2016 йилнинг 25 июль куни Хоразм вилояти Урганч туманидаги “Нурли замин ёшлари” ҳамда “Шодлик” болалар оромгоҳида “Экология ҳақида нима биласиз?” ҳамда “Ёшлар диний экстремизм ва терроризмга қарши” мавзуларида давра суҳбати ўтказилди.

Мазкур давра суҳбатида Хоразм вилояти ҳокимлиги, Ўзбекистон экологик ҳаракати Хоразм вилоят ҳудудий бўлинмаси, Экоҳаракатнинг “Ёшлар қаноти” фаоллари билан бир қаторда Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Хоразм вилояти вакилли Хайрулла Абдуллаев ҳам иштирок этди.

Тадбирда ёшларда экологик маданиятни шакллантириш ҳамда уларнинг бу борада масъулиятини ошириш тўғрисида тўхталиб, табиат сўзининг замирида қанчадан-қанча маъно борлиги, халқимиз табиатга “Она” сўзини қўшиб “Она табиат” деб аташини, атроф-муҳитга нисбатан гўзал муносабатда бўлиш инсоний бурч эканини таъкидлаб ўтдилар.

Шунингдек, ўқувчи ёшларга диний экстремизм ва терроризмнинг салбий оқибатлари ҳақида батафсил маълумотлар берилди. Зеро, ёшлар онгига тинчликнинг нақадар бебаҳо неъмат эканини чуқур сингдириш, уларни турли маънавий таҳдидларнинг асл мақсадидан огоҳ этиш, ёшлар ўртасида тарғибот ишларини мунтазам олиб бориш муҳим аҳамият касб этмоқда.

Тадбир якунида ёшларнинг мавзу юзасидан фикр-мулоҳазалари тингланиб, қизиқтирган саволларига мутахассислар томонидан жавоблар берилди.

ЎМИ Масжидлар бўлими

Бундан 25 йил муқаддам Президентимиз Ислом Каримов томонидан Ўзбекистон Республикаси мустақил деб эълон қилинганида ўзбек халқининг чексиз қувончини таърифлаб бўлмасди. Мана, ўзбек халқининг бошига истиқлол қуёши чиққанига ҳам 25 йил тўлди. Бу муддат кўҳна тарих олдида озгина бўлсада, халқимиз наздида асрларга татийдиган вақтдир. Мана шу вақт ичида кўплаб соҳалар сингари диний қадриятлар ва диний таълимга алоҳида эътибор қаратилди.

Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Насафий, Имом Мотуридий сингари Ислом оламида ўчмас из қолдирган улуғ аждодларимизнинг бебаҳо тарихий мерослари қайта тикланди. Шунингдек, янги масжидлар ва мақбаралар барпо этилди. “Ҳазрати Имом” мажмуаси ҳамда “Минор” масжидлари нафақат юртдошларимиз, балки чет эллик сайёҳларнинг ҳам эътирофига сазовор бўлмоқда. Юртимизда диний қадриятлар билан бирга диний таълимга алоҳида эътибор қаратилган бўлиб, ёшларимизнинг диний билим олишлари учун кенг имконият ва шароитлар  яратилган. Хусусан, айни вақтда юртимизда 9 та ислом билим юртлари, Тошкент ислом институти ҳамда Марказий Осиёда ягона бўлган Тошкент ислом университети фаолият юритмоқда. Бу таълим даргоҳларида минглаб ўғил-қизларимиз эмин-эркинликда диний билимларни эгаллаб келмоқдалар. Жумладан, Тошкент ислом институти, Наманган шаҳридаги “Ҳидоя”, Қаршидаги “Хожа Бухорий”, Хоразмдаги “Фахриддин ар-Розий”, Нукусдаги “Муҳаммад ал-Беруний” сингари ислом билим юртлари замонавий услубда қурилган, кенг ва шинам хоналарга эга бўлган янги биноларга кўчириб ўтказилди. Талабаларнинг мароқли дам олишлари учун замонавий юмшоқ мебелларга эга бўлган ётоқхоналар барпо этилди.

Ушбу ислом билим юртларида талабалар Қуръони карим ва тажвид, ҳадис, тафсир, фиқҳ ва калом илмлари билан бирга дунёвий фанларни ҳам пухта эгаллаб келмоқдалар. Юртимиздаги ҳар бир ислом билим юртлари замонавий ва сўнгги русумдаги компьютер билан жиҳозланган информатика хоналарига эга бўлиб, ёшларимизнинг ахборот технологияларидан унумли фойдаланишни ўрганишлари учун муҳим омил бўлиб келмоқда. Шунингдек, кимё-биология ва физика сингари табиий фанларни ҳам тўлиқ ўзлаштиришлари учун кимё ва физика лаборатория кабинетлари ташкил этилиб, керакли жиҳоз ҳамда ускуналар билан таъминланган. Кенг ва ёруғ ўқув хоналари алоҳида фанлар учун турли кўргазмали материаллар билан жиҳозланган.

Талабаларни чет тилларни ўрганишлари учун замонавий техника воситалари  билан жиҳозланган лингафон хоналари мавжуд бўлиб, улар малакали устозлар ёрдамида хорижий тилларни мукаммал эгаллаб келишмоқда. Бундан ташқари, талабаларнинг бўш вақтларини мароқли ўтказишлари учун қўшимча тўгарак-машғулотлар билан бирга спорт секциялари ҳам фаолият юритиб келмоқда. Ҳар бир ислом билим юртида ёпиқ ҳамда очиқ спорт майдончалари мавжуд бўлиб, талабаларни спорт билан шуғулланишлари учун кенг шароитлар яратиб берилган. Барча шароитларга эга бўлган ошхоналар ташкил этилган бўлиб, талабаларга ҳар куни 2 маҳал бепул иссиқ овқат берилади. Талабаларни маданий ҳордиқ чиқаришлари учун алоҳида маънавият хоналари ташкил этилган. Унда талабаларни юртимиз ва дунёда бўлаётган янгиликлар билан ҳамнафас бўлишлари учун  барча оммавий ахборот воситалари мавжуд.

Талабаларни мукаммал билим олишлари, таълим сифатини янада яхшилаш мақсадида Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан доимий равишда билим юртларининг моддий техника базаси шакллантириб келинмоқда. Хусусан, таълим бўлими томондан янги ўқув дастурлари, адабиётлар ва дарсликлар ишлаб чиқилиб, дарс самарадорлигини оширишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.   

Хулоса қилиб айтганда, юртимизда ёшларимизни диний билимларни эгаллашлари учун барча шарт-шароитлар мавжуд. Ёшларимизга шундай имкониятларни яратиб берган истиқлол байроғи абадул абад ҳилпираб турсин.      

Шавкатжон МАДАМИНОВ, Наманган шаҳар  “Ҳидоя” ислом билим юрти ўқитувчиси                              

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги футбол жамоалари ўртасида “Мустақиллигимизнинг 25 йиллиги” муносабати билан навбатдаги футбол турнири ўз якунига етиб бормоқда. Олдинги учрашувлар каби бу галги ўйинлар ҳам голларга бой бўлди. Айниқса, ушбу турнирда “Ҳазрати имом” жамоаси ҳужумчиси Айдарбек Тулепов ўзининг чиройли ва бетакрор голлари билан жамоадошлари ва турнир иштирокчиларини хушнуд этиб келмоқда, 4-учрашувда ҳам энг чиройли гол муаллифи, Айдарбек Тулепов бўлди. Эслатиб ўтамиз, Илёс Аҳмедов мураббийлиги остидаги “Ҳазрати имом” жамоаси, тажрибали мураббийнинг ўта муҳим тавсияларига амал қилган ҳолда муҳим ғалабаларни қўлга киритиб келмоқда.

4-тур натижалари:

“Дўстлик” (ТВИ) 11 - 1  “Кўкалдош”

“Ҳазрати Имом” (ЎМИ) 10 - 2“Минор” (ТШИ)

“Бухорий авлодлари” (ТИИ) 5 - 1 “Мовароуннаҳр”

Эслатиб ўтамиз, ўйиннинг 5-тур учрашувлари 29 июль (жума) куни бўлиб ўтади. Унда қуйидаги жамоалар ўзаро беллашадилар.

“Дўстлик” (ТВИ) - “Ҳазрати Имом” (ЎМИ)

“Бухорий авлодлари” - (ТИИ) “Минор” (ТШИ)

“Кўкалдош” - “Мовароуннаҳр”

Ўйиннинг 5-тур учрашувлари жуда ҳам қизиқарли бўлиши кутилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

ахборот хизмати

«Ўзбекистон – муқаддас Ватан, ота-боболаримиз ётган ер, ўзимиз ётадиган ер. Фарзандларимизни шу заминга садоқат руҳида тарбиялаш, уларнинг қалбларида шу муборак заминнинг ҳар қаричига меҳру муҳаббат уйғотиш бугунги куннинг энг устивор фазилатларидан бирига айланаётгани ҳаммамизни қувонтиради».                           

                                Ислом Каримов

Ўзбекистон мустақиллигининг 25 йили мобайнида барча соҳалар  қатори диний соҳада ҳам улкан муваффақиятларга эришилди. Бу даврда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимида эришилган  энг катта ютуқларимизнинг асосийларини эсласак, қуйидагиларни айтиш мумкин:

• ЎМИ таълим тизими шаклланди ва халқаро миқёсда эътироф этилди.
  
  
• ЎМИ раиси, муфтий Усмонхон Алимов ва раис ўринбосари шайх Абдулазиз Мансур Ислом оламидаги энг мўътабар халқаро ташкилотларга аъзо этиб сайланишди ва бу ташкилотлар ишида фаол иштирок этишмоқда.
  
  
• Ўзбекистонда фаолият олиб бораётган барча масжидлар малакали, дипломли кадрлар билан тўлиқ таъминланди.
  
  
• Диний соҳада халқаро миқёсда эътироф этилаётган ютуқлардан Юртбошимиз ташаббуси билан Самарқандда очилиб, фаолият олиб бораётган Имом Бухорий халқаро маркази фаолияти таҳсинга лойиқ.
  
  
• Масжидлар ободончилиги ва намозхонлар учун шаклланган шароит дунёнинг ҳеч бир мамлакатида мавжуд эмас.
  
  
• Мамлакатимизда буюк бобокалонларимиз қўним топган зиёратгоҳлар қайта тикланди, обод этилди. Ҳазрати Имом мажмуаси бунёд этилгани ва диний идора янги бинога кўчиб ўтгани, шубҳасиз энг катта ютуқларимиздан биридир.
  
  
• 2007 йил халқаро ISESCO ташкилоти томонидан “Тошкент – ислом маданияти пойтахти” деб эълон қилиниши юртимиз тарихий илмий мероси ўрганилиши, халқимизга етказилаётгани ва қадимий архитектура ансамбллари тикланиши ва ободончилигига етарли эътибор берилаётганининг халқаро миқёсда эътироф этилишидир.
  
  
• Диний адабиётлар нашри юртимиз мусулмонлари эҳтиёжини тўлиқ қондирмоқда.
  
  
• Миллий доменда фаолият олиб бораётган 20 дан зиёд сайтлар юртимиз мусулмонлари учун тўлақонли хизмат қилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимида эришилган энг катта йўналишдаги ютуқлардан бири - бу диний соҳадаги матбуот, даврий нашр ва миллий доменда юртимиз мусулмонлари учун фаолият олиб бораётган электрон интернет сайтларидир.

Ҳақ субҳонаҳу ва таоло Каломи шарифида марҳамат қилиб, Ўзи бандалари учун берган неъматлари ҳақида одамларга етказиш ва бу неъматлар шукронасини билдириш кераклиги ҳақида шундай баён қилади:

Раббингизнинг (Сизга ато этган барча) неъмати ҳақида эса (одамларга)

сўзланг! (Зуҳо сураси, 11 – оят).

Нўъмон ибн Башир (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) дедилар: “Ким озга шукр қилмаса, кўпга шукр қила олмайди. Ким инсонларга шукр қилмаса, Аллоҳга шукр қила олмайди. Неъматларни гапириш шукрдир.”

Яратган Зот Ўзи биз бандаларига неъматлари ҳақида сўзлашимизни буюргани ва Пайғамбаримиз с.а.в. “неъматлар ҳақида гапириш шукрдир”,- деб марҳамат қилганлари айнан матбуот ва нашриёт соҳасида фидойилик билан меҳнат қилаётган қаламкаш ижод аҳлига ҳам тааллуқлидир. Зеро барчага, хусусан юртимиз мусулмонларига мустақилликдек буюк неъмат шарофати билан эришилаётган ютуқлар ҳақида ёзиш, гапириш ва улар ҳақида етказиш ижод аҳлининг тўғридан-тўғри бажарадиган шарафли вазифасидир.

Дарҳақиқат, мустақиллик шарофати билан диний ижод аҳлига эркинлик берилиб, тинчлик ва эзгулик дини бўлган муқаддас Ислом динининг ва мамлакатимиз мусулмонлари ҳаётининг барча жабҳалари ҳақида ижод қилишга илҳом берди.  

                                     Жалолиддин  Нуриддинов

“Times Higher Education” ҳафталиги ҳар йили жаҳондаги икки юзта энг яхши университет рейтинги – “World University Rankings” ни эълон қилади.

Рейтингдан фақат етакчилар ўрин олган. Натижалар расмий маълумотларга таянган ҳолда, ўн минглаб экспертларнинг баҳоси ва талабаларнинг ижтимоий сўровномалари асосида чиқарилади.

Ушбу рейтингда эълон қилинган энг кучли ўнталикни эътиборингизга ҳавола этамиз.

1-ўрин Йель университети, Коннектикут, АҚШ.

Хусусий тадқиқот университети бўлиб, АҚШ мустақиллиги учун бўлган урушдан аввал асос солинган тўққизта мустамлака коллежидан учинчиси ҳисобланган. Йелда нафақат гуманитар ва аниқ фанлар бўйича, балки илоҳиёт ва актёрликдан ҳам сабоқ олиш мумкин. Бу ерда Билл ва Хиллари Клинтонлар, иккала Буш, иқтисодчи Пол Кругман, актёрлар Дэвид Духовни ва Эдвард Нортон, актрисалар Мэрил Стрип, Сигурни Уивер ва Жоди Фостер, ёзувчи Синклер Льюис ва яна кўплаб машҳур кишилар таҳсил олишган.

Университет шиори: “Lux et veritas” – “Нур ва ҳақиқат”.

2-ўрин Лондон Империя коллежи, Буюк Британия.

Бу олий ўқув юрти тўртта факультетдан иборат: табиий фанлар, муҳандислик иши, тиббиёт ва бизнес. Бу ерда ёзувчи Герберт Уэллс, “Queen” гитарачиси Брайан Мэйлар таҳсил олишган.

Билим юрти шиори: “Scientia imperii decus et tutamen” – “Билим – Империянинг безаги ҳамда ҳимоясидир”.

3-ўрин Берклидаги Калифорния университети, АҚШ.

Жамоатчилик тадқиқот университети. Энг яхши марказ сифатида компьютер ва IT-технологиялари, иқтисод ва физика соҳасида кучли мутахассисларни етказиб беради. Берклидаги физика Иккинчи жаҳон урушида атом бомбасини яратишда улкан ҳисса қўшган. Бундан ташқари олийгоҳ фаол талабалари билан ҳам машҳур. Бу ерда “Apple” ихтирочиси Стив Возняк, актёр Грегори Пэк, ўқитувчи ва сиёсатчи Роберт Макнамаралар таҳсил олишган.

Шиори: “Fiat Lux” — “Зиё таратиш”.

4-ўрин Принстон университети, Нью-Жерси, АҚШ.

Худди Йелга ўхшаб у ҳам АҚШ мустақиллиги учун бўлган урушдан аввал асос солинган тўққизта мустамлака коллежларидан бири бўлган. Университет тарихи ёзувчи Нина Берберова, президент Вудро Вильсон, актриса Брук Шилдс, ёзувчилар Харуки Мураками ва Фрэнсис Скотт Фицжеральд номлари билан боғлиқ.

Шиори: “Dei sub numine viget” — “Худонинг қудрати билан тараққий этади”.

 
5-ўрин Массачусетдаги технология институти, АҚШ.

Бу олийгоҳ жуда ҳам машҳур инсонларни ўз бағрида тарбиялаган. Жумладан, олий ўқув юртининг 81 аъзоси Нобель мукофоти лауреатлари ҳисобланишади. Бу рекорд кўрсаткич ҳисобланади. Институтни Федераль захиранинг собиқ бошлиғи Бен Бернанке, Бош вазир Бенжамин Нетаньяху, БМТнинг собиқ Бош котиби Кофи Аннанлар тамомлашган.

Шиори: “Mens et Manus” — “Ақл ва қўл”.

6-ўрин Кембриж университети.

Буюк Британияда Оксфорддан кейин 1209 йилда асос солинган иккинчи университет. 88 нафар Нобель мукофоти соҳибларининг фаолияти ушбу таълим даргоҳи билан бевосита ёки билвосита боғлиқ.

Шиори: “Hinc lucem et pocula sacra” — “Бу зиё ва муқаддас илдизлар еридир”.

7-ўрин Стэнфорд университети, Калифорния, АҚШ.

Кремний водийсидаги хусусий тадқиқот университети. Университетни тамомлаганлар орасида “Hewlett-Packard”, “Yahoo”, “Google”, “Nike”, “Gap”, “PayPal”, “Instagram” каби компаниялар асосчиларини учратиш мумкин. Бундан ташқари бу ерда президент Герберт Гувер, Исроил собиқ Бош вазири Эҳуд Барак, АҚШнинг Россиядаги собиқ элчиси Майкл Макфоллар ўқишган. Олийгоҳда бизнес, ҳуқуқ, тиббиёт ва техника факультетлари бор.

Шиори: “Die Luft der Freiheit weht” – “Шамол эркин эсаверади”. Бу ҳикмат немис инсонпарвар рицари Ульрих фон Гуттенга тааллуқлидир.

8-ўрин Оксфорд университети, Буюк Британия.

Эски инглиз тилидаги университет, унга XI асрлар атрофида асос солинган. Асосий йўналиши — гуманитар, математика, физика, ижтимоий фанлар, тиббиёт соҳалари. Оксфордни 25 нафар британ Бош вазири тамомлаган. Бу ерда Маргарет Тэтчер, файласуф Томас Гоббс, ёзувчилар Жонатан Свифт, Оскар Уайльд, Жон Толкин ва Олдос Хаксли, физик Стивен Хокинглар таҳсил олишган.

Шиори: “Dominus Illuminatio Mea” – “Худо – менга таълим бергувчи”.

9-ўрин Гарвард университети, Массачусетс, АҚШ.

Гарвардни АҚШнинг саккиз нафар президенти тамомлаган. Университет билан 75 нафар Нобель мукофоти соҳиби бевосита ёки билвосита боғлиқ. Гарвард университети битирувчилари орасидан энг кўп миллиардер чиққан олий ўқув юрти сифатида мамлакатда биринчи ўринда туради. Университетни БМТ Бош котиби Пан Ги Мун, Теодор Рузвельт, Франклин Рузвельт, Барак Обама, покистонлик сиёсатчи Беназир Бхутто, актриса Натали Портманлар тамомлашган.

Шиори: “Veritas” — “Ҳақиқат”.

10-ўрин Калифорния технология институти.

Ер юзидаги аниқ фанларга ва муҳандисликка ихтисослашган машҳур университетлардан бири. НАСАнинг асосий космик аппаратлари унга қарашли. 31 нафар Нобель мукофоти лауреатлари ушбу университет билан боғлиқ.

Шиори: “The truth shall make you free” — “Ҳақиқат сизга эркинлик беради”.

Интернет материаллари асосида

Илёсхон АҲМЕДОВ тайёрлади.