Туркиядаги оммабоп электрон нашрдан бири – «haberakdeniz.com» сайтида ўзбек диаспорасининг фаол вакили, профессор Салиҳ Айнуралнинг «Ўзбекистон - бориб кўриш шарт бўлган ўлка» сарлавҳали мақоласи эълон қилинди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Материалда мамлакатимизнинг бой тарихий мероси, туризм салоҳияти, муқаддас ислом дини билан боғлиқ қадамжолари ва бугунги замонавий ривожланиши батафсил қаламга олинган. Мақолада таъкидланишича, қадим маданиятлар чорраҳаси бўлган Ўзбекистон Марказий Осиёнинг барча давлатлари билан умумий чегарадош.

«Ўзбекистон тарихий, маданий меъроси жиҳатидан Марказий Осиё давлатлари орасида энг бой мамлакатдир, - деб ёзади муаллиф. - Айниқса, Самарқанд, Бухоро, Хива ва Шаҳрисабз осмон остидаги очиқ шаҳар-музейлар сифатида эътироф этилади. Бу шаҳарларда бўлсангиз, кўчаларида кезсангиз ўзингизни тарихга тушиб қолгандек ҳис қиласиз. Тасаввур қилинг, Самарқандни айланиб юриб, мактабда ўрганганларингиз, китоблардан ўқиб ҳайратланган Улуғбекнинг расадхонасига дуч келасиз. У дамда ўзингизни фазо қаърида ҳис қиласиз. «Зижи жадиди Кўрагоний» жадвалидаги 1018 та юлдузга саёҳат қилгандек тассаввур қиласиз».

Нашрда бутун ҳаёти давомида бир марта ҳам енгилмаган, қудратли давлат барпо этган Соҳибқирон Амир Темур ҳақида алоҳида маълумотлар ўрин олган. «Самарқандга борганингизда Амир Темур мақбарасини, Мирзо Улуғбек, Тиллакори ва Шердор мадрасаларини, албатта, томоша қилинг. Дунё илмига улкан ҳисса қўшган ва Ўзбекистонда туғилган Беруний, Хоразмий, Ибн Сино, Фарғоний, Улуғбек ва Али Қушчидек мутафаккир олимлар билан айни ҳаводан нафас олгандек бўласиз», – дея қайд этилади материалда.

“Самарқандга борганда туркий халқлар илм ва тафаккурга қанчалик аҳамият бергани ва олимларни не чоғли эъзозлаганини юракдан шоҳид ҳис қиласиз. Буюк алломалар Имом Бухорий, Мотуридий, Термизий, Баҳоуддин Нақшбандий ва Хўжа Убайдуллоҳ Аҳрор ҳазратларининг мақбаралари ёки Қусам Ибн Аббоснинг қабрлари жойлашган Шоҳи Зинда ансамблини зиёрат килсангиз ўзингизни худди илоҳий оламда ҳис қиласиз. Шунинг учун, Ўзбекистон фақатгина Туркия халқининг эмас, бутун ислом оламининг бориб кўриши керак бўлган мамлакат сифатида аҳамиятлидир”, - деб таъкидлайди муаллиф.

«Бухорода Минораи Калон, Чор минор, Арк қалъаси, Сомонийлар мақбараси, Мир Араб, Нодир Девонбеги, Абдулазизхон мадрасалари жойлашган. Хивадаги Ичан қалъа, Исломхўжа минораси ва Калта минор, Муҳаммад Аминхон ва Шерғозихон мадрасалари, қадимий Жума масжиди мажмуаси, Қўхна арк қалъасида эса эртаклар оламининг нафасини туясиз», - деб ёзади турк олими.

Мақолада ёзилишича, пойтахт Тошкентга келганингизда замонавийлик ва тарихни ўзаро уйғунлашганини кўрасиз. Тошкент ўзининг кенг йўллари, ям-яшил боғлари ва кўркам бинолари билан Туркия учун наъмуна бўла оладиган шаҳардир.

«Қисқаси, Ўзбекистон биз учун табиат гўзалликлари, тарихий ва маданий бойлиги ҳамда муштарак қадриятлари нуқтаи назаридан бориб кўрилиши керак бўлган ўлкаларнинг аввалида туради. Ўзбекистонга борганингизда ўзингизни зинҳор бегона ҳис қилмайсиз», - деб ёзади Салиҳ Айнурал.

Мақоланинг тўлиқ шакли билан https://www.haberakdeniz.com.tr/haber-mutlaka-gorulmesi-gereken-kardes-ulke-ozbekistan-53818.html ҳаволаси орқали танишиш мумкин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Малайзия Исломни англаш институтининг интернетдаги веб-саҳифасида “Ўзбекистонда таълим ва илм-фан интеграциялашуви жараёнлари” сарлавҳали мақола эълон қилинди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.

Унда бугунги тезкор глобаллашув даврида янгиланиш ва юксалиш ҳар бир соҳада интеграциялашувни, инновацион тафаккурни ва уларга асосланган жамоавий инновацион муҳитни талаб этаётгани қайд этилар экан, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг“...энг муҳим вазифа – халқимиз онгида инновацион тафаккурни шакллантириш. Инновациялар бўлмаган жойда ривожланиш ва рақобат ҳам бўлмайди...”, деб айтган фикрлари малайзиялик ўқувчилар эътиборига ҳавола қилинган.

Мақолада мамлакатимиз илм-фани интеграцияси, “илм орқали билим” тамойили қонуниятига кўра ривожланиб, тараққиёт даражаси кўтарилишига шарт-шароитлар яратилаётгани билан боғлиқ атрофлича маълумотлар аниқ-равшан мисоллар билан асосланган ҳолда қаламга олинган.

Шунингдек, бу борадаги интеграциялашувнинг хусусиятлари ва динамикаси, жумладан, давлатнинг университетлар фаолиятидаги назоратчилик функцияси тобора камайиб, мамлакатда илмий даражалар ва илмий унвонларда мустақил тасдиқлаш бўйича университетларга ваколатлар берилиши учун сиёсий даражада қарор қабул қилингани, университетларнинг илмий салоҳиятини ошириш борасида амалга оширилаётган эътиборга сазовор ишлар ҳақидаги жуда муҳим маълумотлар ҳам ўз ифодасини топган.

Мақолада Ўзбекистон илм-фанининг халқаро миқёсдаги эътирофи хусусида ҳам атрофлича фикр юритилган. Дунёни илм орқали забт этиш аҳамияти Ўзбекистондек ёш ва халқаро майдонга илдам чиқаётган мамлакат учун жуда зарурлигини қайд этар экан, манба шундай имкониятлардан бири ўзбек олимларининг Tenure track позициясига профессор ва профессор ассистенти сифатида тан олиниши бўлганини алоҳида таъкидлайди.

“Олимнинг эркинлигини таъминлаш борасида шундай ютуқни ўзбек олимаси қўлга киритди. 2020 йил февралида Колумбия университетининг Tenure track позицияси, яъни умрбод профессорлик лавозимига илк ўзбек ёш олимаси - 33 ёшлик Азиза Шоназарова қабул қилинди... Яна бошқа бир ёш олим Жамшид Жамбулов дунёнинг энг нуфузли университети - АҚШнинг Гарвард тиббиёт университетига ўқишга қабул қилинди. Жамшид мазкур университетда юрак жарроҳлиги бўйича таҳсил олди ва фаолият юритмоқда.

Шунингдек, халқаро тажрибада кўриш мумкин: Ўзбекистон Жанубий Корея, Хитой, Япония, Франция, Туркия, Индонезия, Исроил, Сингапур каби давлатлар тажрибасидан келиб чиқиб ёшларни хорижий мамлакатларда таълим олиши ва ўз ватанига қайтишини қўллаб-қувватлаш, мазкур ёшларнинг илмий салоҳиятидан кенг фойдаланиш механизмини яратган. Бу халқаро тажриба бошқа ривожланаётган давлатлар тараққиёти учун муҳим тажриба бўлиб хизмат қилади”, - деб ёзади манба.

Мақолада мамлакатимиз ёшларида инновация ва технологик билимларга бўлган интилишни, иқтидорли ёшларнинг ташаббусларини қўллаб-қувватлаш борасида амалга оширилаётган ишларни янада жонлантириш, мамлакат илм-фанининг халқаро миқёсдаги рақобатбардошлилигини таъминлаш, мавжуд илмий мактаблар салоҳиятини янада мустаҳкамлаш мақсадида олиб борилаётган диққатга молик ишлар ҳақидаги маълумотлар ҳам ўз аксини топган.

