ҚАДРЛИ ва ТАБАРРУК  ҲОЖИБОБО ва ҲОЖИОНАЛАР! МУҲТАРАМ ҲОЖИАКАЛАР! АЗИЗ ва ҚИММАТЛИ  МЕҲРИБЕПОЁН  ОТАЛАР! ҲУРМАТЛИ ва МУНИС  МЕҲРИДАРЁ  ОНАЛАР!

Бугунги юртимизнинг тинчлигида СИЗЛАРНИНГ ҳам хизматларингиз БЕҚИЁС КАТТА!

СИЗЛАРНИНГ ўз оилангиз тарбиясидаги машаққатли ва шарафли, оғир ва савобли, сермаҳсул ва олижаноб фаолиятларингиз ҳар қандай таҳсину мукофотларга лойиқ ва муносиб!!!

Халқимизнинг миллий маънавияти, оилаларимизда амал қилинадиган тартиб-қоидалар ёшлар тарбиясида муҳим аҳамиятга эгалигини ҳаммамиз жуда ҳам яхши биламиз. Улар оила мустаҳкамлигини таъминлашда улкан ва кучли пойдевор вазифасини ўташлигини ҳам жуда пухта эгаллаганмиз.

Диёримизда миллий қадриятлар ва муборак динимизнинг эзгу таълимотлари асосида оилага доир қонун-қоидалар янада мукаммал қайта ишланди. Буюк ота-боболаримиздан мерос бўлиб қолиб келаётган доно халқимизни юксак маънавиятига давлатимиз раҳбари Муҳтарам Президентимиз «Жаҳолатга қарши маърифат» қимматбаҳо ғояни қўшимча сифатида бизларга енгилмас куч қилиб бердилар.

Бу вазифа нафақат бирор вазифадор ёки бирор соҳадаги масъулларга белгиланган, балки ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН буюк вазифа, деб билмоғимиз лозим!

Муқаддас ислом динимизни пок сақлаш, уни турли хил ғаразли хуруж ва хамлалардан, тухмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилиш, унинг асл моҳиятини ўниб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этиш вазифаси хамон долзарб бўлиб қолмоқда.

Ҳозирги даврда, ахборот технологиялари ўта тезкорлик билан ривожланаётган бир пайтда, нанотехнология зўр шиддатлик билан авжига чиқаётган замонда, ҳар хил оммавий ахборот воситалари хилма-хил, тўғри-нотўғри маълумотларни кечаю кундуз тарқатаётган бир онда, фарзандларимиз ўз-ўзлари билан ёлғиз қолиб 25 соат вақтларини телефон, компьютер билан машғул бўлиб, болаларимиз улар билан “банд” бўлиб қолганларида мазкур вазифалар, жаннатмакон юртимиз, муқаддас Ватанимиз, доно халқимизнинг ҳар бир фуқаросига қушга хаво,  балиққа сув зарурлигидай зарур бўлса керак.      

            Азиз ва қадрли меҳрибон ота-оналар!

Доно халқимиз «яхшини шарофати, ёмонни касофати» деб бежизга айтмаган...

Ана шу “ала кимларнинг” турли хил йўллар билан бераётган “тарбия”лари доно халқимиз дунёқараши ва миллатимиз менталитетига ҳам, Қуръони карим оятлари ва Пайғамбаримиз алайҳис саломнинг ҳадиси шарифларига ҳам, динимиз кўрсатмалари ва шариатимиз ҳукмларига ҳам, уламоларимиз фатволари ва давлатимиз қонунларига ҳам, шарқона одобларимиз ва мазҳабимиз меъёрларига ҳам, жамиятшунослик алоқалари ва одамгарчилик муносабатларига ҳам, инсоний туйғулар ва руҳшунослик сир-асрорларига ҳам, юртимиз урф-одатлари ва ўзбекчилик қоидаларига ҳам, маданиятимиз ахлоқлари ва инсоний ақлга ҳам, ахлоқий норма ва доно халқимиз мақолларига ҳам, миллий анъаналаримиз ва диний қадриятларимизга ҳам, халқимиз онги ва мусулмончилигимиз асосларига ҳам, ҳамда Ислом динимиз тушунчаларига ҳам зид эканлигини унутмайлик!

Сизу бизлар энг тўғри йўлдан, ўз ота-оналаримиз не-не машаққатлар чекиб ўргатган йўлдан, ота-боболаримиздан буюк ва беқиёс мерос бўлиб келаётган йўлдан шакардан ширин фарзандларимизни, не умидлар билан ўстираётган, қанча орзу-ҳаваслар билан катта қилаётган болаларимизни “ала кимлардир” яна йўлимиздан оздириб ва адаштириб қўйишмасин... Натижада фарзандларимизнинг ўзлари ҳам, оиламиз ҳам, қавм-қариндошларимизу қўни-қўшниларимиз ҳам, дўстларимизу яқинларимиз ҳам, атрофдагиларимиз ҳам сарсон бўлиб, уларнинг касофатлари яшаб турган маҳалламизга, ишлаб турган ишхонамиз ва бутун эл-юртимизга ҳам етмасин...

Токи хали суяги қотиб улгурмаган ёшларимизнинг беғубор оламига, ғўр маънавиятига “ала кимлар” жиддий зарар етказиб қўйишмасларидан олдин, ўз фарзандларимизни ўзимиз тарбиялайлик!

Жаноб ҳазрат Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ўз ҳадис-шарифларида мархамат қиладилар: «Болаларингизга одоб беринглар ва одобларини чиройли қилинглар!» Бу хусусда шоирларимизнинг ибратли сўзлари бор:

«Биринчи ғиштни қийшиқ қўяркан меъмор,

    Осмонга етса ҳам, қийшиқдир девор».

Оилада эрнинг мавқеи баландлиги, хотин ҳам ўз хақ-ҳуқуқларига эгалиги, фарзандларнинг ота-онани ҳурмат қилишларини олайлик. ...Кўп йиллар давомида ота-боболаримиз қалбига сингиб кетган ушбу миллий ва диний қадриятларни бугун янада сайқаллаш кераклигини замон талаб этмоқда. Айниқса, шиддат билан ўзгариб бораётган ҳозирги замонда бемаъни хуружлар кўпайиб, уларнинг инсон ва жамият ҳаётига салбий таъсирлари мисли кўрилмаган даражада кучайиб бормоқда. Шунинг учун барчамиз кўзимизни каттароқ очиб, зийраклик ва огоҳлик билан бундай хамлаларга қарши курашмоғимиз лозим.

Дину халқимиз учун эртаю-кеч хизмат қилаётган Муҳтарам Президентимизнинг “Жаҳолатга қарши маърифат” олтиндан қиммат ғояларини барпо этиш мақсадида ҳар биримиз оиламиз аъзоларини ҲИДОЯТга чорлашда, хонадонимизни ИСЛОМ НУРИ билан мунаввар қилишда, ҳар бир мўъмин ва МЎМИНАЛАРга маърифат улашишда СИЗЛАРНИНГ ҳиссаларингиз жуда ҳам кўп ва сарбаланд бўлишида ҳеч қандай шубҳамиз йўқ.

Муфтий ҳазратларининг бошчиликларида Диний идорамиз тизимидаги катта-кичик ходимларининг ахборот воситалари орқали ранг-баранг ва хилма-хил чиқаётган долзарб ва керакли маълумотларидан сермаъно, сермаҳсул, мазмунли ва унумли фойдаланиб, ҳар бир ота, ҳар бир она ўз фарзандига одоб-ахлоқ намуналарини, киндик қони тўкилган мислсиз Ватанига – ватанпарварлик ҳис-туйғуларини, бобо-бувига – эҳтиром-ҳурматни, ота-онага – меҳр ва итоаткорликни, оила аъзоларига – раҳмдиллик ва меҳрибонликни, ўз жуфт ҳалолига – ҳақиқий муҳаббат ва содиқликни, қўни-қўшниларга – оқибат ва чиройли муносабатни, қавм-қариндошларга – саховат-мурувватни, синфдош-касбдошларга – чин дўстлик ва ёрдам беришни, атрофдаги барча одамларга – инсонпарварлик ва самимийликни, хайвон-парранда-хашаротларга – раҳм-шафқатни уқтириб, юқтириб, тушунтириб, сингдиришимиз – ҳам бурчимиз, ҳам қарзимиз, ҳам фарзимиздир! Худони олдида ҳам, бандасини олдида ҳам, юрт-халқимиз олдида ҳам!

Буларни ҳаммасини ўз фарзандларимизга ўргатиш учун бизларга ҳеч қандай диний таълим ҳам, бирор-бир махсус олий маълумот ҳам, тегишли сертификат ҳам, ҳеч кандай қизил диплом ҳам керак эмас! Асло! Мутлақо керак эмас! Ёшларимизда бу жиҳатларини биз уйғотишимиз (!) керак холос. Зеро шу сифатларнинг ҳаммаси фарзандларимизнинг қонида бор, уларнинг хамиртурушларида бор! Зеро шу фазилатларнинг ҳаммаси болаларимизнинг ДНК ларида мавжуд! Чунки бу хусусиятларнинг барчаси бизларнинг ота-оналаримиздан авлоддан-авлодга, қондан-қонга тарбия (!) орқали ўтиб келаяпди! “Бунинг қонида бор-да ўзи!” деб ёки “олма пишса, тагига тушади” деб бежиздан-бежиз айтмайди доно халқимиз!

Элимиз таниган, халқимиз ардоқлаган, мўмин-мусулмонларимиз бошига кўтарган, юртимиз имомлари эъзозлаган, дин пешволаримиз тан олган, халқаро миқёсидаги уламолар таниган имом-домлаларимизнинг маъруза-мақолалари қанча кўп оилага кириб борса, шунча кўп одам Қуръони карим тафсири, Ҳадиси шариф шарҳи, ақида, фиқҳ масалаларидан баҳраманд бўлишлари ҳамда бошқаларнинг “дарслари”га алданиб, ёт ғоялар ва ботил иддаоларга берилмасдан, муқаддас динимиз кўрсатган йўллардан юришлари – хар биримизнинг улкан ютуғимиздир!

Чунки мазкур имом-домлаларимизнинг маъруза-мақолаларида улуғ аждодларимиздан давом этиб келаётган дуру гавҳар ривоятлари ва ноёб ҳикматлари, буюк ота-боболаримиздан эшитиб келаётган тилло билан тенг панд-насиҳатлари ва бетакрор ҳикоялари, меҳрибон ота-оналаримиздан ўрганиб келаётган гавҳар ўгитлари ва мислсиз сўзлари, элимиз таниган ва халқимиз тан олган устозларимиздан таълим олиб келаётган зар тушунчалари ва бебаҳо илмлари, жаннатмакон юртимиз – муқаддас Ватанимиз таълим масканларида таралаётган дурдан аъло фанлар ва беқиёс билимлар узлуксиз ва давомли ёритиб борилади.

Шунинг учун ҳам бизнинг газета ва журналларимиздаги ҳамда юқорида катта ва ўзгача ҳурмат ва эҳтиром ила тилга олинган муҳтарам ва ҳурматли имом-домлаларимизнинг маъруза-мақолаларидаги маълумотлар маънавият ва маърифат йўналишига ҳамда тарбия соҳасига дахлдор ҳар бир инсон учун, ҳар бир (!) МЕҲРИ БЕПОЁН ОТА УЧУН, ҳар бир (!) МЕҲРИ ДАРЁ ОНА УЧУН беқиёс энциклопедик манба бўлиб хизмат қилади.

"Жаҳолатга қарши маърифат" бебаҳо ғояни "Ҳидоят" журнали, "Ислом нури" газетаси ва "Мўминалар" журналларимиз орқали ҳам, бағоят эҳтиром билан, ҳурмат ила зикр этилган имом-домлаларимизнинг маъруза-мақолалари билан ҳам анча таъсирли ва унумли амалга оширишимиз мумкинлигини ҳаммамиз жуда яхши биламиз.

Бунинг учун нафақат ўзимиз фойдаланишимиз, балки атрофдагиларимизни ҳам тарғиб этишимиз – ҳам фарзимиз, ҳам қарзимиз, ҳам бурчимиз бўлиши даркор!

Илоҳо ўзларимизни ҳам, фарзанд-зурриётларимизни ҳам Меҳрибон Парвардигоримиз Ўзи буюрган, Жаноб Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам тавсия этган, ўтмишда ўтганларимизни рўҳлари шод бўладиган, халқимиз хурсанд бўладиган, ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!   

Маккаи мукаррама,

06 июль 2022 йил.

                                                                     Иброҳимжон ИНОМОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

раиси ўринбосари  

Яқин Шарқда “жиҳод”, “халифалик” номи остида бўлиб ўтган ва давом этаётган воқеликка назар ташланса, мусулмон фарзандлари мусулмон оға-иниларини куфрда айблаб қатл қилмоқдалар, аёлларни эса асир олиб қул бозор ташкил этиб сотиб юбормоқдалар. Бу каби ишлар “куфр” тамғаси остида амалга оширилмоқда. Қуйида ана шу жиҳатга эътибор қаратмоқчимиз. Зеро, биз энди баён қиладиган маълумотлар Ислом оламида етук уламоларнинг ишончли далилларга асосланган сўзларидир. Ҳадиси шарифларда баъзи бир ишларни қилган кишилар кофир бўлиши ҳақида айтилган.

عَنْ أَبِى ذَرٍّ سَمِعَ النَّبِيَّ صّلَّى اللهُ عَلّيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: “مَنْ ادَّعَى لِغَيْرِ أَبِيْهِ وَهُوَ يَعْلَم فَقَدْ كَفَرَ وَمَنْ ادَّعَى قَوْمًا لَيْسَ هُوَ مِنْهُم فَلْيَتَبَوَّأ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ وَمَنْ دَعَا رَجُلاً بِالْكُفْرِ أَوْ قَالَ عَدُوَّ اللهِ وَلَيْسَ كَذَلِكَ إِلَّا حَارَتْ عَلَيْهِ”.

Абу Зарр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: У, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Ким билатуриб ўз отасидан бошқани “отам” деб даъво қилса, кофир бўлади. Ким ўзи улардан бўлмаган қавмданман, деб даъво қилса, дўзахдаги жойига тайёрланайверсин. Ким бировни куфрда айбласа ёки “Аллоҳнинг душмани” деса ва у ундай бўлмаса айтгани ўзига қайтади” деганларини эшитган.

Араб тилида “куфр” сўзи эъроби (ҳарака-ти)нинг турлича бўлишига кўра бир неча маънода қўлланилади. Шулардан “неъматга нонкўрлик”, “ундан тониш”, “беркитиш” ва “ўраш” маъноларида қўлланилади.

Уламоларимиз шу маънода келган кўплаб ҳадислардаги “куфр”ни “имоннинг зидди бўлган куфр” эмас, балки “неъматга нонкўр-лик, ундан тониш, беркитиш” маъносида эканини айтиб ўтганлар. Зеро, аҳли қиблани гуноҳи сабабли куфрда айбланмайди.

Холид ибн Абдуллоҳ Муҳаммад Муслиҳнинг “Шарҳ ламъату-л-эътиқод” китобида қуйидаги ҳадиси шариф келтирилади:

قال أنس: قال النبي صلى الله عليه وسلم: “ثَلاَثٌ مِنْ أَصْلِ الْإِيْمَان: الْكَفُّ عَمَّنْ قَالَ: لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله، وَلاَ نُكَفِّرُهُ بِذَنْبٍ، وَلاَ نُخْرِجُهُ مِنَ الْإِسْلاَمِ بِعَمَل”

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Уч нарса имоннинг аслидан: “Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ” деган кимсадан тийилмоқ, кишини гуноҳ сабабли куфрда айбламаймиз ва амали сабабли Исломдан чиқармаймиз”.

“Жомиъ латоиф ат-тафсир” китобида Ибн Умардан қуйидаги ривоят келтирилади:

عن ابن عمر قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : “كُفُّوا عَنْ أَهْلِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله لاَ تُكَفِّرُوهُم بِذَنْبٍ فَمَنْ أَكْفَرَ أَهْلَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله فَهُوَ إِلىَ الْكُفْرِ أَقْرَبُ”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ” деган кимсалардан тийилинглар. Уларни гуноҳ сабабли куфрда айбламанглар. Кимки “Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ” деган кимсаларни куфрда айбласа, бас, у кимса куфрга яқинроқдир”.

Куфр – икки хил бўлади. Бири ҳақиқий ва яна бири мажозий маънода. Агар киши, Аллоҳ таолони очиқ ошкора инкор этмаса ёки ҳалолни ҳаром ёхуд ҳаромни ҳалол деб қасддан айтмаса, у куфрда айбланмайди.

Машҳур ҳанафий олими Ибн Нужайм (ҳижрий 926-970) айтади: “Агар бу масалада кофир дейиш учун тўқсон тўққизта далил бўлсаю, кофир демаслик учун биргина далил бўлса, тўқсон тўққизини қўйиб, ўша бир далилни олиш керак”.

