24 ноябрь куни Мисрнинг Синай яриморолида жойлашган масжидда жума намози ўқилаётган пайтда портлаш юз берди.

Террорчилар айнан жума намози ўқилаётган пайтда портловчи ускунани ишга туширгани ҳақида маълумот берилган.

Теракт натижасида қурбонлар сони 235 нафарга етгани маълум бўлди. Бундан ташқари 120 га яқин одам яралангани айтилмоқда.

Террорчилар Шимолий Синайдаги масжидда содир этилган портлашдан кейин масжидни тўртта машинада қуршаб олганлар. Жангарилар портлашдан кейин масжиддан югуриб чиқаётган одамларни ўққа тутган.

Миср ҳукумати теракт қурбонлари хотирасига уч кунлик мотам эълон қилгани маълум қилинди. Айни вақтда бирорта ҳам террорчилик гуруҳи ушбу теракт учун жавобгарликни ўз зиммасига олмаган.

Кеча, 24 ноябрь куни юртимизда меҳмон бўлиб турган Татаристон Республикаси уламоларидан иборат делегацияси Самарқанд вилоятига ташриф буюрдилар. Мартабали меҳмонларга Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳим Иномов ҳамроҳлик қилмоқда. Самарқандга ташриф жума кунига тўғри келгани муносабати билан, меҳмонлар дастлаб Имом Бухорий жоме масжидида жума намози адо этдилар ва ибодат сўнгида икки давлат ўртасидаги муносабатлар мустаҳкам бўлиши, бошланаётган ишлар ўзининг ижобий натижаларини кўрсатишини сўраб дуолар қилдилар.

Мажмуа бўйлаб қилинган зиёрат асносида Самарқанд вилояти бош имом-хатиби Зайниддин Эшонқулов ҳадис илмининг султони Имом Бухорий ҳазратларининг ҳаёти ва ижоди, ул зот қолдирган бой илмий мерос, шунингдек, бугунги кунда ушбу зотга нисбатан кўрсатилаётган давлат даражасидаги эътибор ҳақида маълумот бериб ўтди. Зайниддин Эшонқулов сўзида давом этиб, Президентимиз Шавкат Мирзиёев ушбу мажмуага алоҳида эътибор бераётганлари ва яқинда зиёратгоҳ янада обод бўлиш арафасида эканини алоҳида қайд этиб ўтди.

Имом Бухорий ҳазратларининг қабри зиёрат этилгач, Татаристон делегацияси ва самарқандлик уламолар, имом-хатиблар иштирокида Татаристон ва Ўзбекистон ўртасида зиёрат туризмини ривожлантиришга бағишланган учрашув бўлиб ўтди.

Учрашувда томонлар зиёрат туризмини йўлга қўйиш, бу борадаги мавжуд имкониятлардан тўлақонли фойдаланиш, қардошлар, диндошлар ўртасида мустаҳкам алоқа ўрнатиш бўйича фикр алмашиб, маслаҳатлашиб олдилар.

Меҳмонлар Татаристонда яшайдиган мусулмонлар Ўзбекистонга келиш, уламолар юртини, улар қолдирган бой меросни ўз кўзлари билан кўриш ниятида эканларини, дунё эътироф этган олимлар, хусусан Имом Бухорий ҳазратларининг қабрини зиёрат қилишга орзумандликларини таъкидладилар.
Татаристонликларнинг ушбу ташрифи икки давлат ўртасида йўлга қўйилаётган зиёрат туризмининг дебочаси экани, келгусида кўплаб зиёратчилар Ўзбекистонга келиш тараддудида эканликлари маълум қилинди.

Ушбу хайрли иш бугунги мураккаб замонда миллатлар орасида нифоқ солишга ҳар томондан уринишлар бўй чўзган пайтда ташкил этилаётгани мусулмонлар бирдамлигини мустаҳкамлаши, турли фитналар олдига тўсиқ бўлишини томонлар якдиллик билан эътироф этдилар.

