muslim.uz
Ажойиб мақоллар
Аллоҳ таоло қушларга ризқини беради. Лекин қушлар ўша ризқига етиш учун учиши керак.
Голланд мақоли
*****
Ким қўшнисининг уйини бузишга уринса, ўзининг уйи бузилади.
Швейцария мақоли
*****
Агар киши оч бўлса, нонни арпа нони, жавдар нони, буғдой нони деб фарқлаб ўтирмай, еяверади.
*****
Агар табассум қила олмасанг, дўкон очма.
Хитой мақоли
*****
Яхшиликни билмайдиган одамга яхшилик қилишнинг мисоли атиргул суви (гулоб)ни денгизга улоқтиришдир.
Польяк мақоли
*****
Агар бир халқнинг даражасини, савиясини билмоқчи бўлсанг, уларнинг аёлларига назар сол.
Француз мақоли
*****
Қаноатинг – ярим бахтингдир.
Италян мақоли
*****
Танангни жавоҳирлар билан безаганингдан кўра ақлнингни илм билан қуроллантирганинг яхшидир.
Хитой мақоли
*****
Ўзи билан ғурурланиш, ўзидан қойил қолиш жоҳилликнинг боласидир.
Испан мақоли
*****
Совғалар билан озиқланиб турадиган муҳаббат ҳар доим оч қолаверади.
Инглиз мақоли
*****
Муҳаббатингни аёлингга, сирларингни онангга бер.
Ирланд мақоли
*****
Ўғлинг беш ёшга тўлгунича унга амирга қилгандек муомала қил. Кейин ўн йил давомида унга қулга қилгандек муомала қил. Ундан кейин у билан дўстона мулоқотда бўл.
Ҳинд мақоли
*****
Оила аъзоларим менга гапиришни ўргатди. Одамлар эса жим туришни ўргатди.
Чехословак мақоли
*****
Ғазаб – ақл чироғини ўчириб қўядиган кучли шамолдир.
Америка мақоли
*****
Кишиларга ҳадя берадиганлар берган нарсаларини гапирмасликлари керак. Уни олганлар эса, гапириб, эслашлари керак.
Португал мақоли
*****
Катта дарахт мева беришидан кўра кўпроқ соя беради.
Италян мақоли
*****
Эй инсон, ўлимни унутма, чунки у сени унутмайди
Турк мақоли
*****
Ўч олиш лаззати қисқа вақт давом этса, кечириш лаззати умр бўйи давом этади.
Испан мақоли
*****
Муҳаббат ва атир яширина олмайди.
Хитой мақоли
*****
Кимнинг сумкасида пуллари бўлмаса, тилида ипаги бўлсин. Яъни тили ширин бўлсин.
Малайзия мақоли
*****
Ким чиройли аёлга уйланса, иккитадан кўпроқ кўзга муҳтож бўлади.
Инглиз мақоли
*****
Ким ўзи учун қўй бўлишга рози бўлса, уни бўрилар еб қўяди.
Француз мақоли
*****
Фейсбукдаги “Ҳаётнинг нариги юзи” саҳифасидан
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Ғафлатда қолманг! Дуо қабул бўладиган вақт ва ҳолатлар
- Саҳарда дуо қилиш. Аллоҳ таоло: “Саҳарларда улар (Аллоҳдан) мағфират сўрар эдилар”, деб марҳамат қилган (Зориёт сураси, 18-оят).
Саҳар вақтида қалб соф, ихлосли ва чалғитадиган нарсалардан холи бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Аллоҳ таоло ҳар кеча, кечанинг охирги учдан бири қолганида “Ким менга дуо қилади, Мен унга ижобат қилай, ким Мендан сўрайди, Мен унга (сўраган нарсасини) берай, ким Мендан кечирим сўрайди, Мен уни кечирай”, дейди» (Имом Буҳорий, Имом Муслим ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Жаброил алайҳиссаломдан: “Кечанинг дуо қилиш учун мақбул ва дуолар тез ижобат бўладиган энг афзал вақти қайси?” деб сўрадилар. Шунда Жаброил алайҳиссалом: “Саҳар вақтидан бошқа пайтларда Аршнинг ларзага келганини кўрмадим”, дедилар (Доктор Ваҳба Зуҳайлий раҳимаҳуллоҳ. Тафсирул Мунир).
- Азон ва иқоматдан кейин дуо қилиш. Набий алайҳиссалом: “Азон ва иқомат орасидаги дуо рад қилинмайди”, дедилар (Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти)
- Ифторлик ва саҳарликда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рўзадорнинг дуоси қайтарилмайди” (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ривояти), деганлар.
- Қалблар “эриган” вақтда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қалблар юмшаган вақтда дуо қилиб қолинглар, чунки у раҳматдир!” дедилар.
- Фақат мусибат етганда эмас, балки, тинч-осуда вақтда ҳам дуо қилиш. Агар банда кенгчилик вақтида Аллоҳни зикр қилса, Аллоҳ уни торчилик вақтида зикр қилади.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни шиддатлар пайтида Аллоҳ уни истижобат қилиши масрур қилса, оройиш пайтида дуони кўпайтирсин”, дедилар.
- Саждада дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бундай деганларини ривоят қилади: “Банда Роббисига энг яқин бўладиган ҳолати сажда қилган вақтидир. Бас, шу вақтда дуони кўпайтиринг” (Имом Муслим ривояти).
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Мен руку ёки сажда қилган вақтимда Қуръон ўқишдан қайтарилдим. Рукуда Роббни улуғлангиз, саждада эса дуони кўпайтиринг, у вақт дуоларингиз ижобат бўлишга яқин вақтдир” (Имом Муслим ривояти).
- Ҳар намоздан сўнг дуо қилиш. Абу Умома розияллоҳу анҳу: “Ё Расулуллоҳ, қайси дуо кўпроқ қабул бўлади?”, деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кечанинг охиридаги ва фарз намозлар ортидаги лаҳзаларда”, дедилар (Имом Термизий ривояти).
Мужоҳид (раҳматуллоҳи алайҳи) айтади: “Намоз энг яхши вақтга белгиланган. Шунинг учун намозлардан сўнг дуо қилишни унутманг”.
- Ёмғир ёққанда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Сафлар Аллоҳ йўлида жипслашганида, ёмғир ёққанда, фарз намозлари адо этиладиган вақтларда осмон эшиклари очилади. Бу пайтларда дуо қилишни ғанимат билинг”.
- Жума туни ва кундузи дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам жума куни ҳақида бундай дедилар: “Унда бир соат борки, унга тик туриб намоз ўқиётган мусулмон банда Аллоҳдан бирон нарсани тилаб тўғри келиб қолса, Аллоҳ унга бу тилагини беради” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
- Сафарда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Учта дуо, шубҳасиз, ижобатдир: мазлумнинг дуоси, мусофирнинг дуоси ва отанинг боласига қилган дуоси”, дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
TIKA ваколатхонаси раҳбари: “Ўзбекистонда таълим олиб, бу заминнинг сувини ичганман”
Куни кеча, 25 февраль куни Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлигининг (TIKA) Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Али Эҳсон Чағларни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари қабул қилди.
Муфтий ҳазратлари Ўзбекистон ва Туркия давлатлари ўртасидаги муносабатлар мустаҳкамланиб бораётгани, икки давлат ўртасидаги ҳамкорликнинг ривожида ТИКАнинг аҳамияти катта эканини таъкидладилар. Бугунги кунга қадар ташкилот томонидан жуда катта лойиҳалар амалга оширилгани ҳақида гапириб, ушбу лойиҳалар кўлами янада кенгайишига умид боғладилар. Шунингдек, муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан ташкил этилган “Вақф” хайрия жамоат фонди фаолиятини янада такомиллаштиришда TIKAнинг бой тажрибаси ва малакали мутахассисларининг маслаҳати зарурлигини муфтий ҳазратлари билдирдилар.
Ўз навбатида, ТИКА ваколатхонаси раҳбари сўнгги йилларда Ўзбекистон ва Туркия давлатларининг ҳамкорлик алоқалари янги босқичга кўтарилгани, кўп томонлама алоқалар ривож топаётганини таъкидлади. Али Эҳсон Чағлар жаноблари “Вақф” хайрия жамоат фонди фаолиятини такомиллаштириш борасида ўзаро тажриба алмашиш, кам таъминланган оилаларга моддий ёрдамлар кўрсатиш, чекка ҳудудларда “Саломатлик ҳафтаси” акцияларини ўтказиш, маърифий адабиётлар нашр этиш, қадимий қўлёзма асарларини тадқиқ этиш ва ҳамкорликда халқаро анжуманлар ўтказиш борасидаги фикр-мулоҳазаларини билдирди.
Томонлар қайд этилган масалалар бўйича кенгашиб олиш ва уни тезроқ амалга оширишнинг муҳимлигини қайд этдилар.
Маълумот ўрнида, Туркия Бош вазир девони ҳузуридаги техникавий ёрдам кўрсатиш ташкилоти саналган Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлиги (ТИКА) 1992 йилда ташкил топган. Ҳозирда ташкилотнинг Европа, Осиё ва Африка қитъаларининг 140 га яқин мамлакатида 50 дан ортиқ ваколатхонаси фаолият кўрсатмоқда.
ТИКАнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси 1994 йил 20 майда очилган. Ваколатхона Ўзбекистондаги турли ташкилот ва идоралар билан иқтисодий, техникавий, ижтимоий ва маданий ҳамкорликни ривожлантиришга қаратилган лойиҳа ва дастурларни амалга ошириб келмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бишкекда "Дўппи" ресторани эзгу ишни амалга оширди
Қирғизистон Республикаси пойтахти Бишкек шаҳридаги ресторанда қари инсонларга кўмак кўрсатиш мақсадида эзгулик акцияси йўлга қўйилди. Рестораннинг егуликлар сотиладиган қисмидаги шкафда нафақадаги кишилар учун озиқ-овқат маҳсулотларини қолдириш имконияти яратилди.
Ресторанга ташриф буюрган мижозлар қайтимга нон сотиб олишлари ва ушбу шкафда қолдиришлари мумкинлиги айтилган. Ummamag.kg нашрининг хабар беришича, бундай эзгу иш "Тюбетейка" ресторани маъмурияти томонидан йўлга қўйилган.
Ресторан эгалари исломда муҳтожларга кўмак бериш тамойилидан келиб чиққан ҳолда ушбу акцияни бошлашган. Ташаббускорлар инсонларни саҳоватли бўлишга ундаганликлари ва бунда сабабчи эканликларидан хурсандликларини билдиришган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бахиллик – ёмон иллат
Бу хонадонда кўп марта меҳмон бўлганман. Соҳибаси Розия момо оқила, ҳожатмандларнинг ҳақини адо этадиган аёл эди. У боғлару полизлардан олинган ҳосилни кўпчилик билан баҳам кўрарди. Меваю сабзавотнинг энг сарасини биринчи бўлиб фарзанди кўпларга тарқатиларди.
Момо тарвуз, қовун, қовоқларнинг яхшиларини ҳассаси билан кўрсатиб, қўшнининг ҳаққи эканлигини таъкидларди. Олинган ҳосилларнинг баракаси кейинги йил ҳосил бўлгунча етарди. Розия момо “Ўзингга нимани раво кўрсанг, бошқаларга ҳам шуни раво кўргин” деган сўзларни кўп такрорларди.
Орада бир муддат боролмай қолдим, шунда Розия момонинг вафот этганларини эшитдим. Йиллар ўтиб, яна шу хонадонга йўлим тушганида кўнглим оғриб қайтдим. Розия момо ҳаётлик пайтида гуркираб турган мевали дарахтларга касаллик тегиб, боғдан файз кетган эди. Бунинг асл моҳиятини кейинроқ тушундим.
Момонинг икки ўғиллари бўлиб, момо катта ўғиллари билан бирга яшарди. Қайнонасининг вафотидан кейин катта келин: “Нега энди меҳнатни биз қилиб, роҳатини бошқалар кўриши керак. Ўзимиз ҳам катта рўзғор, ортганини сотамиз”, деб, қўни-қўшниларга яроқсиз, қурт тушган меваларни чиқарадиган бўлибди. Кейинчалик қўшничилик ҳаққини қилишни ҳам унутибди. Кўп ўтмай боғ ўз тароватини йўқота бошлабди, мевалар майдалашиб, кўпига касаллик тушиб, дарахтлар қуриб кетибди. Полиз экинлари эса парвариш етарли бўлишига қарамасдан, қурт тушиб, ичидан ириб кета бошлабди.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилади:
Эй, имон келтирганлар! Ўз қўл меҳнатингиз ва Биз сизлар учун ердан чиқарган нарсаларнинг яхшиларидан эҳсон қилингиз! Ўзингиз фақат кўзингизни чирт юмибгина оладиган даражадаги ёмон нарсаларни (эҳсон қилишга) танламангиз! Шунингдек, билингизки, албатта, Аллоҳ ғаний ва мақтовга лойиқ зотдир (Бақара, 167-оят).
Аллоҳ таоло ҳар бир инсонга мол-дунё беради ва уни қандай йўлларга сарф-харажат қилишини синаб кўради. Қўлидаги молу давлатини Аллоҳ таоло берганлигини иқрор қилиб, ундан мискин ва фақирларга ҳам насиба ажратган кишиларнинг молига барака беради ва уни янада зиёда қилади. Аксинча, давлатманд бўлатуриб, закот ва садақа бермаслик, фақир ва мискинларнинг ҳаққини ажратмаслик эса, шариатимизда бахиллик деб аталади ва у қаттиқ қораланади.
Суйган нарсаларингиздан эҳсон қилмагунингизгача сира яхшиликка (жаннатга) эриша олмайсизлар. Ниманики эҳсон қилсангиз, албатта, Аллоҳ уни билувчидир (Оли Имрон, 92-оят).
Мўмин бахил бўлмайди. Инфоқ-эҳсон қилмай, бахиллик билан тўпланган мол-дунё охиратда шармандаликка сабаб бўлиши ҳақида Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради:
“Аллоҳнинг фазли билан берган нарсаси (бойлиги)дан бахиллик қилувчилар буни ўзларига яхши деб ҳисобламасинлар! Асло! Бу улар учун ёмондир. Қиёмат куни бахиллик қилган нарсалари (ўз бўйинларига) бўйинтуруқ қилиб илиб қўйилади...” (Оли Имрон сураси, 180-оят).
Бахиллик инсонлар орасида ҳасад ва бир-бирини кўра олмаслик каби иллатларнинг юзага келишига сабаб бўлади. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларининг бирида: “Бахилликдан сақланинглар, чунки у сиздан олдин ўтганларнинг ҳалокатга йўлиқишига сабаб бўлган. Бахиллик уларни бир-бирларининг қонини тўкишга, ҳаром нарсаларни ҳалол дейишга олиб борган”, - деб марҳамат қилганлар (Имом Муслим ривояти).
Менга қадрдон Розия момонинг ўгитларини, тутумларини олмаган, хонадоннинг файзини кеткизган келиннинг қилмишлари бахилликнинг бу дунёдаёқ ёмон оқибатларга олиб келишини англатарди...
Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси
Мунира АБУБАКИРОВА
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.