Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.

Бизларга Рамазон ойини, рўза тутишликни фарз қилиб берган Аллоҳ таолога ҳамду санолар бўлсин. Бу амални умматга мукаммал ўргатган Пайғамбаримиз Муҳаммад мустафо соллоллоҳу алайҳи ва салламга саловот-у дурудларимиз бўлсин.

Аллоҳга беҳад шукроналар бўлсинки, юртимиз мўмин-мусулмонлари бу йилги муборак Рамазон ойини тинч ва осуда, кўтаринки руҳда, кундузларини рўзадор ҳолда, кечаларини тоат ва ибодатда ўтказиб, масжидларда таровеҳ намозларида қориларимиз томонидан ўқилган ҳатми Қуръонларда иштирок этиб, иймон ва ихлосларини янада зиёда қилдилар. Албатта, бу Аллоҳнинг бизга берган энг катта неъмати ва юртимиздаги тинчлик ва осойишталикнинг шарофатидир.

Шукрки, сўнгги йилларда Президентимиз ташаббуси билан диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар, янгидан очилаётган масжид-мадрасалар, қайта чирой очаётган қадамжолар мўмин-мусулмонларни чексиз мамнун этмоқда. Шу билан бирга, ҳар йили Рамазон ойи ҳамда иккала ҳайит – Рамазон ва Қурбон байрамлари арафасида давлатимиз раҳбарининг қарори қабул қилиниши динимизга, маънавий-маърифий соҳага қаратилаётган эътиборнинг амалдаги инъикосидир. Айниқса, бу айём кунлари дам олиш кунларининг кўпайтириб берилаётгани мўмин-мусулмонларни яна ҳам хурсанд қилиб, айёмни муносиб тарзда ўтказишга хизмат қилмоқда.

Жорий йил ҳам Президентимизнинг “Муборак Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш тўғрисида”ги қарори эълон қилинди. Унда Рамазон ойини халқимизга хос меҳр-оқибат ва шукроналик туйғуларини юксалтириш, эҳтиёжманд кишиларни қўллаб-қувватлашга алоҳида урғу берилгани барча мўмин-мусулмонларни мамнун этди. Қарор доирасида Республикамизнинг барча жоме масжиди ва идора бўлимларида Рамазон ойини муносиб ўтказишга ҳаракат қилинди. Хусусан, мўмин-мусулмонларнинг эркин ибодат қилиши учун масжидларда қулай шарт-шароитлар яратилиб, хатми Қуръонларга пухта тайёргарлик кўрилди. Шу билан бирга, ифторлик ўтказишда исрофга йўл қўймаслик ва муборак ой фазилатлари ҳақида имом-хатиблар томонидан мунтазам равишда тарғибот ишлари олиб борилди.

Қуръони карим хатмоналарини юқори савияда ташкил этиш учун юртимиз қорилари босқичма-босқич сараланди. Шунингдек, илк бора Тошкент шаҳри масжидларида таровеҳ намозларида ўқиладиган хатми Қуръоннинг кунлик жадвал тақсимоти ишлаб чиқилди. Унга кўра, хатми Қуръонлар рўзанинг биринчи кунидан бошлаб, 27 санаси – Қадр кечасида якунланиши белгиланди. Ушбу тартибнинг жорий қилишдан мақсад Қуръони карим тиловатидан кўпроқ баҳраманд бўлиш ва бир вақтнинг ўзида пойтахтдаги масжидларда муборак кечада жамланган Қуръон шайдоларининг дуолари барокатига сазовар бўлишдир.

Бундай саъй-ҳаракатлар самараси ўлароқ Рамазон ойи юртимизда ўзгача файзли ва шукуҳли кечиб, кечалари юртимиз нурга тўлди, десак янглишмаймиз. Чунки ҳар кеча мамлакатимиздаги бир ярим мингдан зиёд масжидларимизда 2400 нафардан зиёд қориларимиз таровеҳ намозларида Қуръони каримни хатм қилдилар.

Уларга соме бўлувчи, Илоҳий каломга муҳаббатли тингловчилар ҳам ҳар йилгидан кўпайиб, масжидларимиз намозхонлар билан тўлди. Қолаверса, 50 дан зиёд масжиддаги энг моҳир қорилар томонидан ўқилаётган хатми Қуръонлар ижтимоий тармоқларда жонли-онлайн тарзда узатилмоқда. Бу эса жаҳон афкор оммасининг юртимизда бўлаётган Қуръони карим хатмоналаридан баҳраманд бўлишига ҳамда хорижда юрган юртдошларимизнинг Қуръонга, Ватанларига муҳаббатлари янада зиёда бўлишига сабаб бўлди.

Шу ўринда бир ҳолатни эслаб ўтиш жоиз. Авваллари юртимизда саноқли масжидларда Қуръони карим хатм қилинар, қорилар Миср, Туркия, Саудия Арабистони каби давлатлардан таклиф этилар эди. Шукрки, бугун бизнинг олим-у қориларимиз дунёга чиқишмоқда.

Бир неча йилдан буён хориж давлатлари диний идораларидан келган таклифлар асосида уламо ва қориларимиз чет мамлакатлардаги диний-маърифий тадбирларда иштирок этиб, таровиҳ намозларини адо этиб бермоқдалар. Жорий йил ҳам юртимизнинг бир гуруҳ етук уламолари АҚШ ва Россия Федерациясининг турли жойларида Рамазон ойи якунига қадар хатми Қуръон ва таровиҳ намозларда қатнашиб, маърифий суҳбат қилиб бериш баробарида турли тадбирларда ҳам иштирок этиб, эътирофларга сазовор бўлишди. Бу ҳам ўз навбатида юртимизда илм-у маърифатга берилаётган эътиборнинг самараси десак, муболаға бўлмас.

Зеро, жорий йилнинг 8-апрел куни – муборак Памазон кунларида давлатимиз раҳбарининг пойтахтимиздаги Ислом цивилизация маркази мажмуасига ташриф буюриб, илм-у маърифат марказини кўркам ва сифатли қуриш билан бирга, унинг мазмунига алоҳида эътибор қаратиш зарурлигини таъкидлаганлари ҳам мамлакатимизда илмга берилаётган юксак эътибор намунасидир. Шунингдек, Президентимиз Ислом цивилизацияси маркази халқимизнинг маънавий қудрати қай даражада эканини кўрсатиши кераклигини ҳам қайд этиб, бу марказдан келгусида улуғ алломаларимиз каби етук уламо-ю олимлар етишиб чиқиб, ислом маърифатини кенг ёйишга хизмат қилишини таъкидладилар.

Албатта, юртимизда бўлаётган бундай ўзгаришлар дунё миқёсида ҳам эътироф этилмоқда. Хусусан, жорий йилнинг 14–17-апрел – Рамазон кунлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси делегацияси Истанбул шаҳрида бўлиб ўтган Туркий давлатлар диний идоралари раҳбарларининг И йиғилишида иштирок этиб, салмоқли таклифларни илгари сурдилар. Туркия диёнат ишлари бошқармаси раиси Али Эрбош амалий ва долзарб аҳамиятга эга бўлган мана шундай таклифлар учун миннатдорлик билдириб, уларни келгусида амалга оширишга тайёр эканини маълум қилди. Шунингдек, мазкур сафар чоғида халқаро анжуман ташкилотчилари юртимиз делегациясига, Ўзбекистон мақомига мос ва хос тарзда эҳтиром кўрсатди.

Гапнинг индаллоси, Рамазон ойи бизга чин маънода баракали келди, дейишимиз мумкин. Чунки бу ойда тўхтовсиз хатми Қуръонлар, гўзал маърифий суҳтаблар, халқаро доирадаги эътирофлар бардавом бўлди. Шунингдек, халқимиз бу ойни тақво-ю ибодат, ўзаро меҳр-мурувват, хайр-у саховат улашиш билан ўтказиб, доим яхшиликлар пайидан бўлдилар. Иншааллоҳ, Аллоҳ таоло бу амаллар савобини, ҳадиси шарифларда марҳамат қилинганидек, ҳар бир қилинган амалнинг эвазига 70 тадан 700 тагача савобини беради.

Яна бир гап. Ўтган Рамазон ойи беҳад шукроналар айтиш ойи бўлди. Чунки айни кунда дунёнинг айрим жойларида урушлар, тўс-тўполон, табиий офатлар бир дам тўхтагани йўқ. Шукрки, Ватанимиз тинч, дастурхонларимиз тўкин-сочин, халқимиз ҳаёти кундан-кунга фаровон бўлиб бормоқда. Иншааллоҳ, бундай фаровонлик янада тўкис бўлади. Чунки Рамазон ойида юртдошларимиз кўнгиллар эриган, қалблар юмшаган дамларда Яратгандан юртимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлигини сўраб, дуо-ю илтижолар қилдилар.

Нуриддин Холиқназаров,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Манба: “Ўзбекистон адабиёти ва санъати” газетаси 2022-йил 29-апрел, 15-сон.

✅ Рамазон ойи аввалида Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари иштирокларида Шайх Aлижон қори қироати асосида Қуръони карим тиловатининг видеотасмага ёзилган лойиҳаси тақдимот қилинган эди.

✅ Бу хайрли иш ўзига хос услубда "Muslim.uz" ва “alQuran. uz” томонидан амалга оширилган бўлиб, видеотасмада ҳар бир оятнинг арабча матни ҳам тиловатга ҳамоҳанг равишда бевосита ифода этилган. Бундай услуб нафақат Ўзбекистон ва Миср диёри, балки бутун дунё бўйича илк марта амалга оширилган, тарихий воқеадир. Мавжудлари эса, бевосита эмас, балки Қуръон матнлари турли жабҳалардаги қироатларга мослаб чиқилган.

? Ушбу видеотасма Рамазон кунлари "muslim.uz" ва “alQuran.uz” ижтимоий тармоқларида ҳар куни бир порадан бериб борилди. Кўп юртдошларимиз мазкур Қуръони карим тиловатидан ўзларининг тиловатларини тўғрилаб олган бўлсалар, яна бошқалари кунлик тақдимотларга ҳамоҳанг бўлиб, Аллоҳнинг каломини хатм қилишга ҳам ургурдилар.

?Дунёнинг етук уламо-ю қорилари бу тақдимот ҳақида илиқ фикрларни изҳор этдилар. Хусусан, ўн қироатнинг суғро ва кубросида қори устоз, Искандария шаҳрида Азҳар билим юртининг Қуръон бўлими мудири, фазилатли шайх, доктор Сами Ҳамид Рамазон Али, жазоирлик Шайх Набил Дағфарий, Миср қурроси Шайх Абдулбосит Абдулсомаднинг ўғли, қироат олими Шайх Ёсир Абдулбосит ҳамда Шайх ал-Ҳусорийнинг қизи Ясмин Маҳмуд ал-Ҳусорий кабилар мазкур лойиҳага юқори баҳо бериб, мусулмон олами учун манфаатли бўлганини қайд этдилар. Уларнинг дил сўзлари ҳақидаги видео тасма тез кунларда ижтимоий тармоқларимиз орқали тақдим этилади.

? Мазкур онлайн Қуръони карим хатмининг якуни бугун, 1 май якшанба куни пойтахтимиздаги “Ҳазрати Имом” масжидида пешин намозидан сўнг бўлиб ўтади.

✅ Ушбу онлайн хатми Қуръонни "Muslim.uz" ва “AlQuran. uz”нинг ижтимоий тармоқларида тўғридан-тўғри кузатинг.

▶️ Ушбу ташриф сайт ва ижтимоий тармоқларда онлайн эфирга узатилади.

Youtube орқали томоша қилиш (https://www.youtube.com/channel/UCQGFSBrqwBCKY5SYk_6wm7A)

Facebook орқали томоша қилиш (https://www.facebook.com/muslimuzportal)

Instagram орқали эшитиш

(https://www.instagram.com/muslimuzportali/)Telegram voice орқали эшитиш

(https://t.me/muslimuzportal?voicechat)? ITV орқали тамоша қилиш (https://itv.uz/#!/concert/34) (tas-ix)

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar

Бугун, 30 апрель – Рамазон ойининг 29-куни Саудия Арабистони Олий Маҳкамаси Шаввол ҳилоли кўрингани тўғрисида хабар бўлмагани сабабли, жорий йил 1 май якшанба куни Рамазон ойининг 30-куни бўлиши ҳақида баёнот берди. Шунга мувофиқ, 2022 йил 2 май душанба куни Саудия Арабистонида Рамазон ҳайити сифатида кенг нишонланади.

? Олинган маълумотларга кўра, дунёнинг бир қатор йирик мусулмон давлатлари, хусусан, Миср Араб Республикаси, Бирлашган Араб Амирлиги, Жазоир, Кувайт, Баҳрайн, Тунис, Ироқ, Уммон, Яман каби барча араб мамлакатлари ҳамда Туркия, Россия, Қозоғистон ва Қирғизистон давлатларида ҳам Рамазон ҳайити 2 май, душанба куни нишонланади.

 Эслатиб ўтамиз, Рамазон ҳайитининг биринчи куни 2 май – душанба кунига тўғри келиши тўғрисида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгаши томонидан қабул қилинган қарорни инобатга олиб, мамлакатимизда 2022 йил 2 май куни Рамазон ҳайити байрами сифатида кенг нишонланиши ҳақида хабар берган эдик.

(https://t.me/muslimuzportal/28302)

Ўзбекитон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев “Рамазон ҳайитини нишонлаш тўғрисида”ги қарорни имзолади. (https://uza.uz/uz/posts/ramazon-hayitini-nishonlash-togrisida_369140)Унга кўра, 2022 йил муборак Рамазон ҳайитининг биринчи куни шу йил 2 май кунига тўғри келиши ҳақидаги Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгаши томонидан қабул қилинган қарор инобатга олинган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси уламолари томонидан Ислом дини манбалари ва астрономик маълумотларга таянган ҳолда, 2022 йилда Рамазон ҳайитининг биринчи куни шу йил 2 май, душанба кунига тўғри келиши ҳақида хулоса қилинган.

Бундан келиб чиқадики, мўмин-мусулмон халқимиз Рамазон ҳайити муносабати билан кетма-кет 5 кун дам олишади:

? 30 апрель – одатий дам олиш куни (беш кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимлар учун);

? 1 май, якшанба – одатий дам олиш куни (барча учун);

? 2 май, душанба – Рамазон ҳайитининг биринчи куни (ишланмайдиган байрам куни);

? 3 май, сешанба – қўшимча дам олиш куни (барча учун);

? 4 май, чоршанба – қўшимча дам олиш куни (барча учун).

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar

Фитр садақаси рўзадан чиқиш муносабати билан бериладиган садақадир. У рўзадор учун Рамазон ойи давомида айтган беҳуда гап-сўзлари, қилган хато ва камчиликларини ювиш ҳамда камбағал-мискинларга таомланиш имконини бериш мақсадида жорий қилинган.
Ҳанафий мазҳабида фитр садақаси вожиб амал ҳисобланади.

ҚАЧОН БЕРИЛИШИ КЕРАК?
Фитр садақасини Рамазон ҳайити куни тонг отгандан бошлаб ҳайит намозига чиқишдан олдинги вақтга қадар бериш вожиб ҳисобланади. Рамазоннинг аввалидан берилса ҳам бўлади.
Аммо Ҳайит намозидан кейинга қолдирмаслик керак. Агарда киши фитр садақасини ийд намозигача бера олмаса, намоздан кейин беради, лекин савоби Рамазон вақтида берганчалик бўлмайди, аммо бериши шарт. Яъни уни беролмай қолган киши зиммасида фитр садақасини бериш вожиб бўлиб қолаверади.

КИМЛАР БЕРИШИ КЕРАК?
Мусулмон эркагу аёл, балоғатга етган-етмаган, хоҳ оқил, хоҳ мажнун бўлсин, нисоб эгаси бўлсалар зиммаларига фитр садақасини бериш вожиб бўлади. Ўзида пул йўқларнинг номидан уларга нафақа бериш лозим бўлган шахслар беради.
Шунга ҳам диққат қилиш керакки, киши балоғатга етган фарзандлари ва хотини учун фитр садақа бериши вожиб эмас. Агар балоғатга етган фарзандлари ва аёли учун, улар айтишмаса ҳам, фитр садақасини берса, улар зиммасидан фитр садақаси соқит бўлади.
Ҳайит кечаси туғилган чақалоқ учун ҳам отаси фитр садақа бериши вожиб бўлади. Ҳомила ва ҳайит кунидан олдин вафот этганлар учун эса вожиб бўлмайди.

КИМЛАРГА БЕРИЛАДИ?
Фитр садақаси мусулмон камбағал-мискинларга берилади. "Фатавои Ҳиндия" китобида келтирилишича, фитрни беришда энг афзали, аввало, ака-ука, опа-сингиллар ҳисобланади. Сўнгра уларнинг фарзандлари. Улардан кейин амаки-аммалар, сўнгра уларнинг фарзандлари. Тоға-холалар ва уларнинг фарзандлари сўнг юқоридагилардан ташқари қариндошлар. Улардан кейин қўшнилар, касбдошлар, кейин ҳамшаҳарлар ёки қишлоқдошлар ҳақли ҳисобланади.

КИМЛАРГА БЕРИЛМАЙДИ?
Фитр садақаси нисоб миқдорича моли бўлган бой кишига, ўзининг ота-онаси, бобо-момосига, ўзининг ўғил-қизларига ва уларнинг фарзандларига, эр-хотин бир-бирига бериш мумкин эмас.
Шунингдек, ғайридинларга, фисқ ишларини очиқ-ойдин қилиб юрувчи фосиққа, бойга, соғ-саломат ва ишлашга қодир бўлатуриб ишламай юрганга бериб бўлмайди. Бундан ташқари, гуноҳ ва маъсиятга, шунингдек мусулмонларга зарар келтирадиган ҳар қандай ишларга сарфлайдиган кимсаларга берилмайди.
Фитр садақаси муҳтожларнинг қўлларига мол сифатида берилиши лозим. Бу пуллар масжид қурилиши, умумий хайрия ишлари учун берилиши жоиз эмас.

РЎЗА ТУТМАГАНЛАР ҲАМ ФИТР САДАҚАСИНИ БЕРАДИМИ?
Бирор узр сабабли рўза тута олмаганлар ҳам ўзлари ёки улар номидан нафақа бериши керак бўлган одам фитр садақасини бериши керак.

ҚАНЧА МИҚДОРДА БЕРИЛАДИ?
2022 йил учун ҳар бир жон бошига фитр садақасининг миқдори:
2 килограмм буғдой 10 000 (ўн минг) сўм;
4 килограмм арпа 16 000 (ўн олти минг) сўм;
2 килограмм майиз 100 000 (юз минг) сўм;
4 килограмм хурмо 160 000 (бир юз олтиш минг) сўм деб белгиланди.
Ҳар ким ўз имкониятига қараб ушбу тўрт маҳсулотнинг хоҳлаган бир туридан фитр садақасини берса кифоя.
Эслатма! Фитр садақаси қийматлари Тошкент шаҳар бозорларидаги нархга асосан белгиланган бўлиб, ҳар бир вилоят ўз бозорларидаги нархга қараб фитр садақасини белгилайди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
#фитр
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar