muslim.uz
Рашк – мўминнинг сифати
Рашк сўзи аслида арабча сўз бўлиб, у қизғаниш, яхши кўрган кишини бировга ишонмаслик деган маъноларни ифодалайди. Рашк яна шерикчилик мумкин бўлмаган нарсага шерикчилик қилиш оқибатида ўша нарсанинг эгасининг ғазабини қўзғаш маъносини ҳам англатади.
Рашк икки хил бўлади:
- Аллоҳ таолонинг буйруқ ва қайтариқлари поймол этилганда юзага келадиган рашк.
- Инсонларнинг ҳақ-ҳуқуқлари поймол этилганда юзага келадиган рашк.
Биринчиси: Аллоҳ таоло мўмин бандаларини мункар ишни кўрганларида кучлари етса, қўллари билан тўхтатишга, унга қодир бўлмасалар, тиллари билан қайтаришга ва уни ҳам қилолмасалар, қалбларида ўша ишга қарши туриб инкор этишга буюрган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизлардан бирингиз қабиҳ ва гуноҳ ишни кўрса, уни қўли билан ўзгартирсин (тўхтатсин), унга имкони бўлмаса, тили билан ва унга ҳам қодир бўлмаса, қалби ила ўша ишга норози бўлсин, мана шу заиф иймон белгисидир”, дедилар (Имом Муслим ривояти).
Оиша розияллоҳу анҳо: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзлари учун хеч қачон интиқом олмаганлар, фақатгина Аллоҳ таолонинг буйруқлари поймол этилгандагина ўч олганлар”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Аллоҳ таолонинг буйруқлари поймол этилганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг рашклари жуда ҳам қаттиқ бўларди. Чунки у зот Аллоҳ ва Унинг дини учун рашк қилардилар.
Иккинчиси: инсонларнинг хақ-хуқуқлари поймол этилганда унинг ҳимояси учун ҳаракат қилиш ҳам рашкдир. Киши ўз аҳлини ва яқин маҳрамларини бегоналардан ҳимоя қилиши ҳамда уларнинг турли назаридан сақлаши ҳам рашк ҳисобланади. Шунинг учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ўз аҳлини ҳимоя қилиш асносида вафот этса, шаҳиддир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
Ўз аҳлини ва яқин маҳрамларини бегоналардан қизғанмайдиган, рашк қилмайдиган кимса даюс дейилади. Даюслик эса улкан гуноҳ бўлиб, у ҳақда қаттиқ ваъид ва огоҳлантиришлар бордир.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Уч кишини Аллоҳ таоло қиёмат куни жаннатига киритмайди”, деганлар. Улар қуйидагилар:
- Ота-онасига оқ бўлган;
- Даюс;
- Ўзини аёлларга ўхшатадиган эркак ва эркакларга ўхшатадиган аёл (Имом Байҳақий ривояти).
Аммор ибн Ёсир розияллоҳу анҳу айтадиларки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жаннатга уч киши кирмайди:
- Даюс;
- Аёлларки, ўзларини эркакка ўхшатадилар;
- Ароқ ичишда муккасидан кетган киши”, дедилар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрадилар:
– Ё Расулуллоҳ, ароқ ичишда муккасидан кетган кимсани биламиз, аммо даюс ким?
– Даюс шундай кишики, ўз аҳлининг олдига кимлар кириб-чиқади, рашк қилмайди, парво этмайди, дедилар.
Ва яна сўрадилар:
– (Ўзларини) эркакка ўхшатадиган аёллар қайси?
– Шундай аёлки, кийинишда ўзини эркакларга ўхшатади, деб жавоб бердилар (Имом Суютий ривояти).
Зайд ибн Аслам розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рашк иймондандир. Беномуслик, шармандалик, уятсизлик – мунофиқликдир. Оиласидаги фаҳш ишларга рози бўлиш эса даюсликдир”, дедилар.
Паҳлавон Маҳмуд ўзининг байтларида рашк қилиш ҳақида шундай ёзади:
Эрлик ғуруринг бўлса, эй Аллоҳ суйган,
Аҳли аёлинг безатиб чиқарма уйдан.
Мевали шох агар чиқса кўчага,
Таъма қилар ўтган йўловчи ундан.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, рашк қилишлик иймоннинг аломатидир. Ҳақиқий мўмин-мусулмон ўз аҳлини яхши кўради, уларни бошқа бировдан рашк қилади. Рашк мўмин-мусулмоннинг сифатидир.
Юсуф РАЖАБОВ,
Қарши тумани ‘‘Мулла Юсуф’’ масжиди имом-хатиби
Покистон президенти: Имом Бухорий, Имом Термизий ва Баҳоуддин Нақшбанд мероси икки давлат халқи маънавиятининг ажралмас қисми
Ўзбекистон Республикасининг Фавқулодда ва мухтор элчиси Ойбек Усмонов 7 июнь куни Покистон Ислом Республикаси Президенти Ориф Алвига ишонч ёрлиқларини топширди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Тантанали маросим Президентнинг «Айвони Садр» саройида бўлиб ўтди.
Маросимдан сўнгги суҳбат чоғида Покистон раҳбари Ўзбекистон билан сиёсий, савдо-иқтисодий ва гуманитар алоқаларни ривожлантириш ўз мамлакати учун устувор йўналиш эканини таъкидлади.
Покистон Президенти Президент Шавкат Мирзиёевга ўзининг самимий ва дўстона саломини йўллади ҳамда Исломобод Ўзбекистон раҳбари томонидан илгари сурилган минтақалараро ўзаро боғлиқликнинг янги стратегиясини қўллаб-қувватлашини таъкидлади.
Ориф Алви халқларимиз ўртасидаги яқин маданий-тарихий алоқаларни қайд этар экан, покистонликлар Ўзбекистон заминидан етишиб чиққан Имом Бухорий, Имом Термизий, Баҳоуддин Нақшбанд каби буюк алломаларнинг меросини икки мамлакат мусулмон уммати маънавий маданиятининг ажралмас қисми, деб ҳисоблашини билдирди.
Самарқанд ва Бухоро, Пешовар, Лаҳор ва Мўлтон шаҳарлари зиёрат туризмини янада ривожлантириш учун мустаҳкам пойдевор бўлиб хизмат қиладиган бой тасаввуф анъаналари ва маданиятларини ўзида мужассам этиши алоҳида қайд этилди. Эпидемиология вазияти барқарорлашиб, авиақатновлар қайта тикланиши билан икки мамлакат ўртасидаги алоқалар ва сайёҳлар оқими кўпайишига ишонч билдирилди.
Эслатиб ўтамиз, Ойбек Усмонов ўтган йил декабрь ойида Олий Мажлис Сенатининг 10-ялпи мажлисида Ўзбекистоннинг Покистондаги элчиси этиб тайинланган эди. У 58 ёшда. Ташқи ишлар вазирлиги тизимида 1997 йилдан буён ишлаб келмоқда. Турли йилларда Ўзбекистоннинг Карачидаги (Покистон) Бош консулхонасига раҳбарлик қилган, мамлакатимизнинг Исроилдаги элчиси ва Фаластиндаги вакили, Покистон ва Мисрда элчиси ҳамда ташқи ишлар вазирининг ўринбосари ловозимларида ишлаган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Огаҳий ҳақида ҳужжатли фильм суратга олинади
Ўзбекистон кинематография агентлиги буюртмасига биноан, “Ҳужжатли ва хроникал фильмлар киностудияси” ДУК томонидан шоир, тарихчи ва таржимон Муҳаммадризо Эрниёзбек ўғли Огаҳий ҳақида ҳужжатли фильмнинг суратга олиш учун тайёргарлик ишлари бошланди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Агентлик тақдим этган маълумотда қайд этилишича, "Огаҳий" фильми Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2020 йил Адиблар хиёбонига ташрифи давомида берилган топшириқлари ижроси доирасида суратга олинмоқда. Мазкур киноасар "Халқ юраги" номи остида суратга олинаётган 24 қисмли туркум фильмлардан бири. Сценарий муаллифи Гўзалой Матёқубова, постановкачи режиссёр Муроджон Одилов.
Ҳозирги кунда фильм ижодий жамоаси Хоразм вилоятида объектлар кўриги ҳамда актёрлар фотокастингини ўтказмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Динда саволим бор: Турли тақвимлар орқали бола жинсини аниқлатиб ҳаракат қилса бўладими?
— Ҳозирги кунда аёллар ҳомиладор бўлишдан аввал шифокорларга учраб, турли тақвимлар орқали ҳисоблатиб, бола жинсини аниқлатиб ўғилга тўғри келишини тахминлаб ҳаракат қилишади. Бу қанчалик тўғри? Ахир Қуръонда фарзандни Аллоҳ бериши ҳақида оят бор-ку! Шундай тақвимларга ишониш мумкин-ми?
— Дарҳақиқат бешта ғайб нарсанинг илмини фақат Аллоҳ билиши Қуръон ва ҳадисларда баён қилинган. Боланинг жинсини танлаш учун қилинадиган ҳаракатлар сабаблар доирасидаги ишлардан бўлиб, шариатимиз унга рухсат берган. Юқорида айтилганидек, тақвимларга роса амал қилиб ҳаракат қилганларнинг ҳаммаси ҳам мақсадга эришавермаслигини эшитамиз. Шундай экан, қандай жинсдаги фарзандни бериш Аллоҳнинг хоҳишига ҳаволадир.
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
Алломаларимиз меросида бағрикенглик ғоялари тараннуми (4-инфографика)
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Янгиликлар