Илмий ислом соҳасида фундаментал ва чуқур тадқиқотларни режалаштириш ва олиб бориш мақсадида 1992 йил Малайзия Исломни англаш институтига асос солинган. Малайзиянинг собиқ бош вазири Абдулла Аҳмад Бадавий мазкур институт директорлари кенгашининг раиси ҳисобланади. Институт ҳузурида Шариат, ислом ҳуқуқи ва сиёсатини ўрганиш маркази (Centre for the Study of Shari’ah, Law & Politics – SYARAK), Илм-фан ва атроф муҳити тадқиқотлари маркази (Centre for Science and Environment Studies – KIAS) ҳамда Иқтисодий ва ижтимоий тадқиқотлар маркази (Centre for Economics & Social Studies – EMAS) фаолият кўрсатади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Инсоният яшаш давомида эзгу мақсадларга етиш учун доимо изланади ва ҳаракатда бўлади. Эзгу мақсадли инсон орзу-умидини амалга ошириши учун энг катта таянч тинчлик ва осойишталик муҳитидир.

Одатда тинчлик сўзи кишини безовта қилмасликни, ҳолатларнинг тинч ва осойишта, уруш-жанжалсизлигини, ҳаёт ва турмуш тизимини бир меъёрида бўлишлигини ифода этади. Оилада тинчлик ва осойишталик ҳукм сурса, оила бардавом ва мустаҳкам. Эл-юртда тинчлик ва осойишталик давом этса, мамлакат тараққиёти, фаровонлиги, юрт аҳлининг турмуши обод бўлади. Буларни акс эттирувчи муқаддас қадриятларимиз, миллий урф-одат ва расм-русумларимиз, динимиз бевосита хотиржамлик силсиласига узвий боғлиқдир.

Инсониятга, дов-дарахтга, чорва-молга, қурт-қумурсқага ҳаводек зарур бўлаётган тинчлик-хотиржамлик, осойишталикдан ҳам зиёда, мўътабар неъмат йўқ.

Дарҳақиқат, Аллоҳ асрасин, оила ва юрт нотинч бўлса, тўй-томоша, кўнгилхушлик, ҳазил-мутойиба, ҳаёт лаззатини тасаввур қилиб бўлмайди. Инсон бирор луқмани хотиржам ютмайди, ҳар қандай кошона уй-жой, мол-мулк, бола-чақа инсон танасига оғирлик қилади. Айтишларича, нотинчлик, уруш сабабидан охирги беш минг йилда уч миллиарддан зиёд одам ҳаётдан кўз юмган.

Урушлар сабабидан меҳр-оқибат, инсонийлик унутилади, ҳар қандай эзгу амаллар, улуғ мақсадлар поёнига етмайди. Ер қанчалик кенг бўлмасин, шунчалар тор ва зиқ кўринишга мубтало бўлади.

Демак, хотиржамлик, осойишталик неъматини сўрашликда доно халқимиз нечоғлик тўғри ва гўзал йўл танлаган. Муқаддас динимиз дастури бўлмиш Қуръон оятларида тинчлик-осойишталикка катта эътибор қаратилиб, Аллоҳ таоло: “Қачон (Биз) инсонга (тинчлик, саломатлик, фаровонликни) инъом этсак, у (шукр қилишдан) юз ўгириб, ўз ҳолича кетур. Қачон унга (хасталик, камбағаллик каби) бирор ёмонлик етса, ноумид бўлур” (Исро, 83) деб, тинчлик-осойишталик тўғрисида марҳамат қилади.

Аллоҳ таоло бандаларини ўзаро иттифоқликда, аҳилликда, тинчлик-омонликда яшашга даъват этиб: “Агар мўминлардан икки тоифа ўзаро урушиб қолсалар, дарҳол улар ўртасини ислоҳ этингиз!” (Ҳужурот, 9) деган инсонпарварлик тамойилини яратишга чақиради.

Юртимизда тинчлик-осойишталик барқарорлигини таъминлаш йўлида давлатимиз томонидан катта иш олиб борилаётгани бизнинг бахтимиздир. Шунга кўра, биз ҳам тинч, осойишта ва фаровон ҳаётнинг қадрига етиш, бу фаровонлик, осуда турмушимизнинг барқарорлигини таъминлашликда ўз ҳиссамизни қўшмоғимиз лозим. Бу орқали турмушимиз фаровонлигига эришамиз.

Ибн Аббос (р.а.)дан ривоят қилинган ҳадиси шарифда айтилганидек, “Икки энг азиз неъмат бору, кўплар бунинг қадрига етишмайди, булар саломатлик ва тинчлик-хотиржамликдир” (Имом Бухорий ва Имом Термизий ривояти). Тинчлик қарор топган юртда хотиржамлик ҳукм суради, фарзандлар эмин-эркин камолга эришади, оқибатда, жамиятда ҳар томонлама юксалиш ва ривожланиш рўй беради.

Демак, дунёда ҳаётнинг бир маромда давом этиши, халқнинг Ҳақ таоло буюрган ишларини мукаммал ва хотиржам адо этишлари учун тинчлик ва осойишталик лозим. Яратган Парвардигор Қуръони каримда ана шу тинчликни сақлаш ва қадрлаш вазифасини инсон зиммасига юклаб, Ислом дини тинчликка тарғиб қилишини, шайтоний йўлларга эргашмаслик лозимлигини таъкидлаб, бундай дейди: “Эй, имон келтирганлар! Ёппасига итоатга киришингиз ва шайтоннинг изидан эргашмангиз! Албатта, у сизларга аниқ душмандир” (Бақара, 208).

Ислом дини инсон учун тинчлик ва омонлик динидир. Аллоҳ таолонинг исмларидан бири “Ас-Салом”дир. Қуръон нозил бўлган кеча ҳам салом кечасидир. Бу ҳақда Аллоҳ таоло каломи шарифида: “У (кеча) то тонг отгунича саломатликдир”, дейди (Қадр, 5).

Динимизнинг тинчликка бўлган эътибори нечоғлик катта бўлиши билан бир қаторда бағрикенглик унинг негизидир. Инсон ўзидаги неъматнинг қадрини унинг устида мулоҳаза юритиш, шу неъматдан ўзгалар ҳам баҳраманд ёки бебаҳра эканлигини ўйлаб кўриш билан ҳис этади.

Тинчлик ва хотиржамлик Аллоҳ таолонинг буюк илоҳий неъматларидан биридир. Қолаверса, барча эзгу ишлар рўёбга чиқишининг боиси ҳам осойишталикдир.

Шундай экан, инсонлар нафақат мавжуд тинчликнинг қадрига етиб, шукрини адо этишлари, балки унга ношукрлик қилиб путур етказишдан ҳам сақланишлари лозим. Зеро, тинчлик ва хотиржамликнинг улуғ неъматлиги доимо кундалик хайриятларимизнинг бошида зикр қилинади. Шунинг учун ҳам Пайғамбар алайҳиссалом, энг аввало, инсон дунё ва охиратда тинч-омон бўлишликни сўраб, дуо қилишлик тўғрисида Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Эй, Парвардигор! Дунё ва охиратда тинч ва омонда қилгин” деб қилинган дуодан кўра афзалроқ дуо йўқдир”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).

Айнан шу мазмунни Анас розийаллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: “(Эй, Анас!) Аллоҳ таолодан дунё ва охиратда тинч ва омонда бўлишликни сўрагин. Зеро, сенга дунё ва охиратда тинч ва омонда бўлишлик берилса, нажот топибсан”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

Шундай экан, Яратгандан бир-биримизга тинчлик, амният, хотиржамлик тилайлик!

Аллоҳ таоло тинчлик-осойишталигимизни ҳамиша барқарор, юртимизни тинч, меҳнатсевар халқимиз ҳаётини фаровон айласин!

Умрзоқ Тожиқулов,

“Кўкалдош” ўрта махсус билим юрти битирувчиси

Қуръон ва Суннатда келган асосий қоида бор, агар унга амал қилинадиган бўлса, руҳониятимиз хотиржамликка чўмади, яқинларимиз қалбида хурсандчилик пайдо бўлиб, одамлар ўртасида меҳр-муҳаббат жўш уради. Агар бу қоидага асосан мусулмон жамияти шакллантирилса, ҳеч бир душман мусулмонларнинг орасини буза олмайди, чунки уларнинг орасида душманлик бўлмайди, унинг ўрнига мустаҳкам дўстлик ва бир-бирларига муҳаббат бўлади.

Бу қоида “ҳусну-занн” – “инсонлар ҳақида яхши гумонга бориш” деб аталади. Биз мусулмон биродаримизни кўрганимизда, у ҳақида яхши хаёлларни ўйлашимиз керак. Энг биринчи ўринда ҳар бир мусулмон Аллоҳ таоло ҳақида фақат яхши ўйларни ўйласин.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилинган ҳадиси қудсийга эътиборингизни қаратинг: “Мен бандам Мен ҳақимда қандай ўйласа ўшандайман. Энди у Мен ҳақимда қандай ўйласа ўйлайверсин”. Агар банда Аллоҳ таоло унинг гуноҳларини кечиради деб ўйласа, У кечиради. Агар Аллоҳ унинг тавбасини қабул қилади деса, У қабул қилади. Агар Аллоҳ унинг дуоларини қабул этиб, мустажоб қилади деб ўйласа, шундай бўлади. Бунинг маъноси: “Мен у билан у Мен ҳақимда қандай ўйласа шундай муносабатда бўламан”.

Байҳақий Абу Ҳурайра (р.а) дан ривоят қилади: “Аллоҳга қасамки, Эй Эгам, мен Сен ҳақингда фақат яхши ўйладим” ва шунда Аллоҳ таоло марҳамат қилди: “Уни қайтаринглар, Мен ҳақимда қандай ўйлаган бўлса, Мен ҳам у билан шундай бўламан”.

Саид ибн Жобир Аллоҳ таолога қуйидагича мурожаат қилган: “Эй Аллоҳим, менга фақатгина Сенга умид қилишни ва Сен ҳақингда яхши ўйлашни насиб қил”. Доимо Аллоҳ таолонинг раҳматига умид қилинг ва шайтонга ҳушёр бўлинг, чунки у Аллоҳ таоло Раҳмон эмас дея сизни адаштирувчидир. Аллоҳ таолонинг Раззоқ, Раҳмон, Қодир эканлиги асло ёдингиздан кўтарилмасин. У тавба қилувчиларни севади, тавбаларни эса қабул қилувчидир.

Имом Муслим Пайғамбаримиз (с.а.в) дан ривоят қилади: “Сизлардан ҳеч бирингиз Аллоҳ таоло ҳақида яхши гумонда бўлмай вафот этмаслигингизни Аллоҳдан сўрайман”. Дуо қилаётганингизда Аллоҳ таоло дуоларингизни қабул қилишини, тавба қилганингизда тавбангиз қабул бўлишини ўйланг. Аллоҳ таоло ҳақида яхши ўйлаш инсонни яхши ишларни бажаришга чаққон қилиб қўяди, ёмон хаёл эса ёмонликларнинг бошидир.

Ҳасан ал-Басрий айтганлар: “Батаҳқиқ, солиҳ ўз Эгаси ҳақида яхши гумонга боради ва савобларини кўпайтиради, гуноҳкор еса Аллоҳ ҳақида ёмон хаёлга боради ва гуноҳ содир қилишда давом этади”. Аҳмад инб Ханбалдан қуйидаги ҳадис ривоят қилинган: “Аллоҳ таоло ҳақидаги яхши гумонлар солиҳ амаллардан келиб чиқади”.

Шунингдек, биродари ҳақида яхши ўйлаш мусулмоннинг бурчидир. Ҳусну-занн сифатининг эгалари маънавий чўққиларни забт этадилар. Аллоҳ таоло Қуръони Каримда марҳамат қилади: “Эй, иймон келтирганлар! Кўп гумонлардан четда бўлинглар, чунки баъзи гумонлар гуноҳдир.” (Ҳужурот сураси, 12-оят).

Аллоҳ инсонга гуноҳдан сақланиш учун кўп гумонланишдан сақланишни буюрди. Агар бугун атрофимизга яхшилаб разм солсак, ёмон гумонларнинг жамиятга салбий таъсирини кўришимиз мумкин: қанча никоҳлар бузилди, қариндошлик алоқлари узилди, кимдир ёмон гумон қилиб қўйгани учун жарима тўлади, кўплаб инсонлар озодликдан маҳрум этилдилар. Буларнинг энг катта сабаби нима? Албатта, ёмон хаёл, гумон, фикр.

Инсон ҳақида исбот-далилсиз ёмон фикрга бориш мусулмонни гуноҳкор, иккиюзламачи, сотқин дея баҳолаш билан баробардир. Солиҳ аждодларимиз биродаримиз ҳақида яхши гумонга бориш учун 70 та сабаб қидиришимиз кераклигини айтишган, агар бирорта ҳам сабаб топа олмасак, унда биз билмайдиган сабаб бор деб тахмин қилишимизни тавсия этганлар.

Расули акрам (с.а.в) бизни қуйидагича огоҳлантирадилар: “Ёмон фикрлар нотўғри қарорларнинг сабабидир” (Имом Муслим). Бошқа бир ҳадисда айтилади: “Эй, инсонлар, гумондан қўрқинглар (бошқа инсон ҳақида ёмон хаёлга борганингизда, сиз ҳеч қандай исботсиз уни гуноҳ қилганликда айблайсиз), бундай гумон – инсон онгининг энг ёмон нутқидир. Қулоқ солманг (билинтирмасдан) ва айғоқчилик қилманг…”. Ёмон гумон инсонни яна гуноҳ қилишга чорлайди: айғоқчилик қилиш, ўзгалар суҳбатига қулоқ солиш – бу эр ва хотин ўртасида кўп учраб турадиган ҳолат. Оқибатда исботсиз айбловлар бошланади: “сен анавининг мана бундай қилганини кўрдингми”, “сен анавининг мана бундай қилганидан хабаринг борми”, “айтишларича, у мана бунақа одам экан”. Натижада, мусулмонлар ўртасида ўзаро душманчилик пайдо бўлади. Кўпларимиз бу касаллик билан касалланганмиз, натижада бу катта гуноҳларга сабаб бўлишини ўйлаб ҳам кўрмаймиз.

Аллоҳ таоло инсонлар ҳақида фақат яхши ўйлашни барчамизга насиб этсин. Ҳаттоки, инсонлар ҳақида яхши ўйлаб хато қилиб қўйсак-да, бу улар ҳақида ёмон гумонда бўлишдан савоблироқдир. Иблис алайҳи лаъна доимо солиҳ кишилар ҳақида ёмон гумонга боришга чорлайди. Шариатга кўра, ўз хоҳиши билан пайдо бўлмаган фикрлар учун, агар уларни қалб тасдиқламаса ва руҳга мустаҳкам ўрнашиб олмаса, инсон гуноҳкор ҳисобланмайди. Бундай фикрлардан халос бўлиш эса бизнинг бурчимиздир.

Яхши гумонда бўлишнинг фойдалари:

Инсонлар ҳақида яхши гумонда бўлиш қалбдаги мукаммал иймон белгисидир.

Яхши хаёл шайтондан бўлган ёмонликларга эшикларни ёпади. Бир инсон ҳақида фақат шубҳаларга асосланиб ёмон гапирувчини шайтон кўпроқ шундай гуноҳ қилишга чорлайверади, оқибатда бу инсон ҳалокатга юз тутади.

Мусулмонлар ўртасидаги меҳр-муҳаббатнинг ортишига сабаб бўлади.

Бошқаларнинг хуқуқлари ва манфаатларига зид ҳаракатлар бўлишига тўсқинлик қилади.

Инсонлар ҳақида яхши гумонда бўлиш тоза қалб соҳиби эканлигидан далолатдир.

Яхши гумонга боришимизга кўмаклашувчи омиллар:

Дуо – бу барча яхшиликларнинг калитидир. Пайғамбар (с.а.в.) покиза қалб ато этишини сўраб дуо қилардилар.

Агар биродарингиз ёмон хаёлга боришимизга асос бўладиган нимадир деса ёки қандайдир ҳаракат қилса, ўзингизни унинг ўрнига қўйиб кўринг: бу ёмон хаёллардан қутулишингизга ёрдам беради.

Мусулмонлар томонидан айтилган ва ёмон хаёлларга олиб борувчи сўзларни яхшиликка буриш тавсия қилинади.
Солиҳлар худди шундай йўл тутганлар. Умар ибн Хаттоб (р.а) айтганлар: “Мусулмон айтган сўзларни ёмон дея кўрма, токи буни яхшилик дея исбот-далил топмагунингча”.

Инсонлардан бирор ёмон нарса эшитсангиз ёки кимдир сизнинг хафсалангизни пир қилса, буни ҳам яхшиликка деб ҳисобланг. Муҳаммад ибн Сирин айтганлар: “Агар сен биродаринг ҳақида қандайдир ёмон нарса билиб қолсанг, уни оқлаш учун сабаб қидиргин, агар сабаб тополмасанг, билгинки, сен бехабар бир сабаб бор”. Агар инсонлар ҳаракатларидан яхшилик қидирсангиз, нафсингиз ором топади, ёмон гумондан четда бўлиб, кўплаб ноқулай вазиятлардан омонда бўласиз.

Ёмон гумоннинг зарарларини доимо эсда тутиш. Инсонлар ҳақида ёмон ўйловчилар бошқаларни ҳар нарсада айблайверадилар ва ўзларини доимо ҳақ деб ҳисоблайдилар. Инсонлар ҳақида фақат яхшиликни ўйлаш учун инсон ўз нафси (эгоси) билан шиддатли курашмоғи даркор ва ёддан чиқармангки, шайтон доимо мусулмонлар орасини бузмоқ ҳаракатидадир.

Аллоҳ таоло барчамизни инсонлар ҳақида фақат яхшиликни ўйлашга қодир қилсин. Омин!

Манба
islom.uz

Самарқанд вилоятида йил охирига қадар ҳалол стандартларига жавоб берадиган 70 га яқин меҳмонхона очилади.

Зиёрат туризми учун мослаштирилган меҳмонхоналар сони йил охиригача 24 тага кўпайтирилади, ҳозирда уларнинг 15 таси мавжуд. "Самаркандский вестник" газетасига кўра, бу ҳақда Самарқанд вилоят туризм ва спорт бош бошқармаси бошлиғи ўринбосари Дилшод Нарзиқулов матбуот анжуманида маълум қилган.

Тадбирда Самарқандда пандемия даврида туризмнинг қай даражада ривожлангани, жорий йилнинг олти ойи давомида сайёҳлар оқими ўтган йилга нисбатан ошгани, сайёҳларни жалб қилиш мақсадида барпо этилаётган туристик йўналишлар борасида амалга оширилаётган ишлар юзасидан маълумот берилди, хабар бермоқда “Зарафшон” газетаси.

– Бугунги кунда вилоятимизда 171 та меҳмонхона, 217 та оилавий меҳмон уйлари, 136 та туристик синфга мансуб автобус, 126 та микроавтобус ва 20 та электромобил, 181 та туроператорлар ҳамда 336 та гид-таржимонлар томонидан маҳаллий ва хорижий фуқароларга сайёҳлик хизматлари кўрсатиб келмоқда, - дейди бошқарма бошлиғи ўринбосари Д.Нарзиқулов. – Бу йилги пандемия шароитида ҳам сайёҳлар оқими вилоятимизда камаймади, аксинча йилнинг олти ойида улар сони ошди. Жумладан, 2020 йил давомида 633 194 нафар сайёҳ ташриф буюрган бўлса, жорий йилнинг олти ойи давомида улар сони 1 миллион нафарга етди. Уларнинг 54 минг нафардан ортиғи хорижий сайёҳлардир.

Пандемия шароитида туризм соҳасида фаолият юритаётган тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қувватлаш мақсадида 39 та меҳмонхона ва туроператорлик ташкилотларига ходимларини сақлаб туриш, уларнинг ойлик иш ҳақларини тўлаш учун 2,1 миллиард сўм миқдорида фоизсиз мақсадли ссудалар ажратилди. Тадбиркорлик субъектларининг харажатлари, олдин олган кредитларини қоплаш учун 27 та тадбиркорлик субъектининг 38 миллиард 911 миллион сўм миқдоридаги кредитларининг фоиз харажатлари қисман субсидияланди.

Самарқанд туманидаги Конигил қишлоғи республикада биринчилардан бўлиб “Туризм қишлоғи” сифатида ўз фаолиятини бошлади ва “Туризм қишлоғи” сертификатни қўлга киритди. Қишлоқда биринчи босқич ишлар якунига етиб, пиёдалар йўлаги, 38 та туристик ҳамда хизмат кўрсатиш объектлари фаолиятини бошлаган. Иккинчи босқичда ҳам 100 та туристик объект ва хизмат кўрсатиш нуқталари ташкил этиш бўйича амалий ишлар бошланди.
Шунингдек, 2021 йилда Амир Темур барпо этган Боғибаланд (анжирзор) маҳалласи “туристик маҳалла”га, Пайариқ тумани Чоштепа ва Ургут туманидаги Терсак қишлоғи “туризм қишлоқ”ларига айлантирилади. Шу мақсадда июнь ойида Терсак қишлоғида бир кунда 25 та оилавий меҳмон уйлари фаолияти йўлга қўйилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати