muslim.uz

muslim.uz

Муборак Рамазон ойи бутун дунё мусулмонлари учун кўтаринки кайфиятда ўтмоқда. Анъанага кўра ифторлик дастурхони оилаларни бирлаштиради. Ой давомида қариндошлари ва дўстларини зиёрат қилишади, биргаликда рўза тутиш қувончини баҳам кўришади.

Бангладешдаги қадимий “Чавкбазар” бозори Рамазон ойида анъанавий кечки йиғилиш маркази бўлиб, у ерда кечқурун анъанавий грилда пиширилган гўшт ва ширинликлар сотилади.

Коронавирус пандемияси катта жамоат йиғилишларини тугатгандан бери биринчи марта якшанба куни катта оломон ҳудудга қайтиб келди. “Бу ерда одамларни кўрганимдан жуда хурсандман”, дейди қарийб қирқ йилдан бери бозорда панжарада пиширилган бедана сотган Рамзан Али.

Покистонлик мусулмонлар ҳам рўза тутишдан бир неча ҳафта олдин ҳукумат жамоат йиғилишларига қўйилган чекловларни бекор қилгани сабабли, яна бирга рўза тутиш имкониятидан баҳраманд бўлмоқда.
Ҳиндистонда оломон Нью-Делидаги энг йирик ибодатхоналардан бири бўлган муҳташам “Жума” масжиди соясида жойлашган савдо расталари томон тўпланиб, кечқурун ажинланган хурмо ва мавсумий Ҳиндистон ёнғоғи ёки гилосли ширинликларни татиб кўришади.
Афғонистонда кўпроқ кечки йиғинлар бўлиб ўтмоқда. Энг машҳур маҳаллий таом - кабули пулао - заъфарон сепилган ва қуритилган мевалар, айниқса қора майиз билан аралаштирилган гуруч саналади. Аммо кўпчилик бу йил мамлакатдаги озиқ-овқат тақчиллиги туфайли харидларини минимал даражада ушлаб туришга мажбур бўлди.
“Рамазон ойида озиқ-овқат нархи бунчалик кўтарилганини биринчи марта кўришим”, - дейди қобуллик Шоҳбуддин.

ЎМИ Халқаро алоқалар бўлими

Ислом санъати ва маданияти ҳақидаги «Bayt Al Fann» онлайн платформасида Ўзбекистон туризм соҳасининг Буюк Британиядаги элчиси Софи Ибботсоннинг" Бухорои Шариф ва Ўзбекистоннинг муқаддас жойлари "сарлавҳаси остида мақоласи чоп этилди, деб хабар бермоқда "Дунё" ахборот агентлиги.
Материал Ўзбекистонга зиёратчилар ва сайёҳларни жалб этишда давом этаётган Ўзбекистоннинг бой тарихий меросига бағишланган.
Муаллифнинг фикрича, бундан минг йил муқаддам Бухоро ислом дунёсининг йирик марказларидан бири бўлиб, ўша даврда Бағдод ва Қоҳира билан рақобатлашган. Имом Бухорий, Абу Али ибн Сино (Авиценна) ва унинг устози Ал-Қумрий, Садриддин Муҳаммад Ауфий, Баҳоуддин Нақшбанд ва Амир Кулол (Шамс уд-Дин) – Шарқ Ренессанси олимлари Бухоро мадрасасида таҳсил олганлар. Би-би-си хабарида Ўзбекистонни "Минг қадамжолар мамлакати" деб атагани қайд этилган мақолада зиёратгоҳ учун энг муҳим беш жой кўрсатилади.
Имом Ал-Бухорийнинг Самарқанддаги ёдгорлик мажмуасини таърифлаб, муаллиф 810 йилда туғилган Муҳаммад Исмоил Бухорий болалигидан ҳадисларни ўрганиб, 16 ёшида Ҳаж қилганлигини қайд этади. 30 ёшида у ўзининг "Ал-Жомий ас-Саҳиҳ" ("Саҳиҳ Ал-Бухорий" номи билан ҳам танилган) асарида энг саҳиҳ ҳадислардан 7272 тасини тўплади, ҳали ҳам бу суннийлар томонидан энг муҳим ҳадис тўплами саналади.
"Бухородаги Баҳоуддин Нақшбанд мақбараси XVI аср ўрталарига бориб тақалади, жаҳон мероси мақомини олиш учун ЮНЕСКОнинг тахминий рўйхатига киритилган", - дейди муаллиф. - Айни пайтда у Марказий Осиё мусулмонлари, шунингдек, Жанубий Осиё ва Буюк Британиядан келган Нақшбандия издошлари учун муқаддас маскан ҳисобланади.
Ўнлаб мақбаралар жойлашган Самарқанддаги Шоҳи-Зинда кўпчилик томонидан Темурийларнинг шоҳ мақбарси деб аталади ва мафтункор фируза ранг кошинлари билан ажралиб туради. Мажмуа ЮНЕСКОнинг Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган бўлиб, шубҳасиз Ўзбекистоннинг энг диққатга сазовор жойларидан бири ҳисобланади, деб ёзади муаллиф.
Термиз шаҳрида ташриф буюрувчилар (шунингдек, Кампир Тепа деб номланувчи) Оксус устида қурилган Искандария йўқолган шаҳари, Фаёз Тепа ва Қора Тепада буддавийлар монастирлари, шунингдек, яхши сақланиб ўрта аср ёдгорликларининг муҳим коллекцияси, шу жумладан, бир қатор археологик ёдгорликларни кўришлари мумкин.
Ислом меросига қизиқувчиларга X-XVII X-XVII асрларга оид мақбаралар ва масжидни ўз ичига олган Султон Саодат мажмуасини зиёрат қилиш тавсия этилади. Мажмуадаги илк қабрда Термиз саййидлари хонадонининг асосчиси Ҳасан ал-Амирнинг ҳоки ётибди. Унинг Ислом дунёсида эътироф этилган шажараси Ҳазрат Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бориб тақалади.
Милоддан аввалги IV асрда ташкил этилган Миздахон мақбараси Нукусда сақланиб қолганлиги ҳам қайд этилади.
Хулоса қилиб айтганда, муаллиф Ўзбекистон бугунги кунда ўзининг бой меросини қайта кашф этиш ва улуғлаш билан бир қаторда зиёрат туризмини ҳам ривожлантираётганини алоҳида таъкидлайди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Чиноз тумани Ҳазрат Али жоме масжиди имом хатиби

Тохиржон домла Тунгатов

Мақолалар

Top