Қуръони Каримдаги бир оятни келтирамиз:

اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفاً وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ

“Аллоҳ сизни заифликда яратган, сўнгра заифликдан кейин қувватли қилган, сўнгра қувватдан кейин яна заифлик ва қарилик ориз қилган зотдир. У хоҳлаганини яратур. У ўта илмли ва ўта қудратлидир” (Рум сураси, 54-оят)

Хўш, бу оятдаги биринчи “заифлик”, иккинчи “заифлик”, биринчи “қувват”, иккинчи “қувват” ва яна охирги “заифлик” сўзлари қандай маъноларни англатади? 

Шу ўринда Қуръони Карим лафзларига алоқадор бир қоидани келтирсак: “Гапда бир сўз накра (ноаниқ) ҳолатда бир неча бор такрорланса, ҳар бири бошқа-бошқа маъноларни ифода этади”.

Демак, юқоридаги оятда заифлик маъносини билдирувчи (ضَعْفٍ) калимаси накра (ноаниқ) ҳолатда уч бор такрор келган. Ҳар бир “заифлик” калимаси бошқа-бошқа заифликдир.

Биринчи заифлик – инсоннинг она қорнидаги ҳомилалик пайтидир.

Иккинчи заифлик – инсоннинг гўдаклик даври бўлиб, бу пайтда чақалоқ онасини эмади, яқинларининг ёрдамига муҳтож бўлади, таом ейиш, ҳожатга бориш ва ҳоказоларни уларнинг ёрдамисиз бажара олмайди.

Учинчи заифлик – инсоннинг кексалик давридир. Бу пайтда одамнинг белидан, бутун тана аъзоларидан қувват кетиб, заиф ҳолда бўлади. Шунингдек, унинг хотираси ҳам, кўз нурлари ҳам, юриши ва хатти-ҳаракатлари ҳам заиф бўлади.

Мазкур оятда қувват ( قُوَّةً)  калимаси ҳам икки марта келган. Булар ҳам бошқа-бошқа қувват эканини англатади.

Биринчи қувват – Инсоннинг гўдаклик, ёш болалик давридаги қувват. Ҳомила она қорнида заиф бўлади. Туғилиб, онасини эмиб, қувватга тўла бошлагач, кўп ҳаракат қиладиган бўлади.

Иккинчи қувват – инсоннинг вояга етиб, куч-қувватга тўлган давридир. Бу пайтда йигит ва эркакнинг танаси, сезгилари, ҳиммати, ғайрати қувватли бўлиб, орзулари кўп бўлади.

Мазкур оят инсоннинг бутун ҳаётини қисқача шаклда ифода этяпти:

1. Заифлик: она қорнидаги ҳомилалик даври.
2. Заифлик: она қучоғидаги эмизикли гўдаклик даври.
3. Қувват: сутдан чиққан кичик болакайнинг серҳаракат даври.
4. Қувват: етук, ҳаракатчан ўсмирлик ва ўрта ёшлик даври.
5. Заифлик: кексалик, қарилик даври.

Ҳа, ҳар биримиз ҳаётимиз давомида ана шу босқичларни босиб ўтяпмиз.

Қаранг, битта оятда инсоннинг бутун ҳаёти қисқа кўринишда батафсил ёритиб бериляпти. Ҳар бир калималар ўз ўрнида, ўз маъносини ифода этяпти, ҳеч қандай номатуносиблик, зиддият йўқ!

Оятнинг умумий кўриниши, назми, услуби, талаффузи, ўқувчининг тилига осонлиги, тингловчининг қулоқларига ёқимли эшитилиши, мазмунига, услубига, ибораларига халал етказадиган нарсаларнинг йўқлиги ва ҳоказо жиҳатлари Қуръон Буюк ва Қудратли Зот томонидан нозил этилган илоҳий калом эканига яққол ва аниқ далиллардандир!

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Вазирлар Маҳкамасининг “Республика олий таълим кенгашини ташкил этиш тўғрисида”ги қарори лойиҳаси эълон қилинди.

Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг олий таълим тизимида халқаролашувни кенгайтириш, таълим сифати ва мазмундорлигини ошириш ҳамда коррупцион ҳаракатларга чек қўйиш ва унинг шаффофлик, холислик ва объективлигини таъминлаш мақсадида Республика олий таълим кенгашини ташкил этиш тўғрисидаги таклифига розилик берилиши мумкин.

Қуйидагилар Кенгашнинг асосий вазифалари этиб белгиланади:

олий таълим тизимини ривожлантириш бўйича кенг жамоатчилик фикрини ўрганиш ва стратегик вазифаларни аниқлаш, олий таълим тизимига оид норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини муҳокама қилиш ва таълимда узвийликни таъминлашга қаратилган таклифлар ишлаб чиқиш;

таълим сифатини ошириш, таълим тизимидаги шаффофлик, холислик ва объективликни таъминлаш, коррупцион ҳаракатларга чек қўйиш ҳамда уларнинг ечимига қаратилган вазифаларни амалга ошириш бўйича таклифлар киритиб бориш;

олий таълим тизимини билимли, адолатли илмий-педагогик кадрлар билан таъминлаш йўналишларини белгилаш бўйича таклифлар киритиб бориш;

иш берувчиларнинг ҳудудий жойлашуви ҳамда ҳудудларнинг стратегик ривожланиш истиқболларига асосан кадрларга бўлган реал эҳтиёжни ўрганиш, истиқболли бакалавриат таълим йўналишлари ҳамда магистратура мутахассисликлари бўйича кадрлар тайёрлаш юзасидан таклифлар тайёрлаш;

ривожланган хорижий давлатларнинг илғор тажрибаларини ўрганиш ва олий таълим тизимига жорий этиш бўйича таклифлар ишлаб чиқиш;

хорижий мамлакатларнинг нуфузли олий таълим муассасаларида таълим олган ва тадқиқот ишларини олиб бораётган ватандошлар билан олий таълим муассасаларининг ҳамкорлигини ташкил этиш;

олий таълим муассасаларининг миллий ва халқаро рейтинг кўрсаткичларини мунтазам равишда таҳлил қилиб бориш ва уларнинг йиллик ўсиш динамикасини таъминлаш бўйича ташкилий масалаларда кўмаклашиш;

олий таълим муассасаларининг моддий-техник ва лаборатория базасини мустаҳкамлаш, ишлаб чиқаришдаги муаммоларни ўрганиш, ечими бўйича тавсиялар тайёрлаш ҳамда илмий тадқиқот натижаларини халқаро журналларда нашр қилиш орқали олий таълимнинг нуфузини оширишга кўмаклашиш;

олий таълим муассасаларининг талабалари ва илмий-педагог кадрларининг академик алмашинувига ёрдам кўрсатиш, кадрлар тайёрлаш, қайта тайёрлаш, малакасини ошириш ва илмий-тадқиқот ишлари бўйича олий таълим муассасаларининг интеграциясини ривожлантириш;

олий таълим муассасалари профессор-ўқитувчилари, ходимлари, докторантлари, талаба ва магистрантларининг ижтимоий турмуш тарзини яхшилаш, моддий қўллаб-қувватлаш бўйича таклифлар бериш;

олий таълим муассасаларининг фаолияти, вазифалари ва функциялари бажарилиши устидан жамоатчилик назоратини амалга ошириш;

таълим сифати ва таълим олувчиларнинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларига дахл қилувчи энг муҳим масалалар юзасидан олий таълим муассасаси фаолияти ҳақидаги жамоатчилик фикрини тизимли мониторинг қилиш ва ҳар томонлама таҳлил қилиш, социологик сўровлар ўтказиш, шу жумладан, уларни ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда ўтказиш бўйича тегишли ташкилотлар билан ҳамкорлик қилиш;

олий таълим муассасалари фаолияти бўйича фуқаролар билан ўтказиладиган тушунтириш ишлари ва маънавий-маърифий тадбирларда иштирок этиш, уларнинг самарадорлигини ошириш юзасидан таклифлар ишлаб чиқиш.

Белгиланишича, Кенгаш юридик мақомга эга бўлган нодавлат нотижорат ташкилот ҳисобланади.

Қуйидагилар Кенгаш фаолиятини молиялаштириш манбалари этиб белгиланади:

Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Олий таълим муассасаларини ривожлантириш жамғармаси маблағлари;

тизимида олий таълим муассасалари бўлган вазирлик ва идораларнинг маблағлари;

жисмоний ва юридик шахсларнинг ҳомийлик хайриялари;

халқаро молия ташкилотларининг грантлари;

қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа манбалар.

манба: https://kun.uz/19638640

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله الذي علم بالقلم علم الإنسان ما لم يعلم والصلاة والسلام على معلم الناس الخيروعلى آله و أصحابه أجمعين, اما بعد...

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ,

Ҳурматли диний таълим муассасалари раҳбарлари, фидоий ўқитувчилар ҳамда жонкуяр мураббийлар!

Аввало, сиз, азизларни, сизларнинг тимсолингизда устоз деган шарафли номни улуғлаб келаётган юртимиздаги барча инсонларни умумхалқ байрами – Ўқитувчи ва мураббийлар куни билан чин қалбимдан самимий муборакбод этаман. Аллоҳ таборака ва таоло устоз ва мураббийларни ёш авлод тарбияси йўлида қилаётган меҳнатларини улуғ ажру мукофотлар билан сийласин.

Ушбу қутлуғ айёмни мамлакатимизда кенг нишонлар эканмиз, биринчи навбатда қадрдон мактабимиз, эзгуликдан сабоқ берган меҳрибон муаллимларимиз сиймоси кўз олдимизда намоён бўлади. Биз учун ибрат намунаси, юксак инсоний фазилатлар тимсоли бўлган сизлар каби азиз ва мўътабар устозлар шаънига энг гўзал сўзлар, эзгу тилакларимизни изҳор этамиз.

Бугун юртимизда жуда кўп хайрли ишлар бўлаётганини ҳаммамиз кўриб, кузатиб, бундай яхши кунларнинг иштирокчиси бўлиб турибсиз. Муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан мамлакатимиз тараққиётнинг янги поғонасига кўтарилди. Бундай эзгу саъй-ҳаракатлар қаторида диний-маърифий, илмий-ижодий соҳаларда ҳам катта тарихий воқеалар бўлмоқда. Бундай ўзгаришлардан халқимиз, айниқса, мўмин-мусулмонларимиз жуда ҳам мамнун.

Ҳазрати Алишер Навоий бобомиз айтганларидек, дунёнинг бор бойлик ва хазинаси билан ҳам устозларнинг олижаноб меҳнатингиз ҳақини адо этиб бўлмайди. Ҳақиқатан ҳам, ҳар бир ёш авлодни ўз фарзандидек ардоқлаб, ёш авлод тарбияси учун кўз нури, қалб қўри, бутун борлиғини бахш этадиган ўқитувчи ва мураббийлар том маънода фидоий касб эгаларидир.

Устозлик мақоми жуда ҳам олий саодат. Дин йўлида бизга сабоқ берган, ҳаётда ўз ўрнимизни топишимизга кўмак берган муҳтарам устозларимизни доимо эъзозлаймиз. Аллоҳ шарафли ва масъулиятли касбда собитқадам бўлган азиз устозларимизга куч-қувват, илму ирфонларини янада зиёда қилсин, икки дунё саодатига мушарраф этсин, деб доимо дуода бўламиз.

Азиз устозлар! Барчангизга сиҳат-саломатлик, бахт ва омад, хонадонларингизга тинчлик-хотиржамлик, файзу барака тилайман. Доимо соғ-омон бўлинг, азиз устозлар!

Камоли эҳтиром ила,

Ўзбекистон муслмонлари

идораси раиси, муфтий                                                        Усмонхон АЛИМОВ 

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:

النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوّاً وَعَشِيّاً وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ

“У оловдир. Унга эртаю кеч кўндаланг қилинурлар. (Қиёмат) соати қоим бўлганида эса: “Фиръавн аҳлини энг ашаддий азобга киритинглар”, дейилур”. (Демак, ўша Фиръавн аҳлини ўраб олган ёмон азоб бир оловдир. Улар ўша оловга доимо, эртаю кеч кўндаланг қилиб туриладилар. Яъни, қабрларида қиёматгача олов билан азобланадилар.) (Ғофир сураси, 46-оят).

Алломалардан Ибн Касир раҳимаҳуллоҳ бу оят ҳақида шундай деганлар: “Қабрдаги барзах азоби ҳақлигига Аҳли Сунна вал Жамоа ишлатган энг катта асосий далиллардан бири мана шу оятдир”.

Абдуллоҳ ибн Умар разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар:

«Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар сизлардан бирор кимса ўлса, (қабрда) унга эртами-кечми борадирган жойи кўрсатилади, агар у жаннат аҳлидан бўлса, жаннат аҳлидан ва агар дўзах аҳлидан бўлса, дўзах аҳлидан бири бўлади»,— дедилар (яъни, жаннат аҳлидан бўлса, жаннатдаги ва агар дўзах аҳлидан бўлса, дўзахдаги жойи кўрсатиб қўйилади)».

Ҳа, инсон қабрда икки хил муносабатдан бирига дуч келади: ё неъматга ёки азобга.

Баъзи маййитларнинг олдига фаришталар энг гўзал суратда кирса, баъзиларнинг олдига энг қўрқинчли кўринишда киради.

Фаришталарнинг чиройли суратда киришининг ўзиёқ маййит учун роҳат, неъмат бўлса, қўрқинчли суратда киришининг ўзиёқ азоб бўлади.

Маййитни қабр сиқиб, суяклари бир-бирига киришиб кетиши, қабр ичи оловга тўлиши,  маййитни илон-чаёнлар чақиши алоҳида азоб.

Баъзиларнинг қабри Жаннат боғларидан бир боғ бўлиб, маййит қиёматга қадар Жаннатдаги ўрнини кўриб, унинг ифорларидан баҳраманд бўлиб ётса, айрим маййитларнинг қабри жаҳаннам чуқурларидан бир чуқур бўлади. Улар қабрда жаҳаннамдаги борадиган ўрнини кўриб, бадбўй ҳидидан азобланиб ётади.

Баъзиларнинг танаси чиримай бус-бутун ҳолда сақланса, айримларнинг танаси чирийди, уни қуртлар еб, орқасидан ахлат қилиб чиқариб ташлайди.

Аллоҳнинг розилигига сабаб бўладиган амалларни ўз вақтида бажариб, Аллоҳнинг ғазабига сабаб бўладиган ишларни тарк этганларнинг қабрлари кенг, ёруғ, неъмату роҳат маскани бўлади.

Аллоҳнинг ғазабига сабаб бўладиган ишларни қилиб, Аллоҳнинг розилигига сабаб бўладиган ишларни тарк этган кимсаларнинг қабрлари тор, қоронғу, азобу уқубат макони бўлади.

Шунингдек, Ислом шиорларига қаршилик кўрсатадиганлар, ғийбат, чақимчилик билан шуғулланадиганлар, агар тавба қилиб, ўзларини тузатмасалар, бу дунёда хор бўлиб, уларнинг қабрлари олов, илону чаён, тор ва қоронғу маконга айланади.

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Бир киши Абдулмалик ибн Марвоннинг олдига кирди ва унга: «Сизга бир иш ҳақида махфий гап айтмоқчиман» деди. Абдулмалик «Гапир, лекин ёлғон гапирма, ғийбат қилма, мунофиқлик қилма!» деди. Шунда ҳалиги киши «Ундай бўлса, кетишимга рухсат беринг» деди.

Улуғларимиз одоби

Шофеъий роҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Қуръон, Ҳадис, Наҳв ёки бошқа ҳар қандай илмни олишда одобга амал қилдим. Мадинага келгунимга қадар ҳам табиатим шундай эди. Мадинада Моликни кўрдим. У каби ҳайбатли, илмни улуғловчи кишини кўрмадим. Унинг мажлисида варақлашда чиқадиган овоздан хавотирланиб китобни ниҳоятда сокинлик билан варақлар эдим”.

“Қуръон лавҳимда бўлишини истайман”

Қуръонни ёд олган баъзи улуғларимиз ундан ўқийдиган ҳар кунлик вазифаларини катта бир лавҳ (тахта, қоғоз кабилардан ясалган текис юза)га ёзиб боришарди. Уларнинг ораларида айримлари 80 ёшдан ошган эдилар. Улардан “Нега бундай қиласиз?” деб сўралса, “Бошимга ўлим келганда Қуръоним лавҳимда ёзилган ҳолда бўлишини яхши кўраман, хоҳлайман” деб жавоб беришарди. Ана шундай олимлардан бири Абу Абдуллоҳ Суғаййир раҳимаҳуллоҳдир. Бу киши аллома Ибн Ғозий раҳимаҳуллоҳнинг шайхларидандир. Абу Абдуллоҳ Суғаййир раҳимаҳуллоҳ вафот этганларида Қуръони Карим лавҳларида ёзилган ҳолда бўлган экан.

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади