بسم الله الرحمن الرحيم

ЎЗГАНИНГ ҲАҚҚИДАН ҲАЗАР

الحَمْدُ للهِ الَّذِي قَالَ فِي كِتَابِهِ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ، وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى نَبِيِّنَا محمد الَّذِي قَالَ: إنَّ اللهَ طَيِّبٌ لاَ يَقْبَلُ إِلاَّ طَيِّبًا، وَعَلَى أَلِهِ وَأَصْحَابِهِ الكِرَامِ، أَمَّا بَعْدُ

Муҳтарам жамоат! Аллоҳ таоло инсониятни яратгач, уларни Ер юзида ҳалол ризқ талаб қилишга амр этиб, унинг акси бўлмиш ҳаромдан ҳазар қилишга буюрди ҳамда ҳалол ва ҳаром бўлган нарсаларни баён қилди. Демак, ҳар бир инсон ҳалол ризқ талаб қилиши билан бирга, бировнинг ҳаққидан ҳазар қилиши ва ўзгаларнинг молини ноҳақ йўллар билан ўзлаштирмаслиги ўта муҳимдир. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай деган:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ... (سورة النساء/29 آية).

яъни: “Эй, имон келтирганлар! Мол-мулкларингизни ўртада ноҳақ (йўллар) билан емангиз!...” (Нисо сураси, 29-оят).

Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам мол-дунёни гўзал йўл билан талаб қилиш ҳақида шундай марҳамат қилганлар:

"يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللهَ وَأَجْمِلُوا فِي الطَّلَبِ، فَإِنَّ نَفْسًا لَنْ تَمُوتَ حَتَّى تَسْتَوْفِيَ رِزْقَهَا وَإِنْ أَبْطَأَ عَنْهَا، فَاتَّقُوا اللهَ وَأَجْمِلُوا فِي الطَّلَبِ، خُذُوا مَا حَلَّ وَدَعُوا مَا حَرُمَ"

(رواه الإمام ابن ماجه)

яъни: “Эй, одамлар! Аллоҳдан қўрқинг ва мол-дунёни гўзал йўл билан талаб қилинг. Ҳар бир инсон ўзининг ризқини мукаммал олмагунча, жони узилмайди. Унга белгиланган ризқ бироз кечикиши мумкин, аммо барибир келади. Шунинг учун Аллоҳдан қўрқинг ва мол-дунё талаб қилишда гўзал йўлни танланг. Ҳалолини олинг, ҳаромини тарк қилинг” (Имом Ибн Можа ривояти).

Демак, ҳадисдан маълум бўлмоқдаки, киши ризқ йўлида минг ҳаракат қилса ҳам,  Аллоҳ таоло унга ёзган ризқ-насибасидан ортиғини қўлга кирита олмайди.

Видолашув ҳажида Пайғамбаримиз кўп нарсаларни васият қилдилар. Шулар қаторида кишиларнинг молини зулм билан ейиш ҳаромлигини уқтириб, шундай дедилар:

اَلاَ اِنَّ اللهَ حَرُمَ عَلَيْكُمْ دِمَائَكُمْ وَاَمْوَالَكُمْ

(رواه الإمام البخاري)

яъни: "Огоҳ бўлинглар, албатта Аллоҳ таоло қонларингиз ва молларингизни бир бирингизга ҳаром қилди" (Имом Бухорий ривояти).

Ҳалол луқма қалбга нур, тилга ҳикмат бўлиши ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар:

مَنْ أَكَلَ الْحَلاَلَ أَرْبَعِيْنَ يَوْماً نَوَّرَ اللهُ قَلْبَهُ وَأَجْرَى يَنَابِيْعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ"

 (رواه أبو نعيم في الحلية من حديث أبي أيوب)

яъни: “Ким қирқ кун ҳалол луқма еса, Аллоҳ таоло унинг қалбини мунаввар қилади ва қалбидаги ҳикмат булоқларини тилига чиқаради” (Имом Абу Нуайм ривояти).

Ҳазрат Анас разияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламга: “Ё, Расулаллоҳ, дуо қилинг, Аллоҳ мени дуоси ижобат бўладиган кимсалардан қилсин”, – дедилар. Шунда Пайғамбармиз:

يَا أَنَسُ أَطِبْ كَسْبَكَ تُجَبْ دَعْوَتُكَ فَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَرْفَعُ الُّقْمَةَ مِنَ الْحَرَامِ إِلَى فِيْهِ

فَلاَ يُسْتَجَابُ لَهُ دَعْوَةٌ أَرْبَعِيْنَ يَوْمًا

(رواه الإمام البيهقي)

яъни:  “Эй, Анас! Луқмангизни ҳалол қилинг, киши ҳаром луқмани оғзига кўтарса (еса), қирқ кун дуоси ижобат бўлмайди”, – дедилар (Имом Байҳақий ривояти).

Демак, ҳар бир имонли киши тановул қилаётган луқмасига қаттиқ эътибор қилиши ва уни фақат ҳалол йўл билан топиши лозим. Бу ҳақда ҳадиси шарифда шундай келади.

مَنْ لَمْ يُبَالِ مِنْ أَيْنَ اِكْتَسَبَ الْمَالَ لَمْ يُبَالِ اللهُ مِنْ أَىِّ بَابٍ أَدْخَلَهُ النَّارَ (رواه الإمام الديلمي).

яъни: “Ким мол-дунёни қаердан топаётганига парво қилмаса, Аллоҳ таоло ҳам у кишини дўзахнинг қайси эшигидан киргизишига парво қилмайди” (Имом Дайламий ривояти).

Бировни ҳаққидан қўрқмай, нотўғри йўллар билан мол-дунё топиш мўмин-мусулмонга умуман муносиб эмаслиги ва қилинган ибодатлари бекор бўлиши ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

يُؤْتَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِأُنَاسٍ مَعَهُمْ مِنَ الْحَسَنَاتِ كَأَمْثَالِ جَبَلِ تِهَامَةَ حَتَّى إِذَا جِيْءَ بِهِمْ جَعَلَهَا اللهُ هَبَاءً مَنْثُورًا ثُمَّ يُقْذَف بِهِمْ فِي النَّارِ فَقِيْلَ يَا رَسُولَ اللهِ كَيْفَ ذَلِكَ قَالَ كَانُوا يُصَلُّونَ وَيَصُومُونَ وَيُزَكُّونَ وَيَحُجُّونَ غَيْرَ أَنَّهُمْ كَانُوا إِذَا عُرِضَ لَهُمْ شَيْءٌ مِنَ الْحَرَامِ أَخَذُوهُ فَأَحْبَطَ اللهُ أَعْمَالَهُمْ

(رواه الإمام الطبرني في المعجم الكبير)

яъни: “Қиёмат кунида айрим кишиларни олиб келишади. Уларнинг Туҳома тоғича келадиган яхшиликлари бўлади. Улар келтирилгач, Аллоҳ уларнинг яхшиликларини тўзғиган ғуборга айлантириб қўяди, ўзлари эса дўзахга улоқтирилади”. Шунда “Ё, Расулаллоҳ, бундай бўлишининг боиси недир?”, – деб сўрашди. Пайғамбаримиз: “Улар намоз ўқир, рўза тутар, ҳаж қилар эдилар, бироқ бирон бир ҳаром нарсага дуч келсалар, уни олишар эди. Шу боис Аллоҳ уларнинг амалларини йўққа чиқарди”, – деб жавоб бердилар (Имом Табароний ривояти).

Ривоят қилишларича, Абу Дардо разияллоҳу анҳу масжидга эрта келиб, кеч қайтардилар. Намоздан кейин Расули акрам саллаллоҳу алайҳи васалламнинг суҳбатларини диққат билан тинглардилар. Бироқ хурмо пишиғида Абу Дардо аввалгидан кечроқ келиб, эртароқ кетадиган бўлдилар. Бу ҳол Пайғамбаримизнинг диққатларини тортди. Абу Дардони ёнларига чақириб: “Сенинг масжидга келиб кетишингда ўзгариш кўряпман. Нима бўлди?” – деб сўрадилар. Абу Дардо разияллоҳу анҳу узрли оҳангда шундай жавоб бердилар: “Шу кунларда қўшнимизнинг хурмо мевалари пишиб, тўкила бошлади, хурмолар бизнинг ҳовлига ҳам тушяпти. Болаларим қўшнимдан сўроқсиз уларни еб қўйишмасин, деган хавотирдаман. Бомдодга келишдан олдин тўкилган хурмоларни тўплаб, қўшнимизникига олиб чиқиб бераман. Шу сабаб масжидга кеч келяпман. Мен масжиддалигимда ҳам дарахтлардан хурмо тўкилади. Уларни йиғиб, қўшнимникига чиқаришга шошиламан”. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Дардо разияллоҳу анҳунинг бу сўзларидан мамнун бўлдилар ва унинг ҳақига дуо қилдилар.

