Чеченистон Республикаси раҳбарининг диний масалалар бўйича маслаҳатчиси Адам Шаҳидов Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф хотирасини улуғлаш ва олим томонидан амалга оширилган ишларга юксак баҳо беришини эътироф этиб ўз фикрларини изҳор этди. Бу ҳақда “kun.uz” нашри хабар берди. 

- Ассалому алайкум. Бир неча кунлар муқаддам биз чечен халқи учун ажойиб бир хушхабарни эшитдик. Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан Чеченистоннинг биринчи президенти Аҳмад ҳожи Қодировнинг устози, бутун дунё ислом умматининг уламоси Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратларининг номларига Тошкент шаҳрида масжид барпо этилаётган экан. Бу барчамизга чексиз қувонч бахшида этди. 

Шахсан мен ҳазрат билан турли халқарор анжуманларда, жумладан, Чеченистонда ўтган тадбирларда учрашганман, уларнинг суҳбатларидан баҳраманд бўлганман. Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг дин равнақи ва истиқболи учун амалга ошираётган ишларини юксак баҳолайман ва бу ишларга муваффақиятлар тилаб қоламан.

ЎМИ Матбуот хизмати

Бухоро шаҳар “Жўйбори Калон” аёл-қизлар ўрта махсус ислом билим юртида 2018 йил 17 февраль куни “Барчангиз Аллоҳнинг арқонини маҳкам тутинг ва бўлиниб кетманг”

мавзусида тадбир ўтказилди. 

Йиғилишни билим юрти маънавият ва маърифат ишлари бўйича мудира муовини Роҳат Мамадшоева кириш сўзи билан очиб бериб, талалабаларни масалалар билан таништирган. 

Билим юрти мудири А. Иноятов ўз маърузасида қуйидагиларни сўзлади: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. (Ҳужурот сураси, 13-оят). Динимизда мана шу ҳақиқатни баён қилиш орқали инсонларни бирликка, ҳамжиҳатликда яшашга даъват этилади.Айни пайтда динимиз бизларни ўзаро ихтилоф қилишдан, тафриқага бўлинишимиздан қайтаради. Зеро, ихтилоф ва тафриқа инсонларни бир-биридан узоқлаштиради, ўртада адоват ва фитна пайдо бўлишига сабаб бўлади. Айниқса, динда тафриқага бўлиниш залолат саналиб, инсоннинг икки дунёсини ҳам барбод бўлишига олиб боради. Аллоҳ таоло Қуръони каримда:

“Динни барпо қилингиз ва унда фирқа-фирқага бўлинмангиз!”, деб марҳамат қилган (Шўро сураси, 13-оят).

Тарихда турли хил фирқалар чиққан бўлиб, улар Пайғамбаримиз с.а.в. айтганларидек ўзлари ҳам залолатда, ўзгаларни ҳам тўғри йўлдан оздириб, бузуқ ақидаларга бошлаганлар. Ўз даврида уламолар ана шундай тоифаларга қарши курашиб, уларнинг бузуқ ақидаларини фош этганлар, мўмин-мусулмонларни залолат йўлларидан огоҳлантирганлар. Хусусан, юртимиздан чиққан буюк бобокалонимиз Абу ал-Муъин ан-Насафий ҳазратлари бундан минг йил аввал ана шундай оқимларга қарши раддия ўлароқ ўзларининг ақидага оид асарларини ёзиб қолдирганлар.

Аллоҳ учун дўстлашишнинг шартларини айтиб берсангиз. Мактабда бирга ўқиган дўстлар билан Аллоҳ учун дўстлашиш холис бўлиши мумкинми? Боиси, улар билан ўртада Аллоҳ учун дўстлашишдан ташқари, бирга ўқиганлик учун дўстлик ҳам мавжуд бўлади. 

Аллоҳ таолонинг “Ҳужурот” сурасидаги: “Албатта, мўминлар биродардирлар”, деган оятига биноан мўминлар бир-бирига биродардир. Воқеъликда эса мазкур умумий иймон биродарлиги билан бир қаторда хусусий биродарлик – дўстлик ҳам мавжудлигини ҳаммамиз яхши биламиз. Ушбу хусусий биродарлик мўминлар ичидаги якка шахслар орасида ўрнатилиб, жамиятдаги умумий биродарликни мустаҳкамлашга ва бошқа кўпгина яхшиликларга хизмат қилади. Шунинг учун ҳам руҳий тарбия устозлари бу ишга алоҳида аҳамият берганлар ва бу тарздаги инсоний алоқаларни улфатчилик ва дўстлик деб номлаганлар. 

Албатта, улфат бўлиш ҳусни хулқнинг самарасидир. Тафриқа (бўлиниш) эса, ёмон хулқнинг самарасидир. Ҳусни хулқ муҳаббат, улфатчилик, мувофиқликка сабаб бўлади. Ёмон хулқнинг самараси ҳасадлашув, ёмон кўриш ва хусумат-душманликдан иборатдир. Исломда ҳусни хулқнинг ўрни жуда юқори даражада туради. Ҳусни хулқнинг фазли хусусида Аллоҳ таоло Қалам сурасида: “Албатта, сен улуғ хулқдасан” (4-оят), деган. 

Инсоният тарихида турли халқлар, қабила-уруғлар ва миллатларни Исломчалик улфат қилган – бирлаштирган тузум ёки мафкура бўлмаган. Кишилар қалбида Ислом муносиб ўрин олган жойларда ва замонларда миллатчилик, маҳаллийчилик ва тарафкашликнинг салбий кўринишлари тамоман йўқолган. Чунки Ислом биродарлиги ирқ, насаб, тил, қабила, қавм асосида эмас, Аллоҳга муҳаббат ва тақво асосида бўлади. 

Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мўмин улфат бўлувчи ва улфатга танланувчидир. Улфат бўлмаган ва улфатга танланмаган кимсада яхшилик йўқ”, дедилар” (Табароний ва Ҳоким ривоят қилишган). 

Ўзлари қариндош бўлмасалар ҳам, ораларида молиявий олди-бердилари бўлмаса ҳам, Аллоҳнинг руҳи ила муҳаббат қилишган қавмлар Аллоҳ таолонинг Қуръонига амал қилган одамлардир. Ана шундай одамлар ушбу ҳадиси шарифда зикр этилган улуғ мақомга эришар экан. 

Мўмин-мусулмонлар орасидаги муҳаббат Аллоҳ учун бўлгандагина улар комил иймон ҳаловатини топадилар. Бу муҳаббат икки томоннинг Аллоҳга бўлган муҳаббатидан келиб чиққан муборак муҳаббатдир. Чунки уларни биродар қилган, дўстлаштирган зот Аллоҳ таолонинг Ўзидир (Аллоҳ билувчидир). 

“Алоҳга ва унинг Росулига итоат қилинг. Ўзаро низо қилманг у ҳолда тушкунликка учрайсиз ва куч-қувватингиз кетади. Ва сабр қилинг. Албатта, Аллоҳ сабр қилувчилар билан биргадир”. (Анфол, 46) 

Азиз талабалар, мусулмонлар Аллоҳ таолога ва унинг Росулига қанчалик итоатда бўлсалар, муваффақиятлари ҳам шунчалик кўп бўлади. Жумладан, мусулмонлар ўзаро низо ва ихтилоф қилмасликда ҳам Аллоҳ таолога ва унинг росулига итоатда бўлишлари кўпгина муваффақиятларнинг омилидир. Аллоҳ таолога ва унинг росулига итоат қилмай, ўзаро низо ва ихтилоф қилишнинг оқибати нима бўлиши оятнинг давомида баён қилиб берилмоқда: “Ўзаро низо қилманг, у ҳолда тушкунликка учрайсиз ва куч-қувватингиз кетади”. 

Аллоҳ таоло рост айтади. Ислом тарихидан маълумки, мусулмонлар ички низо ва ихтилоф сабабли муваффақиятсизликка учраганлар. Орада ихтилоф чиқмаслиги учун сабр керак. Сабрсизлик эса, мусулмонлар орасида турли ихтилофлар, уруш-жанжаллар келиб чиқишига сабаб бўлади. Аллоҳ сабрлилар билан доимо бирга ва уларни ҳар қандай офатлардан омон сақлайди. Гуруҳ-гуруҳ бўлиб олиб, ихтилоф чиқариш, талашиб-тортишишнинг оқибати ҳеч қачон яхши бўлган эмас. Ихтилофнинг асосий сабаби ўзаро ҳасад қилишдир. Ҳасад ўз эгасини хароб қилади. 

Мана Аллоҳ таолонинг изни иродаси ва фазли карами ила бирга ишлаш насиб бўлган экан, эндиликда ҳаммамиз бир тану бир жон бўлиб, ўқув даргоҳимизнинг савиясини оширишимиз, ҳақиқий илм соҳибаларини етиштириб, динимиз ривожига муносиб ҳиссамизни қўшмоғимиз даркор. Бунинг учун эса аввало ўзаро ҳурмат-эҳтиром ва юксак исломий одоб-ахлоқ билан иш кўришимиз, бир-биримизга кўмакчи бўлишимиз зарур.

А.Иноятов билим юрти мудири

ЎМИ Матбуот хизмати

Қуръони карим билан қудсий ҳадис ўртасида қандай фарқ бор? 

Бу ҳақда билишни истасангиз қуйидаги мақола билан танишинг.

Қуръони карим: 

1. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га Жаброил (алайҳиссалом) орқали ваҳий қилинган. Унинг лафзи ҳам, маъноси ҳам илоҳийдир. Ҳеч бир жиҳатдан бирортанинг унга даҳли бўлмаган ва бўлиши ҳам мумкин эмас. 

Аллоҳ таоло айтади: 

“Уни Руҳул амин (Жаброил) олиб келиб, огоҳлантирувчи (пайғамбар)лардан бўлишингиз учун қалбингизга туширди, у аниқ араб тилида эди” (Шуаро, 193–195). 

2. У ожиз қолдирувчидир, на инс, жин маънода ва лафзда унга ўхшашини, ҳатто кичкина бир сурасига ўхшашни ҳам тўқий олмайди. 

3. Қуръони карим то қиёмат кунигача боқий қолувчи, ўзгариш ва алмашишдан сақлангандир. 

4. У бизга Расулуллоҳдан (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) мутавотир тарзда нақл қилинган. Ундан бирор нарсани инкор қилган киши кофир бўлади. 

5. Қуръони карим намозда ва бошқа вақт ўқилади. Унинг қироати ибодат саналади ва ҳар бир ҳарфига ўнта савоб берилади. 

6. Уни таҳоратсиз ушлаш ва кўтариш, жунуб, хайз, нифос ҳолатда тиловат қилиш мумкин эмас. 

Ҳадиси қудсий: 

– унинг лафзи Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га оид, маъноси илоҳийдир; 

– ожиз қолдирувчи эмас; 

– ўзгариш ва алмашишдан сақланган эмас; 

– бизларга оҳод хабар тарзда етиб келган; 

– ундан бирор нарсани инкор қилган киши кофир саналмайди; 

– намозда ўқилмайди; 

– уни ўқиш ибодат эмас; 

– уни таҳоратсиз ўқиш, ушлаш ёки кўтариш мумкин. 

Ҳадиси қудсий асли Аллоҳ таолонинг сўзи бўлсада, Пайғамбаримизга Жаброил (алайҳиссалом) орқали туширилмаган, балки бевосита илҳом қилинганидан кейин эълон этилган

ЎМИ Матбуот хизмати

“Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. (Ҳужурот сураси, 13-оят). Ушбу раббоний чақириқ барча инсонларнинг асли бир эканлигига, шунинг учун бир-бирлари билан гўзал муомалада бўлиб, аҳил ҳаёт кечиришларига далолат қилади. Бошқа бир оятда мана бундай хитоб қилинади: "Албатта, мўминлар динда ўзаро биродардирлар. Бас, сизлар икки биродарингиз ўртасини тузатиб қўйингиз ва Аллоҳдан қўрқингиз, шояд, раҳм қилинсангиз." (Ҳужурот сураси, 10-оят). 

Дарҳақиқат, бу биродарлик дин қардошлиги бўлиб, дунёдаги барча инсоний алоқалардан устун туради. Бу биродарлик Аллоҳ учун, дину - диёнат учун, Ислом - иймон учундир. У ўзаро муҳаббат, тинчлик-омонлик ва ҳамкорлик асосига қурилган бўлади. Бу биродарликка путур етса зудлик билан ислоҳ қилишга ўтмоқ керак. Чин мўмин бошқа бировга зарра миқдорда бўлса ҳам озор бермаслиги лозим. 

