Америка Қўшма Штатлари Давлат департаментининг расмий баёноти

Маълумки, АҚШ давлат департаменти томонидан ҳар йили "Халқаро диний эркинлик" тўғрисидаги қонунга дунё мамлакатларининг қай даражада амал қилиб бораётгани мониторинг қилиб борилади.

Диний эркинлик борасида ижобий ўзгаришлар амалга оширилмаган мамлакатлар "Махсус кузатувдаги мамлакатлар" рўйхатига киритилади.

Ўзбекистон Республикаси мазкур рўйхатдан 2020 йилда чиқарилган. (https://t.me/DinQumita/1315)

Жорий йилнинг 4 январь куни, АҚШ Давлат департаментининг расмий https://www.state.gov/religious-freedom-designations/ сайтида ўтган 2023 йил натижаларига кўра эълон қилинган расмий баёнотда Ўзбекистоннинг "Махсус кузатувдаги мамлакатлар" рўйхатига киритилмагани ижобий ҳол, албатта.

АҚШ Давлат Котиби Энтони Блинкен:

"1998 йилда Халқаро диний эркинлик тўғрисидаги қонун қабул қилинган ва кучга кирганидан бери дин ёки эътиқод эркинлигини таъминлаш АҚШ ташқи сиёсатининг асосий мақсади бўлиб келган.

Ушбу мақсаддан келиб чиққан ҳолда Бирма, Хитой Халқ Республикаси, Куба, КХДР, Эритрея, Эрон, Никарагуа, Покистон, Россия, Саудия Арабистони, Тожикистон ва Туркманистон каби давлатлар диний эркинликнинг ўта жиддий бузилишига йўл қўйганликлари учун алоҳида ташвишли давлатлар сифатида баҳоланди.

Бундан ташқари, Жазоир, Озарбайжон, Марказий Африка Республикаси, Қамар ороллари ва Вьетнамни диний эркинликларнинг жиддий бузилишида иштирок этаётгани учун махсус кузатув рўйхатига киритилган", деди.

Дин ишлари бўйича қўмита
Ахборот хизмати

Келиним ҳомиладорлигининг учинчи ойларида шифокор тавсияси билан ультра товуш  ташхисини қилдирдик. Шифокор ҳомилани текшириб, соғлом, юраги яхши ураётганини айтди. “Табриклайман, неварангиз қиз экан”, деб, қоғозга ёза бошлади. Қизми, ўғилми Аллоҳнинг неъмати, кўрсатганига шукр.

Бирор ой ўтиб, келиним кўчадан гап топиб келди. “Ойижон уйга қайтаётсам, кўча бошидаги қўшни аёл: “Менинг кўзимга кўринади, келинпошша, қиз кўрасиз” деб, ой кунигача айтиб бердилар.

Ҳайрон бўлиб қолдим. Бир соатдан кейин нима бўлишини билмаймиз. Улар бўлса  ой кунигача айтишга журъат қилишади. Ҳаттоки Пайғамбаримиз  соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам ғайб илмидан бехабар бўлганлар.

Ойша онамиз (розияллоҳу анҳо) бундай деганлар: “Ким Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) эртага нима бўлишини айтадилар, деб ўйласа, Аллоҳ таолога катта бўҳтон қилади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилган: “Айтинг: “Осмонлар ва ердаги бирорта ғайбни билмайди. Фақат Аллоҳ билади” (Намл, 65. Имом Муслим ривояти).

Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг Аъроф сурасида марҳамат қилади:

“Сен: “Ўзим учун Аллоҳ хоҳлаганидан ташқари, на фойда ва на зарарга молик эмасман. Агар ғайбни билганимда, яхшиликни кўпайтириб олган бўлар эдим ва менга ёмонлик етмас эди ...” деб айт” (188-оят).

Ибн Умар (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади: Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам) айтдилар: “Ғайб илмлари бештадир, уларни Аллоҳ таолодан ўзга билмайди. Бачадонлар қачон ташлашини, эртага нима бўлишини, қачон ёмғир ёғишини, ҳар бир тирик жон қаерда ўлишини ва қиёмат қачон қоим бўлишини Аллоҳ таолодан ўзга билмайди” (Имом Бухорий ривояти).

Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси

Мунира АБУБАКИРОВА

#шартнома #машина #автосалон

❓1106-CАВОЛ: Бугунги кунда баъзилар автосалонлардан шартнома олиб, бошқасига маълум бир маблағ эвазига сотмоқдалар. Шу иш жоизми?

? ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Йўқ, бу иш шаръан жоиз эмас. Чунки биринчидан, бу ерда бир қарашда шартноманинг ўзи сотилаётганга ўхшаб кўрингани билан, аслида шартнома предмети бўлган машина савдо моли бўлиб, унга қилинадиган тўлов шартнома эгасининг номидан амалга оширилади ва машина ҳам унинг номига чиқади. Яъни сотувчи ҳали қўлига кирмаган машинани устига фойда қўйиб сотади. Бу иш эса, шаръан жоиз эмасдир.

Бу ҳақида фуқаҳоларимиз шундай дейдилар:
( لَا بَيْعُ الْمَنْقُولِ ) أَيْ لَا يَصِحُّ لِنَهْيِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ بَيْعِ مَا لَمْ يُقْبَضْ ، وَلِأَنَّ فِيهِ غَرَرَ انْفِسَاخِ الْعَقْدِ عَلَى اعْتِبَارِ الْهَلَاكِ (البحر الرائق)
Яъни: “Кўчар мол-мулкларни савдоси уларни қўлга киритишдан олдин жоиз эмасдир. Зеро, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам қўлга киритилмаган нарсанинг савдосидан қайтарганлар. Чунки, бу савдода сотилган нарса (харидор қўлига етиб боришидан олдин) ҳалок бўлиши яъни унга талофат етиши мумкинлиги эътиборидан, савдо келишуви бузилиши хавфи мавжуд” ("Баҳрур-роиқ" китоби).

Иккинчидан: машинага тўлов қилаётган шахс шартнома эгасининг номидан тўлов қилгани учун, машина ҳам шартнома эгасининг номига чиқади ва қачонки у нотариал идора орқали харидор номига ўтказиб бермагунича мулк ҳам унинг ихтиёрида бўлиб, харидор алданиб қолиш эҳтимоли мавжуд. Бу эса, шариатда ман қилинган ғарар – алдов устига қурилган савдо ҳисобланади.

Учинчидан: аксарият ҳолатларда бу каби шартнома сотувчилар бир нечта шартномани қўлга киритиб, уларни сотишга ҳаракат қилади. Масалан 134 млн 294 минг сўмлик автомашина устига шартномани олиб бергани учун 1200 доллар устама қўяди. Табиийки бу нарса автоулов нархининг ошишига сабаб бўлади. Сунъий равишда нархларни оширишдан Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам қайтарганлар:
عن عبد الله بن عباس قال : "نَهَى رَسولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ أنْ يُتَلَقَّى الرُّكْبَانُ، ولَا يَبِيعَ حَاضِرٌ لِبَادٍ. قُلتُ: يا ابْنَ عَبَّاسٍ، ما قَوْلُهُ: «لايَبِيعُ حَاضِرٌ لِبَادٍ»؟ قَالَ: لا يَكونُ له سِمْسَارًا" (رواه البخاري و مسلم).
Яъни: Абдуллоҳ ибн Аббос разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам карвондаги деҳқонларнинг йўлига пешвоз чиқиб, уларни бозорга киритмасдан маҳсулотларини арзон сотиб олиб, кейин шаҳар аҳолисига қиммат нархда сотишдан қайтардилар ва “Шаҳарлик киши ташқаридан келган одам учун сотувчилик қилмасин”, дедилар. Мен сўрадим: Эй, Аббоснинг ўғли, у зотнинг: “Шаҳарлик киши ташқаридан келган одам учун сотувчилик қилмасин” деганларининг маъноси нима? Шунда, у деди: “Унга даллоллик қилмасин” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Демак, ушбу ҳадиси шариф ҳукмига кўра, нарх-навони сунъий равишда оширишдан қайтарилган. Бу ишда кароҳият бор.
Шуларни эътиборга олган ҳолда автомашина сотиб олиш учун тузилган шартномани сотиш шаръан ножоиздир. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

MUSLIM.UZ GA ? OBUNA BO'LING (https://t.me/+PSOPDevNs2Va-wt7) ✅ VA ULASHING (https://telegram.me/share/url?url=https://t.me/muslimuzportal)?

▶️ YouTube (https://www.youtube.com/@Muslimuzz/featured) | ?Instagram (https://www.instagram.com/muslimuzportali/) | ? Facebook (https://www.facebook.com/muslimuzportal)

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

MUSLIM.UZ GA ? OBUNA BO'LING (https://t.me/+PSOPDevNs2Va-wt7) ✅ VA ULASHING (https://telegram.me/share/url?url=https://t.me/muslimuzportal)?

▶️ YouTube (https://www.youtube.com/@Muslimuzz/featured) | ?Instagram (https://www.instagram.com/muslimuzportali/) | ? Facebook (https://www.facebook.com/muslimuzportal)

Республикамизда имом-хатиблар фаолиятини янада такомиллаштириш, бугунги глобаллашув даврида Ватан равнақи йўлида хизматлари ҳамда ёшларимизнинг турли ёт бузғунчи тоифаларнинг таъсиридан ҳимояланишида тарғибот-ташвиқот ишлари самарадорлигини янада ошириш мақсадида ҳар йили “Йил имоми” кўрик танлови ўтказилади.

Танловни ўтказишдан қандай мақсад кўзланган? Танловнинг мақсади бугунги тараққиёт талабларига жавоб берадиган, кучли илмий салоҳиятга эга, юқори касбий маҳорат соҳиби бўлган, илғор фикрли, замонавий ахборот технологияларидан унумли фойдалана оладиган, диний-маърифий соҳа тарғиботчиси бўлган фаол имомларни аниқлаш ва қўллаб-қувватлашдан иборат.

Танловнинг вазифалари нималардан иборат? Танловнинг бир қанча вазифалари мавжуд. Улардан айримлари: туман, шаҳар, вилоятларнинг чекка ва олис ҳудудларида фаол меҳнат қилаётган, ўз ишига садоқат билан ёндошиб, жонбозлик кўрсатаётган имомларни аниқлаш, уларни қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш, аҳолининг турли қатламлари орасига кириб бориб, мавжуд муаммоларни бартараф этишда алоҳида жонбозлик кўрсатаётган имомларни аниқлаш ҳамда имом-хатиблар ўртасида ҳамкорлик алоқаларини мустаҳкамлаш, тажриба алмашинишни йўлга қўйиш ва бошқалар.

Танлов неча босқичда ўтказилади?

Танлов уч босқичда бўлиб ўтади:
туман (шаҳар) босқичи;
Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар босқичи;
Республика босқичи.

Республика босқичида қандай шартлар бўлади?

Республика босқичи 7 турдан иборат бўлиб, 1-турда қироат ва тафсир,
2-турда ақоид, 3-турда фиқҳ, 4-турда ислом тарихи, 5-турда ҳадис илмлари, 6-турда Мовароуннаҳр алломалари ҳаёти ва ижоди оид саволлар ҳамда 7-турда ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини таъминлаш борасида амалга оширилган ишлари асосида баҳоланади.

Танловда энг юқори балл тўплаган иштирокчи "Йил имоми" кўрик танловининг мутлақ ғолиби сифатида эътироф этилади.

Ғолиблар учун қандай мукофотлар берилади?

1-ўрин соҳиби I даражали диплом ва Ҳаж зиёратига йўлланма;
2-ўрин соҳиби II даражали диплом ва базавий ҳисоблаш микдорининг 45 баравари микдорида пул маблағи;
3-ўрин соҳиби III даражали диплом ва базавий ҳисоблаш миқдорининг 35 баравари микдорида пул маблағи мукофоти билан тақдираланади.

Шунингдек, танлов ғолиблари ва иштирокчиларига ҳомийлик маблағлари ҳисобидан қимматбаҳо совғалар тақдим этилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати