ўша кўрпага ётганда, яна янги ҳашаротлар тўкилади. Кун ўтган сайин кўрпадаги зараркунандаларнинг миқдори ортиб кетади. Уларни оддий кўз билан кўриб бўлмайди, балки, бир неча минг маротаба катталаштириб кўрсатадиган электрон микроскоплардагина кўриш мумкин.

Кўрпаларда яшайдиган мазкур паразитлардан қутулишнинг энг яхши йўли кўрпани қуёш нури тушадиган жойга ёйиб қўйиш ва ётишдан олдин кўрпани уч марта яхшилаб қоқиб ташлашдир. Чунки, ўша кўрпани сув билан ювганда ҳам мазкур ҳашаротлар йўқолмас экан. Кўпчилигимиз ётишдан олдин тўшагимизни бир қоқиб юборишни кўпинча унутиб қўямиз. Замонавий илм-фан буни яқиндагина исботлади.

Ҳар куни одам танасидаги эски ҳужайралар ўлиб, янгилари пайдо бўлади. Инсон уйқуга ётаётганда мазкур ўлган ҳужайралар кўрпага тушиб, у уйқудан уйғониб, кўрпасидан туриб кетганда, ўлган ҳужайралар тўшакда қолар экан. Агар ўлик ҳужайралар ётоқда кўпайиб кетса, кишига зарар етказиши, турли касалликларнинг ривожланишига сабаб бўлиши мумкин экан.

Ғарблик олимлар ушбу муаммони бартараф этиш йўлларини изладилар. Кўрпани яхшилаб ювиш керак дейишди баъзилари. Бунинг учун улар энг кучли тозалаш воситаларини ишлатиб, кўрпани ювиб кўрдилар. Лекин ундаги зараркунанда ҳашаротлар ҳатто қимир этгани ҳам йўқ. Олимлардан бири кўрпани қўли билан уч марта қоқиб кўрди. Қараса, ўлик ҳужайра ва бошқа паразитлардан асар ҳам қолмади. У кўрпаларни зараркунанда ҳашаротлардан тозалаш ҳақида янги кашфиёт қилганидан ҳурсанд бўлиб кетди. Шунда буни эшитган бир мусулмон таниши унга эътироз билдириб: “Албатта, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: “Агар сизлардан бирортангиз тўшагига ётмоқчи бўлса, кўрпасини яхшилаб қоқиб ташласин. Чунки, у ўша кўрпада нималар борлигини билмайди” деди.

Ҳа азизлар, бугунги кунда ғарблик олимлар тер тўкиб, ечим ахатараётган муаммоларнинг кўпи бундан ўн тўрт аср олдин Пайғамбаримиз алайҳиссалом томонларидан ҳал қилиб берилган.

Аллоҳ таоло ва Унинг севикли Расули соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга нимани буюрган бўлса, ўша нарсада бизлар учун фойда борлиги сабабли буюрган. Нима нарсадан қайтарган бўлса, ўша нарсада бизлар учун зарар борлигидан қайтарган. Зеро, У Зот Қуръонда Ўзи ҳақида: “Албатта, Аллоҳ сизларга раҳм-шафқатлидир” (Нисо, 29) деган бўлса, Пайғамбар алайҳиссалом ҳақларида: “(Эй, Муҳаммад!) Биз Сизни (бутун) оламларга айни раҳмат қилиб юборганмиз” (Анбиё, 107) деган.

Аллоҳ таоло барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни гўзал қилсин!

 

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Кўча-кўйда турли балога учраган, масалан, автоҳалокатга, ёнғинга учраганлар, беморлик ва ҳоказо ҳолатларга дучор бўлганларни кўриб ёки эшитиб қоламиз.

 

Афсуски, бундай пайтда кўпчилик мусулмонлик одобига тўғри келмайдиган ишларни қилишади: дарҳол телефонга тасвирга олиб, интернетда тарқатишади.

 

Динимизда барча ҳолатларнинг одоблари, шу жумладан, синовга, балога учраганни кўрганда бажарилиши лозим бўлган одоблар бор.

 

Хўш, мўмин банданинг биродарини мусибатга, балога учраганини кўрганда одоби қандай бўлмоғи лозим? 

 

Ҳар бир ишда умматларига ўрнак бўлган севикли Пайғамбаримиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай ҳолатда ушбу дуони ўқишни таълим берганлар: 

 

الحمد لله الذي عافاني مما ابتلاك به وفضلني على كثير ممن خلق تفضيلا لم يصبه ذلك البلاء

 

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким балога учраган кишини кўрганда “Алҳамду лиллаҳиллазий аъфаний миммаа ибталаака биҳи ва фаззоланий аъла касийрин мимман холақо тафзийлан” деса, унга ўша бало етмайди», дедилар (Имом Термизий ривояти).

 

Демак, бир биродаримизнинг ўзига, уй-жойига, мол-мулкига талофат етганини кўрсак ёки эшитсак, тўхтаб, мазкур ҳадисда келган дуони ўқиб, Аллоҳ таолодан ўзимиз учун ҳам, ўша биродаримиз учун ҳам паноҳ сўрашимиз керак. 

 

Кейин ўша инсонга қўлимиздан келган ёрдамни кўрсатишимиз лозим. Автоҳалокатга учраган бўлса, тезроқ шифохонага олиб бориш, уйи, мол-мулки ёнган бўлса, ўт ўчирувчиларни чақириш, уй ичидан жабрдийдаларни олиб чиқиш, уларга керакли ёрдамни кўрсатиш билан мусулмонлик одобимизга амал қилган бўламиз. 

 

Агар бунинг ўрнига телефонга расмга, видеога олиб, ҳаммага тарқатсак, ўша биродаримизнинг мусибатига мусибат қўшган, дилига озор берган бўламиз. Қолаверса, инсонларнинг мусибатли ҳолатларини тарқатиш орқали ўз обрўсини, обуначиларини ўйлаш бировнинг жароҳати устида рақсга тушишдек гап. Мусулмон одам эса бундай номаъқул иш қилмайди. Аксинча, биродарининг мусибатидан ўзи ҳам изтиробга тушади ва қўлидан келадиган ёрдамни беришга интилади.

 

Аллоҳ таоло барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни чиройли қилсин!

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

@muslimuzportal | muslim.uz

Бугун, 8 февраль куни соат тахминан 19:00 ларда Тошкент шаҳри Олмазор туманида янгидан бунёд этилаётган “Сирож Солиҳ” жоме масжиди хонақоҳи томининг бир қисмида ёнғин содир бўлган. 

 

Ушбу ёнғиндан янги қурилаётган бинога мутлақо зарар етмаган, айрим қурилиш материаллари бироз ёнган, холос. Ўт ўчириш жанговар бўлинмалари чақирилган манзилга зудлик билан етиб борган ҳамда кўрилган тезкор чора ва ҳаракатлар натижасида ёнғин қуршаб олиниб, тезда ўчирилган. 

 

Ёнғин келиб чиқиш сабалари тўғрисида кейинроқ батафсил маълумот берилади.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

@muslimuzportal

الجمعة, 07 شباط/فبراير 2020 00:00

Кечиримли бўлиш иймондандир

Муқаддас ислом динимиз инсонларни кечиримли бўлишга тарғиб қилади. Чунки кечиримли бўлишда инсонлар учун кўп манфаатлар бор. Аввало, Кечирган инсон ўзини енгил тортиб, Аллоҳдан бўладиган ажрга лойиқ бўлса, кечирилган инсон эса кечиргучига нисбатан бўлган адовати кетиб, қалбида унга нисбатан илиқлик ва меҳр пайдо бўлади.
Аллоҳ таоло ўзининг каломида шундай баён қилади: “Яхшилик билан ёмонлик баробар бўлмас. Сен яхшилик бўлган нарса ила даф қил. Кўрибсанки, сен билан орасида адовати бор кимса, худди содиқ дўстдек бўлур”.(Фуссилат сураси 34-оят)
Дарҳақиқат, турли-туман хулқ-атворли одамлар орасида яшар эканмиз, албатта улардан бир қанча озор-азиятлар кўрамиз. Агар ҳар бир шундай кўнгилсизлик бизга қаттиқ таъсир этиб, ғамга ботириб қўяверса, шубҳасиз, бутун ҳаётимиз азобга айланади. Шу боис имкон қадар ён-атрофимиздагиларнинг хатолари, билиб-билмай етказган озорларига сабр қилиб, кечиришга ҳаракат қилайлик. Шунда бир-биримизга меҳр-муҳаббатимиз зиёда бўлади. Гоҳида бошқалардан бирор ёмонлик ёки зулм ўтса ҳам, синов деб қабул қилишимиз зарур. Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилиб айтадики:
“Албатта, ким (ўзига етган озор-азиятларга) сабр қилса ва (интиқом олмай Аллоҳ учун) кечириб юборса, шак-шубҳасиз бу (иш) ишларнинг мақсадга мувофиғидир”. (Шўро сураси, 43-оят).
Аллоҳ таоло яна: “Кечиримли бўл, яхшиликка буюр ва жоҳиллардан юз ўгир”, деган (Аъроф сураси, 199-оят).
Яъни, ўзаро муомала-муносабатда кечиримли бўл, осон йўлни тут. Одамларга нисбатан ўта талабчан бўлма. қилган хатоларини авф этувчи, кенг бағирли бўл.
Ал-Асбаҳонийдан қилинган ривоятда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салам шундай марҳамат қиладилар:
“Қиёмат куни Аллоҳ бутун халойиқни жамлаганида бир нидо қилувчи: “Фазл эгалари қани?” деб нидо қилади. Шунда озчиликни ташкил қилувчи бир гуруҳ инсонлар турадилар. Улар жаннат сари шошиб юрадилар. Уларни фаришталар кутиб олиб: “Жаннат сари шошиб келаяпсизлар?” дейишади. Улар: “Биз фазл эгаларимиз”, дейишади. Фаришталар: “Фазлларингиз нимадан иборат эди?” дейдилар. Улар: “Агар бизга зулм қилинса, сабр қилар эдик. Жоҳиллик қилинса, ҳалимлик қилардик”, деб жавоб беришади. Уларга: “Жаннатга киринглар! Амал қилувчиларнинг ажри (мукофоти) қандай ҳам яхши!” дейилади
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрадилар:
“Ё Расулаллоҳ, гўзал хулқ нима?” Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам унга жавобан ушбу оятни ўқидилар: “Авф-марҳаматли бўлинг, яхшиликка буюринг ва жоҳиллардан юз ўгиринг” (Аъроф, 199).
Сўнгра: “Гўзал хулқ – узилган (қариндошинг) га боғланмоғинг, бермаганга бермоғинг, сенга зулм қилганни кечирмоғингдир”, дедилар.

Халқимизда “Беайб Парвардигор” деган ҳикмат бор. Инсон хатодан ҳоли эмас. Одамлар бир-бирларининг хатоларини кечириши, тузатиши уларнинг олийжаноб хулқ эгаси эканидан далолат беради. Кечириш қалбларимизни гина-кудуратлардан, хафагарчилик ва озорлардан сақлайди.

Робия Адавиййа роҳматуллоҳи алайҳо вафотлари яқинлашгач, Ҳасан Басрий ҳазратлари ва шогирдларига шундай васият қилган эканлар:
“Авф қилишда иккиланманг, ўзингиздан бошқа ҳаммани кечиринг, лекин ўз нафсингизни асло кечирманг. Зеро, у (гуноҳларга мойил бўлиб, Аллоҳнинг ғазабига ва дўзахга тушишингизга сабаб бўлиши мумкин бўлган) асл душманингиздир! Ҳаммани кечиринг! Зеро, комил инсон бошқаларнинг дўзахда азобланишига сабабчи бўлишга асло рози бўлмайди”…
Шу ўринда айтиш жоизки, Давлатимиз раҳбари Ш.М.Мирзиёев фармони билан охирги уч йил ичида турли байрамлар ва ҳайит байрамлари арафасида минглаб турли жиноятларни қилиб, чин кўнгилдан пушаймон бўлиб, тузалиш йўлига ўтган шахслар авф этилмоқдалар. Улар ўз оилалари бағрига қайтиб, қалбларида Ватанга муҳаббат, келажакка ишонч туйғулари пайдо бўлмоқда. Шу билан биргаликда авф этилганларни реабилитация қилиш, уларни жамиятга қўшиш ва иш билан таъминлаш ишлари ҳам олиб борилмоқда.
Кечиримлилик, бағрикенглик, инсонпарварлик — ўзбек халқига хос азалий қадриятлар ҳисобланади. Ҳаётда адашган, билиб-билмай хато қилган, қилмишидан пушаймон бўлган минглаб одамлар кечирилмоқда, афв этилмоқда, оиласи, яқинлари бағрига қайтарилмоқда.
Ҳаммамизга маълумки Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг топшириғига биноан, улкан аҳамиятга эга «Меҳр» инсонпарварлик операцияси амалга оширилди. Яқин Шарқдаги қуролли можаролар ҳудудидан 156 нафар ватандошимиз, асосан аёллар ва болалар махсус авиарейсда ватанга қайтарилди. Ўзга юртга бориб қолиб, оғир кунларни, фожиаларни бошидан ўтказган, ватанга қайтишни яратгандан илтижо қилиб сўраган бу инсонлар ҳаёти сақлаб қолинди.
Хулоса қилиб айтганда, бу юртда инсон азиз, унинг қадр-қиммати ҳар нарсадан устун. Бугун афв этилганларни, кечирилганларни ҳар жиҳатдан қўллаб-қувватлаш, уларга кўмак бериш замирида бир ҳақиқат мавжуд. У ҳам бўлса, ҳаётга келган ҳар бир инсон умрини мазмунли ўтказсин, ғанимат фурсатларни ҳуда-беҳудага сарфламасин, юртига, юртдошларига содиқ бўлиб, ўз ватанида бахтли ҳаёт кечирсин….
Абу Зарр розияллоҳу анҳу Билол ибн Рабоҳга: “Эй қора хотиннинг ўғли, мени босиб олдинг!” дегандилар, Билол ғазаб қилган ҳолда ўрниларидан туриб: “Аллоҳга қасам, мен бу ишни Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламга айтаман”, дедилар.
Бу хабар етказилганида Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг юзлари ўзгариб кетди ва: “Эй Абу Зарр»! Онасини айбладингми?» Сенда жоҳилият одатлари бор экан”, дедилар.
Абу Зарр йиғладилар ва: “Эй Аллоҳнинг расули, менга истиғфор айтинг” дедиларда масжиддан йиғлаган ҳолда чиқиб кетдилар.
Кейин Билолнинг олдига келиб, юзларини тупроққа қўйдилар-да: Аллоҳга қасам, то оёғинг билан юзимни эзғиламагунингча бошимни кўтармайман. Сен олийжаноб кишисан, мен эса пасткашман, дедилар.
Билол ҳам йиғлаб унга яқинлашдилар-да, унинг юзидан ўпдилар. Сўнгра: «Аллоҳга қасамки, Аллоҳ учун бир марта бўлса ҳам сажда қилган юзни оёғим билан босмайман”, дедилар. Кейин икковлари ўринларидан туриб, бир-бирларини қучоқлаб, йиғида давом этишди.
Бизлар бугунги кунда бир-биримизга ёмонлик қилиб қўйсак кечирасиз, деб айтишга ҳам ботина олмаймиз азизлар.
Аллоҳ таоло барчаларимизни кечиримли, сабрли ва хушмуомала бандаларидан қилсин, ўзгаларга нисбатан бағрикенг бўлишимизни насиб айласин, Чунки Аллоҳ таоло кечиримли бандаларини яхши кўради ва Ўз раҳматини ёғдиради.

Манбалар асосида

Мухаммадкуддус Абдуҳалимов

Хўжаобод туман

“Етти чинор”

жоме масжиди имом-ноиби

Ислом никоҳ ва талоққа адолатли, инсофли ва пурҳикмат низомни муқаррар қилди. Ушбу низом бошқа динларда мавжуд ифрот, яъни ҳаддан зиёд бўш қўйишдан ва тафрит, яъни ҳаддан зиёд маҳкам тутишдан покдир. Ислом шариати талоқни бутунлай ҳаром қилиб ҳам қўймади ва унга ҳеч қандай сабабсиз, оммавий тарзда рухсат ҳам бермади. Балки талоққа ижозат бера туриб, шундай деб таъкидлаб қўйди: عَنْ ابْنِ عُمَرَ أن النَّبِيِّ قَالَ : «أَبْغَضُ الْحَلالِ إلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ الطَّلاقُ» . رَوَاهُ أَبُو دَاوُد وَابْنُ مَاجَةْ. Ибн Умардан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Аллоҳ азза ва жалла наздида ҳалол нарсаларнинг энг ғазаблиси талоқдир» (Абу Довуд ва Ибн Можа ривояти). Ҳадисдан кўзланган мақсад шуки, талоқ қўйишга ўйлаб, фикр қилиб, энг охирги, мажбурий ҳолатдагина қадам қўйиш керак. Чунки талоқ никоҳ воситасида юзага келадиган улуғ бир риштани узиш ҳисобланади. Шунинг учун никоҳ битимини бекор қилишни арзимаган гап деб билмаслик лозим. Зеро, никоҳ бошқа муомала ва битимлар каби шунчаки муомала ёки битимгина эмас, балки никоҳ шаръий ибодат ва набийларнинг суннатидир. Никоҳда бошқа битимларда топилмайдиган шартлар мавжуддир. Бундан ташқари, никоҳга хос баъзи қонунлар ҳам бор, жумладан, баъзи эркаклар баъзи аёлларни ўз никоҳларига олишлари мумкин эмас. Шу билан бирга, никоҳдан бошқа битимларни тузиш учун гувоҳ шарт эмас. Лекин никоҳ дуруст бўлиши учун албатта гувоҳ шарт ҳисобланади, яъни икки гувоҳ олдида ийжоб («Ўзимни сизга бағишладим») ва қабул («Сизни жуфти халолликка қабул қилдим») бўлмаса, никоҳ ҳисобланмайди. Шу боис ҳам никоҳдан кўпчиликнинг кўз ўнгида ўтиш суннат ҳисобланади. Никоҳ умр савдоси бўлиши билан бир қаторда, Аллоҳ таолонинг ажиб мўъжизасики, ийжоб ва қабул сўзларини айтиш билан эр-хотинлик ришталари пайдо бўлиб, икки хонадон бир-бири билан қариндошга айланади. Никоҳ ришталарини чиройли, пухта боғлаш учун битим аввалида бир неча кўрсатмалар берилган. Уни сақлаб қолиш учун бир неча босқичга эга бўлган тавсиялар берилиб, охирги босқичда талоққа рухсат берилган.

Иззатулло Турғунов

Шаҳрихон туман

«Сулаймонбек»

жоме масжиди имом-хатиби

Top