muslim.uz

muslim.uz

Аллоҳ таолонинг 99 та энг гўзал исмлари орасида Ғофур (الْغَفُورُ), Ғаффор (غَفَّارٌ) ва Ғофир (غَافِر) исмлари ҳам бор. Бу исмлар “Мағфират (кечириш)”, “Сатр (беркитиш)”, “Афв (бутунлай ўчириб юбориш)” маъноларидадир.

 

Ғофур исми

 

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

  قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

“Сен менинг тарафимдан: “Эй ўз жонларига исроф (жабр) қилган бандаларим, Аллоҳнинг раҳматидан ноумид бўлманг! Албатта, Аллоҳ барча гуноҳларни мағфират этар. Албатта, унинг ўзи ўта мағфиратли ва ўта раҳмли зотдир”, деб айт”. (Имом “Бухорий Саъд ибн Жубайрдан (р.а.) келтирган ривоятда айтилишича, кўплаб гуноҳлар қилган бир гуруҳ мушрик Расулуллоҳнинг (с.а.в.) ҳузурларига келиб: “Албатта, сен даъват қилаётган нарса жуда ҳам гўзал. Қани, айт-чи, биз қилган нарсаларни ювадиган нарса ҳам борми?” деб сўрашганида Аллоҳ таоло ушбу ояти каримани туширган экан.) (Зумар сураси, 53-оят).

Ғофур исми Қуръони Каримда 91 марта келган.

 

Ғофир исми

 

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

غَافِرِ الذَّنبِ وَقَابِلِ التَّوْبِ شَدِيدِ الْعِقَابِ ذِي الطَّوْلِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ

“У гуноҳни мағфират қилгувчи, тавбани қабул этгувчи, иқоби шиддатли ва фазлу карам соҳиби бўлган зотдир. Ундан ўзга ибодатга сазовор зот йўқ. Қайтиш Унинг Ўзигагинадир” (Ғофир сураси, 3-оят).

Ғофир исми Қуръони Каримда 1 марта келган.

 

Ғаффор исми

 

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

وَإِنِّي لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحاً ثُمَّ اهْتَدَى

“Албатта, Мен тавба қилган, иймон келтириб, яхши амал қилган, сўнгра тўғри юрганларни кўплаб мағфират қилгувчиман” (Тоҳа сураси, 82-оят).

Ғаффор исми Қуръони Каримда 3 марта келган.

 

Ҳозирги даврнинг кўзга кўринган уламоларидан Муҳаммад Ротиб Набулсий бу мавзуда сўз юритиб шундай деганлар:

“Бу уччала исм ҳам “мағфират” (مَغْفِرَةٌ) сўзидан олинган. Баъзи аҳли илмлар бундай дейишган: “Агар инсон Аллоҳ азза ва жаллага нисбатан исён қилса, Қуръони Каримда бу ҳолат золум, золим дея васф этилган. Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деган:

فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ

“Бас, улардан ўзига ўзи зулм қилувчилари бор” (Фотир сураси, 32-оят).

 

إِنَّهُ كَانَ ظَلُوماً جَهُولاً

“Дарҳақиқат, у ўта золим ва ўта жоҳилдир” (Аҳзоб сураси, 72-оят).

Золлам эса яна муболағалироқ лафз бўлиб, ҳаддан ташқари кўп зулм қилувчи маъносидадир.

Ғофир – гуноҳни кечирувчи, битта гуноҳни кечирувчи маъноларида келади.

Ғофур – кўп гуноҳларни кечирувчи дегани.

Ғаффор – ўта кўп ва улкан гуноҳларни кечирувчи деганидир.

Эй банда, агар сен золим (ўз нафсига зулм қилувчи) бўлсанг, Аллоҳ таоло Ғофирдир.

Эй банда, агар сен золум (ўз нафсига кўп зулм қилувчи) бўлсанг, Аллоҳ таоло Ғофурдир.

