muslim.uz
Аллоҳга яқинлаштирувчи икки хислат
Айримлар ўзидан устун кишини кўрса: “Менда нега шунақа сифатлар ёки бойлик йўқ?” дея тушкунликка тушади. Бунинг давоси эса, ўзидан қуйироқ кишига қараб тафаккур қилмоқдир. Чунки киши ўзидан қуйироққа назар солса, Аллоҳ таолонинг берган неъматларига шукр қилади.
Аслида, мусулмон киши мол ва даража жиҳатидан ўзи билан ўзгаларни солиштирмайди. Бироқ шундай ҳолатга тушиб қолган киши нима қилиши керак?! Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларидан муолажа излаш айни муддаодир.
“Икки хислат борки, у кимда топилса, Аллоҳ таоло уни шукр этувчи ва сабр қилувчилар қаторида ёзиб қўяди. Кимда шу иккита хислат топилмаса, Аллоҳ таоло уни шукр ва сабр қилувчилардан эмас, деб ёзиб қўяди. Ким динда ўзидан устун кишига қараса, унга эргашса ва дунёда ўзидан паст бўлган кишига қараса ҳамда Аллоҳ таолога ўзини у кишидан устун қилиб қўйгани учун ҳамд айтса, Аллоҳ таоло уни шукр ва сабр қилувчилардан, деб ёзиб қўяди. Ким динда ўзидан паст бўлган кишига қараса ва дунёда ўзидан устун кишига қараб, менга бу кишичалик бойлик бермабди-да деб афсусланса, Аллоҳ таоло у кишини шукр ва сабр қилувчилардан эмас деб ёзиб қўяди” (Имом Термизий ривояти).
Имом Ҳоким ва Имом Байҳақий раҳматуллоҳи алайҳимо ривоят қилган ҳадиси шарифда эса: “Бойларнинг ҳузурига камроқ киринглар, чунки бу Аллоҳ таолонинг неъматини оз санамасликларингиз учун энг яқин воситадир”, дейилган. Бошқа бир ҳадисда: “Бирортангизнинг назари ўзидан бадавлатроқ ҳамда омадлироқ одамга тушганида ўзидан камбағалроқ ва омадсизроқ одамга ҳам бир назар ташлаб қўйсин!” дедилар.
Мазкур ҳадисларда мол-дунёда ўзидан устун бўлганларга кўп ҳам эътибор қаратиш керак эмаслиги, борига қаноат қилиш ва Аллоҳ таолонинг неъматларини оз санашнинг олдини олиш тавсия этилмоқда.
Ушбу ҳадиси шарифларни ҳалол ризқ талаб қилишда сусткашликка йўл қўйса ҳам
бўлар экан, деб тушунмаслик керак. Балки киши ризқ топиш учун унинг сабабларига жиддий киришмоғи лозимлиги уқтирилмоқда. Сўнгра ризқ бергани учун Аллоҳ таолога ҳамду сано айтишга, ортиқча нарсалар учун ғам чекиб, маҳзун бўлмаслик тарғиб этилмоқда.
Аслида, мусулмон илм ва тақвода ўзидан устун кишига етиб олишга ҳаракат қилиши керак. Бунинг натижасида мусулмон Аллоҳ таолога яқин бўлиб бораверади.
Ҳабибуллоҳ АБДУРАЗЗОҚОВ,
“Ҳазрати Имом” жоме масжиди имом-хатиби
“Ҳидоят” журналининг 2021 йил 10-сонидан олинди
Буюк аждодларимиз меросини ўрганиш ва тарғиб этиш кучайтирилади
Ўзбекистон Президентининг «Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси тўғрисида»ги фармони лойиҳасида буюк аждодларимизнинг бой илмий меросини чуқур ўрганиш ва кенг тарғиб этиш бўйича қатор вазифалар назарда тутилмоқда, деб хабар қилаяпти «Дунё» АА.
