Америкага илк бор мусулмонлар боришган

Хашхош ибн Саъийд араб денгизчиси эди. Андалуслик эркаклардан бир гуруҳини тўплади, уларни озиқ-овқат ва йўл учун керак бўладиган нарсалар билан таъминлади. Кейин барчалари Атлантик уммонини кемада сузиб ўтиб, “номаълум ер”га боришди. Бу Америка қитъаси эди. У ердан бир қанча қимматбаҳо тошлар ва олтин олиб қайтишди. Бу воқеа милодий 889 йилда, яъни Колумбдан 570 йил олдин содир бўлган эди.

Демак, Америка қитъасига илк бор мусулмонлар ташриф буюришган.

Буюк саркарда

Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу улуғ саҳобалардан бўлиб, Қурайш қабиласининг Бану Махзум уруғидан эдилар. Ҳижратдан тахминан 30-34 йил олдин, милодий 592 йилда Маккаи Мукаррамада таваллуд топдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у кишига “Сайфуллоҳ” (Аллоҳнинг қиличи) деб лақаб бердилар. У зот Исломдаги энг буюк қўмондон, саркарда ҳисобланадилар. У киши 100 дан ортиқ ҳарбий юришларда қўмондонлик қилиб, шу урушлардан бирортасида енгилмаган эканлар. Аммо у кишининг вафотлари ҳижрий 21 йилда, милодий 642 йилда уруш майдонида эмас, уйларида, тўшакларида бўлди. 

“Сиҳоҳи ситта”

“Олтита саҳиҳ” (“Сиҳоҳи ситта”) ҳадис китобларини ёзганларнинг туғилиб-ўсган жойлари:

Имом Бухорий раҳимаҳуллоҳ “Саҳиҳул Бухорий” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Ўзбекистон.

Имом Муслим раҳимаҳуллоҳ “Саҳиҳу Муслим” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Эрон.

Имом Абу Довуд раҳимаҳуллоҳ “Сунани Абу Довуд” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Эрон.

Имом Термизий раҳимаҳуллоҳ “Сунани Термизий” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Ўзбекистон.

Имом Насоий раҳимаҳуллоҳ “Сунани Насоий” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Туркманистон.

Имом Ибн Можа раҳимаҳуллоҳ “Сунани Ибн Можа” китобини ёзганлар. Туғилган жойлари Эрон.

Нозимжон Иминжонов тайёрлади

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистонлик зиёратчилар жойлашган меҳмонхонадан махсус автобус юртдошларимизни “Масжидул ҳарам”га яқинроқ бўлган автобуслар тўхташ жойига олиб келди. Уёғига юришнинг имкони йўқ. Ҳаракат чекланган. Автобусдан зиёратчилар талбияни айтиб тушдилар. Шунда бир онахон умрани ўзлари юриб адо эта олмасликлари, арава кераклигини айтдилар. Автобус олдига арава хизматини таклиф қилиб келган кишилардан бирини гаплашдик. Келишилган нарх эвазига тўлиқ умра қилдириб, қайтиб ана шу автотураргоҳга олиб келишга келишилди. Хизматчи онахонни аравалар учун белгиланган махсус жойдан ҳарамга олиб кириб кетди.

Умра амаллари бирин кетин адо этилиб, Сафо ва Марва орасидаги саъй якунланди. Марвада сочларини кестиргач, онахон маҳрамлари, турмуш ўртоқларини учратганлар. Отахон ҳали саъйлари якунига етмагани мана шу жойда уларни кутиб турсалар, бирга чиқиб кетишларини айтганлар. Онахон аравачи хизматчи кутиб қолмасин деб, унга: Мен шу жойда тушаман, эримни кутаман, раҳмат сизга, кетаверишингиз мумкин деб, ишора билан тушунтириб, хизмат ҳаққини бермоқчи бўлдилар. Бироқ аравачи бунга кўнмади ва онахонни айтишича, араб тилида бир нималар деб уни олиб кетмоқчи бўлди. Тил муаммоси... ўртада тушунмовчилик.... Шунда аравачи йигит араб тилини биладиган ўзбекни топиб онахонга тушнтиришини илтимос қилди: “Мен аввалда сизнинг вакилларингиз билан гаплашганда умра қилдириб, яна автобуслар тўхташ жойигача олиб келишга келишганман. Гарчанд сиз рози бўлаётган бўлсангиз ҳам сизни бу жойга ташлаб кета олмайман. Зиммамдаги вазифамни охиригача адо этишим шарт”, дея туриб олди. Онахон йигитнинг муддаосини тушунгач, бунга рози бўлди ва унинг тақвосига, диёнатига лол қолиб, ҳаққига дуолар қилди.

Байтуллоҳ муҳити ундаги мусулмонни мана шундай тарбиялаб қўяди. Бу жойда аввало қалб ўзгаради....

Зоиржон Содиқов
Макка шаҳри