muslim.uz

muslim.uz

6 апреля к территории мечети «Нур Ихлас» в Набережных Челнах были стянуты все экстренные службы – полиция, пожарные и скорая помощь.
Как оказалось, на единый номер экстренных служб поступил звонок от одного из прихожан, который сообщил, что на территории мечети лежит подозрительный пакет. Окружающая мусульманский храм территория была оперативно оцеплена, пишет "Бизнес-онлайн".
В результате проверки выяснилось, что пакет этот не представляет никакой опасности - в нем оказались картриджи.


Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

В Карачаево-Черкесии начали производить соответствующую стандартам халяль экологически чистую косметику фирмы AIS, продажи которого в ближайшее время запустят в Узбекистане, сообщает РИА «Карачаево-Черкесия».
По словам руководителя проекта Дениса Брема, халяльность косметики подтверждена сертификатом.
От обычной магазинной продукция AIS отличается отсутствием в составе SLS, ALS, парабенов, генетически модифицированных организмов, животных жиров и этилового спирта. Продукция производится на основе артезианской воды с использованием натуральных экстрактов и масел. При этом у косметики доступная цена.
«По мере изучения современного косметического рынка и состава косметических средств, мы пришли к решению создать качественный безопасный продукт по удобной цене для наших потребителей», – отметил Брем.
В настоящее время производственные мощности компании сосредоточены в Москве и Санкт-Петербурге. Однако, Центром поддержки предпринимательства и Корпорацией развития КЧР, которая оказывает поддержку бренду на всех этапах реализации, прорабатывается проект по локализации производства в регионе. В линейке AIS на данный момент имеется более 40 продуктов.
В скором времени начнутся поставки косметики в Киргизию и Узбекистан, на очереди Китай.
«Наша компания родилась в Черкесске, поэтому именно отсюда мы приняли решение стартовать с продажами. На данный момент наша продукция реализуется в 11 субъектах Российской Федерации, а также в Казахстане. В ближайшее время планируем запуск продаж в Киргизии и Узбекистане, параллельно ведем переговоры с Китаем, Саудовской Аравией и Арабскими Эмиратами», – добавил руководитель проекта.


Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Неділя, 08 апрель 2018 00:00

Жаҳон Оро бегим

Жаҳон Оро бегим Заҳирид­дин Муҳаммад Бобурнинг чевараси Шоҳ Жаҳоннинг катта қизидир. У 1614 йили туғилган. Отаси Шоҳ Жаҳон тахтга ўтирганида (1628 йили) Жаҳон Оро бегим 14 ёшда бўлган. Онаси Мумтоз Маҳалдан ўн етти ёшида қолган Жаҳон Оро бегим шоҳ оиласини ўзи бошқарган. Отаси уни жуда яхши кўрарди. Харажатлари учун йилига каттагина нафақа белгилаган эди. Суюкли аёли Мумтоз Маҳал бегимдан қолган мулкни ҳам унга топширади.

Оқила малика ака-укалар ўртасидаги келишмовчилик­ларни, отаси билан укаси Аврангзеб орасидаги можароларни усталик билан ҳал қила оларди. Саройда обрў-эътибори кундан кун ортиб, онаси Мумтоз Маҳал бегимнинг мавқеини эгаллади. Салтанатни бошқаришда, ички ва ташқи сиёсат масалаларида отасига фойдали маслаҳатлар берди. У ҳам катта бобоси шоҳ Бобурга ўхшаб меъморлик ва ободончилик ишларига қизиқарди. Аградаги жоме масжид лойиҳасини ўзи ишлайди. Деҳли, Сурат, Амбола, Беҳал ва Панипат шаҳарларида кар­вонсаройлар қури­лиши­га бош бўла­ди. Лоҳурда эса катта боғ бунёд эттиради. Камбағал ва фақирлар учун уй-жойлар қурдиради. Шунингдек, Кашмирда “Пари Маҳал” (Парилар саройи) боғини барпо эттиради. Шаҳдхонободда Алимарлонхон ариғини қаздириб, нақшинкор ҳовуз барпо эттиради.

Ақл-идрокли малика адабиёт шайдоси бўлиб, ғазаллар ҳам машқ қилган. Манбаларда Жаҳон Оро бегим “Рисолаи соҳибия” (Дўстлик ҳақида рисола) асарининг муаллифи экани қайд этилади.

Аврангзеб Оламгир замонида салтанатда ҳар хил келишмовчиликлар юзага келади. Саройдаги бу можаролар ва дўстлар орасидаги низолар Жаҳон Оро бегимни қаттиқ изтиробга солади. Шу воқеалар сабаб малика салтанат ишларидан воз кечиб, хаста отасининг хизматини қилади. 1666 йили Шоҳ Жаҳон суюкли  қизи қўлида ҳаётдан кўз юмади.

Жаҳон Оро бегим шоҳ қизи бўлса-да, камтар ва ҳимматли эди. Олтмиш етти ёшида вафот этган малика (1681 йили) Деҳлидаги Зарзари Бахш қабристонига дафн қилинади.

 

Муқаддас МИРЗАЕВА

“Темурий маликалар”

китоби асосида тайёрлади.

ЎМИ Матбуот хизмати

Неділя, 08 апрель 2018 00:00

“Ал-мабсут” – фиқҳ қомуси

Ислом тарихида “Ал-Мабсут” номли асарлар кўп ёзилган. Масалан, Абу Юсуф (вафоти ҳижрий 182 й.), Муҳаммад ибн Ҳасан (вафоти ҳижрий 189 й.)[1], Абу Лайс Самарқандий (вафоти ҳижрий 375 й.), Абу Шужоъ (вафоти беш юз йил олдин), Носириддин Самарқандий (вафоти ҳижрий 556 й.), Шамсулаимма Ҳалвоний (вафоти ҳижрий 448 й.), Хоҳарзода[2] (вафоти ҳижрий 483 й.), Абулйуср Паздавий (вафоти ҳижрий 493 й.), Фахрулислом Паздавий (вафоти ҳижрий 482 й.) каби олимларнинг ҳанафий мазҳабига оид шу номдаги асарлари бор. Шунингдек, шофиъий, моликий мазҳабидаги олимлар Абу Осим Ибодий (вафоти ҳижрий 485 й.), Абу Ҳафс Шофиъий (вафоти ҳижрий 243 й.), Абу Бакр Байҳақий (вафоти ҳижрий 458 й.), Ибн Арафа Тунисий ҳам (вафоти ҳижрий 803 й.) “Ал-Мабсут” битгани айтилади. Муҳаммад Самарқандийнинг қироат илмларига, Абу Абдуллоҳ Бухорийнинг ҳадисшуносликка, Абу Ало Розий ҳамда Носириддин Самарқандийнинг тилшуносликка доир “Ал-Мабсут”лари ҳам маълум[3]. Шундай бўлса-да, “Ал-Мабсут” дейилганида биринчи навбатда Мовароуннаҳрда яшаб, ижод этган (XI аср) забардаст фақиҳ Абу Бакр Муҳаммад ибн Аҳмад Сарахсийнинг шу номдаги асари назарда тутилган. Сарахсий кўп ўринларда “Соҳибул Мабсут” деб келтирилади[4].

Сарахсийнинг бу асарига машҳур олим Абу Фазл Муҳаммад ибн Аҳмад Марвазийнинг (вафоти ҳижрий 334 й.) “Кофий” китоби асос бўлган. Олим бундай ёзади: “Мен яшаган замонда илмлар толиби бир неча сабаблар билан фиқҳдан узоқлашишларига гувоҳ бўлдим. Шу боис “Мухтасар”га шарҳ ёзиб, ҳар бир масалани ёритишда керакли маънодан ортиқча нарсани қўшмасликни, ҳар бир бобда ишончли бўлган маълумотлар билан чекланишни мақсадга мувофиқ топдим”[5]. Демак, Сарахсий ушбу асарида ўзигача фиқҳ масалаларига мансуб китобларнинг асосий мазмунини жамлашга ҳаракат қилган ва Ислом ҳуқуқшунослигининг деярли барча соҳаларини қамраб олган.

