
muslim.uz
Диний идора вакиллари Искандария кутубхонасида бўлишди
Ўтган 27 январь куни Миср давлатида хизмат сафарида бўлиб турган Ўзбекистон мусулмонлари идораси бўлим мудирлари Муҳаммад Аюбхон домла Ҳомидов ва Камолиддин Маҳкамов Ўзбекистоннинг Мисрдаги элчихонаси вакиллари ҳамрохлигида Искандария шаҳридаги “Искандария” кутубхонаси фаолияти билан яқиндан танишиб, бой тажрибаларни ўзлаштирдилар.
Маълум бўлишича, Искандария кутубхонасида 2 млн. 310 мингдан зиёд қўлёзма, тошбосма ва бошқа асарлар мавжуд. Кутубхона қўлёзмалар маркази мудири Мидҳат Ийса, қўлёзмаларни таъмирлаш бўлими бошлиғи Воил Муҳаммад Иброҳим ва қадимий асарларга кимёвий ишлов бериш бўлими бошлиғи Ҳусом ад-Дийб билан мулоқотлар ўтказилиб, фойдали маълумотларни қўлга киритилди.
Учрашувларда мисрлик мутахассислар ўзбекистонлик масъул ходимларга қўлёзма ва тошбосма асарларни сақлаш, кимёвий текширувлар ўтказиш, китобларни таъмирлаш, қўлёзма ва тошбосма асарлардан электрон нусха олиш ҳамда фойдаланиш тартиблари ҳақида батафсил гапириб бердилар.
28 январь куни эса мутахассисларимиз Қоҳира шаҳридаги Миллий кутубхона ва Давлат бош архиви фаолияти билан яқиндан танишдилар. Ушбу фондда “Усмон Мусҳафи” ҳамда қўлёзма ва тошбосма асарлар сақланар экан. Кутубхона ходимлари ўзбекистонлик мутахассисларга қўлёзма ва тошбосма асарларнинг сақланиши, кимёвий ишловлар бериш, китобларни таъмирлаш босқичлари ва нодир асарлар учун махсус қоғозлар тайёрлаш тартиблари ҳақида атрофлича маълумотлар бердилар.
Миср сафари давом этмоқда
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Муфтий ҳазрат икки илм даргоҳини кўздан кечирди
Бугун, 30 январь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Самарқанд вилоятига ташрифлари чоғида янги бунёд этилган Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази ва Ҳадис илми мактаби фаолияти билан яқиндан танишдилар.
Муфтий ҳазратлари ушбу марказ Имом Бухорий ва бошқа улуғ алломаларнинг илмий меросини ўрганиш, улар таълиф этган асарларнинг таржима ва қиёсий матнларини нашр этиш, хорижий давлатлардаги кутубхоналарда сақланаётган қўлёзмаларнинг электрон нусхаларини тўплаш ҳамда уларни халқимизга етказиш билан шуғулланишдек муҳим ишларга алоҳида диққат қилдилар.
Имом Бухорий илмий-тадқиқот марказига ҳамоҳанг яна бир олий диний таълим муассасаси – Ҳадис илми мактаби фаолияти билан ҳам муфтий ҳазратлари яқиндан танишдилар.
Ҳадис илми мактаби фаолиятини ташкил қилиш мамлакатимиз маънавий тараққиётининг бугунги босқичида муҳим аҳамият касб этади. Ташкил этилган олий таълим муассаса ўз олдига ҳадис илмининг илмий-назарий асосларини чуқур ўрганиш, хорижий тилларни чуқур ўргатиш, диний қадриятларни асраб-авайлаш, ҳадис илми уламолари асарларининг таржима ва қиёсий матнларини тайёрлаш, ўзбек ва хорижий тилларда нашр этиш, конференциялар ташкил этишдек катта вазифаларни қўйган.
Муфтий ҳазратлари Ҳадис илми мактабида ўқитиш услубларини такомиллаштириш ва халқаро илмий марказлар билан ҳамкорликни ривожлантириш зарурлигини таъкидладилар.
Маълумот ўрнида, Ҳадис илми мактабида ўқиш муддати беш йил бўлиб, кундузги таълим шаклида олиб борилади. Мактабга араб тилини пухта ўзлаштирган, ҳадисларни ёд олишга салоҳияти бўлган ўрта махсус диний таълим муассасаларининг 10 нафар иқтидорли битирувчилари саралаб олинди.
Мактабда ҳадисшунослик фанлари билан бир қаторда Қуръони карим, фиқҳ, ақида, тафсир, ислом тарихи каби фанлар ҳамда хорижий тиллардан чуқур билим берилади.
Келажакда Ҳадис илми мактаби битирувчилари диний фанлар, хусусан, ҳадис илми соҳасида таълим бериб, диний ташкилотларда имом-хатиб, илмий ходим вазифаларида ишлаши, шунингдек, илмий-тадқиқот марказларида илмий ходим сифатида фаолият олиб бориши кўзда тутилган.
Битурувчилар таълимни ўз ихтисослигига кўра, Ўзбекистон халқаро Ислом академияси магистратурасида, таянч докторантура ва докторантура босқичларида давом эттиришлари мумкин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Зулм ва хиёнат – оқибати надомат.
Одамларга ҳамиша яхшилик қилиш, эзгулик йўлида ҳаракат қилиш Аллоҳнинг бандаларига раҳматидир. Одамларга зулм ва хиёнат қилиш, ёвузлик уруғини сепиш пушаймону-уқубатларга гирифтор қилади.
Абдулмажид Саноий айтадилар:
Эгрилик ҳосили қабоҳат эрур,
Тўғрилик ҳосили саодат эрур.
Абулқосим Фирдавсий айтадилар:
Тўғриликдан келмиш ҳамма яхши от,
Эгриликдан фойда кўрмади ҳеч бир зот.
Абу Бакр Варроқ айтадилар: “Иймон кўпинча қалбдан ўлим вақтида суғуриб олинади. Гуноҳлар ичида иймонни қалбдан энг тез суғуриб олувчиси бандаларга етказилган зулм экан”.
Иймон билан ўлса ҳар бир мусулмон,
Иймон бўлур унинг дардига дармон.
Бу дунёда иймон билан кетишлик инсоннинг барча дарду-аламларига, ғаму-ташвишларига дармон бўлар экан. Аксинча, бу дунёдан иймонсиз кетиш эса энг катта бахтсизлик, хасрату-надоматдир. Бу дунёда инсонларга қилинган зулм агар мазлумни рози қилинмаган бўлса, ўлим пайтида иймоннинг суғуриб олинишига сабаб бўлар экан.
Савбон (р.а.) ривоят қиладилар: Расулуллоҳ (с.а.в.): “Кишининг руҳи жасадидан ажраган вақтда у уч нарсадан кибр, хиёнат ва қарздан холи бўлса жаннатга киради” дедилар.
Ҳазрати Умар (р.а.)дан ривоят қилинади: “Ҳайбар куни бир неча саҳобалар Расулуллоҳ (с.а.в.) ҳузурларига келиб, фалончи шаҳид бўлди, фалончи шаҳид бўлди деб яна бир кишини исмини айтиб, фалончи ҳам шаҳид бўлди дейишган эди. Расулуллоҳ (с.а.в.) ҳаргиз шаҳид эмас, чунки бир чодирда ғанимат моллардан рухсатсиз яшириб олган экан, жаҳаннамда кўрдим” дедилар.
Ғанимат молдан рухсатсиз яшириб олишлик, Расулуллоҳ (с.а.в.) билан ҳамсуҳбат бўлиш ва шаҳид бўлишдек олий мақомдан тушириб жаннатдан маҳрум бўлишга сабаб бўлди.
Абу Ҳурайра (р.а.)дан ривоят қилинади: Расулуллоҳ (с.а.в.) саҳобаларга: “Биласизларми муфлис кимдур? Саҳобалар бизда муфлис деб маблағи, рўзғор буюмлари бўлмаган кишига айтилади дейишди. Расулуллоҳ (с.а.в.) менинг умматимдан бўлган муфлис шундай кишики, қиёмат куни намоз, рўза, закотлари билан келади, лекин уни сўккан, бунга туҳмат қилган ва унинг молини еган ва унинг қонини тўкган ва буни урган бўлур. Кейин қилган яхши амаллар унга берилур, агар унинг яхши амаллари тамом бўлса, зиммада адо қилинмаган ҳақ бўлса, у холда ҳақдорларнинг гуноҳлари бунинг зиммасига юкланиб ўзи жаҳаннамга ташланур” дедилар.
Имом Муслим ривояти.
Алишер Навоий айтадилар:
Золимки шиор этди жафо поясина,
Ўз воясин истаб олди эл воясини.
Қайдин топғай ҳаёт сармоясини,
Ҳақ айлади қисқа умр соясини.
Жафо етказишни шиор қилиб олган золим ўз фойдасини кўзлаб одамлар ҳаққига хиёнат қилади. Бундай киши ўзоқ яшамайди - Ҳақнинг
ўзи золим умрининг соясини қисқа қилади.
Саъдий Шерозий айтадилар:
Эзилган чумолиман оёқ остида жим,
Аримасман захримдан нолимас ҳеч ким.
Бировларга озор бермоққа йўқдур кучим,
Шукрим қандоқ изҳор қилай бу неъмат учун.
Одамларга озор бермаслик, беозорлик ҳам шукур қиладиган неъмат экан.
Тошкент шаҳар Шайхонтохур тумани
“Обидхон Махдум” масжиди имом-хатиби
Атамуродов Абдужалил
Ночор ота ва тиланчи
Камбағал ишчи бир куни ишдан ҳайдалди Бошқа даромади бўлмагани учун болалари уч кун овқатсиз, нонсиз қолди. У одам иш қидириб қаёққа борса, “иш йўқ” деб эшикни юзига ёпишди. Устма-уст уч кун қорни оч қолган болаларнинг хархашаси онанинг юрагини эзиб юборди. Чорасизлик билан турмуш ўртоғига: “Кўряпсизми болаларни? Очликдан юзлари сарғайиб кетди. Биз-ку майли чидаймиз, лекин улар бунга чидолмайдилар. Бу ишнинг охири нима бўлади? Ўйлаб кўрдингизми?” деди.
Эр эгилган бошини аёли томон қаратиб: “Неча кундан бери бормаган жойим қолмади. Энг кам ойликка бўлса ҳам иш қидирдим, бир кун бўлса ҳам қорнингиз тўйсин, деб. Лекин ҳеч ким менга иш бермаяпти. Болаларимнинг бу ҳоли менинг ҳам юрагимни эзиб юборди. Лекин кўриб турибсанки, қўлимдан бирор нарса келмаяпти” деди. Шунда аёли: “Ундай бўлса менинг келинлик кунларимдаги рўмолимни олиб бориб сотинг, неча пул бўлса ҳам бирор нарса олиб келинг, болаларимизнинг қорнини тўйдирайлик. Қолганига Аллоҳ Каримдир. Ризқ бергувчи Удир. Бизга албатта бирор хайрли эшик очилади” деди.
Эр уятдан қизариб, тушиб қолган қийин вазиятни ўйлаб, аёли сандиқдан олиб берган ҳали яп-янги турган рўмолни олиб, бозорга борди. Рўмолни ўша пайтда икки дирҳамдан ортиғига олмасдилар. Олган пулига бирор егулик олиш учун кетаётганда йўлда тиланчига дуч келди. Тиланчи ўтган-кетганга шундай дер эди: “Аллоҳ ризоси ва Пайғамбарининг ишқи учун бўш ўтманг. Аллоҳни хурсанд қилиш учун менга ёрдам беришни хоҳловчи йўқми? Дунёда ҳеч нарсаси йўқ, ҳақиқий муҳтожман.
Рўмол сотган одам тиланчининг олдига келди. Аёлининг рўмоли пулини — неча кундир ҳеч нарса емаган болалари учун бирор нарса олмоқчи бўлган пулини тиланчига берди. Энди бўш қўл билан уйга бориш ҳам ноқулай эди. Рўмолнинг пулини сўраган аёлига нима деб жавоб беради? “Рўмолингга икки дирҳам беришди, уни тиланчига бериб юбордим, унинг ялиниб-ёлворишига чидолмадим” деб қандай айтади? Шу ўйлар билан масжидга кириб шом намозини ўқиб, бўш қўл билан уйига қайтди. Аёли ва болалари уни бирор егулик опкелади деб кутиб ўтиришган эди.
Кеч қолганига яхшироқ бирор нарса олиб келса керак, деб ўйладилар. Ота умидсизлик билан эшикдан қаради, аёли бу ҳолатга ҳайрон эди. Болалари эса бу кеча ҳам оч қолишларини ўйлаб мажолсиз овозда йиғлай бошлашди. Аёл ҳам ҳайрон, ҳам жаҳл оҳангида рўмолни нима қилганлигини сўради.
Эр аёлига ҳаммасини бирма-бир айтиб берди. Аёл ишнинг аслини билгач, сабрли оҳангда: “Рўмолнинг пулини Аллоҳ йўлида берган экансиз, У улуғ ва бойдир. Сахийлигингиз эвазига бизга хоҳлаган вақти унинг эвазини беришга Қодирдир. Сиз тўғри иш қилдингиз, қани кўрамиз, қайси эшикни очар экан?” деди.
Эрталаб аёл турмуш ўртоғига отасининг уйидан олиб келган девор соатини берди ва: “Буни сотинг ва эвазига қанча егулик келса олиб келинг” деди. У бозорга бориб, соатни сотишга ҳаракат қилади. Лекин ҳеч олувчи тополмайди. Чарчаб, ҳорғин келаётганда бир балиқ сотувчисига йўлиқди. Балиқчи баланд овозда: “Балиқ бор, балиқ” деб бақирарди. Қўлида икки донагина балиқ қолган эди.
Фақир киши балиқчининг ёнига бориб: “Бу соат менга, бу балиқлар сенга наф келтирмайди, шунинг учун шу икки балиғингни менга бер, мен сенга шу соатни берай” деди. Мижоз йиғиш учун эрталабдан бери бақираётган балиқчи бу одамнинг таклифини қабул қилди. Балиқларни бериб, соатни олиб кетди.
Неча кундан бери уйига биринчи марта егулик олиб кетаётганндан жуда хурсанд бўлаётган ота балиқларни қўлига олиши билан уйига югурди. Оталарининг егулик олиб келганини кўрган болалар жуда хурсанд бўлиб кетишди. Аёл балиқни тозалаш учун ошхонага кирди. Бироз ўтиб хайратланиб хожасини чақирди. Балиқлардан бирининг қорнидан каттакон инжу чиқди.
Фақир одам инжуни олиб заргарнинг олдига борди. Заргар инжунинг бебаҳо эканлигини, агар ўзига сотишса 14000 дирҳам беришини айтди. Фақир одам қийинчиликлар ортда қолганини сезди. Аллоҳ унга неъмат эшикларини очганини тушунди. Заргарга уни 14000 дирҳамга сотиб, пулини олиб уйга қайтди. Бўлиб ўтган воқеани уйига келиб, аёлига ҳам айтиб берди. Ҳаммалари ғамларни аритган Аллоҳга шукроналар айтишди.
Шу пайт эшикда тиланчининг овози эшитилди: “Эй уй эгалари, Аллоҳ сизга бергандан менга ҳам беринг!” Фақир киши эшикни очиб: “Шу пайтда Аллоҳ бизга ҳеч кутмаган жойимиздан 14000 дирҳам ҳадя қилди. Модомики, сен Аллоҳ ризоси учун Аллоҳ берганидан сўраяпсан, мен ҳам шу пулнинг ярмини сенга берай, қолган ярми бизники бўлсин”.
Биргина сўзи учун 7000 дирҳамга эга бўлганидан хурсанд тиланчига пулнинг ярмини олиб чиқиш учун уйига кириб кетди, чиқиб қараса тиланчи йўқ. У ер-бу ерни қараса ҳеч қаерда кўринмади.
Уй эгаси ўша куни ғам-ташвишлардан холи уйқуга кетди ва тушида бояги тиланчини кўрди. Ундан нега кетиб қолганлигини сўраганда, тиланчи: “Мен тиланчи эмас эдим, Аллоҳнинг фаришталаридан бири эдим. Хайрли ишларни қай даражада яхши кўришинг ва Аллоҳга боғлиқлик даражангни билиш учун инсон шаклида сенинг уйингга келдим. Мени Аллоҳ сени охирги марта синаб, даражангни юксалтириш учун хонадонингга юборди. Олдинги куни аёлингнинг рўмолини сотиб, икки дирҳам олганингда ўша икки дирҳамни олган ҳам мен эдим. Ўша икки дирҳамни хотиржамлик билан Аллоҳ ризоси учун менга берганинг учун Аллоҳ сенга инжуни берди. Бугунги сахийлигинг учун эса нариги дунёда тенгсиз неъматлар билан тўла Жаннатга эришасан”.
Сенингдек энг қийин вазиятларда ҳам Аллоҳ ризосини барча нарсадан устун қўювчиларга хушхабар бўлсин…
Аллоҳ барчамиздан, дунё мол-мулкларидан устун қўйган барчадан рози бўлсин…
Шарқ халқлари ҳикояларидан
Матонатли ва қатъиятли инсон эди
Ислом Каримов мустақил Ўзбекистон асосчиси, буюк давлат арбоби, ўзбек халқининг ардоқли фарзанди эди. У мамлакатимизни мустабид тузум қарамлигидан озод қилиб, ҳалокат ёқасига келиб қолган юртимизни қайта тиклаган.
Шу кунларда мустақиллигимиз асосчиси бўлган Ўзбекистоннинг биринчи Президенти Ислом Каримов хотирасига бағишланган тадбирлар ўтказилмоқда. Мана шундай дамларда биринчи Президентимизнинг бевосита раҳнамолиги ва раҳбарлиги остида амалга оширилган энг муҳим ишлар ва эришилган ютуқларни ёдга олиш ўринлидир.
Биринчи Президентимиз “Аллоҳ қалбимизда, юрагимизда”, деб доим баралла айтадиган, “Муқаддас Ислом дини қон-қонимизга, онгу шууримизга шу қадар сингиб кетганки, уни ҳеч қандай куч, ҳеч қандай ташвиқот билан чиқариб бўлмайди!” дея мудом таъкидлайдиган мусулмон сифатида Ислом дини равнақи йўлида улкан ишларни амалга оширди.
Жумладан, 1989 йили – ҳали собиқ мустабид тузум пайтидаёқ мамлакатнинг биринчи раҳбари Ислом Каримовнинг қатъий топшириғи билан муқаддас Қуръони карим оятлари маънолари ўзбек тилига таржима қилиниб, кўп минг нашр этилди. Шу тариқа халқимиз асрлар оша эътиқод қилиб келган Ислом динининг бирламчи манбаини ўз она тилида ўқишга, маъноларини тафаккур қилишга муяссар бўлди. Мустақилликнинг дастлабки йиллариданоқ муборак Рамазон ва Қурбон ҳайитлари умумхалқ байрами ва дам олиш куни деб эълон қилинди. Мусулмонлар ибодатларини эмин-эркин адо этишлари учун барча шароитлар муҳайё қилинди: янги масжидлар, мадрасалар қурилди, мавжудлари қайта таъмирланди, кўплари қайтадан барпо этилди. Ҳар йили минглаб юртдошларимиз ҳаж ва умра ибодатларини адо этиш бахтига мушарраф бўлишди.
Шунингдек, улуғ аждодларимизнинг ҳоки поклари мангу қўним топган Имом Бухорий, Имом Мотуридий, Бурҳониддин Марғилоний каби қадамжолар обод этилиб, уларнинг маънавий мерослари халқимизга етказилди.
