muslim.uz
Мўмин бахтсиз бўлмайди!
– Мўмин қандай бўлмайди?
Ҳар галгидек бир яхши гап айтишингизни билганим, тезроқ эшитгим келгани учун, ўйламасдан ҳам туриб, “шаҳар бераман”.
– Наҳот, ҳадис эсингизда йўқ?
– Ёлғончи бўлмайди!
– Тўппа-тўғри. Лекин ўзим айтмасам, барибир тополмайсиз. Мўмин ҳеч қачон бахтсиз бўлмайди!
Дугонам Сурайё билан суҳбатдан.
Ҳар гал сиз билан суҳбатлардан кўнглим мунаввар тортади, хазина топган камбағалдек қувонаман. Бу сафар ҳам шундай бўлди. Сиз айтган биргина жумла мен учун қанчалар хотиржамлик, ҳикматлар олиб келганини билсангиз эди!
Ахир, шу гапингиз қанча саволларимга жавоб, неча кузатувларимга асос бўлди. Жуда кўп фойдаландим, яна фойдаланаман. Ахир, ҳикмат – мўминнинг йўқотган нарсаси, қаердан топса, олишга, корига яратишга ҳақли.
Аввало, одам ҳеч қачон ўзини бахтсиз ҳис қилмасин, шундай бўлдими, у аламзада борлиққа айланади. Кўзига ҳамма нарса ёмон кўринади. Ўй-хаёл ҳолдан тойдиради, ҳафсаласиз бўлиб қолади. Аллоҳ сақласин, бу аҳвол бора-бора эгасини исёнга бошлайди.
Аслида, одамнинг бошидан нималар ўтмайди, дейсиз! Баъзан синовлар шиддати қошида инсон ақлини йўқотар даражага етиши мумкин. Бу одамзодга хос ҳолат. Кимдир ўзини унутиб, бирпас бўлса ҳам ғамини енгиллатиш учун ножоиз йўлларни тутади. Кимлардир жонига қасд қилишгача боради. Фақат мўмин одам синовларнинг қийматини билади. Чунки у кўнглидаги хотиржамликнинг бош сабаби – имтиҳонлар онамиздан ҳам меҳрибон Зотдан эканини англайди. Бошига неки келмасин: “Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун” дея ҳақиқатни таъкидлайди. Яратганнинг Одам (алайҳиссалом) ва зурриётларига қасамёд этиб, огоҳлантирганини ёдида тутади: “...ҳақиқатан, инсонни (дин ва дунё ишларида меҳнат ва) машаққатда (бўлиш учун) яратдик” (Балад, 4–5). Ва яна билади: “Бас, албатта, ҳар бир қийинчилик билан бирга енгиллик бордир. Албатта, ҳар бир қийинчилик билан бирга енгиллик бордир” (Шарҳ, 5–6).
Мусибат ва синовлар пайғамбарлар, авлиёлар йўли эканини мўмин киши унутмайди. Шу сабабли ҳам у бахтсиз бўлмайди. Намоз билан, ибодат билан, итоат билан сабр қилади. Кўзёшларини кўрсатмай йиғлашнинг, ғами билан бошқаларга озор бермасликнинг, атрофдагиларга табассум қила олишнинг, кўнгли вайронлигини яшириб, бир вайрон дилни обод этишнинг уддасидан чиқади.
Энг яқин кишиси кўнглини синдирган, алданган мўминни кўрдим, кўзи намли, дили ғамли эди. Юзида кўнгли каби синиқ табассум: “Шунақа бўлиши ҳам мумкин экан-да...” Кейин нарироқда етаклашиб кетаётган жажжи болакайларнинг бири йиқилганини кўриб, сапчиб туриб ўша томонга югурди.
Кичкинтойни ўрнидан турғизиб, кийимларини қоқиб, бошини силаб қўйди...
Молини йўқотган мўминни кўрдим, бошқалардек кўзёш тўкди, йиғлади ва ҳолатига бир оздан кейин изоҳ берди: “Топганимга ҳаром аралашган экан-да, Ўзи кечирсин. Гуноҳларимга каффорат бўлсин...”
Умидлари, чиройли орзулари кундан-кун чил-чил бўлиб бораётганини жимгина кузатаётган мўминни кўрдим. Ғамлар юрагини сиқувга олиб, дунёга сиғмас даражага келтирган... Шу ҳолида ҳам ўзини йўқотмай, йиғлай-йиғлай бошини саждага қўяётган, “Нега мен бахтсизман?” деб эмас, “Ўзинг борсан, ҳолимни кўриб турибсан, мен учун нимада, кимда хайр борлигини Сен биласан. Кўзёшларимнинг ажрини беришингдан, мендан бу азобларни кўтариб, ёруғлик, енгилликлар ато этишингдан умидворман”, дея дуо қилаётган...
Фарзандини тупроққа топширган мўминни кўрдим. Охирги йўлга кузатиш олдидан: “Сўнг сафарингиз бехатар бўлсин”, дея фарзанди бошини силаётган... Кимлардир дод-вой қилаётган жойда, “Қўйинглар, боламга озор етмасин”, дея ўзи бош бўлиб таҳлилу такбир айтаётган... “Жигаргўшамни Ўзингга омонат топширдим”, дея кўзёшларини артаётган... Ўзи сингари фарзанд доғини кўрганларга ажру мукофот сўраб дуо қилаётган, нажотни ибодатдан, тиловатдан ахтарган... Аммо “Бахтсизман” сўзини оғзига олмаган...
Имтиҳоннинг турлари кўп, кимга ундоқ, кимга бундоқ. Қайғусиз, муаммосиз инсоннинг ўзи йўқ. Мўмин ҳам одам, балки синовлар онида оғзини тўлдириб “Бахтлиман” дея олмас, бироқ “Бахтсизман” демайди, бу сўзнинг исёнлигини билгани учун ҳам. Чунки у тафаккур қилади, ҳар қадамидан ҳикмат ахтаради...
Бу – менинг кузатувларим. Сўзимга яна сизнинг гапингиз билан нуқта қўйишни истадим, дўст. “Балки бошқалар учун бир нарсани йўқотиш, ҳамма нарсасини бой беришга баробардир. Лекин мўмин ҳеч нимаси қолмаганида ҳам Аллоҳ борлигини билади, таскинни ибодатдан қидиради. Кўнглида Аллоҳ севгиси, Расулуллоҳ (соллалоҳу алайҳи ва саллам) ёди, ширин соғинчлар, Дийдорга ишонч, эзгу ниятлар, қўлида Қуръони бўлган одамни синовлар енга олармиди? Шунча тенгсиз неъматлар ичидаги одам бахтсиз бўладими?”
Зумрад ФОЗИЛЖОН қизи
ЎМИ матбуот хизмати
Болага суннатга риоя қилишни ўргатинг!
Аллоҳ таоло Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламни пайғамбар қилиб юбориш билан мўмин-мусулмонларга катта инъом кўрсатди. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўз умматларини ҳидоят йўлига бошлаш учун келганлар.
Суннат сўзининг маъноси кенг қамровли бўлиб, у Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг айтган сўзлари, бажарган амаллари ҳамда саҳобаларнинг қилган ишларига билдирган ижобий муносабатларини ўз ичига олади. Суннат Ислом динимиз таълимотининг Қуръондан кейинги асосий манбаъларидан биридир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам видолашув ҳажида қилган хутбаларида шундай деганлар: “Эй инсонлар! Мен сизларга шундай нарсаларни қолдириб кетяпманки, агар уларни маҳкам тутсангиз ҳеч қачон адашмайсизлар, улар – Аллоҳнинг китоби ва Менинг суннатимдир” (Ҳоким ва Байҳақий ривояти).
Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатлари гўё Қуръони каримнинг шарҳи бўлиб, у Қуръон оятларининг маъносини янада кенгроқ тушинишга, ундаги аҳкомларни батафсил баён қилишга хизмат қилади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатлари У зотнинг ҳаёт тарзларидан иборат бўлиб, уларни амалда татбиқ қилиш Аллоҳнинг ва расулининг кўрсатмаларига амал қилиш демакдир. Унутилиб кетган суннатларидан бирортасини рўёбга чиқариш эса, У зотнинг ҳаёт тарзларини қайта жонлантириш эканлиги ҳақида ҳадислар мавжуддир. Бундан ташқари Расулуллоҳга эргашган киши Аллоҳ таолонинг муҳаббатига ҳам сазовор бўлади.
Бу ҳақда Қуръони каримда шундай марҳамат қилинади: «Айтинг (эй, Муҳаммад!): «Агар Аллоҳни севсангиз, менга эргашингиз. Шунда Аллоҳ сизларни севади ва гуноҳларингизни мағфират этади. Аллоҳ кечирувчи ва раҳмлидир» (Оли Имрон, 31).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳаётлари биз мўмин-мусулмонлар учун катта намуна мактабидир. Аслида мўмин-мусулмон киши учун ўрнак бўлишга энг лойиқ ва ҳақли зот Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдир.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатларидан юз ўгириш, унга хилоф амал қилиш дунёда фитна-фасоднинг келиб чиқишига, охиратда аламли азобга сабаб бўлиб қолиши мумкин. Бу ҳақда Қуръони каримда баён қилиниб: «...(Пайғамбарнинг) амрига хилоф иш тутадиган кимсалар ўзларига бирор кулфат етиб қолишидан ёки аламли азоб етиб қолишидан сақлансинлар!» – дейилган (Нур, 63).
Пайғамбар алайҳиссаломнинг суннатларига эргашиш Аллоҳга итоат қилиш билан баробардир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳодисаларининг бирида: «Умматимнинг ҳаммаси жаннатга киради, фақат ўзи хоҳламаган кишигина кирмайди», - дедилар. Шунда саҳобалар: Ким жаннатга киришни хоҳламас экан? – дейишди. Расулуллоҳ: «Ким менга итоат этса жаннатга киради. Ким менга осий бўлса, демак жаннатга киришни хоҳламабди» – деб марҳамат қилдилар (Имом Бухорий ривояти).
Муслим АТАЕВ,
Фатво бўлими ходими
ЎМИ Матбуот хизмати
Ҳайит намозини Имом Бухорий масжидида ўқимоқчи эдим
Яратганга шукр, ниятимга етдим, дейди ургутлик 70 ёшли Абдулла Дўстёров
Муборак Қурбон ҳайити Самарқанд вилоятида ҳам кенг нишонланмоқда. 21 август куни эрта тонгда туман ва шаҳарлардаги 274 жоме масжидида ҳайит намози ўқилди.
Айниқса, Имом Бухорий ёдгорлик мажмуаси ҳар қачонгидан ҳам гавжум бўлиб, бу ерда юртимизнинг турли ҳудудларидан келган минглаб юртдошларимиз Қурбон ҳайити намозини бирга ўқидилар.
Самарқанд вилояти ҳокими вазифасини бажарувчи Э.Турдимов, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг вилоятдаги вакили, вилоят бош имом-хатиби З.Эшонқулов йиғилганларни байрам билан табриклади. Президентимизнинг шу йил 15 августдаги фармонига кўра, бу йил муборак Қурбон ҳайити мамлакатимизда кенг нишонланаётгани, эзгу амаллар бажарилаётгани таъкидланди.
– Аввалги тузум вақтида қишлоқларимизда ҳайит намози яширинча ўқилганига гувоҳ бўлганмиз, – дейди Абдулла бобо. – Аллоҳга шукр, бугун маҳаллалардаги масжидларда диний ибодатлар эмин-эркин адо этилмоқда. Ҳар гал ҳайит намозларини қишлоғимиздаги масжидда ўқирдим. Бу йил эса Имом Бухорий масжидида ўқишни ният қилгандим. Шукр, ниятимга етдим. Маскан ва унинг атрофи янада обод бўлаётганини кўриб, беҳад қувондим. Илоҳим, юртимизга, тинчлик-осойишталигимизга кўз тегмасин.
– Президентимизнинг Қурбон ҳайити муносабати билан йўллаган табригини халқимиз ўзгача хурсандлик билан қарши олди, – дейди Самарқанд шаҳрида яшовчи Адашбой Ўрозбоев. – Бу мазкур байрамнинг меҳр-оқибат, дўстлик ва ҳамжиҳатликни мустаҳкамлашдек эзгу қадриятларни ўзида мужассам этгани билан халқимиз ҳаётида қанчалик муҳим аҳамиятга эга эканлигидан далолатдир. Байрам арафасида эҳтиёжманд, бемор кишилар ҳолидан хабар олиниб, уларга зарур моддий ва маънавий кўмак кўрсатилиши, ҳудудларда ободонлаштириш ишларининг олиб борилиши ҳам Қурбон ҳайитининг шукуҳини янада оширди. Юртимизнинг ана шундай байрамлари, файзу барокатли кунлари кўпаяверсин.
Ҳайит муносабати билан жойларда ўтказилган қурбонлик маросимларида ҳам аввало маҳаллалардаги кам таъминланган оилалар, кексалар, беморлардан ҳол сўралди. Вилоятдаги Меҳрибонлик, Мурувват ва Саховат уйларида истиқомат қилаётган кишилар учун байрам дастурхонлари ёзилиб, уларга совға-саломлар топширилди.
Ғолиб Ҳасанов, ЎзА
Хушхабар (шеър)
Бисмиллаҳдан бошладим, сизлар учун бир ҳикмат,
Фақирларга башорат, оқил учун бир ибрат.
Ийд Қурбон келганда, Росулуллоҳ чоғланди,
Сўймоқ учун икки қўйнинг, оёқлари боғланди.
Оқибатин билмасдан, аҳли нодон сўзлари,
Керакмиди шу ишлар? Фақир бўлса Ўзлари,
Ҳаловат йўқ тоатда, бизлар дунё ғамида,
Ҳавотирда Мустафо, айтинг кимнинг ғамида.
Кўзни очинг мўминлар, ҳикматдур ҳар ишлари,
Ўзларин ўйламаслар, умматдур ташвишлари.
Фақирларга ҳушхабар, ҳавас қилар бойлар ҳам,
Йиғлаб ҳавас қилгайдур, юзлаб қўй сўйганлар ҳам.
Асли баён шундадир, Муборак қўллар билан,
Сўйдилар икки қўйни, ихлос муҳаббат билан.
Сўнгра дуо қилдилар: Хожамсанку ягона,
Битта қўйни ўзимдан, қабул айла Роббана.
Яна дуо қилдилар, Ҳақга нола қилдилар,
Уммат учун чекиб ғам, қалбни вола қилдилар.
Дуо қилар тўкиб ёш, эшитган қилмас бардош,
Кимлар учун қайғурди, англагин эй! Бағритош.
Қиёмат тонг отгунча, эҳсоним бўлса мақбул,
Барча фақир номидан, бағишладим эт қабул.
Дуо кетди Росулдан, Охир замон бўлгунча,
Ноумид бўлманг фақирлар, имкон сўранг ўлгунча.
Мен ҳам фақир ва мискин, лекин қалбим юмшамас,
Тоатларим кўз кўзга, ибодатга ўхшамас.
Я Роббана насиб қил, Ҳабибинг эҳсонидан,
Сўраб ҳаё қиларман, дуойим нуқсонидан.
Раҳматингни чеки йўқ, менда зарра гумон йўқ,
Хос умматин қилмоқга, Сендан бошқа умид йўқ.
Жиззах шаҳар "Имом Бухорий"
жоме масжиди, имом ноиби
Ҳалилов Умиджон Абдулҳаким хожи ўғли.
Тоғлардек тўлқин
Ушбу расм денгизда кетаётган кеманинг ичидан олинган бўлиб, мавж худди тоққа ўхшади.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:
وَهِيَ تَجْرِي بِهِمْ فِي مَوْجٍ كَالْجِبَالِ
"Ва у(кема) уларни тоғлардек тўлқинда олиб кетаётганида..." (Ҳуд сураси, 42-оят).
Нозимжон Иминжонов
ЎМИ матбуот хизмати