Аммо динда ҳаддидан ошиб, ғулувга кетганлар бу масалада юқоридаги сўзнинг аксини қўллашмоқда. Уламолар томонидан Бағдодийга ёзилган “Очиқ хат”да шундай жумлалар мавжуд: “Интернетда тарқатилган лавҳаларнинг бирида “ИШИД”нинг Шокир Вуҳайб деган вакили тинч аҳолидан икки нафар қуролсиз кишини тўхтатади. Улар мусулмон эканлигини айтишади. Сўнг у баъзи намозларнинг неча ракаат эканлигини сўрайди. Бояги кишилар жавобда хато қилишганда, уларни ўлдиради. Бу мутлақо ҳаром иш ва жиноятдир”.

Бу эса барча исломий мазҳаблар ва уламоларнинг тутган йўлига зиддир.

Бундан улар ҳаттоки кимни, нима сабабдан куфрда айблаш мумкин эканини ҳам билмайдиган жоҳил кимсалар экани аён бўлмоқда.

2005-йил 6-июлда қабул қилинган “Ислом ҳақиқати ва унинг замонавий жамиятда тутган ўрни ҳақидаги Уммон Декларация-си”да бундай дейилади:

“Аҳли сунна вал жамоанинг тўрт мазҳаби: …ҳанафий, моликий, шофиъий, ҳанбалий мазҳабларига эргашувчи ҳар бир шахс мусулмондир. Уни кофир дейиш, жонига қасд қилиш, шаъни ва мол-мулкига тажовуз қилиш мумкин эмас…”.

Юқорида келтирилган фикрлар асосида айтиш мумкинки, ҳеч кимга бошқа бир кишини “кофир”ликда айблаш ҳуқуқи берилмаган. Чунки инсон қалбида кечаётган ҳис-туйғуларни Яратгандан бошқа ҳеч ким билмайди. Яқин Шарқда пайдо бўлган фитначилар жамоаси “Ҳозир барча ислом диёрларида амал қилаётган қонунлар шайтоннинг ҳукмларидир”, дея даъво қилишмоқда.

Улар фақат ўзлари турган жойнигина “дору-л-имон” ва “дору-л-ҳижрат”, деб атаб, бошқа жойларни эса “куфр ва муртадлик диёри”, деб нисбат беришмоқда.

Мазҳабимизда мўтабар саналган “Радду-л-мухтор” китобида шундай дейилади: “Ислом диёри фақат қуйидаги учта шарт жамланганда-гина куфр диёрига айланади:

Биринчидан: Ширк аҳлининг ҳукмлари юритилиши билан, яъни мушрикларнинг ҳукми ошкор юритилиб, мусулмонларнинг ҳеч бир ҳукми юритилмаганидан кейин куфр мамлакати бўлади;

Иккинчидан: Ислом диёри куфр мамлакатларига қўшилиб, бирлашса;

Учинчидан: Мамлакатда бирорта ҳам хавфсиз мусулмон қолмаса”.

Мазкур уч шартнинг ҳаммаси бир мамлакатда топилса, у жой куфр диёрига айланади. Агар улардан бири ёки иккитаси топилиб, қолганлари топилмаса, Ислом юрти бўлиб қолаверади”.

Замонамиз олимларидан Абдулқодир Авда айтади: “Дору-л-ислом – ислом арконлари амалда бўлган ёки унда яшовчи мусулмонлар ислом арконларини бажаришларига монелик бўлмаган ҳудуддир”.

Имом Алоуддин Косоний: “Куфр диёрида намоз ўқиш, рўза тутиш каби ислом аҳкомларига амал қилиниши билан у ислом диёрига айланади”, деб таъкидланган.

Ислом оламида машҳур бўлган уламо Муҳаммад Абу Заҳро бундай дейди: “Баъзи кишилар каби шариат аҳкомлари жорий қилинмаганини ҳисобга олган ҳолда, бу ҳудуд “дору-л-ислом”, бошқаси “дору-л-куфр” деб айта олмаймиз. Ҳозир Мағрибдан то Машриққача жойлашган давлатларда шариат аҳкомлари татбиқ қилинмаса ҳам, барчаси “дору-л-ислом” ҳукмидадир. Чунки у жойларда яшаётган мусулмонлар омонликда ҳаёт кечиришяпти ва уларнинг динига ҳеч қандай хавф йўқдир”.

Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ: “Мусулмон кишини, бир гуноҳни қилгани билан, ўша гуноҳни ҳалол санамаса, уни кофирга чиқармаймиз”, деганлар.