Шу кунларда барчамиз Биринчи Президентимизнинг мана шундай она Ватанимиз мустақиллиги, эл-юртимиз равнақи йўлидаги улкан тарихий хизматларини эсламоқдамиз. У киши абадий қўним топган Самарқанддаги “Ҳазрати Хизр” мажмуаси эса узоқ-яқиндан келаётган зиёратчилар билан гавжум.
Муборак динимиз таълимотларида инсон вафот этганидан сўнг унинг савоб ва гуноҳ амаллари ёзиб туриладиган ҳисоб-китоб дафтари Аллоҳ таолонинг амри билан ёпилиши ҳақида айтилган. Аммо уч тур амал борки, уларнинг савоби узлуксиз равишда ёзилиб туради, Аллоҳ уни қиёмат кунигача бардавом қилиб қўяди. Ҳадиси шарифда:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар: “Инсон дунёдан ўтганида унинг барча амаллари тўхтайди, аммо уч амали борки, улар ҳаргиз тўхтамайди. Бу амаллар – садақаи жория, манфаатли илм ҳамда солиҳ фарзанд” (Имом Бухорий).
Раҳматли Юртбошимиз мана шундай ишларга алоҳида эътибор қаратдилар ва бу борада санаб адоғига етиб бўлмайдиган савобли ишларни амалга оширдилар.
Шу кунларда Биринчи Президентимиз таваллудининг 81 йиллиги мамлакатимизда кенг нишонланмоқда. Шу муносабат билан Давлатимиз раҳбари, муҳтарам Шавкат Мирзиёевнинг 2017 йил 27 ноябрда қабул қилинган қарорлари асосида юртимизда кенг кўламли ишлар олиб борилди. Ислом Каримов номидаги Республика хайрия жамоат фонди тузилди. Тошкент давлат техника университети, Асака шаҳридаги автомобиль заводи, Фарғона шаҳридаги Санъат саройи, Тошкент халқаро аэропорти, Қорақалпоғистон Республикаси, Тошкент шаҳри ва вилоят марказларидаги кўчаларга Ислом Каримов номи берилди.
Биринчи Президентимиз дафн қилинган Самарқанд шаҳридаги Ҳазрати Хизр мажмуаси ёнида улуғвор мақбара бунёд этилди. Бу ёдгорлик юртдошларимиз қадами узилмайдиган муқаддас зиёратгоҳга, ёшлар учун катта тарбия масканига айланди.
Зеро, ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: “Ўтганларингизнинг яхши сифат ва яхши амалларини эслангиз”. Шу муносабат билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ташкилотлар, диний таълим муассасалари ва илмий тадқиқот марказларида ҳам Биринчи Президентимиз таваллуд саналарига бағишланган маърифий тадбирлар, давра суҳбатлари, учрашувлар ўтказилмоқда. Шунингдек, вилоятларда ўтказилаётган эҳсон дастурхонларида имом-хатиблар томонидан Қуръони карим оятларидан тиловат қилиниши, Биринчи Президентимиз ҳақларига дуои хайрлар қилиниши, у кишининг савобли ишлари тўғрисида йиғилганларга суҳбат қилиб бериш ишлари олиб борилмоқда.
Ислом дини боқий манзил сари отланган инсоннинг ҳаққига хайрли дуолар қилишни ўргатади. Шундай экан, охират диёрига сафар қилган раҳматли Юртбошимиз олдидаги фуқаролик, ватандошлик, инсонлик бурчимиз ўлароқ, У кишининг ҳақларига Аллоҳ таолодан раҳмату мағфират сўраб, дуолар қиламиз: Яратган Парвардигоро! Ватанимиз истиқлоли, юрт фаровонлиги учун қайғуриб, шу йўлга умрини бахшида этган, халқини, элини тўғри йўлдан бошлаб борган Биринчи Президентимизни мағфиратингга олгин, раҳматингга буркагин, борган манзилини, ётган маконини ҳузур-ҳаловат маскани қилгин! Умри давомида қилган барча яхши ишлари, саъй-ҳаракатларини садақаи жория ўлароқ ўзларига ҳамроҳ айлаб, ажру мукофотлар билан сийлагин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати