muslim.uz

muslim.uz

Власти Дагестана намерены предотвратить исчезновение исторической мечети в селе Хрюг Ахтынского района, сообщает правительство республики в своем телеграм-канале.
Как отмечается, Джума-мечеть с минаретом находится в критическом состоянии, и ее разрушение может задеть жилые дома и социальные объекты, находящиеся вблизи.
Восстановление памятника культурного наследия федерального значения обсудили под руководством зампреда правительства Дагестана Муслима Телякавова.
По данным islam.ru, для того, чтобы быстрее приступить к противоаварийным работам, рассматривается передача памятника на год в пользование Дербентскому государственному историко-архитектурному и археологическому музею-заповеднику.
"Однако процедура по передаче займет определенное время, а пока, в первую очередь, во избежание дальнейшего разрушения и жертв среди местного населения, необходимо в краткие сроки начать противоаварийные работы", - приводятся в сообщении слова Телякавова.
Идею проведения противоаварийных работ поддержал и глава республики Сергей Меликов, сообщает "Интерфакс". Он поручил как можно быстрее решить этот вопрос и приступить к восстановительным работам за счет внебюджетных средств музея.
Мечеть является редким образцом культовой архитектуры Южного Дагестана. Минарет был построен в 1700-1701 годах, в нем отражены черты оборонного зодчества лезгин.


Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Летом 2022 года Франция ощущает на себе весь удар экологических катастроф. Небывалая засуха поражает страну и соседние государства в течение почти двух месяцев, при этом в Западной, Центральной и Южной Европе практически не выпадает осадков.
Президент Французского совета мусульманской религии (CFCM) Рона-Альпы Бенаисса Хана в пятницу, 12 августа, обратилась к мечетям с призывом совершить всем прихожанам намаза о дожде, салат аль-истиска.
По данным islam.ru, этот призыв перекликается с тем, который был запущен Союзом французских мечетей (UMF) ранее в этом месяце.
«Бог может сделать все возможным. По Его милости мы можем просить Его даровать нам то, в чем мы нуждаемся (дождь), как учил нас Пророк Мухаммад ﷺ», — заявил Бенаисса Хана
Ожидается, что засуха в Европе продолжится, что, по мнению экспертов, может стать самой сильной засухой за последние 500 лет.


Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Середа, 17 августь 2022 00:00

Мужодала ва тортишув

Маъруф Кархий айтадилар: "Аллоҳ қайси бандасига яхшиликни хоҳласа, унга амал эшигини очиб, жадал эшигини ёпиб қўяди. Бордию бандага ёмонликни ирода қилган бўлса, унинг юзига амал эшигини ёпиб, жадал эшигини очиб беради".

Жадал бу – мужодала ва тортишувни англатади. У илмий ва холисона баҳсдан фарқли ўлароқ ўзини рақибидан устун қўйган ҳолда нима қилиб бўлса ҳам уни енгиш учун талашиб-тортишишда кўзга ташланади. Одатда мужодала юритувчи киши рақибининг фикрини тарозуга солиб кўрмайди. Чунки мақсад ҳақиқатни топиш эмас, балки, ўз онгига ўрнашган "ҳақиқат"ни қарор топтириб, уни бошқалар онгига ҳам зўрлик билан сингдиришдан иборат бўлади. Мужодалага муккасидан кетган инсон кўпинча рақиб томонни очиқчасига ёки зимдан ҳақоратлаб, камситишга одатланиб қолади.

Мужодаланинг мунозарадан фарқи ҳам шундаки, мунозара ўз маъноси билан ҳам мушкил бўлиб қолган масалага "биргаликда назар солиш" орқали масаланинг тагига етишни англатади. Мунозаранинг асл маъно ва мақсади шундан иборат. Бу услуб илм ривожига ҳисса қўшиб, қалбларни бирлаштиришга хизмат қилади. Шу маънода Имом Шофеий раҳимаҳуллоҳ: "Ким билан мунозара қилган бўлсам, ҳар сафар: "қанийди ҳақ унинг тарафида бўлса эди!", деб орзу қилганман", дер эдилар. Бу ҳам бўлса, ўтган улуғларимизнинг баҳс-мунозарадан асл мақсадлари ҳақни топиш ва масаланинг моҳиятига етишдан иборат бўлганлигидан дарак беради. Улар гарчи фиқҳнинг айрим иккинчи даражали масалаларида бир-биридан фарқ қилувчи ўринларни эгаллаган бўлсаларда биров-бировларининг номлари зикр қилинадиган бўлса, бир-бирларини доимо камоли эҳтиром билан тилга олганлар. Вафот этган бўлсалар “Аллоҳ раҳматига олсин!”, дея хайрли дуо билан зикр қилганлар. Чунки улар ҳамма нарсага ўз ҳажмига кўра ёндашар эдилар.

Фиқҳий ихтилофлар аслида зиддият эмас, балки, ранг-баранглик ихтилофи эканлигини ва бу ҳам ўз навбатида Аллоҳнинг раҳматидан бир кўриниш ҳисобланишини яхши идрок этганлар. Бундай турлилик мағиздан эмас, “пўстлоқ”дан жой олгани, бўлиб ҳам масаланинг аслида эмас, балки, баҳс мавзуси бўлган икки ишнинг қай бири афзаллиги ҳақидаги савол теварагида айланиши уларга яхши маълум эди. Шу боис ҳам улар ихтилоф одобига тўла-тўкис риоя қилганлар. Юқоридаги каби иккинчи даражали фиқҳий масалаларда ўз фикрларини ўзлари учун тўғри, рақибларининг фикрларини ҳам уларнинг ўзлари учун тўғри деб билганлар.

Мужодалага муккасидан кетган кишида эса қайси масала бўлишидан қатъий назар кўпинча ўз фикрини устун қўйиш хусусияти устуворлик касб этади. У ҳақиқатнинг бўйнини ўз томонига буриб бўлса ҳам фикрини исботлашга ҳаракат қилади. Шунинг учун ҳам кўпинча ўзи сезмаган ҳолда адашади.

Тортишув ҳеч қачон кутилган ижобий натижага олиб келмайди, аксинча, ўртадаги зиддият жарлигини яна ҳам катталаштириб юборади. Жамият вакиллари ўртасида адоват ва нафрат пайдо қилади. Мусулмонлар орасига низо солади. Шунинг учун ҳам динда талашиб - тортишиш, кажбаҳслик қораланади.

Таассуфки, баъзан айрим ёшларда илмни талашиб-тортишиш ва ўз фазилати ва ортиқлигини кўз-кўз қилиш учун ўрганиш ҳолатлари кузатилиб қолади. Ҳакимлар айтадиларки, “Ақлли билан ҳам, аҳмоқ билан ҳам тортишма! Чунки ақлли сени енгиб қўяди, аҳмоқ эса озор етказади”.

Демак, талашиб-тортишувчи одам икки тоифанинг бири билан тортишаётган бўлар экан: Ақлли ёки аҳмоқ. Бошқачароқ қилиб айтсак: олим ёки жоҳил. Агар тортишиб мот қилишга уринаётган рақиби доно бўлса, уни енгиб қўяди ва натижада мулзам бўлиб қолади. Бордию, қаршисидаги нодон бўлса, унга турли хил кўринишда азият етказиб қўйиш эҳтимоли бор. Масалан, сўкиб, ҳақоратлаши мумкин ва ҳоказо. Ҳар иккала ҳолатда ҳам тортишувчи манфаат топмайди.

Қарангки, тортишув борасида юқоридаги ҳикматли ўгитда айтилган мазмун ундан-да гўзалроқ кўринишда жаноб пайғамбаримиз Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг ҳадиси шарифларида ўз ифодасини топган экан. Каъб ибн Молик разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қилиб, дедилар: “Кимки илмни олимлар билан рақобатлашиш, нодонлар билан тортишиш ёхуд ўша (илм) орқали одамларнинг юзини ўзи томонга оғдириш учун ўрганадиган бўлса, Аллоҳ уни дўзах оловига киритади” (Имом Термизий ривояти).

Эътибор беринг, бу ерда ҳам тортишиш икки тоифанинг бирига қаратилиши айтиляпти: олимлар ёки жоҳиллар. “Кимки илмни олимлар билан рақобатлашиш, нодонлар билан тортишиш ёхуд ўша (илм) орқали одамларнинг юзини ўзи томонга буриш учун ўрганадиган бўлса, Аллоҳ уни дўзах оловига киритади”.

Шу билан бир қаторда ҳадиси шарифда тортишувни яхши кўрадиган инсондаги яна бир иллат ҳам очиб берилган. У ҳам бўлса илмни холис эмас, балки, омма халқ ва илм аҳлининг юзларини ўзига қаратиш, обрў топиш, уни улуғлаб ҳурмат кўрсатишларини мақсад қилган ҳолда таҳсил қилишдир. Бу бориб-бориб риё ва ужуб каби нафс хасталикларига айланади. Бу хасталик инсонда шу қадар махфий ҳамда секинлик билан ривожланиб борадики, киши ўзини яхшилаб тафтиш қилмаса, уни сезмай ҳам қолади. Оқибатда эса ҳадиснинг сўнгида айтилган аянчли оқибатга дучор бўлиб қолиши ҳеч гап эмас: “Аллоҳ уни дўзах оловига киритади!”. Аллоҳ асрасин!

 

Одилхон қори Юнусхон ўғли

Имом Абу Исо ат-Термизий зиёратгоҳи Сурхондарё вилоятининг Шеробод туманида жойлашган.
Буюк бобокалонимиз, машҳур муҳаддис Абу Исо ат-Термизий 824 йилда Термиз яқинидаги Буғ қишлоғида ўртаҳол оилада туғилган. Ат-Термизий ёшлигидан ўта тиришқоқ, идрокли ва заковатли бўлган. Илмга қизиқиши туфайли ўша даврнинг кўпгина илмларини, айниқса, ҳадис илмини чуқур эгаллаган. Ўз билимини ошириш борасида ат-Термизий кўпгина хорижий мамлакатларни зиёрат қилган.
ЎзА билдиришича, Абу Исо ат-Термизий асарлари ҳозирда ҳам ўз қимматини йўқотган эмас. Унинг “Ал Жомиъ ас-сахиҳ”, “Аш-шамоил ан-набавиййа” каби асарлари катта тарбиявий аҳамиятга эга бўлиб, инсонларни ҳалол, адолатли, иймон-эътиқодли, диёнатли, покиза, меҳнатсевар, мурувватли, раҳм-шавқатли, ота-она, аёлларга нисбатан ҳурмат-эътиборли бўлишга чорлайди. Бу ибратли панд насиҳатлар ва ўгитлар халқимизни, жамиятимиз аҳлини айниқса, ёш авлодни тарбиялашда беқиёс аҳамиятга эга.
Имом ат-Термизий 892 йилда Термиз яқинидаги Буғ қишлоғида вафот этган. Имом Абу Исо ат-Термизий дафн этилган жойда XI-XII асрларда мақбара бунёд этилади. Шеробод туманидаги ушбу мажмуа 1990 йили Имом ат-Термизий таваллудининг 1200 йиллиги муносабати билан қайтадан таъмирланиб, зиёратгоҳга айлантирилди. Шунингдек, 1996 йилда Амир Темур таваллудининг 660 йиллиги муносабати билан мақбарада таъмирлаш ишлари олиб борилди. Сағанаси ва ганчкори панжаралари қайта ўрнатилди. Ҳозирги кунда ёдгорлик бир-биридан равоқлар орқали ўтувчи 3 хона (бўлма)дан иборат яхлит бино кўринишида, хоналар тарҳи 4,3x4,5 метрни ташкил этади. Шимоли-шарқий тарзи айвон қурилиши муносабати билан кейинчалик тўсилган.
3 хонали бўлма мурабба тарҳли, улардан жанубий-шарқдагиси – гўрхона. Унда 3 поғонали мармар сағана бўлиб, муқарнас, нақш ва ёзувлар билан пардозланган. Сағана тоши, унинг матнлари, деворлар сувоғи, панжарасимон тўсиқлар ва меъморий нақшларнинг бошқа унсурлари 2000–2001 йиллардаги таъмирлаш ишлари натижасида амалга оширилган. Барча битиклар хивалик уста Соҳибназар Шомуродов томонидан амалга оширилган. 2001 йилда бу ерга навоийлик уста Ҳамдам Аҳрорхўжа ясаган мармар сағана ўрнатилди. Сағана шакли ва декорацияси кейинги темурийлар ва шайбонийлар даврларига ўхшаш сағаналарга тақлидан ясалган.
Президентимиз Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан 2016-2017 йилларда Абу Исо ат-Термизий мажмуасида улкан бунёдкорлик ва ободонлаштириш ишлари амалга оширилди. Хусусан, 450 ўринли масжид, таҳоратхона, ошхона, бешта шарқона айвонча ва учта шарқона дарвоза қурилди. Имом Термизий мақбараси қайта таъмирланиб, унинг ёнида қўшимча зиёратгоҳ қад ростлади.


Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Президент Узбекистана Шавкат Мирзиёев направил поздравительные послания лидеру Пакистана Арифу Алви и премьер-министру страны Шахбазе Шарифу в честь 75-й годовщины независимости Исламской Республики. По данным Sputnik, об этом сообщает пресс-секретарь президента Шерзод Асадов.
"В поздравительных посланиях, в частности, отмечается, что в Узбекистане высоко оценивают достигнутый современный уровень отношений дружбы и многопланового сотрудничества с Пакистаном, основанных на принципах стратегического партнерства, и заинтересованы в дальнейшем раскрытии огромного потенциала взаимодействия", — говорится в сообщении.
Шавкат Мирзиёев пожелал дружественному народу Пакистана мира и дальнейшего процветания.


Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Сторінка 71 з 2297

ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ

КОНЦЕПЦИЯ

Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.

Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.

Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.

Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.

Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.

Ушбу рукнда:

- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;

- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;

- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;

- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.

Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.

 

Top