Муҳтарам жамоат! Мавъизамиз давомида бировнинг молини нотўғри йўл билан ейиш ва ўзганинг хаққига хиёнат қилишдек оғир гуноҳнинг баъзисини айтиб ўтамиз:

Қарзини қайтармасликка ҳаракат қилиш. Баъзи қарз олувчилар қарзларини тўлашга қодир бўлиб туриб, бермай, чўзиб, савоб умидида қарз берган кимсани ҳам яхшилик қилганига пушаймон қилдириб ёки олган қарзини тан олмай юрадилар. Бунинг ўрнига олган қарзини бериш ғамида бўлганида, Аллоҳ таолонинг ўзи қарздорга мададкор бўлар эди. Бу ҳақда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

مَنْ أَخَذَ أَمْوَالَ النَّاسِ يُرِيْدُ أَدَاءَهَا أَدَّى اللهُ عَنْهُ، وَمَنْ أَخَذَهَا يُرِيْدُ إِتْلاَفَهَا أَتْلَفَهُ اللهُ

(رواه الإمام البخاري)

яъни: “Ким одамларнинг молларини (қарзга) олиб, уни адо этишни ирода (ғамини) қилса, Аллоҳ қарзини адо қилишга ёрдам беради. Ким қарзни бермаслик ниятида олса, Аллоҳ уни йўқ қилади” (Имом Бухорий ривояти).

Ўлчов ва тарозидан уриб қолиш.  Қуръони каримда ўлчов ва тарозидан уриб қолувчиларга жаҳаннам азоби борлиги кўп маротаба таъкидланган. Бу борада Мутоффифун сурасида шундай келади:

وَيْلٌ لِّلْمُطَفِّفِينَ الَّذِينَ إِذَا اكْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ وَإِذَا كَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ

 яъни: “(Савдо-сотиқда ўлчов ва тарозидан) уриб қолувчи кимсалар ҳолига вой! Улар одамлардан (бирор нарсани) ўлчаб олган вақтларида тўла қилиб оладиган,  уларга ўлчаб ёки тортиб берган вақтларида эса уриб қоладиган кимсалардир” (Мутоффифун сураси, 1-3 оятлар).

Муаллифлик ҳуқуқини поймол қилиш. Ёзувчи ёки ихтирочи ўзининг бутун умрини китоб ёзиш ёки янги нарса ихтиро қилиш учун сарфлайди ва ундан фойда кўриш учун китобини нашр қилади, ихтиросини тақдим қилади. Шунда бошқа бир одам китобдан ёки ихтиродан бир нусхани олади-да, замонавий воситалар орқали  муаллифнинг рухсатисиз кўпайтириб сота бошлайди.

Муаллифлик ҳуқуқини поймол қилиш бундан бошқа кўринишларда ҳам бўлиши мумкин. Масалан, машҳур фирмаларнинг брендлари (белгилари)ни  қалбакилаштириш, уларнинг эмблемаларини босиб чиқариш ва ҳоказо.

 Маълумки, сўнгги йиллар давомида миллий заргарлик саноатини тиклаш ва ривожлантириш ҳамда заргарлик буюмларини ишлаб чиқарувчи тадбиркор ва усталарни қўллаб-қувватлаш, рағбатлантириш ва ўз қонуний фаолиятини олиб боришга қаратилган  бир қатор ҳуқуқий-меъёрий чора-тадбирлар ва ҳужжатлар  қабул қилинди. Заргарлик саноати ривожланиши, шунингдек хом-ашёни қонуний сотиш учун керакли шарт-шароитлар яратилди. Шу билан бир қаторда республика бозорлари ва тижорат-савдо расталарида заргарлик буюмларига заргар ёки сотувчи томонидан сохта асллик даражасини тасдиқловчи белгиларни ноқонуний қўйилиб сотилиши ривожланмоқда.  Уламоларимиз бундай иш қилган кимсаларнинг гуноҳини ўғрилик қилган кимсаларнинг гуноҳи билан баробар демоқдалар. Ўғрилик ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:

لَعَنَ اللَّهُ السَّارِقَ، يَسْرِقُ البَيْضَةَ فَتُقْطَعُ يَدُهُ، وَيَسْرِقُ الحَبْلَ فَتُقْطَعُ يَدُهُ

(رواه الإمام البخاري)

яъни: “Тухум ўғирлаб қўли кесилган, арқон ўғирлаб қўли кесилган ўғрига Аллоҳнинг лаънати бўлсин!” (Имом Бухорий ривояти). Ушбу ҳадиси шарифдан маълум бўладики, ўғирликнинг катта-кичиклигига эмас, балки унинг оғир гуноҳлигига эътибор қилишлигимиз лозим.

Порахўрлик. Порахўрлик динимизда қаттиқ қораланган ва катта гуноҳлардан биридир. Бу ҳақда ҳадисда шундай дейилади:

عنْ ثَوْبَانَ رضي الله عنه قَالَ: "لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الرَّاشِيَ وَالْمُرْتَشِيَ وَالرَّائِشَ

يَعْنِي الَّذِي يَمْشِي بَيْنَهُمَا"

(رواه الإمام أحمد)

яъни: Савбон разияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам пора берувчи, пора олувчи ва уларнинг ўртасидаги воситачини лаънатладилар” (Имом Аҳмад ривояти).

Судхўрлик. Маълумки, қарз бериш бировни ҳожатини чиқариш бўлиб, савобли ишлардан бири ҳисобланади. Афсуски, баъзилар бу савобли ишни катта гуноҳга айлантириб, қарз беришда кўпайтириб қайтарилишини шарт қилишади, яъни фоизга беради. Қарз беришнинг мазкур тури “судхўрлик” деб номланиб, шариатимизда қаттиқ қораланган ва қатъий қайтарилган ишлардан биридир. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай деган:

الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ...

яъни: “Судхўр бўлган кимсалар (қиёмат кунида қабрларидан) турмайдилар, магар жин чалган мажнун каби турадилар” (Бақара сураси, 275-оят).

Қимор ва гаров ўйнаш. Икки ва ундан кўп киши орасида, ўртага мол-мулк (пул) тикиб ўйналадиган ва зиён кўриш эҳтимоли тенг бўлган, ютган ютқизгандан олиб кетадиган ҳар қандай ўйин қимор бўлади. Ҳозирги кунда ҳам қиморнинг ҳар хил турлари мавжуд бўлиб, қуйида улардан баъзиларини келтирамиз:

Ютган ютқазганга шарт қўйган барча ўйинлар. Масалан, бир неча киши карта ўйнайди ва ҳар бир қиморбоз пул тикади. Уларнинг ютганлари ҳамма пулни олади.

Икки жамоа ёки ўйинчи ёхуд уларга ўхшаган кимсаларнинг ғалабаси учун бирон нарсани гаровга қўйиш. Ҳар икки тараф ҳам бир жамоа ёки ўйинчининг ғалаба қозониши учун пулини гаровга қўяди. Агар жамоаси ёки танлаган ўйинчиси ғолиб келса, гаровни олади, мағлуб бўлса, гаровини бой беради.

Оддий ва электрон ёки интернет орқали ўйналган ҳамда ўйинчи ютиши ёки ютқазиши эҳтимол бўлган барча ўйинлар.

Ўзгани ҳаққани ботил йўл билан егувчиларга қуйидагилар ҳам киради: етимлар молига хиёнат қилувчилар, ёлғон гувоҳлик берувчилар, молини айбини яшириб сотувчилар, сеҳргарлар, фоҳишалар, ҳур-озод одамни сотиб пулини ейдиганлар, нархларни сунъий равишда кўтарувчилар, товламачилар, фирибгарлар.

Маълумки, Аллоҳ таоло ҳар бир эркакнинг зиммасига аёли ва балоғатга етмаган фарзандларининг емоқ-ичмоғини фарз қилган. Шундай экан, биз эркаклар қўл остимиздаги омонатларимизни фақат ҳалол йўл билан нафақасини таъминлашимиз керак бўлади. Ҳар биримиз шуни унутмаслигимиз керакки, аҳли аёлимизнинг дуо ва ибодатларини қабул бўлиши ва фарзандларимизнинг келажакда етук инсонлар бўлиб вояга етишида уйга олиб келадиган нафақаи рўзғоримизнинг ҳалол бўлиши энг катта сабаб ва омил бўлади.

Аллоҳ таоло барчамизга Ўзи рози бўладиган йўллар билан молу давлат топиш бахтини насиб қилиб, ноҳақ ва ботил йўллар орқали келадиган моллардан барчамизни Ўз паноҳида асрасин! Омин!

Муҳтарам имом домла! Ушбу мавзуни ёритишда Имом Насафийнинг “Мадорикут-танзил”, Абу Лайс Самарқандийнинг “Баҳрул-улум”, Муҳаммад Али Собунийнинг “Равоиул баён” номли тафсирлари ҳамда ундан бошқа мўътабар манбаларга мурожаат қилган ҳолда атрофлича баён қилиб беришингиз сўралади.

2018 йил 12-13 декабр кунлари Жиззах вилоят драма театри биносида вилоятдаги барча имом-хатиблар ва отинойилар иштирокида семинар ўтказилди.

Унда йил давомида бажарилган ишлар сарҳисоб қилинди. Мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳотларни халқ орасида ўз вақтида етказиш, тўй ва турли оилавий тадбирларни ихчам, камчиқимли қилиб ўтказиш, оилавий ажрим, ҳуқуқбузарлик ва бошқа турли салбий ҳолатларнинг олдини олишда имом-хатиблар ва отинойиларнинг зиммасига катта вазифалар юкланди.

Вилоят ҳокими ўринбосари Э.Исматов, вилоят бош имом-хатиби М.Жабборовлар йиғилганларга йил давомида бажарилган ва бажарилиши лозим булган ишлар юзасидан фикр-мулоҳазаларини билдириб ўтдилар.

Тадбирда “ҲАЁТ” деб номланган ватанпарварликни мадҳ этувчи бадиий фильм намойиш этилди.

Куннинг иккинчи ярмида Ш.Рашидов, Ҳ.Олимжон ва Зулфияхоним музийига саёҳат уюштирилди.

13 декабр куни семинар ўз ишини театр биносида давом эттирди. Семинардан сўнг “Ройсонг” заводига саёҳат уюштирилди.

Куннинг иккинчи ярмида тадбир иштирокчилари 29-сонли меҳрибонлик уйига совға-саломлар билан ташриф буюришди.

Учрашувда болажонларга келажакда ўқимишли, касб-ҳунарли, Ватан тинчлиги ривожига катта ҳисса қўшадиган инсонлар бўлиб етишишларига тилак билдирилди.

Вилоят бош имом хатиби М.Жабборов, шаҳар бош отинойиси А.Мамаюсупова, Ш.Рашидов тумани бош отинойиси С.Абдулаҳадовалар болажонларни бағриларига босиб, уларнинг қалбларида бир умрга муҳрланиб қолувчи илиқ сўзлар билан кўнгилларини кўтардилар.

Тадбир ва у билан боғлиқ жараёнлар телевидение-радио орқали ёзиб олинди.

Ўзбекистон Мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мамлакатимизда мустақилликнинг илк йилларидан бошлаб виждон эркинлигини таъминлаш масаласига устувор аҳамият берилди. Жумладан, муқаддас Динимиз, миллий қадриятларимизни, буюк азиз-авлиёларимизнинг хотираси, меросини тиклаш, қадамжоларини обод қилиш бўйича жуда кўп ишлар қилинмоқда.

Юртимиз мусулмонларининг Қуръони каримни ва уни ўрганиш тили бўлган араб тилидан таҳсил олишга бўлган эҳтиёжларини қондириш мақсадида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги олий ва ўрта махсус Ислом таълим муассасаларида Қуръони карим ва тажвид ҳамда Араб тили пуллик ўқув курслар ташкил этилган эди.

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг буйруғига мувофиқ Нукус шаҳридаги Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний ўрта махсус ислом билим юртида ташкил этилган “Қуръони карим ва тажвид” ўқув курсининг иккинчи давра тингловчилари ўқув машғулотларини тўлиқ тамомлади.

Жорий йилнинг 10 декбрь куни Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний ўрта махсус ислом билим юртида мазкур ўқув курсларининг иккинчи давра тингловчиларига билим юрти томонидан “Қуръони Карим ва тажвид курси”ни якунлаганини тасдиқловчи сертификатлар топширилди.

Қорақалпоғистон Мусулмонлари Қозиёти матбуот хизмати

 Ҳар бир амал ниятга боғлиқ бўлади. Келин бўлиш бўсағасида турган қизларимизга ўгитларимиз бор.

Сиз ота-онангизни хонадонидан бошқа бир хонадонга келинлик либосида кириб борар экансиз, остонаданоқ ниятни гўзал қилинг. ”Аллоҳим, ҳақиқий уйимнинг эгалари қалбимдан жой олишсин. Мендан хурсанд бўлиб, ҳар ишимдан миннатдор бўлишсин”,- деб ният қилинг ва шу ниятга яраша ўзингиз ҳам харакатда бўлинг.

Аввало қаноатли бўлинг, чеҳрангиз очиқ, сўзлаганда мулойим бўлинг. Ҳар бир ҳолатингизга шукр қилинг. Шуни эсдан чиқармангки, бундан ёмони ҳам бўлиши мумкин. Зеро, бахтли ҳаёт кечирмоқнинг бир йўли ўз ҳолига шукр этмоқликдир.

Келин ҳеч қачон насаби-ю, бойлиги, гўзаллиги билан мағрурланмаслиги, оилада бўладиган нохуш гап-сўзларни ота-онасига етказавермаслиги керак. Бу билан аввало ота-онасини ташвишга солса, бошқа томондан икки қуда орасига совуқчилик тушишига сабаб бўлади.

Аёл эрига итоатли бўлиши лозим. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам  шундай деганлар: “Хотинларнинг энг яхшиси қараганингда кўзингни қувонтирадиган, буюрганингда итоат этадиган, йўқлигингда иффатини ҳамда молингни сен учун асраган аёлдир” (Ибн Аби Ҳотим ривояти).

Эрининг қариндоши ва яқинларини ҳурмат қилган аёл албатта эрининг эътиборини қозонади.

Кейинги вақтларда келинларимиз орасида “Аёл эрининг розилигига етишса бўлди, бошқаларнинг хизматини қилиш шарт эмас”, деб йўл тутаётган ёшларимизнинг ҳам борлиги ачинарли ҳолдир

 Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилади:

“Бас, кимки (дунёда) зарра миқдорида яхшилик қилган бўлса, (қиёмат куни) уни кўрар”.

“Кимки зарра миқдорида ёмонлик қилган бўлса ҳам, уни кўрар” (Залзала cураси 7-8 оятлар).

Иккита ака-ука маҳалладаги деворлари нураб, томидан чакка ўтиб ётган бир хонадонни таъмирлаб, кексаларнинг дуосига мушарраф бўлишди. Бу саховатли инсонларнинг онаси бир вақтлар қайнонаси оғир хаста бўлганида оқ ювиб, оқ тараган, пиёладаги чойини меҳр билан узатган келинлардан эди. Қайнонаси: “Фарзандларингизни роҳатини кўринг” деб,  кўп дуо қилар эдилар. Ҳозирги вақтда шу келиннинг ҳам икки келини бўлиб, қайнонасининг хизматида. Қайнонасининг дуоси ўтиб, иккала ўғил ҳам инсонларга фойдаси тегадиган саховатпеша инсонлар бўлиб етишган.

“Қайтар дунё” деб бежизга айтишмаган. Бугун сиз қайнота ва қайнонангизни кўнглини олиб, дуода юрибсизми, иншааллоҳ фарзандларингиз сизни ҳам роҳатга қўяди. Аллоҳ таоло Наҳл сурасида марҳамат қилади:

“Эркакми ё аёлми – кимда-ким мўмин бўлган ҳолида бирор эзгу иш қилса, бас, Биз унга ёқимли ҳаёт бахш этурмиз ва уларни ўзлари қилиб ўтган гўзал (солиҳ) амаллари баробаридаги мукофот билан тақдирлаймиз” (Наҳл сураси, 97-оят).

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бир муборак ҳадисларида:  “Ёшларга нисбатан раҳм-шафқатли бўлмаган, кексалар ҳаққини ва ҳурматини риоя қилмаганлар бизлардан эмас” - деб марҳамат қилган эканлар.

Яхши амалларни ўзи қилиб, бошқаларга ўргатишлик - улуғ устозлик. Аллоҳ таоло ҳар бир қайнонага яхши устоз бўлишни, ҳар бир келинга келгусида яхши қайнона бўлишни насиб этсин. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси

Мунира АБУБАКИРОВА