Усома ибн Зайд розияллоҳу анҳу “Лаа илаҳа иллаллоҳ” деган бир одамни ўлдириб қўяди, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ундан: “Лаа илаҳа иллаллоҳ”, деса ҳам ўлдирдингми?” деб сўрайдилар. Усома: “У қўрққанидан, хавфсираб айтди”, дейди. Шунда У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сен унинг қалбини ёриб кўрдингми?” деб, қаттиқ танбеҳ берадилар.

Юсуф Қарзовий: “Ким Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ ва Муҳаммад алайҳиссалом Унинг расули эканига қалби билан тасдиқлаган ҳолда гувоҳлик берса, у мусулмондир. Унга ҳамма мусулмонларга қилинадиган муомала қили-ниши керак” деган.

MUHADDIS.UZ

43 Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Одоблар хазийнаси. – Т.: Шарқ, 2006.

44 Имом Исмоил ибн Ҳаммод ал-Жавҳарий. Мўжаму-с-сиҳоҳ. – Байрут. Дору-л-маърифа, 2007.

45 Абу Довуд ривояти.

46 Табароний ривояти. Абдурроҳман ибн Муҳаммад ибн Абдулҳамид Қумаш. Жомиъ латоиф ат-тафсир. Ж. 1. – Б. 155.

47 Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Очиқ хат. – Т.: Ҳилол нашр, 2015.

48 Алоуддин Косоний. Бадоеу-с-санои. Ж. 7. – Байрут. Дору-л-кутуб, 1982. – Б. 130.

Азиз диндошим! Агар сизга 2022 йилнинг энг яхши куни 8 июль куни десам ишонасизми? Агар, бу гапни ўзим ўйлаб топганим йўқ, бу сўз айтилганига 1400 йилдан ошди. Айнан шу кун дуолар қабул бўладиган, ушбу кунда рўза тутган кишининг нафақат ўтган гуноҳлари, балки ҳали қилмаган, келаси йилдаги гуноҳлари ҳам кечирилади. Бу сўзни айтган киши оддий одам эмас, балки энг ростгўй инсон, оламларга раҳмат зот, инсониятга хушхабар берувчи суюкли Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламдир.

Cизни кўп куттирмайман. Гапларимга биз севган зот Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўзларини хужжат қиламан. У зот алайҳиссалом айтганлар: “Қуёш чиққан ва ботган кунларнинг энг яхшиси – жума кунидир”. дедилар” (Ибн Хузайма ривояти).

Оиша розийаллоҳу анҳодан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Аллоҳ таоло бирон кун Арафа куничалик кўп бандани дўзахдан озод этмайди. У яқинлашиб, сўнг дўзахдан озод қилган бандалари билан фаришталар олдида фахрланади ва: «Улар нима исташади?» деб сўрайди” (Имом Муслим ривояти).

Пайғамбар алайҳиссалом: “Арафа кунининг рўзаси ўтган ва келгуси йиллар (гуноҳи)га каффорат бўлади, деб умид қиламан ”, дедилар (Имом Муслим ривояти).

2022 йил 8 июль ҳам жума, ҳам арафа куни эканини эътиборга олсак, энг яхши кун, гуноҳлар кечириладиган ва дўзахдан озод қилинадиган муборак бир кундир. Демакки, ушбу кунга берилган фазилатлардан унумли фойдаланиб, Ҳақ таолонинг розилигига эришиб қолайлик. Ушбу кунни зикр ва дуолар билан рўзадор ҳолда ўтказишга бел боғлайлик!

Арафа куни муборак бўлсин, азиз диндошим!

Ёрбек Исломов,
Олмазор туманидаги
“Мевазор” жоме масжиди имом ноиби

Ўмон Султонлигининг «Asdaa Oman» газетаси веб-саҳифасида «Хива шаҳри 2024 йилда ислом оламининг сайёҳлик пойтахти этиб танланди» номли мақола эълон қилинди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.

Бу ҳақда Ислом ҳамкорлик ташкилотининг (ИҲТ) ўн биринчи сессияси доирасида тегишли қарор қабул қилингани айтилади. Мақолада, шунингдек, ИҲТ аъзолари Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан туризм соҳасида асосий омиллардан саналган виза режимини соддалаштириш, маданий мерос объектларини асраб-авайлаш, тарихий шаҳарларни ободонлаштириш борасида амалга оширилган ислоҳотларни эътироф этгани таъкидланган.

Хусусан, Хоразмнинг тарихий қиёфасини тиклаш, таъмирлаш ва сақлаш, шунингдек, электр симёғочларини демонтаж қилиш, сайёҳлар оқимини янада кенгайтириш учун шарт-шароит яратиш, инфратузилмани яхшилаш, 5 юлдузли меҳмонхоналар, кичик меҳмонхоналар ва ётоқхоналар қуриш борасидаги саъй-ҳаракатларга эътибор қаратилган.
Ўзбекистонда туризм ва турдош тармоқларда тадбиркорлар учун яратилган қулай шарт-шароитлар ИҲТ мутахассислари томонидан юқори баҳолангани айтилган.

Ўмонлик газетхонлар эътиборига Ислом оламининг туризм пойтахти йили доирасида Хива шаҳрида туризм вазирлари ва соҳага даҳлдор идоралар раҳбарларининг йиғилиши бўлиб ўтиши тўғрисидаги маълумот ҳам ҳавола этилган.
Таъкидланишича, ислом оламининг сайёҳлик пойтахти номини олиш учун Aбу-Даби, (БАА), Шанлиурфа (Туркия), Лагос (Нигерия), Душанбе (Тожикистон) ва Хива (Ўзбекистон) кураш олиб борган.

“Номинацияни қўлга киритиш учун ўтган йили ушбу шаҳарлар ўртасида кескин рақобат бўлган, бироқ Ўзбекистоннинг бу йўналишдаги саъй-ҳаракатлари натижасида Хива шаҳрига «Ислом оламининг туризм пойтахти» унвонини беришга қарор қилинди”, дея якунланади «Asdaa Oman» газетаси электрон порталида чоп этилган мақола.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

– Қурбонликка қандай ҳайвонларни сўйса бўлади?
– Қўй, эчки, сигир, туя каби туёғи ёриқ ҳайвонларни қурбонликка сўйиш дуруст.

– Товуқ, ғоз ва отга ўхшаш ҳайвонлардан қурбонлик қилса бўлмайдими?
– Дуруст бўлмайди.

– Қўй, эчки неча киши учун қурбонликка кифоя қилади?
– Ҳар бири бир киши учун кифоя қилади.

– Сигир, туя неча киши учун қурбонликка кифоя қилади?
– Бир кишидан то етти кишигача.

– Етти киши жам бўлиб бир сигирни қурбонлик қилсалар, гўштини қай тарзда бўлиб оладилар?
– Тарози билан ўлчаб оладилар.

– Қурбонликнинг териси нима қилинади?
– Фақирларга берилади ёки сотиб пули садақа қилинади.

– Терини масжид имомига берса бўладими?
– Агар фақир бўлса, берса бўлади.

– Қурбонлик қилган киши қурбонлигининг гўштини нима қилади?
– Фақирларга улашади ва зиёфат қилади ҳамда ўзининг оила аъзоларига улашади.

– Қурбонликни ким бўғизлайди?
– Қурбонлик қилган киши бўғизлашни яхши билса, ўзи бўғизлайди, билмаса, бошқа бир кишига сўйдиради, ўзи устида дуо қилиб туради.

– Қурбонлик қилинадиган қўй ёки эчки неча ёшли бўлиши керак?
– Бир яшар бўлиши керак.

– Олти ойлик қўйни қурбонлик қилса, бўладими?
– Агар ўша қўй семиз ва жуссаси бир яшар қўйнинг жуссасидек катта бўлса, дуруст бўлади.

– Қурбонлик бўладиган сигир ва ё ҳўкиз неча яшар бўлмоғи керак?
– Икки яшар.

– Туя неча яшар бўлмоғи лозим?
– Беш яшар.

– Девона, қўтир, қирчанғи, шохсиз, ахта қилинган ҳайвонлар қурбонликка ярайдими?
– Ҳа, ярайди.

– Қандай ҳайвонлар қурбонликка ярамайди?
– Ниҳоятда ориқ, юролмайдиган, оқсоқ, қулоғининг ё думининг учдан биридан ортиқроғи кесик бўлган ҳайвонлар, бир ё икки кўзи кўр, оғзида ҳеч бир тиши қолмаган ҳайвонлар қурбонликка ярамайди.

– Қурбонлик учун қайси ҳайвонлар афзалроқ?
– Оқ ёки кўк рангли катта шохли, аъзоси саломат, семиз қўчқор афзалдир.

«Ибодати исломия» китобидан