Эй банда, агар сен заллом (ўз нафсига ўта кўп зулм қилувчи) бўлсанг, Аллоҳ таоло Ғаффордир”.

Ё Аллоҳ, гуноҳларимизнинг барчасини, каттасини-кичигини, ошкорасинини-махфийсини, билиб-билмай қилганимизни Ўзинг мағфират этгин!

 

 

 

Набулсийнинг китоблари ва интернет маълумотларидан

Нозимжон ИМИНЖОНОВ

таржимаси

Илмий даражалар берувчи илмий кенгаш тўғрисидаги низомга ўзгартириш ва қўшимчалар Адлия вазирлигида давлат рўйхатидан ўтказилгани ҳақида вазирлик “Ҳуқуқий ахборот” канали орқали хабар қилмоқда.
 
Ўзгартиришларга кўра, эндиликда Исломшунослик фанлари илмий кенгаши таркибига илмий даражага эга бўлмаган юқори малакали ва тажрибали амалиётчи мутахассислар киритилиши мумкин.
 
Илгари бундай истисно фақат юридик фанлар бўйича ташкил этиладиган Илмий кенгашларга нисбатан қўлланилган.
 

 

ЎзА

Қўшнимнинг болалари қизларим билан тенгқур, доим бирга ўйнашарди. Бир куни қўшним Анора норози оҳангда, тўсатдан: “Ислом динининг кўп қоидалари менга тўғри келмайди, шунинг учун биз масиҳийликка эътиқод қиляпмиз”, деб қолди. Кутилмаган бу сўзлардан ҳайрон қолдим. Наҳотки, қўшним миссионерларнинг тузоғига илиниб қолган бўлса?! Афсуски, шундай экан!

У билан бўлиб ўтган қисқа суҳбатимиз асносида динимизнинг софлиги ва гўзаллигини Қуръон ва ҳадислар билан ишончли далиллар ила астойдил қувватлаб, тушунтирдим. Миссионерларнинг мақсадларини имкон қадар очиб бердим. Лекин у сўзларимдан хулоса чиқарадиган даражада эмасди. Қайтанга: “Сиз Инжилни ўқиб кўринг, гапларимга шоҳид бўласиз”, деб, мени-да ўз эътиқодига даъват қиларди... Уни гапларига эътибор бермай, у билан хайрлашдим.

Тахминан икки ҳафта у билан кўришмадим. Орадан бир ой ўтар-ўтмас уйимга йиғлаб кириб келди:

– Опа, мен қаттиқ адашдим, гапларингизни жиддий ўйлаб кўрсам, қилган амалларимдан қўрқиб кетяпман, Аллоҳ мени кечирармикан? – деб кўзёш тўкди.

Уни тинчлантириб:

– Агар чин дилдан афсус-надоматда бўлсангиз, тавба қилсангиз, иншоаллоҳ, Аллоҳ кечиради, – дедим.

Шу-шу бўлдию, қўшним билан алоқаларимиз яна тикланди. Бир куни суҳбатида уларни бу йўлга даъват қилган акаси ва келинойисининг аҳволи ҳақида қайғурди. “Қанча гапирмайлик, ҳеч бу йўлдан қайтишмаяпти, бунга қандай чора топсак экан”, деб ёзғириб қолди.

Орадан анча вақт ўтди, қўшним Чирчиқ шаҳрига оиласи билан кўчиб кетди. Бир куни  нимадир юмуш билан унинг уйига борганимда келинойисини учратдим. Салом-алик қилгандан сўнг қизчаси қўлига ширинлик бериб:

– Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм, деб егин, дедим. Сўзимни тугатар-тугатмас:

– Ундай сўзни айтмагин, “Исога ҳамд бўлсин”, дегин, – деб ўргатди қизалоғига.

– Нега ундай дейсиз? Ахир боланинг тарбиясига зид сўзлар айтяпсиз, яна бу катта ширкдир”, – дедим. У эса:

– Исо Аллоҳнинг ўғли, Исога сиғиндик нима, отасига сиғиндик нима, бари бир. Ҳеч бир хато томони йўқ, – дея таъкидлади.

Унга тушунча бериш ниятида: “Аллоҳ ягонадир. У туғмаган ва туғилмаган ҳам” (Ихлос сураси, 1-3-оятлар) оятини келтириб ўтдим. Унга қанча мисолларни келтирмай, барибир ўз фикридан қайтмасди. Аксинча менга:

– Сизга жуда ачинаман, эътиқодда мустаҳкам аёл экансиз, аммо адашгансиз, тўғри йўлни танлашингиз учун яна бир ўйлаб кўринг. Сиз ҳам худомиз бўлган Исога сиғининг, нажот топасиз, – деди.

Мен унинг айтган сўзларидан ўзимни жуда ёмон ҳис қилдим, гўё нафасим қайтгандек бўлди. У адашганини англаш ўрнига ўз тўрига мени ҳам чорлаб: “Биз биргина Инжилни тан оламиз, бошқа китобларни тан олмаймиз”, деб сўзида қаттиқ туриб олди. Ўзимни тортишишдан қанча олиб қочмай:

– Агар гапларингиз ўринли бўлганда, шунча одам масиҳийликка эътиқод қилармиди? – деб тортишишга киришди:

Аёл тилидан сўзланаётган баъзи сўзларни гапириш у ёқда турсин, эслашга ҳам юрагим дош бермайди. Одам шунчалар қабоҳатга ботиши мумкинми?

Пок динимиз ва Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳақида айтган сўзларидан қаттиқ қалбим оғриди:

– Илтимос бошқа ҳақорат қилманг, ортиқ бардош қилолмайман, – дедим охири. Гапириш бефойдалигини билиб, кетишга чоғландим. Афсуслар бўлсинки, унинг бу эгри ақидасидан қайтаролмадим. Уйни тарк этарканман, обдон ўйладим. Бу ҳолатга қандай чора кўриш мумкин? Кимнинг лоқайдлиги сабаб бунга?

***

Ишини тез ва сифатли қиладиган уста қидирганимизда бизга бир йигитни тавсия қилишди. Ҳақиқатан, устанинг иши бизга маъқул келди, аммо...

Унга ёрдамчи сифатида ишлаётган укам менга ўрталаридаги бўлган савол-жавобни сўзлаб берди: “Устанинг вазминлиги ва ўз ишига масъулият ва моҳирлик билан ёндошишига ҳавасим келди. Ишини ўрганиш учун диққат билан уни кузатдим. Тушлик вақти, “Аллоҳга шукр” калимасини айтганимда уста:

– Мен Аллоҳ демайман, Худо деб мурожаат қиламан, – деди. “Худога сиғинаркан-ку”, дедим ичимда. Баъзи ҳаракатларини кўриб:

– Ҳаттоки “бисмиллаҳ” лафзини ишлатмас экансиз? – дедим ажабланиб.

– Мен мусулмон эмасман, масиҳийман. Ёлғиз Исога сиғинаман. У мени асрайди, доим ҳамроҳимдир, деди.

– Ўлганингизда қабрингиз қаерда бўлади, сизга ким жаноза ўқийди, шулар ҳақида ҳам ўйладингизми? – дедим таажжубим тобора ортиб.

– Одам ўлгандан кейин қаерга кўмилишининг аҳамияти йўқ, жанозага келсак, ўқилмаса ҳам бўлаверади, – деди хотиржам. Юрагим тарс ёрилгудек бўлиб:

– Ака бу ҳақда оилангиз, яъни ота-онангиз билишадими? – деб сўрадим.

– Ҳа нафақат билишади, балки улар ҳам, аёлим ҳам менинг йўлимда, аллақачон, – деб жавоб берди уста.

Минг таассуфлар бўлсинки, орамизда шундай инсонлар борлиги ачинарли ҳолат. Ахир ўз динидан қайтгани етмагандай, бемалол ўз ғояларини тарғиб қилишига қандай кўз юмиш мумкин?! Баъзилар ўз динини яхши билмаганидан Аллоҳга ширк келтириб, адашяпти. Сўнг бошқаларни ҳам насронийликка чорлаяпти.

Аллоҳ таоло китобида инсонларни огоҳлантириб шудай дейди: “Эй, аҳли китоблар! (Исони илоҳийлаштириб) динингизда ҳаддан ошиб кетмангиз! Аллоҳ (шаъни)га эса фақат ҳақ (гап)ни айтингиз! Албатта, Исо Масиҳ ибн Марям фақат Аллоҳнинг пайғамбари ва Унинг Марямга туширган “Калимаси” ҳамда Унинг томонидан (келмиш) руҳдир, холос. Бас, Аллоҳга ва Унинг пайғамбарларига имон келтирингиз! “(Илоҳлар) учта” демангиз! Қайтингиз – ўзларингизга яхши бўлур! Албатта, Аллоҳ ягона илоҳдир! У фарзандли бўлишдан покдир. Осмонлардаги-ю Ердаги нарсалар Уникидир. Аллоҳ вакилликка кифоядир” (Нисо сураси, 171-оят).

Демак, Исо (а.с.) Аллоҳнинг ўғли эмас, балки бандаси ва пайғамбари, Марям ҳам Аллоҳнинг хотини эмас, бир солиҳа банда. Исо (а.с.)ни “Аллоҳнинг калимаси” деб аталишига боис у зот Аллоҳнинг “Бўл!” деган сўзи туфайли дунёга келгани ёки у зотга айтилган сўз билан ҳидоятга йўллаш жоиз бўлгани учундир.

“Эй, (Исога) имон келтирган зотлар! Аллоҳдан қўрқингиз ва Унинг пайғамбари (Муҳаммад)га ҳам имон келтирингиз, (шунда) У сизларга ўз раҳматидан икки баробар ато этур ва сизларга (қиёматда ёритувчи) нур пайдо қилур ҳамда сизларни мағфират қилур. Аллоҳ мағфиратли ва раҳмлидир” (Ҳадид сураси, 28-оят).

 

Нилуфар БОЗОРБОЙ қизи

Аввалроқ, жорий йилнинг 10 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом билим юртларида 2018-2019 ўқув йили учун қабул имтиҳонлари бошлангани ҳақида хабар берган эдик.

Эндиликда қабул имтиҳонлари Мир Араб олий мадрасасида ўтказилди. Ушбу қабул имтиҳонлари жараёнларидан фотолавҳаларни қуйида кўришингиз мумкин.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўз тизимини кенгайтирган Германия Ички ишлар вазирлиги эндиликда мамлакатда ҳар йили ўтказиладиган исломий конференциялар доирасида мусулмон жамияти билан маслаҳат-мажлисларини кўпайтиришга қарор қилди.

Вазирлик бошқаруви вакилларидан бўлган Маркус Кербернинг маълум қилишича, Германия ҳукумати мамлакатдаги кўп қиррали мусулмон жамияти тизимини исломий конференциялар ёрдамида тартибга солиш ва мусулмонлар жамиятини ташкил қилаётган омилларни яхшилаб ўрганиб чиқишни режалаштирган.

Эслатиб ўтиш жоиз, 2006 йилда Германиянинг ўша вақтдаги Ички ишлар вазири Вольфганг Шойбле ҳукумат ва мусулмонлар жамоаси орасида мунтазам олиб бориладиган очиқ мулоқотлар учун форумга асос солган эди.

“Агарда Ислом дини ҳам Германиянинг бир қисмига айланишини исташса, у ҳолда мусулмонлар бизнинг конституциямизга мослаштирилган “олмонча ислом”ни яратишлари лозим”, дейди Маркус Кербер.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ушу бўлимдаги асосий материаллар Жалолиддин Нуриддиновнинг "Ҳаж ва умра қўлланмаси"дан олинди

Top