muslim.uz

muslim.uz

Музаффархон Ибрагимов,
Наманган шаҳар «Мулла Абдулқодир Охун» масжиди имом-хатиби

Вівторок, 26 октябрь 2021 00:00

1-қисм. БИДЪАТ ва унинг ТАЛҚИНИ

Фазилатли Шайх Жамолиддин Ҳошим

Қорақалпоғистон Республикаси Тўрткўл тумани “Кўна Тўрткўл” овул фуқоралари йиғинидаги “Ғоиб ота” масжиди янги биносининг очилиш маросими бўлиб ўтди. Унда Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши раиси ўринбосари Р.Сапарбаев, Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Шамсутдин Бауатдинов, Тўрткўл тумани ҳокимияти вакили Р. Матназаров, имом-хатиблар, нураний отахонлар, “Кўна Тўрткўл” маҳалласи аҳолиси иштирок этди.

Тадбирда Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши раиси ўринбосари Р.Сапарбаев бугунги кунда юртимизда муқаддас қадамжолар, масжидлар, диний таълим муассасаларига, шунингдек, миллий ва диний қадриятларимизни қайта тиклашда бир қанча ибратли ишларнинг амалга оширилаётганлиги ҳақида гапирди.

Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Шамсутдин домла Бауатдинов юртимизда диний соҳадаги ижобий ислоҳатлар, амалга оширилган ижобий ишлар ҳақида сўзлаб берди ва ушбу масжид қурилишига кўмак берган барча инсонларга катта ташаккур билдирди.

Маълумот учун, “Ғоиб ота” жоме масжидининг эски иморати 1982 йили лойдан ҳашар йўли билан қурилган бўлиб, бугунги кунга келиб авария ҳолатига келиб қолган эди. Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти, маҳаллий ҳокимият ва тегишли ташкилотлар рухсати билан мазкур масжиднинг юридик манзили ўзгармаган ҳолда, янги биноси қуриш ишлари бошлаб юборилди.

Ҳудуд аҳолиси, маҳаллий тадбиркор ва туман ҳокимиятининг кўмаги билан мазкур масжиднинг янги иморати бир йил ичида қуриб битказилди. Масжид 500 намозхонни сиғдиради. 2 намозхона ва ходимлар хонаси ҳам мавжуд.

Масжидларни обод қилиш тоат-ибодатлар билан ҳамда ўша масжидларни яхшилаб қуриб, таъмир этиб, пок сақлаб, муҳофаза қилиш билан бўлади.

Қуръони каримда марҳамат қилинади: “(У) бир уйлардаки, Аллоҳ уларнинг кўтарилишига ва уларда Ўз исми зикр қилинишига изн бергандир. Уларда Унга эртаю кеч тасбиҳ айтурлар” (Нур сураси, 36-ояти).

Аллоҳ таоло ушбу масжидни қиёматга қадар мўмин-мусулмонларга хизмат қилишини насиб қилсин.

Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти матбуот хизмати

بسم الله الرحمن الرحيم

الْحَمْدُ للهِ الَّذِي بَعَثَ نَبِيَّهُ فِي خَيْرِ القُرُونِ وَاخْتَارَ لَهُ مِنَ الأَصْحَابِ أَكْمَلَ النَّاسِ عُقُولًا وَأَقْوَمَهُمْ دِينًا وَأَغْزَرَهُمْ عِلْمًا وَأَشْجَعَهُمْ قُلُوبًا وَصَلَّى اللهُ عَلَي سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ أَجْمَعِينْ   

Пайғамбарлардан кейинги энг афзал инсон

Муҳтарам жамоат! Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу Ислом умматининг энг машҳур зотларидан саналадилар. “Абу Бакр” у зотнинг кунялари бўлиб, исмлари Абдуллоҳ бўлган. Оталарининг исмлари Усмон (кунялари Абу Қуҳофа), оналариники Уммул Хойр. Ота-она томонидан сулолалари Муррада Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг сулолалари билан бирлашади. Абу Бакр куняси билан танилган бу  буюк зот илк саккиз мусулмоннинг ҳам, Ашараи мубашшаранинг ҳам, Хулафои рошидиннинг ҳам биринчиси бўлдилар.

Ҳазрати Абу Бакр разияллоҳу анҳунинг лақаблари – “Сиддиқ” бўлиб, ушбу лақабни олишларига Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳар бир амалларини тасдиқлашга ҳар доим шай турганлари, бундан ташқари Исро ва Меърож ҳодисасини ҳеч қандай тараддудсиз, дарҳол тасдиқлаганлари сабаб бўлган. Шу билан бирга, Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу доимо ўзларига содиқлик – ростгўйликни муҳим асос деб билганлар. Имон масаласида у кишида бирор марта иккиланиш ёки сусткашлик сезилмаган. Шу ва шунга ўхшаш жуда кўп фазилатлар у кишининг “Сиддиқ” деган лақабни олишларига сабаб бўлган.

Абу Бакр разияллоҳу анҳу эркаклардан биринчи мусулмон бўлган зот эдилар. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: 

مَا دَعَوْتُ أَحَدًا إلَى الْإِسْلَامِ إلَّا كَانَتْ فِيهِ عِنْدَهُ كَبْوَةٌ، وَنَظَرٌ وَتَرَدُّدٌ، إلَّا مَا كَانَ مِنْ أَبِي بَكْرِ بْنِ أَبِي قُحَافَةَ، مَا عَكَمَ عَنْهُ حِينَ ذَكَرْتُهُ لَهُ، وَمَا تَرَدَّدَ فِيهِ

(رواه الإمام البيهقي في دلائل النبوة)

яъни: “Кимни Исломга даъват қилган бўлсам, унда иккиланиш, тараддуд ва ўйлаб туриш ҳоллари бўлди. Аммо Абу Бакр ибн Абу Қуҳофага Исломга киришини таклиф қилганимда, тараддудланмади, ўйлаб ҳам ўтирмади” – деганлар (Имом Байҳақий ривояти).

Демак, биз ҳам бу зотга ўхшаб ростгўй ва Пайғамбаримиз алайҳиссалом айтган гапларга сўссиз амал қиладиган бўлишимиз даркор.

Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу Исломга кирган кунлари уйларида қирқ минг дирҳам маблағлари бор эди. Мадинага ҳижратга чиқаётганларида эса беш минг дирҳамдан бошқа ҳеч нарса қолмаган эди. У зот бор-будларини қулларни озод қилиш ва қийналган мўмин-мусулмонларга ёрдам бериш учун сарфлаган эдилар. Шунинг учун ҳам Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳунинг саховатларини алоҳида васф қилиб: “Бизга яхшилик қилган ҳар бир қўлнинг мукофотини бермай қўймадик. Фақат Абу Бакр бундан мустасно. Унинг бизга қилган шундай яхшиликлари борки, унинг мукофотини Қиёмат куни Аллоҳ таолонинг Ўзи беради. Ҳеч кимнинг моли менга Абу Бакрнинг моли манфаат берганидек манфаат бермаган”, – деганлар (Имом Термизий ривоятлари).

Демак, биз ҳам бу зотга ўхшаб, имконимиз борича динимиз ривожи ва юртимиз ободлиги йўлида молу-давлатимизни сарфласак, жамиятимиздаги етимлар, моддий жиҳатдан қийналган бева-бечораларга хайру саховат қилсак, айни муддао бўлади.

Бошқа бир ҳадиси шарифларида Пайғамбаримиз алайҳиссалом:

 أَرْحَمُ أُمَّتِي بِأُمَّتِي أَبُو بَكْرٍ 

(رواه الإمام الترمذي)

яъни: “Умматим ичида умматим учун энг меҳрибони – Абу Бакрдир”, – дея марҳамат қилганлар (Имом Термизий ривоятлари).

Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу мусулмон бўлганларидан бошлаб, то Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этгунларича, ҳар доим У Зот билан бирга бўлдилар. Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга ҳижрат қилиш асносида У Зотнинг ғордаги ҳамроҳлари бўлдилар. Ҳазрати Абу Бакр разияллоҳу анҳу билан бирга йўлга чиққанларида, уларнинг изларига тушган мушриклардан сақланиш учун Макка чеккасидаги Савр тоғининг бир ғорига кириб яширинадилар. Душман изқуварлари ғор оғзигача излаб келадилар. Лекин Аллоҳнинг марҳамати билан ғор оғзи ўргимчак тўрлари билан ўралиб қолади. Буни кўриб, улар орқага қайтиб кетадилар. Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу ғор оғзига келиб қолган душманлар Расулуллоҳга озор етказишади, деб қаттиқ ҳаяжонланадилар. Шунда Расули Акрам алайҳиссалом тасалли берадилар. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

 إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

яъни: Агар сизлар унга (Муҳаммадга) ёрдам қилмасангиз, Аллоҳ (Ўзи) унга ёрдам қилган. Қачонки, уни кофирлар икки кишининг бири сифатида (ватанидан) чиқариб юборганларида, икковлари ғорда туриб, (Муҳаммад) ҳамроҳи (Абу Бакр)га: «Ташвиш чекма! Албатта, Аллоҳ биз билан биргадир!» – деган эди. Шунда Аллоҳ унга таскин (хотиржамлик) нозил этди ва сизлар кўрмаган лашкарлар билан уни қувватлади ҳамда кофир бўлганлар сўзини тубан қилди. Аллоҳнинг сўзи эса, у юксакдир. Аллоҳ қудратли ва ҳикматли (зот)дир (Тавба сураси, 40-оят).

Мана шу ояти каримада зикр этилган икки киши – Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ва Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу эканларига барча муфассирлар иттифоқ қилишган. Шу сабабли ким Абу Бакр разияллоҳу анҳунинг саҳоба эканликларини инкор қилса, кофир бўлади, дейилган. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳазрати Абу Бакрга:

 أَنْتَ صَاحِبِي فِي الغَارِ، وَصَاحِبِي عَلَى الْحَوْضِ 

яъни: “Сиз ғорда менга ҳамроҳ бўлганингиздек, Ҳавзда ҳам, ҳамроҳим бўласиз”, – деганлар.

Муҳтарам азизлар! Абу Бакр разияллоҳу анҳу хайрли ишларда доимо саҳобаларнинг энг пешқадами бўлганлар. Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бугун рўзадор бўлиб тонг оттирди?” – дедилар. Абу Бакр: “Мен”, – дедилар. Сарвари олам яна: “Ким бугун жанозага қатнашди?” – дедилар. Абу Бакр: “Мен”, – дедилар. У Зот: “Ким бугун бирор мискинни таомлантирди?” – деб сўрадилар. Абу Бакр: “Мен”, – дедилар. Пайғамбаримиз: “Ким бугун бирор касални бориб кўрди?” – дедилар. Абу Бакр: “Мен”, – дедилар. Шунда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ушбу ишлар қайси бир кишида жамланган бўлса, у албатта жаннатга киради”, – дедилар (Имом Муслим ривояти).

Демак, биз ҳам бу зотдан ўрнак олиб, имкон қадар мазкур савобли ишларни ҳар куни амалга оширишимиз мақсадга мувофиқ бўлади.

Абу Бакр разияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз алайҳиссаломга энг қаттиқ муҳаббат қилувчи ва энг вафодор саҳобалардан эдилар. Бунга қуйидаги воқеъа ҳам очиқ далолат қилади. Абу Бакр разияллоҳу анҳу ҳикоя қиладилар: “Мадинага ҳижрат қилаётган пайтимиз эди. Жуда ҳам ташна эдим. Сут келтириб, уни Набий саллаллоҳу алайҳи васалламга узатар эканман: “Ичинг ё Расулуллоҳ!” – дедим. Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам уни ичдилар ва менинг чанқоғим босилди”. Ушбу воқеада Абу Бакр разияллоҳу анҳунинг Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламни қай даражада яхши кўрганлари, У Зотга нисбатан нечоғли фидокорликлари намоён бўлади. Киши қай бир инсонни чин дилдан яхши кўрса, унинг эҳтиёжини ўз эҳтиёжидан устун қўяди. Унга фойда етказишга, ундан зарарни даф қилишга ҳарис бўлади.

Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳузуримга Жиброил алайҳиссалом келдилар ва қўлимдан етаклаб бориб, менга умматим кирадиган жаннатнинг эшигини кўрсатдилар”, – дедилар. Шунда Абу Бакр разияллоҳу анҳу: “Эй Аллоҳнинг Расули, мен ҳам Сиз билан бўлиб уни кўришни жуда ҳам истадим”, –деди. Шунда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам:

  أَمَّا إِنَّكَ يَا أَبَا بَكْرٍ أوَّلُ مَنْ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مِنْ أُمَّتِي

яъни: “Эй Абу Бакр, умматим ичидан жаннатга биринчи кирувчи, албатта, сиз бўласиз”, – дедилар (Имом Абу Довуд ривоятлари).

Бир одам учун бундан ортиқ фазилат бўлмаса керак. Аллоҳ таоло барча умматларга гувоҳ қилган, охирги ва энг афзал уммат бўлган уммати Муҳаммадиянинг ичидан биринчи бўлиб жаннатга кириши Аллоҳ таолонинг охирги ва энг афзал пайғамбари томонидан таъкидланган одамдан ҳам афзал одам бўлмаса керак.

Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу доимо ҳалолликка эътибор берганлар, шубҳали луқмадан ҳам эҳтиёт бўлганлар. Зайд ибн Арқам разияллоҳу анҳу бу ҳақда шундай дейдилар: “Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳунинг бир қули бўлиб, у ишлаб бир нарсалар топиб келар эди. Бир кеча ўша қул таом олиб келди. Абу Бакр разияллоҳу анҳу ундан бир луқма еган вақтида, қул у кишига: “Сизга нима бўлди? Ҳар кеча мендан олиб келган нарсаларимни қайси йўл билан топиб келганим ҳақида сўрар эдингиз, бу кеча эса сўрамадингиз?”, – деди.

– Буни ейишга мени очлик мажбур қилди. Буни қайси йўл билан топиб келдинг? – дедилар Абу Бакр разияллоҳу анҳу.

– Жоҳилият пайтида бир қавм олдидан ўтаётиб, уларга афсун қилган эдим. Бу хизматимга улар менга ҳақ беришни ваъда қилишган эди. Бугун уларнинг олдидан ўтиб кетаётсам, тўй бўлаётган экан, ўша ваъда қилган нарсаларини беришди, – деди қул.

– Мени ҳалок қилай дебсан-ку, – дедилар ҳазрати Абу Бакр ва қўлларини оғзиларига тиқиб, қусишга харакат қила бошладилар. Еган нарсаси эса чиқмади. У кишига бу нарса фақат сув билан чиқади, дейилди. У киши бир идишда сув олиб келишларини буюрдилар. Сув келтирилгач, ундан ичиб қусишга уриндилар. Охири еган нарсасини чиқариб ташладилар. Шунда у кишига “Аллоҳ сизга раҳм қилсин, бир луқмани деб шунчалик қиласизми?” – дейишди.

Абу Бакр разияллоҳу анҳу: “Агар еган нарсам жоним билан қўшилиб чиқадиган бўлганида ҳам, албатта чиқарар эдим. Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг: “Ҳаромдан ўсган ҳар бир жасадга дўззах вожибдир! деганларини эшитганман. Ушбу луқмадан жасадимда бирор ўсиш бўлиб қолмасин деб қўрқдим”, – дедилар.

Муҳтарам азизлар! Ҳазрати Абу Бакр разияллоҳу анҳунинг пархезларини кўринг-гу, бугунги бизнинг аҳволимизга қаранг! Ҳозирги кунда қайси биримиз ўзимиз истеъмол қилаётган луқмамиз ҳалолдан топилганига бу қадар эътибор бераяпмиз?!

Энг ачинарлиси, ўзини мусулмон санаган айрим кимсалар Аллоҳ ҳаром қилган эшшак гўштини яширинча сотиб, қанчадан-қанча инсонларни луқмасини булғамоқда. Ушбу қилган ишлари учун улар Аллоҳнинг ҳузурида аламли азобга қолишларини ўйлашмаяпти. Агар бундай ҳолга эътиборсиз бўлсак, қилаётган ибодатларимизу, хайрли ишларимизнинг бирортаси ҳам мақбул бўлмайди, Аллоҳ сақласин.

Муҳтарам жамоат! Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз алайҳиссалом вафотларидан сўнг барча саҳобаларнинг иттифоқи билан мусулмонларнинг йўлбошчиси бўлдилар. У зот ўзларининг икки йил уч ой-у бир ҳафта давом этган халифалик вақтларида Ислом умматининг катта фитнадан сақланиб қолишига сабаб бўлдилар. Турли фитналар бўлиб, кўпчилик диндан қайтганда, қатъиятлилик билан уларни Исломга қайтариш чораларини кўрдилар. Қуръони каримни алоҳида китоб шаклига келтирдилар ва кўплаб диёрларга Ислом дининг кенг ёйилишига хизмат қилдилар. У зот ҳижратнинг ўн учинчи йили жумадул аввал ойида олтмиш уч ёшларида вафот этганлар.

Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳунинг насиҳатларидан: 

Аллоҳга энг итоатли киши Роббига маъсият қилишни ёмон кўрадиган кишидир;

Фазилатни тақвода, бойликни имонда, шарафни тавозеъда топдик;

  • Кимда қуйидаги тўрт хислат бўлса, у – Аллоҳнинг энг яхши бандасидир: бошқаларнинг тавба қилганидан севиниш, гуноҳкорнинг кечирилишидан ҳурсанд бўлиш, ёмонларнинг ислоҳ бўлишларини сўраб дуо қилиш, яхшига ёрдам бериш;
  • Ўзингга қабр эмас, қабрга ўзингни ҳозирла;
  • Кўп ёлғон ва ҳасаддан қалб қаттиқлашади;
  • Зулм, аҳдга вафосизлик ва хийла деб аталган уч ёмон хислат кимда бўлса, унинг зарари айланиб келиб, соҳибига тегади;
  • Тўрт нарсани ортга суринг: уйқуни қабрга, роҳатланишни Сирот кўпригига, ўзни оқлашни торозу (ҳисоб-китоб куни)га ва орзу-истакларни жаннатга;
  • Бир ҳаромни оғзимга олмаслик учун етмиш ҳалолни тарк этдим.

Аллоҳ таоло ушбу буюк саҳобадан Ўзи рози бўлсин! У зот ҳаёт йўлларини ўрганиб, ҳаётимизга татбиқ қилишимизга барчамизни муваффақ айласин! Қиёмат кунида Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг хавзлари олдида Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳу билан бирга бўлишни ҳаммамизга насиб этсин! Омин!

 

Муҳтарам имом-домла! Келгуси жума маърузаси Пайғамбаримизнинг сўнги васиятлари (Видолашув ҳаждаги хутбалари)мавзусида бўлади, иншааллоҳ.

 

Неділя, 24 октябрь 2021 00:00

БМТнинг  50 йиллик  байрами

“Эй имон келтирганлар!

Ёппасига итоатга киришингиз ва

шайтоннинг изидан эргашмангиз!

Албатта у сизларга аниқ душмандир”.

                Қуръони Карим

                Бақара сураси 208 оят

 

 

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) – Ер юзида тинчликни ва хавфсизликни таъминлаш, давлатларнинг ва миллатларнинг ўзаро ҳамкорлигини ривожлантириш мақсадида 1945 йил 24 октябрда фашизм устидан ғалаба қозонган мустақил давлатларнинг ихтиёрий бирлашиш асосида тузилган энг йирик халқаро ташкилот.

1971 йилда БМТ Бош Ассамблеяси ўз резолюциясида аъзо давлатларга бу кунни байрам сифатида нишонлашни тавсия қилган.

БМТ Уставида кўрсатилгандек, у халқаро тинчлик ва хавфсизликни сақлаш, халқларнинг тенгҳуқуқли бўлиши ва ўз тақдирини ўзи белгилаши қоидасига амал қилиб, миллатлар ўртасида дўстлик муносабатларини ривожлантиришни, иқтисодий, ижтимоий, маданий муаммоларни хал этишда халқлар ўртасида ҳамкорлик бўлишини таъминлашни кўзда тутиб, шу умумий мақсадларга эришишда миллатлар харакатини уйғунлаштириб турадиган маркази ҳисобланади.

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти ташкил топиши билан инсон ва шахс ҳуқуқларини ҳимоя қилишни халқаро ҳуқуқий тартибга солишни замонавий босқичига асос яратилди ва БМТ Уставида таъкидланганидек: “Биз, Бирлашган миллатлар халқлари, инсоннинг асосий ҳуқуқларига, инсон шахсининг қадр қимматига, эркак ва аёлларнинг тенг ҳуқуқларига ва катта-кичик миллатлар ҳуқуқларининг тенглигига ишончини қайта қарор топтиришга қатъий ахд қилиб, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг ушбу Уставини қабул қилишга ва Бирлашган Миллатлар Ташкилотини таъсис қилишга розилик бердик!

Айни маҳалда Бирлашган Миллатлар Ташкилотига аъзо давлатлар “Барча давлатлар ўртасида дўстона муносабатларни ривожлантириш учун таъминлаш учун зарур бўлган тинчлик адоват ва фаровонликнинг муҳим аҳамияти ҳисобланадиган инсон ҳуқуқлари ва асосий эркинликларининг ҳурмат қилиниши ва уларнинг ялпи аҳамиятини тан олиш” мажбуриятини ўз зиммаларига олдилар.

БМТ Устави барча давлатлар риоя этилиши шарт бўлган ягона халқаро ҳужжатдир.

Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришгандан сўнг – 1992 йилнинг 2 мартида БМТга аъзо бўлди. Бугунги кунда ер юзида 270 дан ортиқ мамлакат мавжуд бўлиб, улардан 193 таси БМТга аъзо бўлган. Дунёдаги энг нуфузли ташкилот бўлмиш БМТнинг Бош Ассамблеяси биноси олдида Ўзбекистон Республикасининг Давлат байроғи шу куни 2 март 1992 йилдан бери юқорига самога кўтарилган. 1993 йилнинг 24 августида БМТнинг Тошкентдаги ваколатхонаси очилди.

Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг ва Бирлашган Миллатлар Ташкилот тараққиёт Дастурининг Ўзбекистондаги доимий вакили хамда Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармойишига биноан Ўзбекистон Республикасининг Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (Нью-Йорк шаҳри) даги доимий вакили фаолият юритадилар.

Ўзбекистон Республикаси БМТнинг тенгҳуқуқли аъзоси сифатида бу энг нуфузли халқаро ташкилотнинг мақсад ва қоидаларига қатъий амал қилиб келмоқда.

Инсон ҳуқуқлари Умумжахон декларацияси Ўзбекистон Республикаси Мустақилликка эришгандан сўнг қўшилган биринчи халқаро ҳуқуқий ҳужжат бўлди ва у туфайли Ўзбекистон БМТнинг тегишли конвенциявий органларига ўзининг даврий миллий маърузаларини мунтазам равишда тақдим этиш орқали инсон ҳуқуқлари сохасидаги халқаро мажбуриятларни изчиллик билан ва қатий равишда бажариб келмоқда. Уларнинг тавсияларини бажаришда муҳтарам Президентимизни рахнамоликларида давлат органлари, фуқаролик жамияти институтлари, фуқароликнинг ўзини-ўзи бошқариш органлари, оммавий ахборот воситалари ва бевосита фуқароларнинг ўзлари ҳам иштирок этмоқдалар. Инсон ҳуқуқлари Умумжахон Декларациясининг қоидалари Ўзбекистон Республикаси, инсоннинг сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқ ва эркинликларининг ишончли ҳимоя қилишни таъминлайдиган миллий қонунчилик меъёрларида ўз ифодасини топган.

1948 йил 10 декабрда Бош Ассамблеяси Инсон ҳуқуқлари Умумжахон Декларациясини эълон қилди ва қабул қилди. “Ҳар бир одам учун инсоннинг умумий ҳуқуқлари илк бор ўз ифодасини топган ушбу ҳужжат бугунги кунда 360 дан ортиқ тилда чоп этилган ва жахондаги энг кўп таржима қилинадиган ҳужжат ҳисобланади. Бу унинг универсал хусусиятга эга эканлиги ва кенг тарқалишидан далолатдир. Мазкур ҳужжат кўплаб янги, мустақил давлатлар конституциялари ва янги демократиялар учун намуна бўлиб хизмат қилмоқда, онгимизда эзгулик ва ёвузлик хақида фикр юритиш имконини берадиган мезонга айланди,” – деб тарифлади БМТнинг Бош котиби.

Ушбу декларация мустақил Ўзбекистон Республикаси имзолаган энг биринчи халқаро ҳужжатдир. 1991 йил 30 сентябрь. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг “Инсон ва фуқароларнинг асосий ҳуқуқлари, эркинликлари ва бурчлари” деб аталган икки бўлими мазкур декларация талабларига тўла мос бўлиб, унда Ўзбекистон Республикаси барча фуқаролари тенг ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиши, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқесидан қатий назар, қонун олдида тенглиги таъминланган. Республикамизда инсон ҳуқуқларига оид юздан ортиқ қонунлар қабул қилинган ва улар халқаро меъёрлар ва андозаларга мувофиқлаштирилган.

БМТ Бош Ассамблеясида Ўзбекистон Республикаси Президенти муҳтарам Президентимиз томонларидан минтақавий хавфсизлик ва барқарорлик муаммоларини ҳал этиш йўл-йўриғи дунё миқёсидаги муаммолар билан бирга қўшиб очиб берилди. Ҳамда Ўзбекистоннинг кенг кўламли ҳамкорликка оид ҳамма таклифларида уни БМТ фаолияти ва бу ташкилотнинг ихтисослашган муассасалари орқали амалга ошириш тамойиллари илова қилинди.

Ҳаммамизнинг хабаримиз бор, муҳтарам Президентимиз ўз нутқларида муборак Ислом динимизнинг асл инсонпарварлик моҳиятини бутун жаҳон жамоатчилигига етказиш олдимизда турган муҳим вазифа эканини алоҳида қайд этдилар.

Давлатимиз Раҳбари БМТ Бош Ассамблеясининг 72­-сессиясида жахоннинг энг юқори минбаридан туриб, мустақил Ўзбекистон ташқи сиёсатининг маънавий йўналиши инсонпарварлик, инсонийлик, ошкоралик, хуррият, ўз имкониятларига таяниш ва инсониятнинг ягона оиласида ўз тараққиёт йўлига эга бўлишлигини таъкидлаб, баён қилдилар.

Шунингдек,  давлатимиз Раҳбари аслида Ислом дини эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларга риоя этишга даъват этишини алоҳида таъкидлаб ўтдилар. Жумладан, муҳтарам Президентимиз шундай дедилар: «Биз бутун жаҳон жамоатчилигига Ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини етказишни энг муҳим вазифа, деб ҳисоблаймиз. Биз муқаддас динимизни азалий қадриятларимиз мужассамлигининг ифодаси сифатида беҳад қадрлаймиз. Биз муқаддас динимизни зўравонлик ва қон тўкиш билан бир қаторга қўядиганларни қатъий қоралаймиз ва улар билан ҳеч қачон муроса қила олмаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади”.

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) – тинчликни ва халқаро хавфсизликни қўллаб-қувватлаш, давлатлараро ҳамкорликни ривожлантириш мақсадида ташкил этилган универсал ташкилотдир.

БМТ ҳар бир инсонни ҳуқуқларини қўллаб-қувватлаш, кенгайтириш ва ҳимоя қилиш мажбуриятини ўз зиммасига олган дунёдаги ягона ташкилот сифатида дунёнинг “умумжаҳон парламенти” сифатида календарнинг маълум бир кунини инсоният учун, халқ учун, умумжамият учун зарур бўлган масалаларга бағишлаб қўйган.

“Динлараро бағрикенглик хафтаси”, “Саратон билан курашиш халқаро куни”, “Халқаро ижтимоий адолат куни”, “Халқаро она тили куни” февраль ойида. Март ойида “Камситишга ноль куни”, “Халқаро ёввойи табиат”, “Халқаро ирқий камситилишни бартараф этиш куни”, “Ирқчилик ва ирқий камситилишларга қарши курашаётган халқлар билан бирдамлик хафтаси”, “Халқаро сил касаллигига қарши курашиш куни”, “Халқаро инсон ҳуқуқлари поймол бўлишида хақиқатни ўрнатиш куни”. Апрель ойида “халқаро спорт, тинчлик ва тараққиёт йўлида куни”, “Йўл ҳаракатларида содир этилган ходисаларда халок ўлганларни хотиралаш куни”, июнь ойида “Халқаро атроф муҳитни мухофаза қилиш куни”, “Халқаро қочоқлар куни”, “Гиёҳвандликка қарши курашиш куни”, “Халқаро мурувват куни”, сентябрь ойида “Халқаро тинчлик куни” бўлиб деярли 365 кун инсонларнинг турли муаммоларини енгиллаштиришда, баъзи муаммоларни ечилишида ўз самарасини бермоқда.

БМТ ўз тараққиёт дастурини амалга оширишда дунёнинг турли чеккаларида ва ер юзининг барча минтақаларида БМТнинг кўплаб ихтисослашган ташкилотлари ва муассасалари орқали ҳам тинчликни сақлашда, инсонлар ҳаётидаги муаммоларни бартараф этишда салмоқли ҳисса қўшиб келмоқда. Зеро Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг XIX та бобларидаги 111 та моддаларининг барчалари ҳам ер юзида халқлараро тинчлик ва хавфсизликни барпо этиш билан йўғирилган.

БМТ Уставида таъкидланган халқаро тинчлик ва хавфсизликни барпо этишда Ўзбекистон Республикасининг ҳиссаси беқиёс ва бетакрор. Жаннатмакон юртимизни тинчлиги, муқаддас Ватанимиз равнақи доно халқимиз саломатлиги ва фаровонлиги учун муҳтарам Президентимиз Ш.М.Мирзиёев рахнамоликларида  хукуматимиз, Диний идорамиз раҳбарияти томонларидан оқилона олиб борилаётган хайрли, савобли ишларни амалга ошириш мақсадида вилоятларимиз раҳбарлари ҳамда шаҳар, туман раҳбарларининг бошчиликларида меҳнаткаш халқимиз кўп ишларни амалга оширди ва шу олижаноб ислоҳотлар ҳали ҳамон бажарилиб келинмоқда... Бунга дунё тан бермоқда...

 

Иброҳимжон  ИНОМОВ,

  Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари

Top