فلينظر فيما صنّفه أبو حنيفة رحمه الله في الكلام:
وهو كتاب العالم وفيه الحُجَجُ القاهرة على أهل الإلحاد والبدعة، وقد تكلَّم في شرح اعتقاد المتكلِّمين وقرر أحسن طريقة في الرد على المخالفين.
وكتاب الفقه الأكبر الذي أخبرنا به الثقة بطريق معتمد، وإسناد صحيح عن نصير بن يحيى عن أبي مطيع عن أبي حنيفة.
وما جمعه أبو حنيفة في الوصية التي كتبها إلى أبي عمرو عثمان البتي وردَّ فيها على المبتدعين.
ولينظر فيما صنّفه الشافعي في مصنفاته فلم يجد بين مذهبيهما تباينًا بحال!
وكل ما حكي عنهم خلاف ما ذكرناه، فإنما هو كذب يرتكبه مبتدع؛ ترويجًا لبدعته.

أبو المظفر الإسفراييني الشافعي (٤٧١هـ)

Абу Ҳанифа розияллоҳу анҳунинг калом илми борасида ёзган «Олим ва мутааллим» китобига қаранг. Унда динсизлар ва бидъатчиларга кучли хужжатлар келтирилган. Мутакаллимларнинг эътиқоди қай тарзда эканини шарҳлаб, мухолиф томонга энг гўзал услубда тушунча берганлар. «Фиқҳул акбар» китоби бизга мўътамад йўл ва саҳиҳ санад билан етиб келган. Нусайр ибн Яҳё роҳимаҳуллоҳ Абу Мутиъй ал-Балхий роҳимаҳуллоҳдан, у киши Абу Ҳанифа розияллоҳу анҳудан ривоят қилганлар.
Абу Ҳанифа розияллоҳу анҳунинг Абу Амр Усмон ал-Баттий роҳимаҳуллоҳга ёзган «Васият» номли рисолаларида бидъатчиларга кескин раддиялар берилган.
Шунингдек, Имом Шофеъий розияллоҳу анҳунинг ёзган асарларига қаранг. Ушбу икки мазҳаб ўртасида бир-биридан фарқни топа олмайсиз!
Ушбу зикр қилганларимизга тескари айтилган бирор гапга дуч келсангиз, билингки у бидъатчининг ўз бидъатини ривожлантириш учун уйдирган ёлғонидир!

Абул-Музаффар Исфиройиний Шофеъий роҳимаҳуллоҳ (471-ҳиж.)

Савдогарлар ва сўфийлар ажойиб Самарқанд ва Бухоро шаҳарларидан Ҳинд водийси ва ундан бошқа жойларга сафар қилиб, ҳикматли сўзларни тарқатиш, савдо юритиш билан бирга ўз ғоялари, дунёқарашлари билан ҳам ўртоқлашган.

ЎзА хабарига кўра, бир қанча сўфий авлиёлар ҳам бутун минтақада диний бағрикенглик, ўзаро ҳурмат ва меҳр оқибатни тарғиб этиб, Ислом динининг асл моҳиятини етказган ҳолда, Жанубий Осиё бўйлаб саёҳат қилган.

Тасаввуф маркази бўлган Ўзбекистон ҳадис илмини тарғиб этишга беқиёс ҳисса қўшган Имом Бухорий каби кўплаб Ислом арбобларининг ватани ҳисобланади. Бу ҳудудда вужудга келган сўфийлик тариқатлари Ислом дини ва унинг таълимотлари билан дунёни ёритган.

Покистонда “Бутун дунёда нур осмондан, фақат Самарқанд ва Бухорода ердан таралади”, деган халқ мақоли бор. Бу мақолда шу замин одамларининг илмий ва бой маданияти акс этган.

