2019 йилги маълумотларга кўра, глобал ислом молия бозори йил давомида 7% га ўсди ва 2,2 триллион АҚШ долларини ташкил этди,.
"Ислом банкинги" деб тўғри деб аталувчи шариат қонунларига асосланган молиявий фаолият одатдаги молиявий воситалар - кредит, фойдадан олинадиган даромад, молиялаштириш ставкаларига асосланади.
Yvision.kz маълумотларига кўра, унинг ўзига хос хусусияти фақат мавжуд бўлмаган фойданинг фоизини олиш таъқиқланади. Яъни, Агар Ғарб банки сизга 20% остида юз доллар берса, унга 20 доллар миқдоридаги келишилган маблағни олиб келишингиз шарт. Ислом банк ходими эса сиздан фақат олинган фойдадан фоиз олади.
Шунинг учун "ислом банкинги" аслида қарз олувчига пул бермайди, балки ишлаб чиқариш воситалари - бинолар, ускуналар, айланма маблағларни сотиб олиш учун маблағлар беради. Бу сармоядир. Бундай банк яхши, чунки банк фоизлари кредитнинг ўзида берилган нақд пулдан ошганда "совун кўпиклари"дан қочишга имкон беради.
Ҳозир маблағларни тўлдиришнинг янги манбаларига эҳтиёж туғилганда "ислом банкинги" ана шундай воситалардан бирига айланиши мумкин.
Марказий Осиё давлатлари президентлари эса бу манбага аллақачон эътибор қаратишмоқда.
Шундай қилиб, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев парламентга мурожаатида Ўзбекистонда ислом молиявий хизматларини жорий этиш вақти келганини айтган.
Президент маълум қилди, Ўзбекистон капитал бозорини ривожлантириш агентлиги ислом қимматли қоғозлари - суқуқни жорий этиш тамойилларини аллақачон ишлаб чиқди.
Суқуқлар - давлатнинг молиялаштириш ташкилоти олдидаги қарз мажбуриятлари. Оддий қимматли қоғозлардан фарқи шундаки, молиялаштириш ташкилоти нафақат фоизларни, балки қарз олувчи активининг маълум қисмига бўлган ҳуқуқни ҳам олади, у билан олинган кредитдан фойдаланмоқчи бўлади.
Шундай қилиб, Ўзбекистон ислом қимматли қоғозлар бозорини яратишда илк қадамларни қўйди. Қозоғистон ҳозирча фақат шундай бозор яратиш ниятларини билдирган.
Ишончли кредиторлар жуда ҳам кўп эмаслигини таъкидлаш зарур. Шунинг учун Қозоғистон ҳеч бўлмаганда "ислом банкинги" ни янада мақсадли ўрганишни бошлаши керак. Бу инвестиция учун яна бир имконият яратади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
