muslim.uz
Дин пешволарининг сайёр йиғилиши
Бугун, 13 февраль куни диний соҳа ходимлари иштирокида Тошкент шаҳрида бошланган илмий-амалий семинарнинг иккинчи куни Жиззах вилоятидаги “Маърифатли” жоме масжидида сайёр йиғилиш шаклида давом эттирилди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти, таниқли уламолар, бош имом-хатиблар ва тажрибали имомлар иштирок этди.
Семинарда муҳтарам Президентимиз бошчиликларида барча соҳалар қатори диний-маърифий йўналишда ҳам кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилаётганига урғу берилди. Мана шундай улуғвор ишлардан кўзланган асосий мақсад халқимизни рози қилиш ҳамда ёшларни динимизга муҳаббат ва она-Ватанга садоқат руҳида тарбиялаш экани қайд этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари имом-домлалар билан мулоқотда, ҳар бир имом-хатиб ўз устида мунтазам ишлаши, замон билан ҳамнафас яшаши, ижобий ўзгаришлар ва дин соҳасидаги ислоҳотларни кенг жамоатчиликка етказиш ҳақида тўхталдилар.
Муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари имом-хатиблар халқ билан ишлашда нималарга эътибор қаратиши лозимлиги, жойларда ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини сақлашда имом-хатибларнинг вазифалари тўғрисида муҳим йўналишларни сўзлаб бердилар.
Шундан сўнг семинар иштирокчиларининг фикр-мулоҳазалари ва таклифлари билан ўртоқлашилди. Ҳудудлардаги муаммо ва камчиликлар муҳокама қилинди, ечими бўйича тавсиялар берилди. Иш фаолиятини янада ривожлантириш юзасидан таклифлар ҳам айтилди.
Жумладан, семинарда қабристонлар ҳолати қандай бўлиши ҳақида ҳам муҳим таклифлар билдирилди. Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилинган ҳадисларда қабрларни бир-биридан фарқ қилмаган ҳолда бир текис бўлиши, яъни бири баланд, бири паст, бири ҳашамдор, бири қаровсиз бўлиши дуруст эмаслиги баён қилингани тушунтирилди. Ислом дини манбаларида қабр ердан бироз кўтарилиши, қор ва ёмғирларда ювилиб, чўкиб кетмаслиги учун сомон аралаштирилган лой билан суваб туриш жоиз экани айтилди. Қабрни аниқлаш мақсадида дафн рақами ёзилган бетон устунчани ўрнатишнинг ўзи кифоя экани изоҳланди.
Мана шундай меъёрларга тўла жавоб берадиган Жиззах вилояти Зомин туманидаги қабристонлардан бирини ҳудудлардаги бош имом-хатиблар андоза сифатида олишлари тавсия этилди. Мазкур қабристондаги қабрлар бир хилда экани, усти лой сувоқ қилингани, йўлакларга чимлар ётқизилгани алоҳида таъкидланди.
Муҳтарам Президентимизнинг қабристонларни обод қилиш ва қабрларни оддий бўлишига эътибор қаратиш борасидаги тавсияларидан келиб чиқиб, республикамизда жойлашган мозорларни имкон қадар юқорида қайд этилган шаклда қилишга интилиш тавсия этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Жиззах вилояти Зомин туманидаги “Маърифатли” жоме масжидида семинар иштирокчилари ва масжид жамоаси билан пешин намозини адо эттилар. Намоз сўнггида Қуръони карим оятлари тиловат қилиниб, хайрли дуолар қилинди.
Ташкил этилган илмий-амалий семинар бош имом-хатиблар учун ҳар жиҳатдан фойдали бўлиб, айтилган йўналиш ва масалаларни келгусидаги фаолиятларида қўллашларини билдиришди.
Диний соҳа ходимларининг навбатдаги сайёр йиғилишини Самарқанд вилоятидаги давлатимиз Раҳбари ташаббуси билан янги барпо этилган Ҳадис илми олий мактабида ўтказилишига келишилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Энг буюк инсон
“Тайм” ҳафтаномасининг 1974 йил, 15 июль сонида “Тарихдаги энг буюк йўлбошчилар” деган умумий мавзу остида туркум мақолалар чоп этилган. Унда тарихчилар, ёзувчилар, ҳарбийлар, тадбиркорлар ва бошқа кўплаб турли соҳа вакилларининг мавзу юзасидан нуқтаи-назар ҳамда фикрлари келтирилган. Баъзилар буюк йўлбошчи сирасига Гитлерни киритса, айримлар – Ганди, Будда, Линкольн ва ҳоказоларни тилга олишган. Шу жойда, америкалик руҳшунос Жюль Массерман, бу муаммони одилона ҳал этиш мақсадида, эътиборга олиниши керак бўлган аниқ-равшан омилларни санаб ўтди. Унинг фикрича, Энг Буюк Йўлбошчи қуйидаги учта вазифани бажармоғи лозим:
- ўз фуқароларининг озод ва фаровон ҳаётини таъминлаш;
- инсонлар учун нисбатан хавф-хатарсиз ҳаёт барпо этилган жамият қуриш;
- жамият аъзоларига иймон-эътиқод ва ахлоқий меъёрлар тизимини тақдим этиш.
Ушбу учта омилдан фойдаланиб, Массерман Адольф Гитлер, Пастер, Юлий Цезарь, Мусо алайҳиссалом, Конфуций ва бошқа кўпгина сиймолар тарихини чуқур ўргангач, қуйидаги хулосага келади:
“Пастер ва Сальк каби инсонлар фақат биринчи тамойилга жавоб бера оладилар. Бир ёқда – Ганди ва Конфуций, бошқа томондан Искандар Зулқарнайн, Цезарь ҳамда Гитлер – иккинчи, балки учинчи талабга ҳам муносибдирлар. Исо Масиҳ ва Будда, фақатгина учинчи шартга жавоб берувчи шахслар сирасига кирадилар.
Барча замонлар ва халқлар учун ЭНГ БУЮК ЙЎЛБОШЧИ – Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдир. Ул зот, юқоридаги учта талабга ҳам тўлиқ жавоб бера олганлар. Шундай мақомга балки, Мусо алайҳиссалом ҳам мосдирлар, аммо, ул зотнинг хизматлари кўлами бироз чеклангандир”.
Чикаго университети профессори, яҳудий миллатига мансуб бўлган Массерманнинг масалани холис баҳолаш бўйича таклифи ана шундай натижа билан якунланди.
Америкалик олим Майкл Хартнинг “Тарихдаги 100 буюк одам” номли асари Ғарб дунёсида катта шов-шувга сабаб бўлди. Бу асарда дарж этилган 100 нафар буюк инсон ичидан яна энг буюги компьютер воситасида аниқланди.
Хўш, дунёга келиб-кетган ва яшаётган ЖАМИ БУЮКЛАР ИЧИДА ЭНГ БУЮГИ ким экан?
Майкл Харт тадқиқотининг моҳияти бундай эди: у шу кунгача яшаб ўтган буюк инсонларнинг қобилиятлари, курашлари, татбиқот ва муваффақиятларини компьютер ҳофизасига киритиб, инкор қилиб бўлмайдиган математик бир йўл билан уларнинг энг қудратлисини аниқлади.
Харт компьютерга лозим бўлган дастурни жойлаштириб бўлгунича ойлар ўтди ва ниҳоят, кунлардан бирида у керакли тугмани босди.
Натижа жуда ҳаяжонли бўлди. Компьютерда кетма-кет эшитилган қитир-қитир товушлар кетидан Ер юзидаги энг улуғ инсон исми ёзилди:
“ҲАЗРАТИ МУҲАММАД СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВА САЛЛАМ!”
Бу тадқиқот олимнинг мутаассиб ўртоқларига ёқмади ва у қаттиқ қаршиликка учради. Лекин Харт натижа менга боғлиқ эмас, дегандай елка қисиб компьютерни кўрсатиш билан кифояланди. Яна, ўзи ҳам бошқача натижадан умид қилибми, тадқиқотини қайта-қайта такрорлади ва текшириб чиқди. Шунга қарамай, монитордаги исм барибир ўзгармади:
“ҲАЗРАТИ МУҲАММАД СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВА САЛЛАМ!”
Энди эса дунёнинг энг машҳур олимларининг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳақларида билдирган фикрларига эътибор берайлик:
Вольфганг ГЁТЕ, немис мутафаккири:
Мен дунё тарихини ўқиб шундай хулосага келдим: дунё подшоҳлари тўплаган жами салтанату бойлик, қасрлару саройлар Муҳаммад алайҳиссаломнинг ямоқ яктакларига ҳам арзимас экан... Биз Оврупа миллатлари маданий имконимиз юқори бўлишига қарамай, Ҳазрати Муҳаммад сўнгги поғонасига қадар чиқа олган зинанинг биринчи пиллапоясидамиз, холос. Ҳеч шубҳа йўқки, бирон кимса у зотдан юқорироққа ўта олмайди.
Инсоният ҳар жиҳатдан ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам олдида қарздор!
Жорж БЕРНАРД ШОУ, инглиз драматурги:
Агар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламга бугунги дунёни шахсан бошқариш тақдир этилганида эди, ул зот барча муаммоларни бартараф этишнинг уддасидан чиқарди. Бу эса ўз навбатида, бугунги дунёмиз ниҳоятда муҳтож бўлган тинчлик-хотиржамлик ҳамда бахт-саодатни шубҳасиз, келтирган бўларди.
ШЕБОЛ, файласуф:
Ҳазрати Муҳаммад алайҳиссаломнинг одам боласи бўлгани бутун инсониятга фахрдир. Чунки у зот умумий бўлса-да, ўн тўрт аср аввал шундай қонун ва асосларни келтирдики, биз оврупаликлар икки минг санадан кейин уларнинг қиймати ва ҳақиқатини англаб етсак, энг масъуд, энг саодатли насллар бўламиз.
ЛАМАРТИН, француз олими:
Агар кишининг буюклиги унинг қилган ишларига, қозонган зафарларига, имконияти оз бўлса-да, кўп иш қилганига қараб баҳоланадиган бўлса, Муҳаммад алайҳиссалом инсонларнинг энг буюгидир. Пайғамбар, нотиқ, даъватчи, қонуншунос, жангчи, қалбларнинг ҳимоячиси, ғоялар тарғиботчиси, имом, давлат арбоби, ер юзининг йигирма минтақасида исломий салтанат қура олган... Муҳаммад алайҳиссалом ана шундай зот эди! Унга ҳеч қайси буюк инсон тенглаша олмайди! Наҳотки у ўлчовларга сиғса?!
Аннай БЕЗАНТ, ҳинд олими:
У бир пайтнигн ўзида ҳам Папа, ҳам Сезар эди. Аммо Папа бўлиб, унда Папанинг иддаолари йўқ эди. Сезар бўлиб, унда Сезарнинг беҳисоб лашкари ҳам йўқ эди. Агар бирон-бир шахс мунтазам қўшинсиз, тансоқчиларсиз, саройларсиз, давлат даромади (солиқларсиз), мен Унинг изни-ихтиёри билан бошқардим, дея олса, унда у Муҳаммад алайҳисссаломдир. Чунки, унинг қўлида ҳеч қандай бошқарув воситаларисиз ва асосларисиз ҳокимият бор эди.
Вильям МУИР, Оврупо шарқшунос олими:
Ҳазрати Муҳаммад алайҳиссалом ҳақида гапирганларимиз бир нуқтада тўпланади. У ҳам бўлса, бу зотнинг хулқ-атвори юксаклиги, ахлоқининг покизалигидир. Булар шундайин улуғ фазилатларки, у замондаги маккаликлар орасида жуда нодир эди.
Наполеон БОНАПАРТ, Франция императори:
Аллоҳ таолонинг бирлиги ва борлигини Мусо алайҳиссалом ўз миллатига, Исо алайҳиссалом ўз умматига, Муҳаммад алайҳиссалом эса бутун инсониятга билдирди.
Жон ДЕВЕНПОРТ, инглиз олими:
Машҳур пайғамбарлар ва фотиҳлар орасида ҳаёти Ҳазрати Муҳаммад алайҳиссаломнинг тарихидек энг кўп ва барча нуқталарда батафсил ўрганилган шахс йўқ.
Мишел ХАРТ, Америка тарихчиси:
Дунёдаги таъсири энг кучли шахслар рўйхатининг бошига Муҳаммад алайҳиссаломни ёзиб қўйсам, эҳтимол айрим мухлисларим таажжубга тушишар? Бошқалар буни эҳтимол бошқача тушунишар? Нима бўлганида ҳам, у дунёвий ва диний соҳалардаги самарали ишлари билан тарих саҳнасидаги ана шу мўътабар мақомга муносибдир.
Эдвард ГИББОН, инглиз олими:
Муҳаммад алайҳиссалом тарғиб қилган ғояларнинг жозибаси унинг издошларини Пайғамбар шахсияти сари тортаверади. Зеро, у одамларни ақл-идрок ва дин билан бошқарган эди.
Вильям МОНТГОМЕРИ, Оксфорд университети профессори:
Муҳаммад алайҳиссаломнинг зафар-ютуқлари унинг буюклигига далолатдир. Бундай мақом-мартабага эришган бошқа шахс Ғарбда маълум эмас. Уни сеҳргарликда айблаш мақсадига эришолмай, ноилож қолган одамнинг чиранишидир.
Аслида биз мўминларнинг Пайғамбаримиз алайҳиссалом хусусидаги дунё олимлари-ю буюкларининг заррача эътироф ва мақтовига эҳтиёжимиз ЙЎҚ! Чунки Набий алайҳиссаломни оламларнинг Робби Аллоҳ таолонинг ўзи мақтаб, эътироф этган! Биз Сарвари коинот Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни дунёдаги барча зотлардан хатто ўзимизданда зиёда ЯХШИ КЎРАМИЗ! Ул зотга бўлган меҳримиз албатта Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг биз умматларига бўлган меҳрлари олдида ожиз ва заифдир. Шундай бўлсада Ул зот соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг шафоатларидан умидвормиз!
Мақолани интернет манбалари асосида
Саидаброр Умаров тайёрлади
Аҳлингизга ҳам вақт ажратинг!
Ҳар куни ишга, ўқишга борамиз. Орамизда уйланганлар бор. Баъзилар ота-онаси билан, баъзилар эса алоҳида яшайди. Кечгача ишда бўламиз, аёлимиз уй ишлари, фарзанд тарбияси билан банд бўлади. Кечқурун уйга борганимизда, бизни кутиб олади, овқат тайёрлайди.
Таом тановул қилганимиздан сўнг ё телевизор кўрамиз ёки телефонимизни қўлимизга оламиз. Бизни кечгача кутган, куни билан чарчаб, юраги тўлиб кетган жуфтимиз биз билан суҳбатлашгиси, ичидаги гапларини айтиб, енгиллагиси келади. Аммо бу пайтда бизнинг кўзимиз телефон эрканида бўлади. Тасаввур қилинг, шу пайтда у ўзини қандай ҳис қилади?
Кечгача кутган одами унга меҳр кўрсатиш, аҳволини сўраш ва у билан суҳбатлашиш ўрнига яна телефонига термулса-я. Ахир у шу хонадонга сизни деб келган, сизга турмушга чиққан. Сиз эса унга суянч бўлиб, дарду ҳасратларини эшитиб, дардкаш, сирдош, елкадош бўлиш ўрнига телефондан бош кўтармасангиз, унинг қалби парчаланмайдими, кўнгли ўксимайдими?! Сизнинг бундай муомалангиздан у ўзини кераксиз, ташландиқ инсон деб ҳис қилмайдими?! Афсуски, бундай ҳол ҳозирги кунда кўплаб оилаларда кузатилади. Оилаларнинг бузилишига ҳам шу каби ишлар сабаб бўлмоқда.
Аллоҳ таоло бизга аёлларни омонат қилиб берган. Динимиз уларга яхши муносабатда бўлишга буюрган. Шундай экан, уйга борганимизда, телефонимизни токчага қўяйликда, эътиборимизни аёлимизга қаратайлик, унинг қалбига қулоқ тутиб, ширин сўзларимизни дариғ тутмайлик. Ишонинг, сиз билан суҳбат қилиб, дардларини тўкиб-солгандан кейин сизга бўлган меҳр-муҳаббати, ишончи, садоқати янада ортади. Ўзини эътиборли, аҳамиятли инсон деб ҳис қилиб, сизнинг олдингизда қадрли инсон эканини англайди.
Азиз эркаклар, аёлларимизга эътиборли бўлайлик! Уларга чиройли муомала қилиб, уйга борганда кўпроқ эътиборни телефонга эмас, уларга қаратайлик!
Нозимжон Иминжонов
Дубай марварид масжид билан меҳмонларни лол қолдирмоқчи
БААда ноёб кўринишдаги масжидларни қуриш ишлари давом этмоқда. Дубайда қурилаётган навбатдаги масжиднинг номи Марварид деб аталди. Масжид лойиҳаси Сан-Францисконинг AMLGM қурилиш студияси томонидан ишлаб чиқилган. Бу ҳақда designboom.com нашрига таяниб Ислом.уз хабар берди.
Меъморлар БАА тарихидан ажойиб дизайн олишга эришдилар. Тарихдан маълумки БАА нефть қазиб олиш жараёнига ўтишдан олдин мамлакатнинг асосий бойлиги марварид қазиб олиш бўлган. Каттамайдоннинг тўртбурчак кесимига асосланган лойиҳа табиати бўйича юмалоқ тонозли шаклга эга бўлган марваридга ўхшаб кетади.
AMLGM қурилиш студияси дизайнни ишлашда анъанавий исломий элементларни ишлатишга ҳаракат қилган. Марварид масжиди бешта кичик шарсимон майдон билан ўраб олинган бўлиб, катта шарларни кесиб ўтади ва бу кенг бўшлиқларни пайдо қилади. Бу жойлардан масжидга ташқаридан ёруғликлар тушиб туради. Масжид Dubai Creek шаҳарчасига қурилади. Унинг умумий майдони 20 000 квадрат метрни ташкил этади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Дарахт воқеаси
Бир одамнинг тўртта ўғли бор эди. Шошилиб қарор чиқармаслик, фикрлар юзаки бўлиб қолмаслик борасида ҳаётий дарс ўргатиш учун ота уларни узоқ водийда жойлашган катта дарахтни кўриб келишга юборди.
Тўнғич ўғил қиш фаслида, иккинчиси баҳорда, учинчи ўғил ёзда, кенжа эса кузда борди. Барчалари дарахтни кўриб келишгач, оталари улардан “Қани, ҳар бирингиз кўрган дарахтингизни бирма-бир шарҳлаб берингчи” деди.
Тўнғич ўғил “Дарахт жуда ҳунук ва қуриган экан” деди. Кейингиси “Дарахт ям-яшил баргли экан” деди. Учинчиси “Дарахт хушбўй гуллар билан қопланган экан” деди. Кенжа эса “Дарахтнинг мевалари кўп экан” деди.
Буларни эшитган ота “Ҳар бирингиз тўғри гапирдингиз. Чунки сизлар турли фаслларда бордингиз. Аммо шуни билингларки, битта дарахтга бир фаслнинг ўзи билан ҳукм чиқармаслик керак. Агар қишдаги кўринишига суяниб, “Дарахт фақат қуруқ” десангиз, унинг баҳордаги яшиллигини, ёздаги гўзаллигини, куздаги ширин меваларини инкор қилган бўлиб қоласиз. Худди шунингдек, бир шахс ҳақида ҳам битта вазиятдан, битта бурчакдан туриб, биргина одамнинг гапи билан ҳукм чиқарманглар. Унинг ҳамма томонини ўрганиб чиқиб, кейин хулоса чиқаринглар” деди.
“Вазиятларни бошқариш санъати” китобидан
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Мақолалар
