Эндигина кўзи ёриган ёш она кучли ҳаяжонда:

– Чақалоғимни кўрсам бўладими? – деб сўради.

Қучоғига юмшоқ бир юргак берилди ва бахтли она чақалоғининг жажжи юзини кўрмоқ учун унинг юзини очди ва ҳайратга тушганидан тили тутилиб қолди. Она ва чақалоқни кузатиб турган дўхтир шартта орқасига ўгрилиб деразадан кўчани томоша қила бошлади.

Чақалоқнинг  қулоқлари йўқ эди... Таҳлиллар боланинг эшитиш қобилияти яхши экани, фақат қулоғининг супраси йўқлиги боланинг ҳуснини бузиб турганини кўрсатди. Орадан йиллар ўтди, бола мактабга чиқди. 

Бир куни мактабдан уйга югуриб келди ва ўзини онасининг бағрига отди. Тўлиқиб йиғлар эди. Бу унинг ҳаётидаги биринчи мазахланиши ва умидсизлиги эди: 

– Бир катта бола менга махлуқ деди.

Болакай ана шу кемтиклик билан улғая бошлади. Уни синфдошлари яхши кўрар ва ниҳоятда зеҳни тез ўқувчи эди.  Агар синфдошларига аралашиб юрганида эди, шубҳасиз, синфком бўлар эди.

Аммо онаси ҳар доим унга:

– Ёш болаларнинг орасига аралашмайсан, – деб тайинлар эди.

Айни пайтда у қалбида теран бир ачиниш ва шафқатни ҳис қилар эди.

Боланинг отаси оила дўхтири билан қулоғи хусусида сўзлашди.

– Бирор нарса қилишнинг иложи йўқми? – деб сўради.

Дўхтир:

– Агар бир жуфт қулоқ топишнинг иложи бўлса, уни ёпиштириб қўйиш мумкин, – деди.

Шундан сўнг  болага қулоқларини фидо этиши мумкин бўлган бир жавонмардни ахтара бошладилар. Орадан икки йил ўтди.  Бир куни отаси:

– Шифохонага борасан, ўғлим, онанг иккаламиз сенга қулоқларини беришга рози бўлган бир одамни топдик. Фақат унинг кимлигини сенга айта олмаймиз – сир, – деди.

Операция муваффақиятли ўтди ва бутунлай янги бир инсон қиёфаси пайдо бўлди. Янги кўринишидан руҳияти юксалган бола ўқишда ва ижтимоий ҳаётда катта ютуқларни қўлга киритди. Сўнгра уйланди ва кўзга кўринган дипломат бўлди. Орадан йиллар ўтди, бир куни отасининг олдига кириб:

– Отажон, менга бу қадар катта яхшилик қилган одам ким? Мен унинг яхшилигига ҳеч қандай жавоб қайтара олмадим... – деди.

Отаси:

– Бирор нарса қила олишингга кўзим етмайди. Фақат жиддий шартлашганмиз, ҳали унинг кимлигини айта олмайман, вақти етмади... – деб жавоб берди.

Бу сир йиллар давомида сақланди ва бир куни очилиш вақти келди. Бошига мусибат тушган кунда онасининг жонсиз танаси бошида отаси билан бирга жаноза ўқилишини кутаётган эди. Отаси мулойим ҳаракат билан онасининг бошига қўл чўзди, қаҳваранг сочларини силаб орқага таради, онасининг қулоқлари йўқ эди.   Отаси:

– Нега онажоним, уйда ўтирганда ҳам рўмолини бошидан олмайди, сочларига оро бермайди, деб ҳеч ўйламадингми? – дея шивирлади.

Дамин ЖУМАҚУЛ

  таржимаси

Жорий йилнинг 17 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идорасига Қозоғистоннинг Ўзбекистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси Ерик Утембаев ташриф буюрди. Элчи жаноблари Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари билан мулоқот ўтказди.

Учрашувда муфтий ҳазратлари диёримизда диний ибодатларни, маърака-маросимларни эмин-эркин ва тинчлик-осойишталикда адо этиб келинаётгани, юртимиздаги хайрли ислоҳотлар, улкан ижроотлар ва илғор ташаббуслар амалга оширилаётгани ҳақида гапириб, жумладан шундай дедилар:

– Ўзбек ва қозоқ халқлари азалдан яхши қўшни, яқин дўст бўлиб яшаб келган. Бугун мамлакатларимиз ўртасидаги ҳамкорлик ана шу тамойиллар асосида жадал ривожланмоқда. Марказий Осиё халқларини буюк мақсадлар сари, келажак йўлида бирлаштиришда Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ва Қозоғистон Президенти Нурсултон Назарбоев жуда кўп ишларни амалга оширишмоқда. Қозоғистон Президенти Нурсултон Назарбоев ташаббуслари билан “2018 йил Қозоғистонда – Ўзбекистон йили” деб эълон қилингани бизни жуда ҳам қувонтирди.

Шунингдек, анжуман доирасида ҳамкорликнинг муҳим жиҳатларига тўхталинди. Жумладан, икки давлат диний идоралари алоқаларини ривожлантириш, турли таҳдидларга биргаликда курашиш, мўмин-мусулмонларнинг шаръий эҳтиёжларини қондириш, икки диний идора ўртасида имзоланган меморандумга кўра, ўзаро алоқаларни ривожлантириш,  икки давлат ўртасида диний делегациялар алмашинувини кўпайтириш,  қўшма илмий-амалий анжуман-йиғилишлар ўтказиш, Қозоғистон ёшларини Ўзбекистондаги диний таълим муассасаларида ўқитиш, Қозоғистонлик имом-хатибларни Ўзбекистонда малакасини ошириш ҳақида музокаралар олиб борилди.

Элчи Ерик Утембаев жаноблари самимий қабул учун миннатдорлик билдириб, жумладан қуйидаги масалаларга алоҳида эътибор қаратди:

–   Марказий Осиёда яшайдиган миллат ва элатлар аслида ягона халқ, уларнинг тили, дини, урф-одатлари бирдир. Ўзбекистондаги сўнгги йилларда жуда катта ижобий ўзгаришлар бўлмоқда. Ўз навбатида, икки мамлакат президентлари ўртасида муносабатлар ҳам қардош давлатлар учун жуда самарали ишларга туртки бўлмоқда. Президент Шавкат Мирзиёевнинг яқинда Остона шаҳридаги чиқишини бунга мисол қилиб келтириш мумкин. Биз Ўзбекистоннинг дин соҳасидаги муваффақиятлари биз учун катта намуна бўлади, деб бемалол айтишимиз мумкин. Ёшларимизни турли хорижий мамлакатларда таълим бергандан кўра, Ўзбекистонда ўқитиш минг чандон афзалдир.

Учрашув дўстона ва самимий руҳда ўтди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Аллоҳ таоло Қуръони каримда сувни ҳаёт манбаи қилиб қўйганини таъкидлаб кўплаб оятлар нозил қилган. Жумладан, “Биз осмондан баракотли сув – ёмғир ёғдириб, унинг ёрдамида боғ-роғларни ва ўриб олинувчи дон-дунларни ҳамда тизилган (мевали) новдалари бўлган баланд хурмоларни ундириб ўстирдик. Бандаларга ризқ бўлсин учун (мана шундай қилдик). Яна у сув ёрдамида ўлик шаҳарни – ерни тирилтирдик. (Ўликларнинг ўз қабрларидан қайта тирилиб) чиқишлари ҳам мана шундай бўлур” (Қоф сураси 9-11-оятлар).

Бошқа бир ояти каримада эса Аллоҳ таоло яна марҳамат қилиб айтади: “Яна Раббингиз эълон қилган (бу сўзлар)ни эслангиз: “Қасамки, агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада) зиёда қилурман. Борди-ю, ношукрчилик қилсангиз, албатта, азобим (ҳам) жуда қаттиқдир” (Иброҳим сураси 7-оят).

Гарчи ушбу оятда шукр қилиш ва ношукрлик оқибатлари Исроил авлодига қарата айтилган бўлса-да, лекин унинг ҳукми умумий бўлиб, то қиёматга қадар келадиган барча инсонларга тегишлидир. Шукр қилиш ўз-ўзидан бўлмайди, балки ўзидаги моддий ва маънавий неъматлар ҳақида кўп мулоҳаза қилиш, улар берилган тақдирда қандай ҳолатда бўлишини тасаввур этиш, ўзидан қашшоқроқ, қийналганроқ кишиларни ёдга келтириш инсонни ўзидаги неъматлар учун Аллоҳга шукр қилишга ундайди. Бу иши инъом этувчига ҳам манзур бўлади. Натижада неъматнинг янада зиёда бўлишига сабаб бўлади. Аксинча, ношукрлик, нонкўрлик каби ҳолатлар инъом этувчида нафрат ва ғазаб пайдо бўлишига олиб келади. Натижада берган неъматларини қайтариб олиш ёки бошқа офат ёхуд мусибатларга дучор қилиш йўли билан жазолаши жоиз бўлиб қолади.

Ношукрлик инсонлараро муносабатларда ҳам ўзининг салбий натижаларини беради. Яхшиликни қадрлаб, имкони бўлса қайтариш айнан олижанобликдир.

Ҳозирги кунда баъзи бир юртдошларимиз орасида Аллоҳнинг улуғ неъматларидан бири бўлган сувдан оқилона фойдаланмаслик, аксинча уни исроф қилиш ҳолатлари кузатилмоқда. Айниқса, ёз фасли келиши биланоқ ушбу исрофгарлигимиз янада ортиб бормоқда. Бу каби салбий ҳолатларнинг олдини олиш ҳар биримизнинг инсоний бурчимиздир. Зеро қиёмат кунида барчамиз Аллоҳ таоло бизга берган неъматлар ҳақида албатта сўраламиз.

Аброр АЛИМОВ,
Тошкент шаҳар “Қатортол” масжиди имом-хатиби