Ҳужжатга кўра, ИҲТ, ИРСИКА, АЙСЕСКО, ЮНЕСКО каби дунёнинг нуфузли халқаро ташкилотлари, илмий-тадқиқот марказлари ва университетлари билан ҳамкорликда «Янги Ўзбекистон – Учинчи Ренессанс» шиори остида халқаро конференция, симпозиум ва анжуманлар ташкил этилади.
Шунингдек, буюк аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини кенг тарғиб қилиш мақсадида юртимиздан етишиб чиққан алломаларнинг 100 та асарининг халқчил таржимасини амалга ошириш, улар асосида илмий ва оммабоп рисолалар яратиш режалаштирилмоқда.
Фармон лойиҳасига мувофиқ, халқимиз тарихи, аждодларимиз бой илмий меросини чуқур ўрганиш ва кенг тарғиб этиш мақсадида Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари фаолиятини янада қўллаб-қувватлаш вазифалари кучайтирилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ўлганларга қуръон тиловат қилишнинг хукми хақида
Барча мўмин - мусулмонлар ўтганларга атаб, Қуръон тиловат қилишга одатланишган. Турли мазхабларнинг уломолари хам бу ишга ўз фатволарини берганлар. Аммо баъзи бир бемазхаблар бу ишга хилоф қилишиб, ихтилоф чиқаришга уринишмоқда. Улар дастлабки пайтда бу иш бўлмаган деган гап билан одамларни ўтганларга атаб қуръон тиловат қилишдан қайтарадилар. Бемазхабларнинг бу масалада аввал айтиб ўтилган гапдан бошқа далиллари йўқ. Аммо “Дастлабки пайтларда бу ишнинг оммавий равишда бўлмаганининг ўзи уни қилмасликка далил бўла оладими ?” деган гап уларнинг хаёлларига ҳам келмайди.Албатти қуръон тиловати энг афзал ибодатлардан бўлиб, у билан мусулмон банда Роббига яқин бўлади.Қуръон қироати инсонга манфаатли бўлиб, хоҳ вафотидан кейин бўлсин, хоҳ манзилида ёки уйида бўлсин, хоҳ жанозадан кейин ёки олдин бўлсин ёки қабр олдида бўлсин, бу нарса шаръий хукмда жоиз хисобланади ва Аллоҳ таолонинг фазли билан маййитнинг қабрида азоблар енгиллашига сабаб бўлади. Бу хақда Расулуллоҳ (с.а.в) хабар бериб, ўликларга қуръон қироат қилишга ундаганлар “Бирор маййитга “Ясин” сураси ўқилса, енгиллик бўлади” деганлар. Албатта, ушбу қуръон тиловати одобларига амал қилиб, харфларни ўз махражидан чиқариш керак. Ханафий мазхабидагилар маййитга хам , тиркларга хам қуръон қироатининг савоби етиб бориши жоизлигини айтишган. “Хидоя, Бадоиъ” ва бошқа китобларда баён қилинган. Шунингдек Шофеъий мазхаби уломолари хам қироатнинг савоби , агар ўқувчи Аллоҳ таолодан сўраса, маййитга етиб боришини айтишган. Ибн Абу Зайд (р.а) “Рисола” китобида Ибн Фахрундан ривоят қилиб айтишича, Моликий мазхаби имомлари хам маййитга қироат савоби боришини айтишган. Ханбалий фақихларидан Ибн Қудома (р.а) “Маййит барча қурбат бўлувчи нарсалардан манфаат олади. Демак инсон қандай қурбат қилса хам, савобини маййитга бағишласа, Аллоҳ таолонинг изни билан манфаат олади” деганлар.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак , қуръон тиловати маййитга , хоҳ у маййит қабрда бўлсин ёки узоқда бўлсин, жоиздир. Аллоҳ таолонинг изни билан савоби маййитга етиб боради. Хусусан, қори қироати савобини маййитга бағишласа.
Жарқўрғон туман “Оқ қўрғон” жоме масжиди имом-хатиби А.Халилов
Жума суҳбатлари: Бир ҳадис шарҳи (аудио) (17.12.2021)
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий
Нуриддин домла ҳазратлари
Қўқондаги "Ҳазрати Аббос" жоме масжидидаги суҳбат (17.12.2021 йил)