Покистон ва Ўзбекистон мустақилликни қўлга киритганидан сўнг икки халқ ўртасидаги яқин алоқалар қайта тикланди. Уларнинг умумий ўтмиши ва келажакка бир хил интилишлари халқларни тараққиёт ва фаровонлик йўлида бирлаштириб туради.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Шу йил 11-12 май кунлари Тошкент шаҳрида «Халқ дипломатияси – тараққиёт сари ўзаро ҳамжиҳатлик» шиори остида Шанхай Ҳамкорлик Ташкилотининг Халқ дипломатияси форуми бўлиб ўтмоқда. Унда халқаро ташкилотлар вакиллари, ШҲТга аъзо мамлакатлар парламентлари, нодавлат тузилмалар ва илмий-таҳлил марказлари раҳбарлари иштирок этмоқда.

Нуфузли форумда Ўзбекистон Сенати Раиси Танзила Норбоева, Бутунхитой халқ вакиллари кенгаши Доимий қўмитаси раиси ўринбосари, ШҲТнинг яхши қўшничилик, дўстлик ва ҳамкорлик бўйича Хитой қўмитаси раиси Шен Юеюе ва Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири в.б. Владимир Норов, шунингдек, юртимиздаги турли давлат ва нодавлат ташкилот вакиллари, жумладан, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов қатнашмоқда.

Анжуманнинг биринчи кунида юртимизнинг ШҲТга раислиги ва республикамиз томонидан илгари сурилган ташаббуслар юқори баҳоланди. Делегациялар ШҲТга аъзо давлатлардаги ёш авлод салоҳиятини самарали рўёбга чиқариш, ҳар йили ШҲТ маданий ва сайёҳлик пойтахти мақомини бериш амалиётини жорий этиш, “ШҲТ Эзгу ният элчиси” институтини ташкил этиш сингари мамлакатимиз таклифлари қўллаб-қувватлади.

Форум доирасида анжуман иштирокчилари томонидан ишлаб чиқилаётган лойиҳалар мамлакатларимизни янада яқинлаштириш йўлида муҳим қадам бўлишини бир овоздан эътироф этишяпти. Маҳаллий ва хорижий ташкилотлар вакиллари турли ғоя ва таклифларни илгари суришиб, муҳим ташаббуслар, қизиқарли тақдимотлар билан чиқиш қилишмоқда.

Маълумот учун, форум якунлари бўйича ШҲТ халқ дипломатиясининг Тошкент коммюникесини қабул қилиш режалаштирилган. Халқаро тадбир 12 май куни якунланади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Асли диндан бўлмаган нарсани динга киритиш "бидъат" дейилади.

"Бидъат" сўзи "янги пайдо бўлган нарса" маъносини англатади.

Шаръий истилоҳда эса, дин комил бўлгандан кейин унда пайдо қилинган нарса бидъатдир.

Динга янгилик киритиш харом саналади. Нега десангиз, Ислом дини Аллоҳ таоло кўрсатган йўл-йўриқлардан иборат. Банда ўз ақлига, ҳавойи нафсига суяниб динга бирор нарса киритса, қаттиқ адашибди. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: "Динда янги пайдо бўлган нарсадан четланинглар. Ҳар қандай янги пайдо қилинган нарса бидъат, ҳар бир бидъат залолатдир".
Яна бир ҳадиси шарифда: "Ким динимизга-унда бўлмаган нарсани қўшса у қайтарилади" дейилган.(бухорий ва муслим ривояти)

Шуни ҳам айтиб ўтиш лозим: мусулмонлар ҳаётида янги пайдо бўлган, Ислом дини асосига тегишли бўлмаган нарсалар бидъат ҳисобланмайди. Яъни динга зид, дин далилларига, қоидаларига хилоф ҳар қандай бидъат рад қилинади. Аммо динга зид бўлмаган, унинг асосларига таянган холда кейинчалик динни химоя қилиш ёки мусулмонлар ҳаётида қулайлик яратиш мақсадида жорий этилган амаллар рад этилмайди.

Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу ривоят қилишича, Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: "Ким Исломда яхши суннат (яъни, йўл) пайдо қилса, унга ўшанинг, ўзидан кейин амал қилганларнинг савоби камайтирилмасдан берилади" (муслим, насоий доримий ривояти).

Бу ерда айтилишича, Ислом шариатига мувофиқ яхши нарсаларни жорий этиш жоиз. Унинг савоби ўша ишни бошлаб берган одамга ёзилади.

Базиларимиз ўйлаганимиздек агар янги пайдо бўлган нарса бидъат бўлаверса, унда мусулмонлар жуда танг ахволда қолишарди. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам даврларида Қуръони карим ҳам китоб шаклига келтирилмаган, мадрасалар қурилмаган, турли илмлар алоҳида бўлиб шаклланмаган, ва китоблар ҳам ёзилмаган эди. Албатта буларнинг барчаси кейин пайдо бўлган.
Аллоҳ таоло ҳаммамизни хақ йўлдан адаштирмасин.

Машҳад мозор масжиди имом хатиби А. Турсунов. Манба асосида тайёрлади.

Шу йил 17 апрелдан 1 майга қадар Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов Ўзбекистон делегацияси таркибида Россия Федерациясида бўлиб қайтди.

Ўзбекистон делегацияси аъзолари мазкур мамлакат расмийлари ва иш берувчи ташкилот раҳбарлари билан учрашиб, у ерда вақтинча меҳнат қилаётган, таълим олаётган юртдошларимизга муносиб шароитлар яратиш бўйича мулоқотлар ўтказиб, мавжуд муаммолар ҳал қилинди.

Мулоқотларда Россия ва Ўзбекистон вакиллари томонларидан бу йил “Маънавий ипак йўли” V халқаро илмий-диний анжумани ўтказилиши режалаштираётгани айтилди.

Шунингдек, мазкур мамлакат тадбиркорлари, ўзбекзабон ишбилармон вакиллари билан иқтисодий ҳамкорлик бўйича музокаралар олиб боришди.

Ташриф давомида Иброҳимжон домла Иномов мазкур мамлакатнинг Москва, Санкт-Петербург, Тула, Воронеж, Мурманск, Калининград шаҳарлари ва вилоятларида олий ўқув даргоҳларида, турли ташкилот ва корхоналарда мусофир ҳамюртларимизга диний-маърифий мавзуларда маърузалар қилиб, уларни қизиқтирган саволларга батафсил жавоб берди.

Хусусан, Иброҳимжон домла Иномов Россия Федерацияси мусулмонлари идораси раиси, Россия муфтийлари кенгаши раиси, муфтий Шайх Равиль ҳазрат Гайнутдин билан учрашув ўтказди.

Самимий учрашув чоғида Иброҳимжон домла Иномов муфтий Шайх Равиль ҳазрат Гайнутдинга Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла Холиқназаровнинг дуои-саломлари, рамазон табрикларини етказди. Ўзбекистонлик мигрантларга Россияда ўқиш ва меҳнат қилиш учун муносиб шароит яратиш муҳокама қилинган асосий мавзулардан бири бўлди.

Дўстона мулоқотлар давомида икки давлат диний соҳа вакилларининг илиқ муносабати, яхшилик йўлидаги ҳамкорлиги яхши натижалар бериши қайд этилди.

Бир сўз билан айтганда, Ўзбекистон делегациясининг икки ҳафталик сафари давомида Россия Федерациясининг кўплаб шаҳар ва туманларида мамлакат расмий вакиллари билан яхши ҳамкорлик алоқалари ўрнатилиб, тегишли келишувларга эришилди, ўқиш ё иш масаласида ушбу давлатга борган ватандошларга муносиб шароитлар яратишга келишиб олинди.

Маърифий суҳбатларда мусофир ҳамюртлар диний ва ижтимоий, ҳуқуқий мавзуларда маърузалардан баҳра олиб, ўзларини ўйлантираётган масала ва саволларга жавоб олишди.

Учрашувлар давомида Ўзбекистон делегацияси вакилларига Диний соҳа раҳбарлари, хусусан, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари ва Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқжон Тошбоев номларига ташаккурнома ва миннатдорчиликлар изҳор этилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати