Мамлакатимизнинг Дубай шаҳридаги Бош консулхонаси ходимлари томонидан Бирлашган Араб Амирликларининг Шаржа амирлигида жойлашган "Ал-Қосимийя" университетининг ректори, профессор Аввад Ал-Халаф, ушбу университет мутасаддилари ҳамда мазкур таълим муассасасида таҳсил олаётган талабалар билан учрашув уюштирилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Учрашув аввалида Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев раҳнамолигида мамлакатимизда амалга оширилаётган кенг қамровли ислоҳотлар, хусусан, ёшларга оид давлат сиёсатининг мазмун-моҳияти, ёшларнинг таълим олишлари ва улар учун муносиб меҳнат шароитлари яратиб берилаётгани ҳақидаги атрофлича маълумотлар тақдим этилди.
Суҳбат чоғида "Ал-Қосимийя" университети ректори Аввад Ал-Халаф томонидан Ўзбекистон Республикасида Қуръони карим илмлари, ислом иқтисодиёти ва молияси, араб тили ва адабиёти каби йўналишдаги олий таълим муассасалари ўртасида ҳамкорлик алоқаларини ўрнатиш, ўқитувчи ва талабалар алмашувини йўлга қўйиш, узоқ муддатли малака ошириш курсларини жорий этишга қизиқиш билдирилди.

Шунингдек, Аввад Ал-Халаф Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ислом цивилизацияси марказига "Ал-Қосимийя" университетида чоп этилган илмий китоблар ва бошқа турли адабиётларни беғараз тақдим этишга, муассасалараро қўшма ўқув дастурлари ва модулларни ишлаб чиқишга ҳам тайёр эканлигини маълум қилди. Шу билан бирга, у Ўзбекистон Халқаро Ислом академияси ҳамда Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ислом цивилизацияси маркази билан ўзаро Англашув меморандумларини ишлаб чиқиш ва имзолаш юзасидан ҳам қизиқиш билдирди.

"Ал-Қосимийя" университети ректори Ўзбекистон олий таълим муассасалари ходимлари ҳамда талабалари мазкур университетнинг узоқ ва қисқа муддатли ўқув дастурларида қатнашишлари мумкинлигини ҳам қайд этди.

Бош консулхона вакиллари университетнинг Нодир қўлёзмалар фонди раҳбари Саъид ал-Миъдавий билан учрашдилар. Бўлиб ўтган суҳбат чоғида Саъид ал-Миъдавий томонидан қўлёзмаларни каталоглаш ишларини амалга ошириш, қўлёзмаларни рақамлаштириш учун тасвирга олиш ва ишлов бериш орқали уларнинг фотонусхаларига эга бўлиш, қўлёзмаларни келгуси авлодларга етказиб бериш, асл ҳолатига зарар етказмайдиган тарзда сақланиши учун уларга кимёвий усулда ишлов берувчи мутахассисларнинг илмий салоҳияти ва тажрибасидан фойдаланиш нуқтаи назаридан Ўзбекистондаги қўлёзма фондлари билан ҳамкорликни йўлга қўйиш ниятини билдирди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

372-CАВОЛ: Рўзадор киши кундуз кунлари ювиниши мумкинми?

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Одамлар ичида рўзадор киши кундуз куни ювиниши ҳақида бир бирига мутлақо зид икки хил қараш бор:
1. Рўзадор киши кундуз куни мутлақо ювиниши мумкин эмас;
2. Кундуз куни бемалол ювиниш мумкин.

Бу мавзуда сўз бошлашдан аввал, кундуз куни эҳтилом бўлиб қолган рўзадор ғусл қилиши вожиблиги, албатта, ювиниши шарт эканини таъкидлаймиз ва бу борада ҳеч қандай ихтилоф йўқ. Бизнинг мавзумиз ғусл қилиши вожиб бўлмаган рўзадорнинг ювиниши ҳақида бўлади.

Бу мавзуда "Ал-Фатовол ҳиндия" китобида шундай дейилади:

وَعَنْ أَبِي حَنِيفَةَ - رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى - أَنَّهُ يُكْرَهُ لِلصَّائِمِ الْمَضْمَضَةُ وَالِاسْتِنْشَاقُ بِغَيْرِ وُضُوءٍ وَكُرِهَ الِاغْتِسَالُ وَصَبُّ الْمَاءِ عَلَى الرَّأْسِ وَالِاسْتِنْقَاعُ فِي الْمَاءِ وَالتَّلَفُّفُ بِالثَّوْبِ الْمَبْلُولِ وَقَالَ أَبُويُوسُفَ : لَا يُكْرَهُ ، وَهُوَ الْأَظْهَرُ كَذَا فِي مُحِيطِ السَّرَخْسِيِّ .

яъни: "Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳдан ривоят қилинишича, рўзадор таҳоратдан бошқа пайтларда оғиз ва бурун чайиши макруҳ (https://t.me/diniysavollar/645)дир. Шунингдек ғусл қилиш (чўмилиш), бошига сув қўйиш, сувга шўнғиш, намланган кийимга ўраниш ҳам макруҳдир. Абу Юсуф раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: "Юқорида саналган ишлар макруҳ эмас". Мана шу гап устунроқ, "Муҳити Сарахсий" китобида шундай келган".

Демак, жиддий зарурат бўлмаганда таҳоратдан бошқа пайтларда оғиз ва бурун чайиш, ғусл қилиш (чўмилиш), бошига сув қўйиш, сувга шўнғиш, намланган кийимга ўраниш каби ишларни қилинмаса, бу ишларни ифтордан кейинга қолдирилса, Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳнинг сўзларига амал қилинган бўлади.

Лекин, масалан, кун қаттиқ исиб кетганда ва бошқа шу каби ҳолатларда юқоридаги ишларни қилиш зарурати туғилса ва ибодатдан безор бўлиш маъносида эмас, балки ибодатга ёрдам олиш маъносида бу ишларни қилинса, Имом Абу Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг сўзларига, кейинги уламолар устун кўрган сўзга амал қилинган бўлади, макруҳ бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

بسم الله الرحمن الرحيم

Аллоҳга ҳамд, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга Аллоҳнинг салоту саломи бўлсин!

Суннатни бизга соф ҳолида етказган саҳоба, аҳли байт ва олимлардан Аллоҳ рози бўлсин!

Салафу солиҳлар йўлидан юриш, уларнинг таълимотига амал қилиш энг шарафли маслакдир. Зеро, улар биздан кўра Аллоҳнинг каломи ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларини яхшироқ билишган.

Минг афсусклар бўлсинки, сўнги йилларда салафлар йўлидан юриш даъвоси билан уммат орасига тафриқа соладиган тоифалар чиқиб қолди. Улар ўзларини салафий деб атаб, авом халқни мазҳабга эргашишдан қайтармоқда.

Келинг уларнинг баъзи даъволарини илмий ва мантиқий таҳлил қилиб кўрамиз. Зеро, ҳар бир даъвони илмий ўрганиб, кейин уни қабул қилиш динимизнинг таълимоти ҳисобланади.

Улар айтади: «Аллоҳ бизни бировнинг фикрига эргашиб ибодат қилишга буюрмаган. Шунинг учун, мазҳаб имомига эргашишимиз шарт эмас».

Бу даъволари Қуръон оятларига зиддир. Чунки Аллоҳ таоло билмаган нарсаларимизни олимлардан сўраб, унга амал қилишга буюриб, шундай деган:

فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
«Билмасангиз, зикр аҳлидан (яъни олимлардан) сўранг». (Наҳл, 43).

Ушбу оятда Аллоҳ таоло бизларни олимлардан сўрашга ва улар айтган кўрсатмага амал қилишга буюрмоқда.

Яна бошқа бир оятда, Қуръон ва ҳадисдан ҳукм чиқара оладиган мужтаҳидларга эргашишга тарғиб қилиб шундай деган:

وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ
«Қачонки уларга эминлик ёки ҳақ тўғрисида бир иш – хабар етса, уни ҳар қаёққа тарқатурлар. Агар уни Расулга ва ўзларидан бўлган ишбошиларга ҳавола қилганларида эди, улардан ишнинг негизини биладиганлари уни англаб етар эдилар». (Нисо, 83).

«Ишнинг негизини биладиганлар» деб таржима қилинган сўз араб тилида истинбот деб номланади. Яъни истинбот қила оладиган мужтаҳидларга ҳавола қилишса, хато қилмаган бўлишади, дейилмоқда.

Демак, ижтиҳод қилиш даражасига етмаган ҳар бир одам, гарчи у араб тилини яхши билиб, оят ва ҳадисларнинг маъносини тушунсада, мужтаҳид имомга эргашиши шарт.

Уларнинг яна бир даъвоси: «Битта мазҳабга эргашиб ибодат қилишдан кўра, ҳар бир мазҳабдаги тўғри фикрларни олиб, ибодат қиламиз».

Уларнинг бу даъвоси кишини фосиқликка олиб боради. Тасаввур қилиб кўринг, аёл кишига қўли теккан кишининг таҳорати бузилиш ёки бузулмаслиги борасида, имом Шофеий раҳматуллоҳи алайҳнинг «Таҳорати бузилади», деган сўзини олмасдан, Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг: «Таҳорати бузилмайди», деган сўзини олса, шунингдек, бадандан қон чиқиш масаласида имом Аъзамнинг: «Таҳорати бузилади», деган сўзини олмасдан, Шофеийнинг: «Таҳорати бузилмайди», деган сўзини олса, бунда инсон ўзига қулай йўлларни қидириб, динда фосиқ бўлиб қолмайдими?! Ҳар бир мазҳабдан териб, териб амал қилиш талфиқ яъни беқарорлик дейилади. Бундай йўлни тутган инсон ҳаромни ҳалолга, ҳаромни ҳалолга, макруҳни, мубоҳга, мубоҳни макруҳга чиқарадиган дини суст инсонга айланади.

Чортоқ туман "Хазрати Усмон" масжиди имом хатиби

Нишанов Мансурҳон манбалар асос тайёрлади

 Наманган шаҳар

«Имом Бухорий» жоме масжиди имом-хатиби

Сулейманов Камолхон

Душанба куни Саудия Арабистони ҳукумати расмийлари томонидан Маккадаги Ал-Ҳаром масжиди ва Мадинадаги Пайғамбар масжидига оид Рамазон учун асосий ташкилий режалар эълон қилинди.

Икки муқаддас масжид бошқаруви агентлиги бошлиғи доктор Абдулраҳмон Ал-Судаиснинг айтишича, масжид қавмига ўз маросимларини осон бажариш учун энг яхши хизмат ва шароитларни таъминлаш учун барча саъй-ҳаракатлар қилинмоқда. Унинг таъкидлашича, ташриф буюрувчиларга хизмат кўрсатишни яхшилаш учун энг янги технологиялар, жумладан, сунъий интеллект тизимлари, рақамлаштириш дастурлари ва турли тиллардаги электрон дастурлардан фойдаланилган.

Islam.ru хабарига кўра, икки йиллик танаффусдан сўнг Ал-Судаис 2000 та рухсатномалар бериб, Катта масжидга ифтор қайтарилишини эълон қилди.

Бошқаруви агентлиги вакили Хани бин Ҳусни Ҳайдарнинг айтишича, Катта олимлар кенгашининг етти аъзоси Катта масжиддаги дарсларда қатнашади ва Маккадаги ўқитувчилар ташриф буюрувчилар ва зиёратчилар учун 425 та дарс беришади. Унинг таъкидлашича, Бошқаруви агентлиги шунингдек, 60 нафар шайхлар саволларга жавоб беришга тайёр бўлган учта юқори технологияли ахборот ва таълим марказларини тақдим этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати