Ўзбекистон маданият вазирининг ўринбосари К.Акилова ва Эроннинг Ўзбекистондаги элчиси Ҳамид Найирободий ва Теҳрон университети вакиллари ўртасида видеоанжуман шаклида мулоқот ўтказилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА вазирлик маълумотига таяниб.

Онлайн-тадбирда 2021 йилда Ўзбекистондаги маданий мерос объектларини қайта тиклаш қилиш ва янгилаш учун Эрон усталарини жалб этиш, ушбу йўналишлар бўйича тажриба алмашиш, Теҳрон университетида маданий мерос бўйича мутахассислар малакасини ошириш, Англашув меморандуми имзолаш, икки давлат маданий меросини асраб авайлаш борасида қўшма фонд ташкил этиш каби масалалар муҳокама этилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Кеча имом Заҳабийнинг "Сияру аъломин нубало" асарини ўқиётган эдим. У китобдаги Абдуллоҳ ибн Муборак роҳимаҳуллоҳнинг имом Молик роҳимаҳуллоҳ ҳақида айтган гапи ҳали ҳам қулоқларим остида жарангламоқда:
"Молик ибн Анас каби кўтарилган кишини кўрмадим. У кўп рўза тутмас, кўп намоз ўқимас эди. Аммо унда қалб бор эди!".

Дўстим! Имом Молик роҳимаҳуллоҳ "Муватто" асарини ёзганида кишилар унга: "Ҳадис китоблари кўп-ку! Кишиларнинг бунга нима эҳтиёжи бор?!", дейишган эди. Имом Молик роҳимаҳуллоҳ: "Аллоҳ учун бўлгани қолади!", деган эди.

Имом Моликнинг бутун борлиғи Аллоҳ учун эди. Дарҳақиқат "Муватто" қолди.

Дўстим! Аллоҳ таоло бандасининг холис Ўзи учун қилинадиган биттагина бўлсада яширин ибодатини севади. У амални ҳеч ким кўрмаса, мақтамаса, ҳеч ким эшитмаса, олқишламаса, уни бажарганда мақсад фақат Аллоҳнинг ризоси бўлса, Унинг ҳузурида ҳеч нарса зое бўлмаслигига ишонса банда...

Камералар тушура олмайдиган доимий садақанг бўлса, кечалари намоз ўқисанг-у, уни оиланг билмаса, дўконларга бориб бировларнинг қарзларини тўлаб келсанг-у, улар сени танишмаса, сен уларни танимасанг, етимларни қарамоғингга олсанг-у бу ишинг фақат қиёматда ошкор бўлса....

Дўстим! Имом Моликнинг "Аллоҳ учун бўлгани қолади" деган гапини ёдингга ол. Аллоҳга муҳаббат қилиб, динни ҳимоя қилиб ихлос билан ёзган икки қатор жумлангни Аллоҳ минглаб инсонларга тарқатади. Сўзларинг бутун ер юзи бўйлаб айланади. Сен эса уйингда ўтирган бўласан...

Аллоҳнинг розилигини талаб қилиб ёзган китобингни Аллоҳ бир гуноҳкорнинг тавбасига сабаб қилса, бир маҳзун кишига ҳамдард қилса, бир адашганни тўғри йўлга солса бундан ортиқ бахт борми?! Вафот қилганингда китобларинг ортингда қолиб кишиларни иршод қилиб турса...

Савоб умидида битта дарахт эксанг, Аллоҳ уни тоғлар каби собит қилса, кишилар ундан сояланса, меваларидан ейишса бу не бахт! Бир пайтлар у кичкина ниҳолча эди. Бугун эса у Аллоҳ учун экканинг сабаб қиёматинг учун захира бўлмоқда...

Инсонлар учун Аллоҳ ризосини истаб сув чиқариб берсанг эҳтимол унинг мукофоти Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг қўлларидан сув ичиш бўлар?! Аллоҳдан кўра вафодорроқ зот йўқ аслида...

Аллоҳ учун илм олсанг, бировга илм берсанг, Қуръон ёдласанг ва уни бошқаларга ёдлатсанг буларнинг ажрини фаришталар, албатта, саҳифангга ёзади, иншааллоҳ!

Аллоҳ учун бўлгани қолади. Имом Нававий роҳимаҳуллоҳнинг "Риёзус солиҳин" китобини Лондон ва Парижда сотилади деб ўша даврда ким ўйлаган?! Аммо Аллоҳ таоло валлоҳу аълам имом Нававийнинг қалбига боқиб рози бўлган, шу сабаб унинг китобини яшатган...

Кишилар ибн Қоййим роҳимаҳуллоҳнинг "Мадорижус соликин" асарига бежизга ёпишиб олишмаган. Аллоҳ учун бўлгани қолади.

Кишилар бежиз ибнул Жавзий роҳимаҳуллоҳнинг "Сойдул хотир" асарини ўқишмайди. Аллоҳ учун бўлгани қолади.

Имом Аҳмад роҳимаҳуллоҳ доимо: "Эй Роббим! Мени ўлдирганингда махлуқотларингдан бирор киши мени танимасин", деган эди. Аллоҳ у зотнинг қалбида шуҳратга ҳавас йўқлигини билди. У зотни жумла жаҳонга машҳур қилди. Аллоҳ учун бўлгани қолади...

Дўстим! Аллоҳ учун бўлгани қолади!

САЛОМЛАР БЎЛСИН ҚАЛБИНГА!

Абдулқодир Полвонов

Мамлакатимизнинг Саудия Арабистонидаги элчиси Улуғбек Мақсудов Подшоҳ Файсал номидаги тадқиқотлар ва исломшунослик маркази бош котиби доктор Сауд Ал-Сарҳан билан учрашди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Доктор Сауд Ал-Сарҳан жорий йил январь ойида Ўзбекистонга сафари тафсилотлари билан ўртоқлашди. Унинг айтишича, ушбу ташриф жуда самарали бўлди ва ҳамкорликнинг қатор аниқ йўналишлари белгилаб олинди. Жумладан, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази билан англашув меморандум имзоланиб, қўлёзмаларни ўрганиш бўйича амалий таклифлар ишлаб чиқилгани қайд этилди.

Мулоқот давомида Саудия томонидан Ислом цивилизацияси марказига моддий-техникавий ёрдам масаласи муҳокама қилинди.

Ўзбекистондаги қўлёзмаларни стерилизациялаш, қайта тиклаш, микроблардан сақлашда ишлатиладиган махсус «Wei T’o» жиҳозини Ислом цивилизацияси марказига тақдим этиш учун буюртма берилгани таъкидланди. Ушбу асбоб Ислом цивилизацияси марказидаги 2 мингдан зиёд қўлёзманинг емирилишини олдини олади ва аслини йўқотмаган ҳолда сақлашда энг яхши восита бўлиб хизмат қилади.

«Wei T’o» асбоби тайёр бўлгач, Файсал маркази томонидан чоп этилган китоблар мажмуаси билан бирга Ўзбекистонга етказилиши маълум қилинди.
Ўз навбатида элчихона вакиллари республикамиздаги қўлёзмаларни ўрганиш ва уларни рақамлаштириш бўйича Саудия тажрибасини ўзлаштириш мақсадида ўзбекистонлик мутахассисларнинг подшоҳликка сафарини ташкил этиш таклифини билдирди.

Шунингдек, Ўзбекистон Президенти ҳузуридаги Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институти, Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги шарқшунослик институти ва мамлакатимиздаги бошқа илмий-тадқиқот марказлари билан ҳамкорликни фаоллаштириш хусусида ҳам фикр алмашилди.

Учрашув сўнггида Подшоҳ Файсал номидаги тадқиқотлар ва исломшунослик марказида сақланаётган буюк аждодларимиз Амир Темур, Алишер Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобурга тааллуқли қўлёзма асар ва китоблардан нусха олиш бўйича келишувга эришилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Аллоҳ таоло оламни Ислом нури ила мунаввар қилган дастлабки вақтда дунё тиб нима, тиббий маданият нима эканини яхши билмас эди. Асосан турли коҳинлар, бутхона ходимлари ва шунга ўхшаш тоифалар тиб номидан иш кўрар эдилар.

Аввалги собит бўлган баъзи тиббий тажрибалар ҳам деярли йўқ бўлиб кетган эди.

Ислом ҳаётнинг бошқа соҳалари қатори тиб соҳасини ҳам тартибга солди, тўғри йўналишга йўллади. Қуйида ўрганадиган ҳадиси шарифларимиз ана ўша улуғ ишнинг баъзи намуналари ҳисобланади.

Қуръони Карим ва Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларида инсон соғлиғига катта эътибор берилган. Агар бу икки масдарда соғлиқни сақлаш бўйича келган маълумотларни ўрганадиган бўлсак, улкан хазинани топган бўламиз.

Исломда сиҳат-саломатлик, тани соғлиқ Аллоҳ таоло бандаларига берган энг улкан неъматлардан бири ҳисобланади.

Имом Бухорий Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Икки неъмат борки, кўп одамлар уларда алданиб қолурлар. Улар соғлиқ ва фароғат», деганлар.

Кўриниб турибдики, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам очиқ-ойдин қилиб соғлиқни бандага берилган неъмат эканини айтмоқдалар.

Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Ибн Можалар Абдуллоҳ ибн Меҳсон ал-Ансорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қу­йидагиларни айтадилар:

«Кимнинг жасади офиятда бўлса, ўз гуруҳида тинч-омон бўлса ва ҳузурида егани ризқи бўлса, гўёки дунёни қўлига киритибди».

Инсон учун дунёнинг қўлга киритиш йўлида зарур бўладиган шартлардан энг аввалгиси саломатлик деб эълон қилинишининг ўзи Исломда кишиларнинг саломатлигига қанчалик эътибор берилишини кўрсатиб турибди. Чунки ушбу ҳадиси шарифда зикр қилинган тинч-омонлик ва еб-ичгулик неъматлари бўлса ҳам соғлиқ неъмати бўлмаса кишига татимайди. Баъзи вақтларда инсон бутун бойлигини сарфлаб бўлса ҳам тани сиҳатликни топа олмайди.

Имом Термизий Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Қиёмат куни бандадан энг аввал сўраладиган неъмат, унга, сенинг жисмингни сиҳҳатли қилган эмасмидик, сени совуқ сув ила сероб қилган эмасмидик, дейилишидир», деганлар.

Аллоҳ таоло Ўз бандасига берган неъматлар ичида энг аҳамиятлиларидан бири бўлгани учун ҳам соғлиқ неъмати ҳақида охиратда биринчи бўлиб сўралади. Шундоқ экан, банда бу нарсанинг қадрига етмоғи керак. Ундоқ неъматни берган зотга шукр қилмоқ керак. Неъматнинг шукри эса, уни берувчи зотга мақтов сўзлари айтиш ва неъматни неъмат берувчини рози қиладиган йўлда сарфлаш билан бўлади.

Соғлиқ-саломатлик неъмати муҳим бўлгани учун ҳам Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам сиз билан биз умматларига ўша улуғ неъматни доимо Аллоҳ таолонинг Ўзидан сўраб туришни амр этганлар.

Имом Аҳмад Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда қуйидагилар айтилади:

«Аллоҳдан яқийнни ва мустаҳкам соғлиқни сўранглар. Ҳеч бир кимсага яқийндан кейин офиятчалик яхши нарса берилмаган».

Яқийн мустаҳкам иймондир. Демак, бандага Аллоҳ томонидан берилган неъматлар ичида энг биринчи ўринда мустаҳкам иймон турса, ундан кейинги иккинчи ўринда соғлиқ турар экан.

«Олам ва одам, дин ва илм» китоби асосида тайёрланди

Мамлакатимизнинг Испаниядаги элчихонаси вакиллари Мадрид ислом маданияти маркази департаменти раҳбари Сами ал-Муштави билан учрашди, деб хабар қилмоқда “Дунё” АА.

Тадбирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази ва Мадрид ислом маданияти маркази билан ҳамкорлигида “Моварауннаҳр уламоларининг ислом цивилизацияси ва жаҳон илм-тараққиёти ривожига қўшган ҳиссаси” мавзусида видеомулоқот шаклидаги семинарни ташкил этиш масалалари муҳокама қилинди.

Сами ал-Муштафи мазкур анжуманни ўтказиш бўйича ташаббусни ижобий баҳолади.

Мадрид ислом маданияти маркази вакилларига сўнгги йилларда Ўзбекистонда диний бағрикенглик соҳасида амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар ҳақида маълумот берилди.

Шунингдек, Президент Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан 2018 йилда ташкил топган Ўзбекистон халқаро ислом академияси фаолияти ва унинг вазифалари ҳақида сўзлаб берилди.

Ўзбекистон Президентининг “Буюк шоир ва мутафаккир Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарорида белгиланган вазифаларни бажариш доирасида испан томонига мамлакатимизда сўнгги йилларда Алишер Навоийнинг бой ва серқирра ижодий меросини ҳар томонлама чуқур ўрганиш, унинг ўлмас асарларини дунёда кенг тарғиб қилиш ҳамда хотирасини абадийлаштириш борасида қилинаётган ишлар ҳақида маълумот тақдим қилинди.

Икки мамлакат ўртасида маданий-гуманитар алоқаларни янада кенгайтириш мақсадида Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита ҳамда Мадрид ислом маданияти маркази ўртасида ҳамкорлик ўрнатиш бўйича келишувга эришилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати