Рамазон ойи бошланганидан буён кўпчиликни қайси мамлакатларда қанча вақт мобайнида рўза тутаётганликлари қизиқтиради.

Мисол учун мамлакатимизда рўзадорлар ҳар куни қарийб 16 соатдан ортиқроқ вақт мобанида рўзадор бўладилар.

Рўза вақтини ҳисоблашда мамлакатнинг географик жойлашуви ва йил фасли ҳисобга олинади. Баъзи пайтларда рўза тутиш вақти айрим мамлакатларда уч соатгача тўри келиши мумкин.

Бироқ 2018 йилда Рамазон ойи узун кун ва қисқа тун бўладиган пайтга тўғри келган. Сахарлик ва ифторлик вақтини оддий кўз билан аниқ айтиш ноқулай, буни Ер шарининг шимолий ҳудудларида яшовчи халқлардан кўриш мумкин. Ушбу ҳудудларда тун ёруғ кечгани сабабли тун вақти қисқа бўлмоқда.

Ушбу йилда энг узун рўза вақти Исландия мамлакатида кузатилмоқда. Ушбу мамлакатда тун вақти бор йўғи 4 соат давом этади. Европанинг бошқа қисмлари (Туркия, Испания)да эса кун узоқлиги 16 соатдир.

Ер шарининг жанубий қисмида жойлашган мамлакатлардан бўлган Аргентинада энг қисқа рўза тутиш муддати тўғри келади. БУ вақт ўртача 11 соат 46 дақиқани ташкил этиши аниқланган. Австралияда ҳам рўзадорлар 11 соат 50 дақиқа давомида рўза тутишларига тўғри келмоқда.

Арабистон яриморолидаги мамлакатларда эса рўза тутиш вақти 14 соат 22 дақиқани ташкил этмоқда.

ЎМИ Матбуот хизмати

Япониянинг Токйо ТВ телеканалида илк бор мусулмонлар ҳаёт тарзи акс эттирилган мултфилм намойиш этилиши бошланади. Бу ҳақда islamosfera.ru нашри хабар берди.

"Ўтинчининг хазинаси" деб номланган мултфилм Арабистон яриморолида истиқомат қилувчи одамларнинг ҳаётидан ҳикоя қилади. Филм 22 минутлик бўлиб, Саудия Арабистони фолклорига асосланган.

Мултфилм Япония ва Саудия Арабистони компанияларининг (Manga Productions ва Toei Animation) ҳамкорликдаги иши бўлиб, 13 эпизоддан иборат экани қайд эилган.

ЎМИ Матбуот хизмати

Савол: Бу йил Рамазон ойи ёзнинг энг иссиқ кунларига тўғри келмоқда. Мен иш тақозоси юзасидан баъзан кун бўйи кўчада юришимга тўғри ке­лади. Рўзани йилнинг салқин кунларида тутиб берсам бўладими?

Жавоб: Қудсий ҳадисда бундай дейилади: “Одам боласининг барча амали кўпайтирилади. Бир яхшилик ўн баробардан етти юз баробаргача кўпайтирилади”. Аллоҳ таоло айтади: “Фақат рў­за ундай эмас, у Мен учун, унинг мукофотини Ўзим бераман...” (Имом Бухорий ривояти).

Шундай бўлгач, энг узун ёзнинг жазирама кунларида ҳам сабр билан нафсини тийиб рўза тутган бандалар Аллоҳ таолонинг раҳматига эришади.

"Сўраган эдингиз" китобидан олинди
ЎМИ Матбуот хизмати

Намоз – уяли телефоннинг қувватлагичи (зарядка қилувчи батарея) кабидир. Агар телефонни қувватлаб олмасанг, экрани ўчади, жим бўлади. Агар сен ўзингни ҳар кунлик намоз билан қувватлаб олмасанг, нурни, тил бурролиги, ҳикматни, хотиржамликни йўқотиб, безовталик, қўрқув ва гоҳида аҳмоқликка мубтало бўласан.

Сен намоз сабабли ҳикмат билан гапирасан. Намоз сабабли ҳалим бўласан. Гўзал хулқларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг ҳузуридаги неъматдир. Агар Аллоҳ таоло бир бандасини яхши кўрса, унга гўзал хулқ ато этади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деган:

“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг” (Оли Имрон, 159).

Яъни “Эй Муҳаммад, Бизга ибодат қилиш ила боғланиш орқали қалбингда раҳмат ўрнашди. Ўша раҳмат сабабли иймон келтирганларга нисбатан мулойим бўлдинг. Боғланиш бор ва раҳмат бор. Боғланиш ибодат, намоз, зикр. Шулар сабабли раҳмат келади. Раҳмат эса мулойимликка сабаб бўлади. Сен одамларга мулойим бўлганинг учун улар атрофингга тўпландилар. Агар сен Биздан узилган, ибодатга бепарво бўлганингда, қалбинг қасоват (қаттиқлик)га тўларди. Қалбдаги бу қаттиқлик қўпол ва дағал муомалага сабаб бўлади. Натижада, атрофингдан одамлар тарқалиб кетарди.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади:

“Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар” (Оли Имрон, 159).