Афсуски, бугун кўп мусулмонлар на бу ояти каримадан насиҳат оладилар ва на тарихий тажрибалардан сабоқ оладилар. Бирлашишлари учун минглаб сабаб, туртки ва омиллар бор, бирортасига қиё боқиб қўймайдилар. Балки тафриқа учун баҳона истаб тургандек, биргина сабаб топиб қолишса бас, ҳар ким ўзини тўғри деб, ҳидоятда санаб, бошқани гумроҳликда айблаб, тумтарақай бўлиб кетаверишади. Шунинг учун ҳам ҳозирда нима бало бўлса, мусулмонларнинг бошида бўлмоқда. Ўлдирилаётганлар ҳам, таланаётганлар ҳам, қийноққа солинаётганлар ҳам асосан мусулмонлар. Аммо шунда ҳам ўзларига келмаётганлари янада ачинарли ҳол. Хилма-хил фирқаларга бўлиниб, жанжаллашиб, бир-бирини кофирга чиқариб, ҳатто хунрезликкача борадиганлар ҳам топилаётгани эса энг катта мусибатдир. Шариатимиз тафриқанинг барча турлари ва кўринишларига қарши курашади. Мусулмонлар шу пайтгача ташқи душманга мағлуб бўлмаганлар, фақат ички низо сабаблигина мағлубиятга учраганлар. Бугун ҳам уларнинг заифлашуви, мусибатларининг асосий сабаби ихтилоф ва тафриқага тушиш бўлмоқда. Эътиқоди бузуқ баъзи тоифалар динимизнинг соф қарашларига рахна солиш билан кўпгина кишиларнинг эътиқодига рахна соляптилар. Диний атамаларни атайлаб бузиб талқин қилиш ва одамларни куфрда айблаш орқали уларнинг молу жонларига тажовуз қилиб, обод юртларини харобага айлантирмоқдалар. Аслида эса Ислом ўзаро муҳаббат, биродарлик руҳини таратувчи дин бўлиб, ҳатто кундалик ҳаётимизда, оилавий муносабатларимизда ҳам бўлинишга, тафриқага йўл қўймайди. Чунончи, болалар, етимлар ўртасида адолатсизлик қилиб, уларнинг бирини иккинчисидан устун қўймасликка, эру хотин, қариндош-уруғлар ўртасида чақимчилик қилиб, туҳмат, бўҳтон уюштириб ораларини ажратмасликка қаттиқ буюради.

Сўзимиз охирида Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти каримасини озгина тафсир қилиб тушунтирмоқчимиз: «Барчангиз Аллоҳнинг ипини маҳкам тутинг ва бўлиниб кетманг» (Оли Имрон, 103-оят). Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳнинг китоби – Аллоҳнинг осмондан ергача тортилган арқонидир», дедилар. Ояти каримадаги «Аллоҳнинг ипи» деган иборадан Қуръони Карим тушунилади. Жарга қулаш хавфидаги инсон ип-арқонни маҳкам ушласа, қутилиб қолганидек, дўзах тубига қуламасликнинг  ҳам бирдан-бир чораси – Қуръони каримни маҳкам ушлашдир. Шундагина инсон нажот топади. Мусулмон уммати нажот топиши учун барча бир бўлиб Аллоҳнинг каломи Қуръони Каримни маҳкам тутишлари лозимдир.

Баъзи муфассирлар «Аллоҳнинг арқони» деганда Ислом дини назарда тутилган дейдилар. Баъзилар эса уни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам деб тафсилот берганлар. Яъни, «Аллоҳнинг Расули суннатини маҳкам ушланг, унга амал қилинг, унинг атрофида жамланинг, ундан узоқлашманг!»

Бўлиниб кетманг, акс ҳолда, Аллоҳнинг арқонини қўлдан бериб, ҳалокатга учрайсиз. Ушбу оятдан ўзаро тафриқага тушиш Аллоҳнинг арқонини тутишнинг зидди экани тушунилади. Демак, тафриқага тушиш Аллоҳнинг арқонини қўйиб юбориш, унинг нажотидан узоқлашиш экан.

Ҳа, Қуръони карим Аллоҳ таолонинг инсониятни дунё қийинчиликларидан ва охират азобидан қутқариш учун туширган арқонидир. Қуръони карим ҳайвонийлик чоҳидан малаклик чўққисига олиб чиқувчи нурли арқондир. Қуръони карим ғафлат ботқоғидан қутулиш учун ягона воситадир.

Азизхўжа Иноятов,

“Жўйбори Калон” аёл-қизлар ўрта махсус

 ислом билим юрти мудири

ЎМИ Матбуот хизмати

Аллоҳ таоло барча махлуқотлари ичида инсонни азиз, мукаррам, мукаммал ва афзал суратда яратган. Ҳақ таоло Қуръони каримда инсонга жуда кўп неъматлар ато этганини, унга покиза нарсалардан ризқ-рўз қилиб берганини эслатиб айтади: “Дарҳақиқат, (Биз) Одам фарзандларини (азиз ва) мукаррам қилдик ва уларни қуруқлик ҳамда денгизда (от-улов ва кемаларга) миндириб қўйдик. Уларга пок нарсалардан ризқ бердик ва уларни Ўзимиз яратган кўп жонзотлардан афзал қилиб қўйдик”.

Оятда инсоннинг қадр-қиммати нечоғлик улуғ экани, унинг барча жонзотлардан афзаллиги баён қилинган. Парвардигор бизга шунчалик мурувват кўрсатган экан, биз инсоният аҳли шунга мос равишда ҳаёт кечирмоғимиз даркор. Инсонга берилган ҳаёт, умр – энг катта омонатдир. Инсон бу омонатга хиёнат қилса, ўзини ҳалокат домига ташлаган бўлади. Бу эса Аллоҳ таолонинг иродасига зид амал бўлиб, у қаттиқ қоралангандир.

Инсонга ҳаёт неъматини Аллоҳ таоло ато қилди, унинг ҳаётини фақат Ўзигина олишга ҳақлидир. Ҳаттоки, яшаш ҳуқуқи берилган киши ўз ҳаётига ўзи суиқасд қила олмайди. Ислом динида бировни ўлдириш қанчалик гуноҳ бўлса, ўзини ўзи ўлдириш ҳам шунчалик оғир маъсият саналади. Пайғамбар с.а.в. ҳам ўзларининг ҳадиси муборакларида ўз-ўзини ўлдириш – худкушлик ҳаром эканлиги, бундай ишни қилганлар учун охиратда қаттиқ азоблар борлиги ҳақида айтиб ўтганлар.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким жонига қасд қилиб ўткир тиғли нарса билан ўзини ўлдирса, жаҳаннам оловида қорнига ўша ўткир тиғни ушлаб абадул-абад санчаверади. Ким заҳар ичиб ўз жонига қасд қилса, жаҳаннам оловида абадул-абад ўша заҳарни ютади. Ким тоғдан ўзини ташлаб ўз жонига қасд қилса, жаҳаннам оловига абадул-абад ўзини улоқтиради», дедилар” (Имом Бухорий ривояти)

Афсуски, ҳозирги кунимизда баъзи замондошларимизга сабру матонат етишмай, ўз жонларига қасд қилаётганларининг гувоҳи бўлиб турибмиз. Бу ҳолат Аллоҳ таоло берган ҳаёт – умр деб аталган неъматга ношукурлик оқибатидир. Бу мудҳиш ҳодисалар қазои қадар тушунчаларини билмаслик, тақдирга рози бўлмаслик, Ҳақ таолонинг амрига қарши чиқишлик натижасида юз беради. Ислом илмидан етарли хабари бўлмаган иймони заиф кимсалар турмуш қийинчиликларига, бошга тушган турли хилдаги мусибатларга, баъзи ғийбатчи, туҳматчи кимсаларнинг миш-мишларига сабр қилмай, охирги чора сифатида ўз жонларига қасд қилиб, Аллоҳ таоло ато қилган ҳаёт нурини бевақт ўчиришга, икки дунёда абадий лаънатга ва дўзах азобига дучор бўлишдек оғир гуноҳ қилишга ўтмоқдалар. Аллоҳ таоло сабр қилган бандасига неъматини зиёда қилиб беришини, акс ҳолда ношукурлик қилувчилар учун азоби қаттиқ эканлигини баён қилиб: “Қасамки, агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада)  зиёда қилурман. Борди-ю, ношукрчилик қилсангиз, албатта, азобим  (ҳам) жуда қаттиқдир” (Иброҳим сураси, 7-оят) деб огоҳлантиради.

Хоҳ эркак ва хоҳ аёл бўлсин шундай тўкин, тинч ва фаровон замонда яшаётгани учун Аллоҳ таолога шукр қилиши лозим. Ҳар қандай ижтимоий ва иқтисодий муаммоларни сабр-қаноат,  чиройли тадбир, маслаҳат ва машварат билан ҳал қилса бўлади. Аммо сабрсизлик натижасида ношукурлик қилинса, оқибати хайрли бўлмайди. Ёки бўлмаса, айрим иродаси бўш кишилар ичкилик ва гиёҳвандликка берилиб, бебаҳо умрларини хазон қиладилар. Бундай кимсалар ушбу нарсалар динимизда ҳаром саналишини билмайдилар, ёки билиб туриб нафсларининг амрига қулоқ солиб, ўзларини абгор қиладилар. Ҳақ субҳанаҳу ва таоло бу ҳақда барчамизни огоҳлантириб, айтади: “...Ўз қўлларингиз билан ўзларингизни ҳалокатга ташламангиз!..” (Бақара сураси, 195- оят)

Энг ачинарлиси, ўзини турли йўллар билан ўлдириш – худкушлик  ҳозирги вақтда баъзи бир мутаассиб тоифалар орасида одат тусига айланиб қолмоқда. Дунёда рўй бераётган ҳодисаларни, танасига портловчи моддаларни боғлаб, жамоат жойларида ўзларини портлатиб юбораётган кимсалар тўғрисида эшитяпмиз. Бундай аянчли ҳолатни “шаҳидлик мақоми” деб баҳолаётган кишилар ана шу мудҳиш жиноятларнинг сабабчиларидир. Ҳолбуки, ўз-ўзини ўлдириш – ҳудкушлик шаҳидлик эмас, балки жаҳолат ва қабоҳатдир. Ўзларини портлатаётган кимсалар гуноҳи азимга қўл урмоқдалар, қанчадан-қанча одамларнинг ўлимига, болаларнинг етим қолишига, ота-оналарнинг фарзанд доғида куйишларига сабабчи бўлмоқдалар. Бугунги кунда ўзларини гўёки мусулмонлардек тутиб, одамларни исломга даъват қилиб юрган, асл ниятлари эса, терроризм ва ноҳақ одам ўлдириш бўлган манфурларни бутун дунё қораламоқда. Улар мақсадларини амалга ошириш учун диний илми етарли бўлмаган, ғўр ёшлар онгига ўз ғояларини сингдириш  йўлида барча имкониятлардан, шу жумладан, интернет сайтларидан фойдаланмоқдалар. Ёшларимизнинг мана шундай қора ниятли кишиларнинг таъсир доирасига тушиб қолмасликлари учун ҳар бир ота-она ўз фарзандига, устоз ўз шогирдига, ёши улуғ отахонлар маҳалладаги ўғил-қизларга ҳамиша кўз-қулоқ бўлиб, гўзал тарбия берган ҳолда насиҳат қилишлари лозим. Зеро, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганларидек, “Дин – насиҳатдир”, вақт борида бу муаммоларнинг муолажасига киришмоғимиз керакки, касални даволагандан кўра, унинг олдини олган афзал. Мана шундагина кўнгилсиз воқеаларнинг олди олинади, ҳаётимиз гўзал, фарзандларимиз эса салоҳиятли бўлади.

Аллоҳ таоло берган ҳаёт неъматини   савобли ишлар,  хайрли амаллар қилиш билан ўтказиш,    ҳаётий муаммоларни  чиройли тадбир билан ҳал этиш,  Аллоҳ таолонинг раҳматидан умидвор  бўлиб  яшаш  ҳақиқий имонли кишининг  фазилатидир.

Азизхўжа ИНОЯТОВ,

“Жўйбори Калон” аёл-қизлар ўрта махсус

 ислом билим юрти мудири

 ЎМИ Матбуот хизмати