“Санжаклар” масжиди Истанбулда (Buyukçekmece) жойлашган. Масжид қурилиши 2011 йилда бошланган ва тўлиқ 33 ойда битказилган.

Қурилиш Усмонли ва Салжуқийлар султонлиги меъморчилиги ҳамда замонавий услуб ва анъаналарни бирлаштирган меъмор Эмре Аролат томонидан ишлаб чиқилган.

Таъкидлаш жоизки, 2013 йилда Сингапурда ўтказилган жаҳон меъморчилиги фестивалида масжид «Энг яхши диний бино» унвонига сазовор бўлган.

Масжиднинг асосий қисми ер остидан 7 метр чуқурликда жойлашган. Ибодатгоҳнинг умумий майдони 7400 квадрат метр, ички майдони - 1200 квадрат метр. Бир вақтда масжидда тахминан 650 киши ибодат қилиши мумкин.

Эмре Аролат бу ноёб лойиҳани яратишда Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васалламга илк ваҳий нозил бўлган жой - Ҳиро ғоридан илҳомланганлигини билдирган.

 Шинамлик ва оддийлик - бу Санжаклар масжидини бошқа масжидлардан ажратиб турадиган асосий омил. Бу ерда баланд миноралар ва анъанавий ҳилол рамзини кўрмайсиз. Масжид минораси тўртбурчак шаклида қурилган. Вулқон тошларидан ясалганлиги алоҳида аҳамиятга эга. Юқори қисмга зинапоя ёки лифт орқали кўтарилишингиз мумкин.

Оддийлик ички қисмга ҳам хос: бу ерда ҳашаматли қандиллар ёки гиламлар йўқ, фақат бир неча нафис хаттотлик безак намуналари мавжуд.

Ушбу масжиднинг очилиши журналистлар ва жамоатчилик орасида кўплаб ўзига хос фикр-мулоҳазаларни пайдо қилди. Кимгадир масжиднинг ўта оддийлиги ёққан бўлса, яна кимдир меъморга услубни такомиллаштириш учун тавсиялар берган. Эмре Аролат бу лойиҳаси билан масжидларда мўмин кишига хос бўлган ёлғизлик ва хотиржамлик муҳитини уйғотишни, ҳамда бу жойда банда Роббисига қалбан боғланишида ҳеч бир нарса чалғитмаслиги, ҳалақит қилмаслигини истаганини айтди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими 

Маҳзун кўнгилларга бир дам бўлсада илиқлик бахшида этмоқлик, меҳр-мурувват, эътиборга муҳтож кишиларга саҳоват кўрсатишлик қанчалар шарафли тадбир эканлигини яхши биламиз. Агар бундай амаллар савоблар 10 баробардан 700 баробаргача кўпайтирилиб берилгувчи улуғ Рамазон ойиида бажарилса нур устига аъло нур бўлади.  Ушбу муборак ойда юртимиздаги масжид имомлари ташаббуси билан ҳомийлар кўмагида “Меҳрибонлик”, “Мурувват”, “Саҳоват” уйлари, меҳнат фахрийлари, нуроний кексалар, имконияти чекланган кишилар, шунингдек кам таъминланган, ёрдамга, меҳр-муруватга муҳтож кишилар ҳолидан хабар олиниб, моддий ва маънавий эътибор кўрсатилмоқда. Бу билан Рамазон сабаб кишилар қалбига шодлик улашилмоқда, чин маънода байрам кайфияти зоҳир бўлмоқда. Рамазоннинг ўтган етти куни мобайнида жойларда умумий қиймати 187.405.000 сўмлик моддий ёрдам кўрсатилди.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда: “Яхшиликда мусобақалашинглар” дея марҳамат қилган. Рамазон савобли амалларни қилиш учун мусобақа ойидир десак муболаға бўлмайди. Албатта бунда илоҳий кўрсатмалардан чиқмаслик талаб этилган. Имом Бухорий ривоят қилган, Салмон Форисий розияллоҳу анҳудан келтирилган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рамазон ойи меҳр-мурувват улашиладиган (ёрдамга муҳтожлар ҳолидан хабар оладиган, уларнинг қалбига хурсандчилик киришига сабаб бўладиган) мавсуми эканлигини” айтганлар. Бу динимзнинг одоби ва унинг мусаффо фитратидир.

Кўрсатилган меҳр-мурувватлардан мамнун бўлганлар, Рамазон айёмларини қутлуғ бўлишини сўраб, юртимиз ободлиги, халқимиз фаровонлигини, қолаверса, бу каби хайрли амалларга ҳиссалари қўшилган барча кишилар ҳаққига дуолар қилишди.

Сизчи азиз диндош! Бу яхшиликлар мавсумида хайрли ишга улгурдингизми? имконингиз қадар кимнингдир оғирини енгил қилишга, қувонч ва меҳр-муҳаббат улушишга киришдингизми? Бир зумда Рамазоннинг учдан бири ҳам ўтиб бормоқда, ҳадемай, бир ойгина азиз меҳмонимизни ҳам кузатамиз. Фурсатни ғанимат билинг, ей савоб изловчи!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими

Туркиянинг Анқара шаҳри ва туманлари маъмуриятлар томонидан шаҳар меҳмонлари учун маданий тадбирлар доирасида йирик ифторлик дастурхонлари ёзилмоқда. Ифторлар ҳар куни шаҳарнинг 9 та ҳудудида 12 минг кишига мўлжаллаб ўтказилмоқда.

«Исламосфера» нашрининг ёзишича, маданий тадбирлар доирасида исломий қўшиқлар концертлари ҳам ташкил этилмоқда.

Шаҳар бўйлаб муҳтодларга кўмак кўрсатиш тадбирлари ҳам ўтказилмоқда. Доимий ифторлик чодирларидан ташқари, ногиронлар, ётиб қолган беморлари бўлган уйларга ҳам ифторлик етказиш имконияти яратилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Танловга!

1. Агар рўзадор киши рўзалигини унутган ҳолда таом еса, бирор нарса ичса ёки ўз аҳли билан ғуслни вожиб қилувчи ишга киришса – рўзаси бузилмайди.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий саллоллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Агар (бир киши) унутиб бир нарса еса, ичса, рўзасини тугал қилсин. Албатта уни Аллоҳ таоло таомлантирибди, сероб қилибди”. (Бухорий ривояти)

2. Уйқусида эҳтилом бўлса, рўзага зарар етказмайди. Чунки, бу ҳақиқий суратда оилавий алоқа ҳисобланмайди. Унутиб нарса еганнинг ҳолатидан ҳам кўра бу ҳолат тез-тез содир бўлади.

Абу Саид Худрийдан ривоят қилинади: “Росулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Уч нарса рўзадорнинг оғзини очмайди: “Ҳижома, қусиш ва эҳтилом”. (Сунани Термизий)

3. Агар бир аёлга назар солса ва эркаклик қуввати тўкилса ёки шу ҳақида ўйласа ва суюқлик тўкилса – рўза бузилмайди. Чунки, бу кўринишда суюқликнинг тўкилиши эҳтилом сингари бўлиб, ҳақиқий алоқа сабабидан эмасдир.
4. Кундузи хушбўйланса, рўзани бузмайди. Хушбўйлик баданнинг сиртига сурилади, ичига эмас. Худди чўмилишга қиёс қилинади.
5. Кундузи кўзига сурма қўйса ҳам рўза очилмайди.

Анас ибн Моликдан ривоят қилинади: “Бир киши Пайғамбаримиз салоллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келиб кўзи оғриётганидан шикоят қилиб: “Рўзадор ҳолатимда сурма қўйсам бўладими?” деди. У зот: “Ҳа”, дедилар. (Сунани Термизий)

Термизий айтадилар: “Аҳли илмлар рўзадор учун сурма қўйиш борасида ҳар хил фикр айтганлар. Баъзилар макруҳ деган – Суфён, Ибн Муборак ва Аҳмадлар, баъзилар эса рухсат беришган – Шофеъий, Анас, Ҳасан, Иброҳимлар”. (Саҳиҳ Бухорий)

6. Агар рўзадор бировни ғийбат қилса, маъно ва сурат жиҳатидан ҳақиқий бузувчи бўлмаганлиги боис, рўзаси бузулмайди. Аммо ҳаром ишни қилгани учун учун гуноҳкор бўлади. Қуйидаги ҳадис кўпчиликни шундай гумон қилишига сабаб бўлади: “Ким ёлғон гапни ташламаса ва унга амал қилишдан тийилмаса, унинг еб-ичишни тарк қилганига Аллоҳ таолонинг ҳеч қандай ҳожати бўлмайди”. (Сунани Термизий) Ёлғон, ғийбат сўз айтиб, рўзам бузулди дея, оғзини очиб юборган киши уламоларнинг ижмосига кўра ҳам қазо, ҳам каффорат тутиб беради.
7. Қусқи ғолиб келса, юқорида айтилганидек рўзани бузмайди.
8. Рўзадор эркак ўз олд авратига дори қуйса, Абу Ҳанифа ва Муҳаммад наздиларида рўзани очмайди. Аёл кишининг аврати бу ҳукмга кирмайди.
9. Рўзадорнинг ҳалқумига чанг, пашша каби нарсалар кирса, рўзага зиён бермайди. Чунки, бундан сақланишнинг иложи йўқ.

10. Агар жунуб бўлиб тонг оттирса, рўзани бузмайди. Чунки, Оиша розияллоҳу анҳодан қилинган ривоятда Пайғамбаримиз жунуб бўлиб тонг оттирганлар, ғусл қилиб рўзаларини тутганлар. Рамазон кечасининг барчаси тонг отгунга қадар эр-хотин алоқаларига ҳалол қилингандир.

11. Кундузи тишлари орасидаги нўхатдан кичик таомни ютиб юборса, рўзага таъсир қилмайди. Чунки, озгина нарадан сақланишнинг иложи йўқ. Агар нўхатдан катта нарсани ютиб қўйса ёки ўша кичик нарсани оғзидан чиқариб туриб яна қайта оғзига солса – рўза бузилишига сабаб бўлади. Валлоҳу Аълам.

“Фиқҳул ҳанафий ва адиллату” китобидан

Н.Саидакбарова таржимаси

Танловга!

—  Фақат рўзадорларни даъват қилайлик, аяжон. Тадбирнинг номи ифторлигу, қорни тўқларни чақирамизми?..

—  Яқин қариндошларни айтмасак, айб бўлади, қизим!.. Бутун маҳалла-кўй, қариндошлар таклиф қилинади-да!

“Одамлардан андиша қиламизу, Аллоҳ ва Расулидан ҳаё қилмаймизми, аяжон? Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан  “Дастурхонларнинг энг ёмони, очлар қолиб тўқлар даъват қилинганидир” мазмунда ҳадис ривоят қилинади. Рўза тутмаган, Аллоҳнинг буйруғига итоат қилмаганларга дастурхон ёзишнинг нима кераги бор, аяжон?!”... Бу сўзлар юрагидан отилиб чиқиб, бўғзида тугунланди. Онасига эътироз билдиролмади. Оқшом ифторлик дастурхони ёзилган уйларга бирин-кетин меҳмонлар жойлашдилар. Аксарияти рўза тутмаган,  “қалби тоза”лар. Рўза тутмаган бўлишса-да, тортинмай ифторлик (!) дастурхонининг тўридан жой олишганига қарамай, рўзадорлар олдида оғиз очишни кутмай олдиларига қўйилган егуликларни кавшай бошлашди...

Ифторлик ўтди. Тўқлар тўйди. Баъзилари дуо қилиб, айримлари эса, шукроналикни ҳам унутиб қўзғалдилар.

—  Опа,- деди ўн олти яшар жияни,- ифторликда Ислом ҳақида, Аллоҳнинг буйруқлари, Расулуллоҳ соллалоҳу алайҳи васалламнинг ҳаёт йўллари, суннатлари, саҳобийлар ҳақида гапирилмайдими? Мен шунақа суҳбатлар бўлади деб келгандим. Одатий ғийбатлар “айланди” дастурхонда.

—  Қўявер, синглим,- деди жиянидан кўзини олиб қочиб.- Бири оёғи, боши оғришидан шикоят қилганди, рўза тутишини, ҳам иймон, ҳам соғлик ҳаловатини ҳис қилишини айтиб балога қолдим. Намоз ўқимай, рўза тутмаса ҳам қалби тозалигини нақ бир соат такрорлаб чарчамади.

—  Бекор гапирибсиз-да, асабингиз бузилибди...

—  Йўқ, синглим, аксинча, ундайларга сабр ва чиройли муомала билан, аввало айтганларимизга ўзимиз амал қилиб, ҳол тили билан тушунтиришда давом этишимиз керак. Чунки, биз фақат насиҳат қилгувчимиз, Ҳидоятга бошлагувчи эса Аллоҳ субҳонаҳу ва таолонинг Ўзи...

Умида Адизова