Қоида шу!

Аллоҳга ибодат ила боғаланасан, шунда қалбинг раҳматга тўлади. Раҳмат эса мулойим муомала кўринишида акс этади. Натижада, одамлар сен томонга кела бошлайди.

Аллоҳга ибодат қилмай, Ундан узиласан, натижада, қалбинг қасоватга тўлади. Қасоват, қаттиқлик эса қўпол, дағал муомала кўринишида акс этади. Охир оқибат атрофингдан одамлар тарқалиб кетади.

Энди юқоридаги оятни тўлиқ келтирамиз:

“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг. Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар. Бас, уларни афв эт. Уларга истиғфор айт ва улар билан ишларда машварат қил. Азму қарор қилганингдан сўнг Аллоҳга таваккал қил. Албатта, Аллоҳ таваккал қилувчиларни севадир”.

Намоз ўқувчи инсоннинг энг катта белгиси – қалбининг мулойим ва меҳрибонлигидир. Унинг қалбида қўполлик бўлмайди. Балки раҳмат бўлади, меҳрибонлик, раҳм-шафқат бўлади. Фарзандларига меҳрибон, аёлига меҳрибон, қариндошларига меҳрибон, қўшниларига меҳрибон, дўстларига меҳрибон ва атрофидаги диндошларига нисбатан меҳрибон бўлади. Нафақат инсонлар, балки ҳайвонларга ҳам меҳрибон бўлади.

Бир қўшиқчи йигит Абу Ҳанийфа раҳимаҳуллоҳни безовта қиларди. У тун бўйи “Мени зое қилишди. Қандай йигитни зое қилишдия” деб қўшиқ айтарди. Кейин бу овоз эшитилмай қолди. Имом билдиларки, йигитга нимадир бўлган. Суриштирсалар, у қамоқда экан. Қамоқхона раҳбарига бориб, йигитни бўшатишини сўрадилар. Йигит дарҳол бўшатилди. Кейин уловларига уни ҳам мингаштириб уйларига қайтдилар. Йўлда келаётганда йигитдан “Ҳой йигит, сени зое қилдикми?” деб сўрадилар. Йигит “Йўқ, зое қилмадингиз, эътибор бердингиз, қамоқдан олиб чиқдингиз, тавба қилишимга сабабчи бўлдингиз” деди.

Мана сизга намозхон, Аллоҳга ибодат ила боғланган кишининг ҳоли ва таъсири!

Эй дўстим! Унутманг! Сизнинг меҳрибонлигингиз, қалбингизнинг мулойимлиги Аллоҳга ибодат ила боғланишингиз аломатидир.

Мўмин одам раҳм-шафқат, одоб, тавозеъ ва муҳаббат манбаидир. Намозхон қўпол бўлмайди. Намозхон уятсиз бўлмайди. Бўлиши мумкинмас!

Намозхон ҳаром мол еювчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Намозхон алдоқчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Намозхон мутакаббир бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!

Амри маҳол! Амри маҳол! Минг марта амри маҳол!

Аллоҳга ибодат ила боғлансанг, сендан меҳрибонлик, мулойимлик, лутф, адолат, инсоф, тавозеъ ва бошқа гўзал сифатлар тарала бошлайди. Шунинг учун ҳам Аллоҳга ибодат ила боғланган мўминнинг жамиятда катта таъсири бор.

Аллоҳга ибодат ила боғланмаган тили бурро бўлган мингта нотиқ кишилар ўзларининг таҳлиллари, далиллари билан ҳам битта одамга таъсир ўтказолмайдилар.

Аммо Аллоҳ таолога ибодат қилиш ила боғланган биргина инсон сўзи билан, ҳоли билан минглаб одамларга таъсир ўтказади.

Аллоҳ таоло барчамизнинг намозга, зикрга, Қуръон тиловатига бўлган ғайратимизни, шавқимизни зиёда этиб, ибодатда бардавом, гуноҳлари кечирилган ва қалби салим бандаларидан бўлишимизни насиб этсин, омин!   

Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсийнинг мавъизаларидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

Аввал хабар берилганидек, хориж давлатларидан келган таклифларга кўра, бир қанча қориларимиз АҚШ, Россия ва Украина каби давлатларда Рамазон ойида давомида диний – маърифий суҳбатлар ўтказиш ҳамда таровеҳ намозини адо этиб бериш учун юборилган эди.

Ана шундай қориларимиздан бири Тошкент шаҳридаги “Тўлқин Акром ўғли” масжиди имом ноиби Жамолиддин қори Қодиров жорий йил Рамазон ойида Россиянинг Сахалин шаҳрида мусулмонларга таровеҳ намозини адо этиб, маърифий тадбирларни ўтказиб бермоқда.

Таровеҳ намозларидан сўнг Сахалин шаҳрида вақтинча яшаб, меҳнат қилаётган юртдошларимиз билан маърифий суҳбатлар ўтказилмоқда. Унда Рамазон ойи, бу ойда қилинадиган амаллар, юртга садоқат, эзгулик каби мавзуларда маърузалар қилиб борилмоқда.

ЎМИ Хақларо алоқалар бўлими