Учрашув сўнгида Татаристонда Ўзбекистонга келиш истагидагилар ҳар доим кўп бўлгани, бироқ алоқалар яхши йўлга қўйилмагани боис кўпчилик алломалар юртини зиёрат қилиш имкониятини тополмаганлари, эндиликда йўллар очилиши татаристонликлар томонидан хурсандчилик билан қарши олингани таъкидланди. Ўз навбатида юртдошларимизни Татаристон делегацияси ўз давлатларини зиёрат қилишга таклиф этдилар.
Меҳмонлар Хўжа Донёр зиёратгоҳи ва Регистон ансамблини ҳам зиёрат қилдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Самарқанд вилояти вакиллиги ахборот хизмати

Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам): Кўп кулма, кўп кулиш қалбни ўлдиради”, дедилар (Имом Аҳмад, Имом Термизий ривояти).

Имом Нававий айтадилар: Кўп кулишдан тийилиш лозим. Кўп кулиш Аллоҳнинг зикридан узоқлаштиради ҳамда қалбни қаттиқлашишига олиб келади.

Имом Ғаззолий бу ҳақда бундай деганлар: Кўп кулгу хавф, маҳзунлик, ўлим ва қиёматни эслаш каби хусусиятларни қалбдан чиқариб юборади. Бу эса қалбнинг ўлишидир.

Бироқ бугун ҳаётда содир бўлаётган воқеалар кўп кулиш нафақат қалбни ўлдириши, балки инсон ўлимига ҳам сабаб бўлишини исботламоқда. Хусусан, кўп кулиш оқибатида дунёдан кўз юмган бир қанча шахсларни келтириш мумкин. Уларнинг рўйхати алоҳида бир нечта китобни ташкил этади.

Касби ғишт терувчи уста бўлган Алекс Митчелл 1975 йил комедияли шоу дастурини кўриб, кўп кулиш оқибатида вафот этган.

Музқаймоқ сотувчиси Дамноен Саен 2003 йил тушида бетўхтов икки дақиқа давомида кулиб, ҳаво етишмаслиги натижасида вафот этди.

Оле Бентзен комедик кинони бетўхтов кулиб томоша қилганда юрак уриши тезлашиб, дақиқасига 250 марта уришга етган. Оқибатида инфаркт бўлиб оламдан ўтди.      

Эр.ав. III асрда яшаган қадимги Юнон файласуфи Хрисипп эшагига шароб ичириб, маст эшакнинг ҳолини кўриб, тинмай кулиши натижасида нафаси сиқилиб вафот этган.

Аксарият одамлар “кулиш умрни узайтиради” иборасини ўзларига шиор қилиб олиб, бетўхтов кулишларининг гувоҳи бўламиз. Бироқ, ҳар бир нарсанинг меъёри ва мезони борлигини ёддан чиқармайлик. Ахир, “асалнинг ҳам ози ширин”, деб доно халқимиз бежиз айтмаган. Юқоридаги аянчли ҳолатлар ҳам айнан чегарадан ўтиш оқибатида юзага келган. Шундай экан, кўп кулсам умрим узоқ бўлади, деган ҳом ҳаёллар билан ўз умрингизни завол қилманг.

Стокголм институти мутахассислари 110 дан ортиқ кишида кўп кулишнинг соғлиққа зарарлари, айниқса юракни толиқтириб, жисмни чарчатишини аниқлаб, илмий тарзда исботлаб бердилар.

Шунинг учун ҳам Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам) кўп кулма!, дедилар, умуман кулма деганлари йўқ. Чунки кулиш ҳар бин тирик жонга хос, табиий ҳолатдир.

Ҳар бир ишда ўзларининг умматларига ўрнак бўлган Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам)нинг суннатларига амал қилсак, иншааллоҳ икки дунё саодатига эришамиз. Зеро, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам) ҳадислари барча фан-техника ютуқлари-ю, илмий кашфиёт, ихтиролардан олдинроқ биз учун нима яхши-ю, нима зарарлигини олдиндан башоратини берган дастурул амалдир.

 Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам)нинг кулишдаги хулқлари қандай эди? Келинг бу ҳақда мўминлар онаси Оиша (розияллоҳу анҳу)дан сўраб, ўрганиб олайлик. Онамиз Оиша (розияллоҳу анҳу) айтадилар: Мен Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг оғизларини катта очиб, оғизларининг ичи кўринадиган даражада кулганларини кўрмаганман. У зот (соллаллоҳу алайҳи ва салам) доимо табассум қилар эдилар (Бухорий ривояти).

Аллоҳ барчаларимизга севикли Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва салам)нинг суннатларига тўлиқ амал қилиш орқали икки дунё саодатига эришишни насиб этсин.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мевалар ичида лимоннинг ўз ўрни бор. У ўзида флавоноид моддасини сақлайди. Флавоноид – вируслар, аллерген ва концергенларга қарши курашувчи ягона биологик модификатор ҳисобланади. Кўпчилик лимоннинг С витаминга бойлигини билади. Венгриялик олим Альберт Сент-Дьердьи лимон пўстидан Р витаминини ажратиб олди. Кейинчалик Р витамини – биофлавоноидларнинг мажмуаси – ўсиш жараёнининг моддаси, яъни капилляр томирларнинг эгилувчанлигини сақлайди ва мустаҳкамлигини оширади.

Бу ўз навбатида, С витамининг тўлиқ сингишига ёрдам беради. Қон босими касалликларида артериал қон томирларини кенгайтириб, босимни меъёрда ушлаб туради. Овқат хазм қилиш жараёнида ҳам фаоллик кўрсатади. Лимон ўзида 48.3% калий (мия ва нерв тўқималарини озиқлантиради), 29.9% калций (суяк ва тишларни озиқлантиради), 4.4% магний (қонда оқсилларни шаклланишида асосий рол ўйнайди). Лимоннинг таъми ва хушбўйлиги руҳий зўриқишда самарали ёрдам беради. Ароматерапияда бўғим ва терининг дам олишига ва қон айланишининг яхшиланишига лимондан кенг фойдаланилади. Лимон билан юз териси артилса, юз янада яхшиланади. Лимон шарбати организмдаги лимфатик тизимни тозалайди ва тери тўқималарини мустаҳкамлаб қон айланишини яхшилайди. Ҳомиладорлик вақтида лимон истеъмол қилиш боланинг суяк тўқималарини мустаҳкамлашга ҳисса қўшади. Лимоннинг овқат ҳазмида ҳам фойдаси бор, у оқсил, калций ва бошқа бир қатор витаминларнинг сўрилишига ёрдам берувчи ферментларни ишлаб чиқаради.

Шунингдек, лимон қондаги холестерин миқдорини камайтириб, соч тўкилишини олдини олади. Жигар ва ўт қопини яхши ишлашига ёрдам беради. Вирусли ва юқумли касалликларга қарши курашда тўлақонли лейкоцитларни шаклланишига кўмаклашади.

Лимонни даволашда қандай қўллаймиз? Шамоллаш ва томоқ оғриғида бир чой қошиқ асалга, битта лимон шарбати қўшилади, сўнгра бир стакан сувга аралаштириб, ҳар 2 соатда ичиб турилади. Шунингдек яримта лимонга бир бўлак саримсоқ пиёз қўшиб асал билан истеъмол қилинса ҳам бўлади. Олча шарбати, лимон шарбати ва сувни ҳар соатда ичиб туриш цистит касаллигида самарали ёрдам беради. Иситмани туширишда лимон шарбатига қайноқ сувни аралаштириб ичиш тавсия этилади. Болалар шамоллашида иситмани туширишда 2 дона лимон бўлагини олиб баданга яхшилаб суртиш самарали ёрдам беради. Лимон пўстининг тиш эмалини оқартиришда ҳиссаси беқиёсдир.

Юқоридагилар лимоннинг фойдаларидан бир нечтаси, холос. Соғлик ва саломатлик – Яратганнинг омонати ҳисобланади. Уни доимо асраб-авайлаш инсоний бурчимиз ҳисобланади.

Интернет маълумотлари асосида тайёрланди

Истанбулда 57 мамлакатдан ташриф буюрган вакиллар иштирокида “Умумжаҳон ҳалол саммити” ва “Ҳалол экспо-2017” кўргазмаси давом этмоқда. 

Кўргазма давомида Ислом Ҳамкорлик Ташкилотининг “V Ҳалол” кўргазмаси ҳам бўлиб ўтмоқда. Унда Ислом Савдо ривожланиш маркази ва Ислом стандартлари институти қатнашмоқда.

“Ҳалол экспо-2017” дастурида “Ислом молиялари”, “Ҳалол тиббиёт, фармацевтика ва кимё”, “Ҳалол озиқ-овқат саноати”, “Ислом туризми”, “Ҳаж ва Умра” ва шу каби бошқа мавзуларда конференция ва семинарлар ўтказиш кўзда тутилган.

Саммит ва кўргазма 25 ноябрь кунига қадар давом этади.    

                    Моҳира Зуфарова

                Халқаро алоқалар бўлими