www.muslimuz
Туркий давлатлар муфтийларини биласизми?
Айни вақтларда Истанбул шаҳрида “Retaj Royale Istanbul” Туркий давлатлар диний идоралари раҳбарлари иштирокидаги йиғилишга катта ҳозирлик кўрилмоқда.
Ушбу тарихий мулоқотда иштирок этиш ва нутқ сўзлаш учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари хизмат сафарида бўлиб турибдилар.
Маълумки, Туркий давлатлар ташкилоти таркибига Ўзбекистон, Туркия, Озарбайжон, Қозоғистон ва Қирғизистон киради. Венгрия ва Туркманистон унинг фаолияти кузатувчиси ҳисобланади.
Азиз мухлислар учун Туркий давлатлар диний идоралари раҳбарлари ҳақида мухтасар маълумот беришни лозим топдик.
ЎЗБЕКИСТОН
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла Холиқназаров ҳазратлари 1968 йилда Андижон вилоятида таваллуд топгаплар.
Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари 1992 йилда Бухородаги Мир Араб мадрасаси, 1998 йилда Имом Бухорий номли Тошкент ислом институти ва 2007 йилда Фарғона давлат университетини тамомлаганлар.
Иш фаолиятлари давомида Андижон вилояти Асака шаҳри “Аҳмадали Махдум” масжиди, Тошкент шаҳри “Оқ тепа” жоме масжиди имом-хатиби, пойтахтдаги “Кўкалдош”, Андижон вилоятидаги “Саййид Муҳйиддин махдум” мадрасалари мударриси, Андижон вилояти ва Тошкент шаҳар бош имом-хатиби вазифаларида меҳнат қилганлар.
2021 йил 19 октябрь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгашининг кенгайтирилган йиғилишида Нуриддин домла Холиқназаров Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий лавозимига сайландилар.
2022 йил 31 март куни Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Ўзбекистон Халқаро ислом академияси ҳузуридаги Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказининг Халқаро илмий ҳайъати раиси вазифаси сайландилар.
Муфтий ҳазратлари мўмин-мусулмонлар диний эҳтиёжларини қондириш, масжид-мадрасаларни очиш ва обод этиш, диний таълим сифатини ошириш, халқаро алоқаларни ривожлантириш, нашр ишларининг сифатини ошириш, аҳолининг диний-маърифий билимини ошириш ва ислоҳотлар мазмун-моҳиятини кенг тараннум этиш борасида салмоқли ишларни амалга оширдилар.
Муфтий ҳазратлари 30 йилдан зиёд дин хизмати йўлидаги фаолиятлари давомида ихлос, тақво ва руҳий тарбияга оид чиқишлари ила мўмин-мусулмонлар қалбидан чуқур жой олиб келмоқдалар.
ТУРКИЯ
Али Эрбош 1961 йил Туркиянинг Ўрду вилоятида туғилган. У 2017 йилдан буён Диёнат ишлар бошқармаси раиси лавозимида фаолият юритиб келмоқда.
У 1980-84 йилларда Туркиядаги Мармара университетининг илоҳиёт факультетида таҳсил олган. 1987 йил ушбу факультетда “Қуръон тафсири” мутахассислиги бўйича “Қуръонда такрорлар” мавзусида номзодлик диссертациясини ҳимоя қилган. 1993 йилда “Динлар тарихи” мутахассислиги бўйича “Илоҳий динларда фаришталарга ишониш” асари учун Диншунослик фанлари доктори илмий даражасига сазовор бўлган.
2017 йил Ялова университети ректори лавозимида фаолият юритган. 2017 йил 17 сентябрда Диёнат ишлар бошқармаси раиси лавозимига тайинланган.
ОЗАРБАЙЖОН
Оллоҳшукур Пошшозода 1949 йил Озарбайжоннинг Ленкоран вилоятида туғилган.
1968 йил Бухородаги Мир Араб мадрасасига ўқишга кириб, 1975 йилда Тошкент ислом институтини тамомлаган. Кавказорти мусулмонлари идораси масъул котиби, “Тозапир” масжиди имоми ва Кавказорти мусулмонлари идораси раиси ўринбосари вазифаларида хизмат қилган.
1980 йил у илк бор Кавказ (Кавказорти) мусулмонлар идораси раиси этиб сайланиб, Кавказнинг энг ёш ўн иккинчи шайхулисломи мақомига эришган.
Шайхулислом Оллоҳшукур Пошшозода 2003 йил Кавказ мусулмонлар идораси раиси лавозимига қайта сайланган. Шу билан бирга у Боку давлат университети профессори, тарих фанлари доктори ҳисобланади.
ҚОЗОҒИСТОН
Наврўзбай Тағанули 1977 йил Жанубий Қозоғистон вилоятида туғилган. 1993-1997 йилларда Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтида таҳсил олган. 1999-2001 йилларда Қозоғистон мусулмонлари диний идораси қошидаги Ислом институтида ўқиган. 2017 йилда Мисрнинг "Нур-Муборак" Ислом маданияти университетига ўқишга кирди. У мазкур даргоҳда Исломшунослик мутахассислиги бўйича PhD докторантурасида ўқиди.
2018 йил Наврўзбай Тағанули Қозоғистон мусулмонлари диний идорасининг Туркистон вилоятидаги минтақавий вакили бўлиб хизмат қилди. Шунингдек, бош муфтийнинг ўринбосари лавозимида фаолият юритди. Шу йилнинг октябрь ойидан бошлаб у Қозоғистон пойтахтидаги Диний идора вакили ҳамда “Ҳазрат Султон” масжиди бош имоми лавозимини эгаллади.
2020 йилнинг 7 февралида Қозоғистон мусулмонларининг навбатдан ташқари IX қурултойида Наврўзбай Тағанули Қозоғистон мусулмонлари диний идораси раиси, бош муфтий вазифасига сайланган.
ҚИРҒИЗИСТОН
Замир қори Ракиев 1978 йил Қирғизистоннинг Норин вилоятида туғилган. Мисрдаги Ал-Азҳар ислом университетида "Дин асослари" мутахассислиги бўйича таҳсил олган. Замир қори Ракиев Бишкек гуманитар университетини шарқшунослик мутахассислиги бўйича ҳам таълим олган.
Замир қори Ракиев меҳнат фаолияти давомида 2016-2017 йиллар Қирғизистон мусулмонлари диний идораси таълим бўлими бошлиғи, 2017-2020 йиллар Қирғизистон муфтийси ўринбосари, 2020 йил 10 августдан муфтий вазифасига сайлангунга қадар Бишкек қозиси бўлиб ишлаган.
2021 йил 26 июнь куни Замир қори Ракиев Қирғизистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий лавозимига сайланган.
Туркманистон муфтийси Ялкап Ходжагулиев ва Венгрия ислом жамоаси раҳбари Золтан ҳожи Болек тўғрисида келгусида хабар берамиз.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Муфтий ҳазратлари ташаббуси билан Марғилондаги 30 та оилага хайриялар улашилди
Айни кунларда юртимизнинг таниқли уламолари Фарғона вилояти ҳудудларида мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбат қилиш билан бирга улар билан яқиндан мулоқот қилиш ва эҳтиёжманд оилалар ҳолидан хабар олиш каби ишларни амалга оширмоқдалар. Ўтган куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Қўқон ва Марғилон шаҳарларидаги жоме масжидларда бўлиб, мўмин-мусулмонларга мавъиза қилиб бердилар.
Таъкидлаш жоизки, Давлатимиз Раҳбари шу йил 8 апрель, жума куни Тошкент шаҳри Олмазор туманига ташрифлари чоғида Қуръони каримнинг “Раҳмон” сурасидаги “Яхшиликнинг мукофоти фақат яхшиликдир”, деган ояти каримасини ёдга олиб, Рамазон кунларида меҳрга муҳтож кишиларга яхшилик қилишга тарғиб қилган эдилар ва ўзлари бу борада намуна бўлиб, Олмазор туманидаги 102-сонли заиф эшитувчи болалар учун ихтисослаштирилган мактаб-интернатида тарбияланаётган ўқувчиларнинг ҳолидан хабар олган эдилар.
Бундай хайрли ишларнинг давоми сифатида Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари ташаббуслари билан Марғилон шаҳридаги 6 та маҳалладаги 30 та эҳтиёжманд оила ҳолидан хабар олиниб, уларга озиқ-овқат маҳсулотлари улашилди. Ушбу ҳадялар имом-домлалар томонидан хонадонларга етказилиб, улуғ айём кунларида ўксик қалбларга хурсандчилик улашилди.
Ислом динимизда ўзгаларга яхшилик қилиш, ўзи яшаб турган жамиятдаги инсонларнинг ҳожатини чиқариш, улардан турли хил мушкулотларни аритиш савобли иш саналади. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам муборак ҳадисларида бошқаларга қилинадиган яхшиликни фарздан кейинги ўринда туришини баён қилиб бундай дедилар: “Фарзларни адо қилишдан кейинги ўринда турадиган Аллоҳга энг суюкли амал бу мусулмонинг қалбига хурсандчиликни киритишдир”.
Юртимиз уламолари, имом-хатиблари ва мударрислар томонидан мана шундай савобли ишлар Рамазон ойи давомида юртимиз бўйлаб янада кенг қулоч ёзаверади, иншо Аллоҳ.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Яхшиликнинг мукофоти фақат яхшиликдир
Шоазим МИНОВАРОВ,
Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси
маркази директори:
— Ҳамма нарса халқ манфаати учун. Инсонни улуғлаш — олий қадрият. Шонли тарихдан — буюк келажак сари. Маҳалла — заминимиз, таянчимиз. Ёшлар — Ватан келажаги каби улуғ ва олижаноб мақсадларни ўз олдига қўйган халқимиз ўзи ишонч билдирган раҳбар етакчилигида олға интилмоқда.
Мақсад — Ўзбекистон Республикасини ривожланган, қонун устуворлиги таъминланган, коррупция жиловланган, илм-фан тараққий топган ва жаҳон ҳамжамиятида муносиб ўрин эгаллайдиган давлатга айлантириш. Қуёш ва гидроэлектр станциялари, интенсив боғлар, пахта ва бошқа хомашёларимизнинг жойида чуқур қайта ишлаш объектлари, оғир ва енгил саноат соҳаларида амалга оширилган ишлар ва режалар Ўзбекистонни тобора мазкур мақсадга яқинлаштиряпти. Илгари биз фахр билан тилга оладиган Олмалиқ кон-металлургия комбинати, Бухоро нефтни қайта ишлаш заводи, Шўртан газ кимё мажмуаси каби йирик саноат объектлари энди “Ўзбекистон GTL” заводи тимсолида ўз аламбардорларига — етакчиларига эга бўлди.
“Ўтган йили Қашқадарёда “Ўзбекистон GTL” заводини очиб, бутун дунёга мамлакатимизнинг иқтисодий қудратини кўрсатдик. Бу марказ халқимизнинг маънавий ва маърифий қудрати тимсоли бўлиб қолади”, деди муборак Рамазон ойининг биринчи жумасида Ислом цивилизацияси маркази қурилишига ташриф буюрган Ўзбекистон раҳбари. Анъанага кўра, Президентимиз Ислом цивилизацияси марказида сўнгги ойларда амалга оширилган ишлар билан танишди ва мутасаддилар ҳамда қурувчиларга зарур тавсиялар берди. Шунингдек, ташқи ва ички безак ишларининг мазмуни ва шаклини маъқуллади, айни пайтда қўлланиладиган барча матнлар илмий асосга эга бўлиши зарурлигини таъкидлади. Ташриф давомида Ислом цивилизацияси маркази музейи таркибида шакллантирилаётган “Янги Ўзбекистон — Учинчи Ренессанс” бўлим тақдимоти ҳам бўлиб ўтди. Бўлимда бой ва узоқ асрларга тақаладиган тарихимиз, дин ва илмда мактаблар яратган боболар мероси, маърифатчи аждодларимиз, муфтийлар сулоласи тўғрисидаги маълумотлар тақдим этилган концепция бўйича ўз таклифларини билдирди. Ислом цивилизацияси маркази биносида Халқаро ислом академиясининг магистратура ва докторантура бўлимлари жойлашади.
Муфтий ҳазратлари: Рўзанинг мукофотини Аллоҳ беради, уни ҳеч ким камайтиролмайди
Бугун, 11 апрель куни пешин намозида Қўқон шаҳридаги “Дегрезлик” масжиди Муфтий ҳазратларининг ташрифларини эшитган минглаб намозхонлар ила ҳар қачонгидан-да файзга тўлди.
Дастлаб Фарғона вилояти бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев сўз олиб, шу кунларда вилоятда катта хурсандчилик бўлаётгани, бунинг боиси соҳа раҳбарлари келганини айтиб, меҳмонларни ташриф билан қутладилар, сўнг Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратларини минбарга таклиф қилди.
Муфтий ҳазратлари мавъизалари аввалида жомега йиғилган қўқонлик мўмин-мусулмонларни Рамазони шариф билан қутлаб, илиқ тилак ва дуолар қилдилар.
Муфтий ҳазратлари суҳбатлари асносида Ҳақ таолонинг неъматларига бурканган айни замонда шукрни зиёда қилишимиз лозимлиги, дуолар қилганимизда ўз ҳожатларимизни сўраганда, албатта, юрт тинчлиги, халқ фаровонлигини сўраш лозимлигини уқтирдилар.
Маъруза давомида Муфтий ҳазратлари жамоатга айни кунларда юртимиздаги таниқли ва воиз уламолар, соҳа раҳбарлари ҳудудлардаги масжидларда бўлиб, мўмин-мусулмон халқимиз диний саводхонлигини оширилаётгани, юртимиз ва дунёдаги воқеа-ҳодисалардан хабардор қилинаётгани, мазкур ташрифдан ҳам айни мақсад кўзланганини айтиб ўтдилар.
Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари суҳбат асносида рўзанинг фазилат ва фойдалари ҳақида ҳам таъсирли ва мазмунли мавъиза қилиб, жумладан бундай дедилар:
“Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда: «Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен – Ўзим берурман. Рўзадорнинг оғзидаги ҳид Аллоҳ ҳузурида мушку анбар ҳидидан ҳам хушбўйроқдир», деган» (Имом Бухорий ва Муслим ривоят қилишган). “Барча ибодатлар ўзи фақат Aллоҳ таоло учун бўлса, у ҳолда нега Aллоҳ таоло рўзани Ўзи учун хослади?” деган савол барчамизда пайдо бўлиши табиий. Келинг ушбу ҳадисни шарҳлаган муҳаддис уламоларимизга мурожаат қилсак.
Уламолар ушбу ҳадиси шариф устида фикр юритиб, қуйидаги сўзларни айтишади: Қиёмат куни мазлумлар золимдан қасос олиб, қилган зулми эвазига яхши амалларни тортиб олишлари мумкин. Чунки бошқа бир ҳадисда: «Киши қиёмат куни тоғлар каби яхшиликлар билан келади. Лекин уни сўккан, буни урган ёки яна бирининг молини еганлиги сабабли унинг яхшилигидан мазлумга олиб берилади. Ҳатто золимнинг яхшилиги тугаб, ҳеч нарса қолмагач, энди мазлумнинг гуноҳидан золимга юкланади ва золим (гуноҳи кўпайиб кетгач,) дўзахга ташланади», дейилган. Фақат рўза ундай эмас. Рўзани қиёмат куни ҳақдорларга улашиб берилмайди. Аллоҳ рўзани унинг эгаси учун шу даражада сақлаб қўяр эканки, унга ҳатто ҳақдорлар ҳам журъат қила олмас экан. Шунга биноан «Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен – Ўзим берурман», деган». Яъни Одам боласининг амаллари қасос сабабли талафот кўриб, ҳақдорлар тортиб олиши сабабли камайиши мумкин экан. Фақат рўзага дахл қила олмас экан.
Демак, рўзадан бошқа амалларнинг савоби қай миқдорда кўпайтириб берилиши аниқ айтилган. Бир амал учун савоб ўн мартадан то етти юз мартагача кўпайтирилиши мумкин. Аммо ундан ортиқ бўлмаслиги ҳам мумкин. Рўза учун бериладиган савоб эса шу даражада кўп бўладики, уни Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч ким билмайди, идрок ҳам қила олмайди. Рўзадорнинг амали бунчалар юқори баҳоланишининг сабаби шуки, у таоми ва шаҳватини фақат Аллоҳ таоло учун тарк қилиб, рўза тутганидир”.
Якунда Муфтий ҳазратлари Ватанимиз тинчлиги ва осойишталиги, элимиз фаровонлиги ва бахти-иқболи, муборак Рамазон ойи барокати, файзини сўраб хайрли дуолар қилдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Муфтий ҳазратлари ташриф қиладиган Қўқондаги масжиддаги тайёргарлик жараёнлари (фотолавҳа)
Бугун, 11 апрель куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Фарғона вилоятига сафарлари давомида Қўқон шаҳридаги “Дегрезлик” масжидига пешин намозига ташриф буюриб, қўқонлик мўмин-мусулмонларга илк маърифий суҳбатни қилиб берадилар.
Айни пайтда Муфтий ҳазратлари ва мўмин-мусулмонлар ташрифларига масжидда барча тайёргарликлар ҳозирланган.
Маълумот учун, “Дегрезлик” жоме масжиди Қўқон шаҳрида жойлашган бўлиб, 2011 йилда ҳашар йўли билан барпо этилган. Масжиднинг умумий майдони 21 сотихни ташкил этади. Жомеда бир вақтнинг ўзида 4500 нафар намозхон эмин-эркин ибодат қилиши мумкин. Бунинг учун барча шароитлар яратилган. “Дегрезлик” сўзи “чўян қуювчи” маъносини англатади.
Муфтий ҳазратларининг гўзал суҳбатларидан баҳра олиш учун мўмин-мусулмонларимизни таклиф этамиз.
▶️ Ушбу ташриф сайт ва ижтимоий тармоқларимиз орқали онлайн эфирга узатилади.
Youtube орқали томоша қилиш (https://www.youtube.com/channel/UCQGFSBrqwBCKY5SYk_6wm7A)
Facebook орқали томоша қилиш (https://www.facebook.com/muslimuzportal)
Instagram орқали томоша қилиш (https://www.instagram.com/muslimuzportali/)
Telegram voice орқали эшитиш
(https://t.me/muslimuzportal?voicechat)? ITV орқали томоша қилиш (https://itv.uz/#!/concert/34) (tas-ix)
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.