Сарахсий ростгўйлиги, адолатпарварлиги сабабли душманларининг туҳматига учраб, зиндонбанд этилади. Аммо ҳеч бир тўсиқ унинг чуқур тафаккури ва ўткир зеҳнига панд беролмайди. Асарнинг кириш қисмида келтирилган маълумотларга кўра, муаллиф уни зиндонда ёзган. “Ал-Мабсут”ни ёзиш жараёнида Сарахсий ёдида қолган маълумотларга асослангани унинг хотираси жуда кучли бўлганидан далолат беради[6].

Олим ҳукмларни Қуръони карим, ҳадиси шариф, осор, қиёс ҳамда истеҳсон асосида далиллайди. Ихтилофли масалаларда машҳур уламоларнинг фикрларини солиштириб, таҳлил қилади. Жумладан, Абу Ҳанифа, Имом Молик, Абу Юсуф, Муҳаммад ибн Ҳасан, Имом Шофиъий, Ҳасан ибн Зиёднинг турли фикрларини келтириб, уларнинг моҳиятини тушунтиришга ҳаракат қилади.

Бу асар кўп нусхаларда кўчирилган ва кенг тарқалган. ЎзФА Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институтида китобнинг бир неча қўлёзма нусхалари сақланади. Жумладан, 3183, 3114, 5957, 5880, 5981, 2706, 6762 рақамлари остида китобнинг турли қисмларига доир қўлёзмалар мавжуд. Уларнинг ичида 3114 рақам остида сақланаётган нусха асарнинг бешинчи боби бўлиб, 344 бетдан иборат. Қўлёзмада кўрсатилишича, у Ўзганда 1705 йили кўчирилган. Асарнинг яна бир нусхаси Қоҳирадаги араб қўлёзмалари институтида 152 рақами остида сақланади. Маккадаги Ҳарам кутубхонасида ҳам 154 рақами билан сақланаётган бир нусхаси бор.

Сарахсийнинг “Ал-Мабсут” китоби фиқҳ бўйича энг муҳим китоблардан саналиб, Ислом ҳуқуқшунослигига хос кўплаб масалалар ва уларнинг ечимлари юзасидан баҳс юритади. Барча мусулмон мамлакатларида кенг қўлланилган ушбу асар ҳанафий мазҳабимизнинг энг қимматли манбаларидан биридир.

 

Абдумалик ТЎЙЧИБОЕВ,

Тошкент Ислом университети тадқиқотчиси

 

 

[1] Муҳаммад ибн Ҳасандан турли йўллар билан Мабсут ривоят қилинган ва уларнинг энг машҳури Абу Сулаймон Жузжонийникидир. Муаълумотларга кўра, Муҳаммад ибн Ҳасаннинг Мабсутига имом Шофиъий ҳам катта баҳо бериб, уни ёд олган.

 

[2] Унинг иккита Мабсут ёзгани ва уларнинг бири 15 жилддан иборат бўлгани айтилади.

 

[3] Ҳожи Халифа. “Кашфуз зунун ъан асомил кутуб вал фунун”. Иккинчи жуз. Байрут: “Иҳёъут туросил арабий”, 1581 – 1583-бетлар.

 

[4] Қори Али ибн Султон Муҳаммад. “Ал-асмор ал-жанийя фи асмоъил ҳанфийя”. Бетна: “Худобахш”, 2002. 268-б.

 

[5] Сарахсий Муҳаммад ибн Аҳмад. “Мабсут (طﻮﺴﺒﻤﻟا). Биринчи жуз. – Байрут, “Дор ал-маърифа”, 1989. 4-б.

 

[6] Судуний, Зайниддин Қосим ибн Қутлубғо. Таржимаи ҳоллар тожи (ﻢﺟاﺮﺘﻟا جﺎﺗ). – Байрут: Дор ул‑қалам, 1992. –  234 - б.

 

Cавол: Мен баъзан унутган ҳолда намозда зам сурадан олдин “Басмала”ни айтаман. Бунинг намозга зарари йўқми?

Жавоб: Ҳар ракатда Фотиҳа сурасидан олдин “Басмала” айтиш суннат, Фотиҳа билан зам сура ўртасида “Басмала” айтмаслик суннатдир.

“Муҳит” китобида Фотиҳа билан зам сура ўртасида “Басмала” айтилмайди, агар айтса макруҳ бўлади, дейилган (“Ҳидоя”, “Шарҳул Виқоя”, “Маслакул муттақин”).

 ЎМИ Матбуот хизмати

Top