Бу никоҳ тўйи эмас, балки 14 ёшдан ошмаган бола Қуръони Каримни тўлиқ ёд олгани муносабати билан ўтказилаётган «Юриш маросими». Марокашда Қуръони Каримни тўлиқ ёдлаган болани барчага намуна қилиш, болаларнинг қалбларида Қуръони Каримни ёдлашга бўлган рағбатни кучайтириш учун бундай маросим анчадан бери ўтказилади. 

Абу Довуднинг ривоятида:

«Ким Қуръонни ўқиса ва ундаги нарсага амал қилса, унинг ота-онасига қиёмат куни тож кийдирилади. Агар у орангизда бўлса эди, унинг зиёси бу дунё уйларидаги қуёшнинг зиёсидан ҳам яхшироқ бўлар эди. Энди бунга амал қилганга нима бўлишини ўзингиз билиб олаверинг», дейилган.

Қуръонни ёд олмаган, аммо фарзандининг қори бўлишига сабабчи бўлган ота-онага шундоқ икром бўлса, энди Қуръони Каримни ёд олиб, ундаги ҳукмларга амал қилган қорининг ўзига қандай мукофот бўлишини тасаввур қилиш қийин.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда айтилишича, «Қиёмат куни Қуръон келади, «Ё Раббим, (Қуръон ўқиган бандани) кийинтир!» дейди. Унга каромат тожи кийдирилади. Кейин: «Ё Раббим, унга зиёда қил!» дейди. (Қорига) каромат либоси кийдирилади. Сўнг: «Ё Раббим, ундан рози бўл!» дейди. (Аллоҳ қоридан) рози бўлади. Кейин (Қуръон соҳибига): «Ўқи ва кўтарил», дейилади. (Аллоҳ) ҳар битта оят учун бир поғона зиёда қилади».

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай деганлар:

«Ким Қуръон ўқиса, ўрганса, унга амал қилса, қиёмат куни (бошига) нурдан тож кийдирилади. Унинг зиёси қуёшникига ўхшайди. (Қорининг) ота-онасига икки либос кийдирилади. Уларга дунё тенг келолмайди. Ота-она: «Бу (либос) бизга нима учун кийдирилди!?» дейишади. Шунда: «Фарзандингиз Қуръон ёдлагани учун (шундай марҳаматга лойиқ кўрилдингиз)», деб айтилади».

Бошидаги тож нимадан умидворлик эканини англагандирсиз?

Айтгандек, Марокаш қироллигида болалар Қуръонни тахта лавҳга ёзиб ёд олишади. Бир пайтни ўзида ҳам Қуръони Каримни ёдлашади, ҳам унинг ёзилишини ўрганишади.

Биз Ислом маъҳадида Қироатдан имтиҳон топширганимизда оятни ҳам ёддан, ҳам доскага ёзиб топширганмиз. Ишонинг, зўр ёд олмаган киши оятларни ёзишга қийналади. Чунки ёза олиш, Аллоҳ таолонинг фазли ила, оятнинг хотирага зўр муҳрланганини кўрсатади.

Қолаверса, бунда Усмон Мусҳафининг ёзув услубини ҳам ўзлаштирилади.

Ёзиб ёд олишда қулоқ, кўз, қўл, оғиз бўшлиғи аъзолари каби кўплаб ҳис этиш аъзолари иштирок этгани учун оятлар хотирадан чуқур жой олади.

Бугунги кунда юртимизда Қуръони Карим ва тажвидни ўқитиш курслари очилмоқда. Бу Роббимизнинг бизга ато қилган улкан неъматларидандир.

Аллоҳ таоло бундай курслар кенг кўламда очилишини, у ерда таълим олаётганлар қори ва қория бўлиб етишишларини насиб этсин!

Ушбу курсларда Қуръони Каримни таълим бераётганлар яхши умматнинг яхши вакилларидир. Чунки Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу борада ҳадиси шариф бор.

عن عثمان رضي الله تعالى عنه- قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: ( خيركم من تعلم القرآن وعلمه ) أخرجه البخاري

Усмон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Сизларнинг энг яхшиларингиз Қуръонни ўрганиб, уни бошқаларга ўргатганингиздир».

Имом Бухорий ривояти.

Аллоҳ таоло зурриётларимизни Қуръони Каримни тўла ёд олиб, ҳукмларига амал қилиб, Ўзининг хос бандаларидан бўлиб боришларини насиб этсин!

Роббимиз қиёматда қори фарзандларимиз сабабли бошимизга иззат тожини, устимизга каромат сарпосини кийдирсин!

Islom.uz

Саҳобалар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатлари кенг ёйилишида беқиёс хизмат қилишган. Бу бежизмас. Чунки Пайғамбаримиз алайҳиссалом бундай деганлар: “Ме­нинг гапимни эшитиб, ёдлаб, сингдириб, сўнгра қандай эшитган бўлса, ана шундай етказган одамни Аллоҳ неъматлантирсин” (Имом Термизий ривояти). 

Таҳоратдан сўнг дуо қилишнинг фази­латига тўх­талсак. Умар ибн Хаттоб ро­зияллоҳу ан­ҳудан ривоят қилинади. Ра­сулуллоҳ сол­лаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ким яхшилаб та­­ҳорат олса, сўнг­ра: “Ашҳаду аллаа илаҳа иллаллоҳу ваҳ­даҳу лаа шарийкалаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва Расулуҳу”, деса, унинг учун жаннатнинг саккизта эшиги очилади ва хоҳлаганидан киради», дедилар (Имом Муслим ривояти). 

Имом Термизий Умар ибн Хаттоб ро­зияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадис­да Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ким яхшилаб таҳорат олса, сўнгра: “Ашҳаду аллаа илаҳа иллаллоҳу ваҳ­даҳу лаа шарийкалаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва Расулуҳу. Алло­ҳуммажъалний минат-таввабийн важъалний минал мутатоҳҳирийн” деса, унинг учун жаннатнинг саккизта эшиги очилади ва хоҳлаганидан киради», дедилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатларига мувофиқ ҳар бир мўмин таҳоратдан сўнг юқоридаги муборак калималарни айтишга одатланиши мақсадга мувофиқдир. Эътибор қаратадиган бўлсак, таҳорат жуда осон, савоб­лари улкан, гуноҳларни кетказувчи, Аллоҳга яқинлаштирувчи ҳамда жаннатга етакловчи амалдир. Аммо эътиборсизлик, дангасалик ва бепарволик сабаб бунга амал қилмаймиз.

Аллоҳ таоло барчамизни ҳар бир ишда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатларини ўрганиб, унга амал қилиб яшашни насиб айласин! 

Обиджон ИСМОИЛОВ,

Сариосиё тумани

“Имом Низомиддин Сангардакий”

жоме масжиди имом-хатиби

Куни кеча "Ҳидоя" ўрта махсус ислом билим юртида "Уламолар Пайғамбар алайҳиссаломнинг меросхўрларидир", "Имомлик – буюк масъулият" мавзуларида тадбир ўтказилди. Унда Наманган вилояти ҳокимининг ўринбосари Хатамов Жамшед Мухторивич, ЎМИнинг Наманган вилояти бош имом хатиби Мусохон домла Аббасиддинов, билим юрти мударрислари ҳамда талабалар иштирок этдилар.

Мулоқотда кейинги йилларда диний соҳада катта ислоҳотлар амалга оширилаётгани, бугунги диний соҳа ходимлари замонга теран қараши, ўзининг устида мунтазам ишлаши ва имомлик шарафли хизмат экани ҳақида сўз юритилди. Битирувчи ёшлар учун келгусида элга хизмати давомида муқаддас ислом дини маърифатини кенг ёйиш, халқ, ватан олдидаги бурчларини сидқидилдан адо этиш керак таъкидланди.

Шунингдек, шу кун билим юртида «Ижтимоий-маънавий муҳитни соғломлаштириш» юзасидан учрашув бўлиб ўтди. Тадбирни Наманган вилояти бош имом хатиби Мусохон домла Аббаситдинов очиб берди.

Анжуманда глобаллашув шароитида аҳолининг ёт ғояларга эргашиб кетиши, уларга қинғир ишларнинг жиддий оқибатлари, жавобгарлиги ва хуқуқий асослари ҳақида мукаммал тушунчалар бериш, бу борада тарғибот ишларини янада кенгроқ олиб бориш лозимлиги қайд этилди.

Тадбир сўнгида ўқитувчи талабалар ўзларини қизиқтирган саволларига меҳмонлар томонидан жавоблар олдилар. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Cавол: Динимизда кимни соҳиби узр дейилади?

Жавоб: Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм.

Соҳиби узр (узрли одам) – тўлиқ бир фарз намозининг вақтича ёки ундан кўпроқ вақт бетаҳоратлик етиб турган кишидир. Бу ҳақида “Мухтасарул-виқоя” китобида шундай дейилган: “Кимга тўлиқ бир фарз намозининг вақти истиҳоза (касаллик қони), бурундан қон келиши ёки шуларга ўхшаш таҳоратни синдирувчи нарсалар билан ўтса, ҳар бир фарз намозининг вақти учун алоҳида таҳорат қилади ва ушбу таҳорати билан ўша намоз вақтида истаганича фарз ва нафл намозларини ўқийверади. Соҳиби узрнинг таҳоратини вақтнинг чиқиши бузади, масалан қуёш чиқиши каби. Вақтнинг кириши унинг таҳоратини бузмайди, масалан завол каби” (“Таҳорат боби”).

Демак, соҳиби узрга айланиш учун тўлиқ бир фарз намозининг вақти миқдорича бетаҳоратлик давом этиши шарт бўлиб, масалан: бир кишининг бурни ёки тиши ёки бошқа жойи пешин намозининг аввалги вақтида қонашни бошласа ва пешиннинг охирги вақтига бориб тўхтаб қолса, у соҳиби узр саналмайди. Чунки бетаҳоратлик тўлиқ бир намознинг вақтини ўз ичига олмади. Аммо ушбу ҳолатда қон асрнинг вақти кирганидан кейин ҳам давом этиб, аср вақтини тўлиқ қопласа, у ҳолда мазкур одам соҳиби узрга айланади. чунки узр тўлиқ бир фарз намозини яъни асрнинг вақтини ўз ичига олди.

Бир киши соҳиби узрга айланганидан кейин, унинг узри бир фарз намозининг вақти ичида бир марта содир бўлса ҳам, соҳиби узрликдан чиқмайди. Қачонки тўлиқ бир фарз намозининг вақтида узри тўлиқ йўқ бўлса, кейин соҳиби узрликдан чиқади. Бу ҳақда “Мухтасарул-Қудурий”нинг шарҳи “Лубоб” китобида шундай баён қилинган: “Сўнг узрнинг собит бўлиши учун узр бир фарз намозининг вақтини тўлиқ ўз ичига олиши шартдир. Яъни бир фарз намозининг вақти ичида таҳорат қилиб, шу таҳорати билан гарчи фарзларни ўзига чекланиб бўлса ҳам узридан холи бўлган ҳолда намоз ўқишга қодир бўлмаса, соҳиби узрга айланади. Бу аввалда узрнинг собит бўлишининг шарти бўлиб, унинг давом этиши учун эса, бир фарз намозининг вақтида бир марта бўлса ҳам содир бўлиши кифоя қилади. Узрнинг йўқ бўлиши учун эса, мазкур узрнинг бир фарз намозининг вақтида бир марта бўлса ҳам содир бўлмаслиги шарт қилинади”.

Соҳиби узр ҳар бир фарз намоз вақти учун янги таҳорат олади ва ушбу таҳорати билан мазкур фарз намозининг вақтида истаганича намоз ўқийверади. Қачонки ушбу намознинг вақти чиқса, унинг таҳорати синган ҳисобланади ва кейинги фарз намози учун яна қайтадан таҳорат олади. Валлоҳу аълам.

 Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.