muslim.uz
Тошкент вилояти зиёратчиларига навбатдаги тушунтиришлар берилди
Тошкент вилояти ҳожиларининг охирги гуруҳи куни кеча Мадина шаҳрига йўл олдилар. Илгарироқ етиб борганлар эса муқаддас қадамжоларда зиёрат ва ибодатларини амалга оширмоқдалар.
Куни кеча Маккадаги ҳожилар учун ҳаж амалларини бажариш бўйича навбатдаги йиғилиш ўтказилди. Унда Тошкент вилояти бош имом-хатиби Хайруллоҳ домла Турматов йиғилганларга ҳаж қилиш тартиби, сабр ва ният, ҳажнинг фазилатлари, ҳажжи мабрур нимаи экани ҳақида сўзлаб берди.
Ўз навбатида ҳожилар Аллоҳ таолога беҳисоб ҳамду саноларини, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга дуруду саловатларини йўллар эканлар, кўрсатилаётган хизмат, ташкил этилган имкониятлар, вақтида берилаёган кўмагу маслаҳатдан миннатдор эканликларини изҳор қилдилар.
Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, шахзода Файсал ибн Салмон Ўзбекистондан ташриф буюрган ҳожиларни энг тартибли ҳожилар сифатида эътироф этган. Имом Бухорий, Ҳаким Термизийларнинг авлодларига берилган бундай баҳодан ҳар бир инсон қалбида ифтихор туйғуси уйғониши табиий.
Ҳожиларга ҳажжи мабрур даражалари насиб этишини дуолар қилиб сўраб қоламиз.
манба: fitrat.uz
Йўқотиш
Ҳар нарсани йўқотиш осон, аммо уни қайтариш қийин. Бугунги кунда “оломон маданияти”, “маданият кушандаси”, деб ҳамма жойда айтилиб, ёшларни миллий урф-одат, миллий кийимлар кийишга чақирилмоқда. Аммо йўқотилган маданиятни қайтариб бўлармикан? Дунёни илми билан тебратган уламолар фарзандлари ўзларини ғарбликка ўхшатса, уламолар бешигини тебратган аёллар шарму ҳаёсини унутиб улардан ошиб тушса, эртага буларни йўлга солиб бўлармикин? Ёмонликка ўрганиш осон, ёмонликдан қайтиш қийин. Ёмонликка етишиш осон, халқнинг хизматини қилиб раҳмат, дуо олиш қийин. Ёшликда қилинган хатоларни тузатиш ниҳоятда мушкул кечади.
Денгиз суви қуриб битса, ундаги балиқлар сувсизликдан ўлса, кимга аччиқ қилинади? Йиллар ўтиб, сув билан денгиз тўлса, ўлган балиқлар ҳаётга қайтармикан? денгизнинг ўлган балиқларга тўлишидан нима фойда?
Эй азиз фарзанд! Кимлигингни унутма, қўлингдаги имкониятларни қўлдан бой бериб аждодларинг маданиятини қўйиб, ўзгалардан хайрият кутма. Ўзини қадрламаган инсонни ўзгалар қадрлайдими? Ўз тили, маданияти, миллий урф-одати, одоб-ахлоқи, шарму ҳаё, ибосини унутганни ўзга халқ назар-писанд қилармикин? “Ўз қадрига етмаган, ўзгалар қадрига етармиди?” деб маломат тошларининг отилишидан сақлангин.
Ғишт қолипидан кўчганидан сўнг,
Ҳаёнинг машъали ўчганидан сўнг,
Йиллар ўтиб, ҳаё-имон нур таратса,
Фойда борми имонсиз ўлгандан сўнг?
Денгиз қурибон, қирилса балиқ,
Ўрнини қопласа саҳройи қумлиқ.
Вақт ўтиб, яна денгиз сувга тўлса,
Ўлган балиққа фойда борми аниқ?
“Қасамини бузган қиз” китобидан
Илм ва вақтдаги барака
Имом Нававий раҳматуллоҳи алайҳ қаламига мансуб «Ат тибян фи адаби ҳамалатил Қуръон» китобини билмайдиган киши бўлмаса керак.
Асар Қуръони каримни ўрганиш мавзусида ёзилган энг гўзал китоблардан бири ҳисобланади. Дарвоқе, 270 саҳифалик ушбу китобни Нававий раҳматуллоҳи алайҳ ҳайратда қоладиган даражада тез ёзган. Бу асар йигирма бир кунда ёзилган.
«Ат тибян» имомнинг Аллоҳ қабулият берган ягона асари эмас. «Риёзус солиҳийн», «Ал арбаъийн ан-Нававийя» китоблари ҳам кўпчиликка таниш. Мазкур икки китоб она тилимизга таржима қилиниб китобсеварларга тортиқ қилинган.
Имом Нававий қирқ олти ёшида оламдан ўтган.
ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ
«Бу Аллоҳнинг фазлидир (ва уни) хоҳлаган кишисига берадир. Аллоҳ улуғ фазл эгасидир» (Жума сураси, 4-оят).
Умр ва илмда барака ҳосил бўлиши учун бир неча сабаблар бўлади. Уларнинг бошида ихлос, вақтни ғанимат билиш, ўтказиб юборган ишларни бажариш, «бироздан кейин қиламан» иборасини эсдан чиқариш, Аллоҳга қаттиқ илтижо қилиш, барака тилаш, баракани кетказувчи гуноҳ ва маъсиятларда узоқ бўлиш, ҳиммати паст, бекорчи инсонлар билан ҳамсуҳбат бўлмаслик.
Аллоҳ барчамизни илмимиз ва умримизга барака берсин.
Манбалар асосида вакиллик ходими Искандарбек Зокиров
манба: muslimun.uz
7 саволга 7 жавоб: Қурбон ҳайити
1-савол: Қизим учун ақиқа қилмоқчи эдим. Қурбон ҳайити куни ҳам қурбонликка, ҳам ақиқага ният қилиб қўй сўйсам бўладими?
Жавоб: Қурбон ҳайитида қурбонлик қилинг. Қурбонлик қодир кишиларга вожиб амал, ақиқа қилиш мустаҳаб амал. Қурбонлик қилишда ақиқани қўшиб ният қилиш мумкин. Чунки, бир жинсдаги катта амал ўзининг жинсидаги кичик амални ўз ичига олади.
2-савол: Автомобили бор лекин пули нисобга етмаган инсонга қурбонлик қилиш вожиб бўладими? Машина ҳам нисоб ҳисобланадими?
Жавоб: Ва алайкум ассалом. Инсон ҳожати учун миниб турган машинаси нисобга кирмайди. Ёлғиз машинаси бўлиб, бошқа нисоб миқдорида маблағи бўлмаса, қурбонлик вожиб бўлмайди. Эҳтиёждан ортиқ машина олиб қўйилган бўлса, қурбонликнинг нисобига киради ва қурбонлик вожиб бўлади.
3-савол: Мен савдогарчилик қиламан ва нисобдан ошган пулим бор шунга қурбонлик сўйишим керакми? Закотни бу йил чиқарган эдим, лекин қурбонлик ҳакида маълумотга эга эмасман. Илтимос, кимларга фарзлигини ва қандай сўйилишини тушунтириб беринг. Уйда эркак киши бўлмаса акамни чақириб ва қассоб чақириб сўйсам бўладими?
Жавоб: Ҳа, нисобга етадиган миқдордаги маблағга эга киши қурбонлик қилиши вожибдир. Сиз акангизни чақириб қурбонлик қилишингиз жоиз. Қурбонлик учун сўйиладиган жонлиқ айб ва нуқсонлардан саломат бўлиши керак. Қурбонлик гўштидан бир қисмини тарқатиб, бир қисмини сақлаб қўйиб, яна бир қисмини эса қавму-қариндош, қўни-қўшниларга пишириб едириш мустаҳаб амалдир.
4-савол: Мени саволим шуки, Рамазон ҳайити билан Қурбон ҳайити орасидаги фарқ қанча?
Жабов: Рамазон ҳайити шаввол ойининг биринчи куни, Қурбон ҳайити эса зулҳижжа ойининг ўнинчи кунидир. Шунга кўра буларнинг ўрталарида чамаси етмиш кунга яқин бўлади.
5-савол: Қурбон ҳайитида қурбонлик қилмоқчи эдик, жумада имом домла оиласи катта бўлса гўштни ярмини ўзига олиб қолса бўлади деди. Шу тўғрими? Умуман оила катта бўлса ҳаммасини олиб қолсаям бўладими?
Жавоб: Қурбонлик қилувчи инсон Аллоҳ таолонинг розилиги учун қурбонликка яроқли ҳайвонни сўйиш билан ибодат ҳосил бўлади. Унинг гўштидан фойдаланиш иккинчи масала ҳисобланади. Шунга кўра, сиз сўрагандек катта оилалар қурбонлик гўштининг ҳаммасини ўз оилалари учун олиб қолиши жоиз. Шунингдек қурбонлик қилувчи ҳайт кунида гўштнинг ҳаммасини муҳтож инсонларга тарқатиши ҳам жоиз. Аммо, мустаҳаб амал яъни, шу ўринда энг афзали қурбонлик гўштини уч қисмга бўлиб, бир қисмини тарқатиш, бир қисми ўз оиласи учун олиб қолиш ва яна бир қисмини қариндош-уруғ ва яқинлар билан пиширган ҳолда баҳам кўриш бўлади.
6-савол: Мени кўлимда нисобига етган пулим бўлса Қурбонлик хам қиламанми? Мен Россияда ишлайман у ерда насроний қўшниларим ҳам бор. Агар Қурбонлик менгаям вожиб бўлса, ўша насроний қўшниларимга Қурбонликдан берсам бўладими?
Жавоб: Қурбонлик ибодатида қурбонликка яроқли ҳайвонни сўйиш эътиборли. Ҳайвоннинг қони ерга тушиши билан ибодат ҳосил бўлади. Қўшниларларга бериш эҳсон. Бошқа диндаги қўшниларга берса ҳам бўлади.
7-савол: Қурбонликка мол олдик. 4та одам бўлиб бўладими ё тоқ бўлиши керакми?
Жавоб: Қурбонликка сўйиладиган молда етти кишигача шерик бўлиш мумкин. Бунда шериклар сони тоқ ёки жуфт бўлиши шарт эмас. Муҳими шерикларнинг барчаси қурбонликни ният қилиши керак. Агар уларнинг бирортаси гўшт ниятида шерик бўлса қолганларнинг ҳам қурбонлиги қабул бўлмайди.
ЎМИ фатво ҳайъати
Главный имам-хатиб столичного района показал пример проведения свадебного торжества
В честь предстоящей свадьбы - выдачи замуж своей любимой дочери главный имам-хатиб Бектемирского района столицы Искандар кори Халилов пригласил гостей на утренний плов в свадебный банкетный зал «Садаф» в Ташкенте.
На это мероприятие были приглашены порядка 120 человек.
Начальник отдела мечетей Управления мусульман Узбекистана Рахимберди Рахмонов в своем выступлении перед гостями с горечью отметил, что многие из нас по-прежнему стараются пригласить на свадебные торжества побольше гостей, чтобы показать себя.
«Слава Богу, что в последнее время все больше появляются образованные люди, которые вдохновленные инициативой главы государства становятся примером по проведению семейных свадебных торжеств без особых излишеств и помпезности. На днях был точно в таком же свадебном мероприятии с участием всего 70 близких очень уважаемого человека. Он смог бы пригласить и 1000 человек на это мероприятие, однако он решил направить эти средства на будущее молодоженов», - отметил Рахмонов.
Напомним, что во время встречи Президента страны Шавката Мирзиёева с представителями творческой интеллигенции в августе минувшего года отмечались необходимость компактного и содержательного проведения свадеб и семейных торжеств, недопущения излишнего расточительства, проведения в этом направлении представителями культурной общественности широкой разъяснительной работы среди населения, важность того, что они должны служить примером для других. 29 июня 2018 года по результатам изучения общественного мнения было принято Постановление Сената Олий Мажлиса Республики Узбекистан “Об упорядочении проведения свадеб, семейных торжеств, поминок и обрядов по умершим и мероприятий, посвященных памяти усопших”. На этой неделе на заседании Кенгаша Сената было принято постановление “Об образовании в областных, районных, городских Кенгашах народных депутатов комиссий по вопросам упорядочения проведения свадеб, семейных торжеств, поминок и обрядов по умершим и мероприятий, посвященных памяти усопших”. Постановлением утверждены типовое положение и типовой состав комиссий.
Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.