ЎМИ Матбуот хизмати

1-савол: Мунажжимлар туғилган ой, кун башоратига, фолбинлар сўзига ишонган киши гуноҳкор бўлмайдими? 

Жавоб: Мунажжимлар ғайбни билишни даъво қилишади. Ғайб илми фақат Аллоҳ таолога хосдир: 

“(У) ғайбни билувчидир. Бас, Ўз ғайбидан бирор кимсани хабардор қилмас” (Жин, 26). 

Ҳадиси шарифда: “Кимки башоратчи ёки фолбиннинг олдига борса ва у айтган нарсани тасдиқласа, шубҳасиз, у Муҳаммад (алайҳиссалом)га тушган нарсага куфр келтирибди”, дейилган (Абу Довуд, Насоий ва Ибн Можа ривоятлари).

2-савол: Фол кўрувчилар жинлар билан ишлайдими?

Жавоб: Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Фолбинларнинг баъзида ҳақ гапни айтиб қолишларининг сабаби шуки, жин гапларни ўғринча олиб, фолбиннинг қулоғига қуяди. Фол кўрувчи унга юзта ёлғон аралаштириб гапиради” деганлар (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).

Фолбинларнинг гапларига ишониш қуфрдир (Аллоҳ асрасин).

3-савол: Дуохонларга бориб “иситиш” йўли билан муҳаббатга эришиш мумкинми?

Жавоб: Иситиш, совутиш, фол Ислом динида ҳаром қилинган амаллардандир.

Ким иситсам фалончи мени яхши кўриб қолади, деб ўйлайдиган бўлса хато қилади. Меҳр-муҳаббатга иситиш билан эмас, балки Аллоҳ таолодан қўрқиш билан эришилади (“Равоиъул баён”, “Нафъул муфтий”).

4-савол: Жинлар таъсиридан қандай сақланиш мумкин?

Жавоб: Жинларни инсонлар кўра олмайди. Чунки улар жуда латиф ва тезда ўзгара олиш қобилиятига эгадир. Киши билмаган ҳолида қайноқ сув сепиб юбориб, бавл қилиб ва ҳоказо ишлар билан уларга озор етказганида жинлар унга зарар бериш билан интиқом олади.

Жинлардан сақланишнинг йўли эҳтиёткорликдир. Улар кўпинча шомдан кейин, яъни қоронғи тушаётган маҳалда чиқишади, нажосат, ахлатхоналарда озиқланади. Жобир ибн Абдуллоҳ (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бундай дедилар: “Хуфтонда идишларнинг устини ёпиб, мешлар оғзини боғлаб, эшикларни тамбалаб ва болаларингизни (уйда маҳкам) ушлаб ўтирингиз, чунки (шу вақтда) жинлар атрофга тарқалишади...” (Имом Бухорий ривояти).

Шайх Абу Бакр Жазоирий айтади: “Агар Аллоҳ таоло инсонни сақлаш учун вакил қилган фаришталар бўлмаганида эди, жин ва шайтонларнинг ёмонлигидан ҳеч бир инсон нажот топмасди”.

5-савол: Сеҳр-жоду қилишнинг, дуохонликнинг шариатга зидлигини биламан. Аммо баъзида кишининг соғлиги ёмонлашиб, ланж бўлиб, қўли ишга бормай қолади. Агар Қуръондан ўқиб дам солинса, киши енгил тортади. Шундай қилиш Исломда мумкинми?

Жавоб: Аллоҳ таоло бундай огоҳлантирган:

“Яна (улар) Сулаймон подшоҳлигидаги шайтонлар (жинлар) ўқиган нарсаларга эргашиб кетдилар. Сулаймон кофир эмас эди, лекин одамларга сеҳр (жоду)ни ҳамда Бобилдаги Ҳорут ва Морут номли фаришталарга туширилган нарсаларни ўргатадиган шайтонлар кофир эди. (Икки фаришта): “биз фақатгина синов (воситаси)миз, (бизга ишониб) кофир бўлиб қолма”, деб (огоҳлантирмагунча) ҳеч кимга (сеҳрни) ўргатмас эдилар. Иккисидан эр-хотиннинг ўртасини бузадиган нарсани ўрганар эдилар. Лекин улар Аллоҳнинг изнисиз у билан ҳеч кимга зарар етказа олмаслар. (Хуллас) ўзларига фойдасиз, балки зарарли нарсаларни таълим олар эдилар. Уни (Аллоҳнинг китобини сеҳрга) алмашганларга охиратда насиба йўқлигини ҳам яхши билар эдилар. Ўз (насиба)ларини қанчалик ёмон нарсага сотиб юборганларини билсалар эди!” (Бақара, 102).

Аммо Қуръони карим шифо, уни ўқиб дам солиш мумкин. Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) набиралари Ҳасан ва Ҳусайнлар (розияллоҳу анҳумо)га Қуръон ўқиб дам солганлари ҳақида ривоятлар бор.

6-савол: Шом пайти боламни кўтариб, қўшни аёллар билан кўчада гаплашиб турган эдик, маҳалламиздан бир отахон бизни: “Жину шайтонлар тўзийдиган маҳал ёш бола билан кўчада нима бор сизларга?” деб койиб бердилар. Отахоннинг гаплари қанчалик тўғрилигини билмоқчи эдим.

Жавоб: Отахон жуда ҳақ гапни айтибдилар. Жонкуяр инсонлар тобора камайиб кетаётган, “менга нима” деган бепарволик кайфияти кўпчиликни чулғаб олган ҳозирги кунимизда ана шундай отахонларнинг борлиги қувонарли ҳол. Уларнинг маҳалла маънавий ҳаётидаги ўрни беқиёс.

Аввало, динимиз аёлларни кўчада мақсадсиз гап сотиб ўтириш у ёқда турсин, заруратсиз кўчага чиқишдан ҳам қайтарганини айтиб ўтиш керак. Ундан кейин, шом маҳали жин ва шайтонлар изғиб юриши ҳам ҳадиси шарифларда баён қилинган. Болаларнинг инжиқ бўлиб қолиши, уйқусида босинқирашига ҳам ана шу пайт кўчада юриши сабаб бўлади. Шу боис, бу каби беҳуда одатларга барҳам бериб, ўлчовли вақтимиздан унумли фойдаланиш пайида бўлишимиз керак.

7-савол: Бирор бир инсонга фолбинликни олишни даъво қилишсаю, у қабул қилишдан бош тортса бу қанчалик тўғри амал ҳисобланади? Жинлар васвасасига учраши, оғир касал бўлиш ҳолати ёки ёмон тушлар кўришдан сақланиш учун нима қилиши керак?

Жавоб: “Фолбинликни бўйнингга ол” деб бирор кишига айтилса, у одам бу иш мусулмоннинг иши эмаслигини билиб туриб, бўйнига олишни рад қилса, савоб олади. Ҳаром ишни қилишга кўнмаган бўлади. У нарсалардан сақланиш учун доим Қуръон ўқиб, ўзига дам солиб юриши керак. Аллоҳдан шу каби нарсалардан паноҳ сўраши лозим.

ЎМИ Матбуот хизмати

Абдуллоҳ бин Масуъд  розияллоҳу анҳу   Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васалламдан   ривоят қилади: “ Ким тежамкор бўлса, муҳтож бўлмас”.( Имом Ахмад ривояти)

Ким мол дунёсини сарфлашда исроф ва зиқналикка берилмаса у киши ҳеч қачон бировга муҳтож бўлмас. Агар исрофгар бўлса тез орада қўлидаги бойлигидан айрилади. Иқтисодни билмаганлиги туфайли кечагина бой бадавлат бўлган инсон бугун бировларнинг қўлига қараб қолиши ҳам мумкин.  Аксинча зиқналиги туфайли  бор будидан айрилиб, ўзига ўхшаш зиқналарнинг  қарамига айланиб қолиши ҳам мумкин. Шунинг учун ҳам Мўмин киши тежамкорликни билиши ва ҳар доим мўътадилликни лозим тутиши керак.  Бу эса ўз ўрнида тадбиркорлик деб аталади.  Ҳақиқий тадбиркор ким? Дунёдаги энг бой кишиларми? Ёки кўпчиликни иш билан таъминлаган кишими? Балки юқори мансабларда ишлаётганлардир?

Ҳақиқий асл тадбиркор ким эканлигини куйидаги ояти каримадан билиб оламиз.

 وَابْتَغِ فِيمَا آَتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآَخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ

Аллоҳ сенга ато этган нарса билан охиратни истагин ва дунёдан бўлган насибангни ҳам унутмагин. Аллоҳ сенга эҳсон қилгани каби сен ҳам (одамларга) эҳсон қил! Ерда бузғунчилик қилишни истама! Чунки Аллоҳ бузғунчиларни суймас», – дедилар.

Ҳа азизлар ҳақиқий Мўмин ҳақиқий тадбиркордир. Чунки у нафақат ўзининг охирати балки, дунёсини ҳам унутмайди. Мазкур амалларни бажариш асносида эса ҳаммага бирдек манфаат келтиради. Аллоҳ берган мол-дунёдан инфоқ эҳсон қилади. Нафақат ўз юртида балки, бутун дунёда бузғунчилик қилмайди ва албатта бузғунчилик қиладиганларга хайрихохлик ҳам қилмайди. Чунки у Мўмин Аллоҳнинг  суюкли бандаларидан бўлишни хохлайди. Бошқаларга ҳар тарафлама ёрдам беришни , уларни қўллаб қувватлашни ўзининг мўминлик бурчи деб билади.

 قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ

فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ

Айтинг: «Албатта, Раббим бандаларидан Ўзи хоҳлаганига ризқни кенг қилур ва (Ўзи хоҳлаганига ризқни) танг қилур. Бирор нарсани (муҳтожларга холис) эҳсон қилсангиз, бас, (Аллоҳ) унинг ўрнини тўлдирур. У ризқлантирувчиларнинг яхшисидир».

Аллоҳ таоло ушбу ояти каримада барча махлуқот мавжудот ва бандаларнинг Яратувчиси эканлигига эътиборимизни қаратмоқчи. Албатта Аллоҳ таоло хохласа барча бандаларини бой бадавлат қилиб қўйиши ҳам мумкин, лекин бандаларини ўзаро меҳр муҳаббат, гўзал муносабат билан яшамоқликларини ирода қилган. Шунинг учун ҳам уларнинг баъзисини ризқини кенг қилиб, баъзисини ризқини эса тор қилиб қўйган. Сўнгра бой бўлганларга муҳтожлар учун доимо ёрдам қўлини чўзиб, уларни моддий тарафдан қўллаб – қувватлаб турмоқликка буюрган. Токи бойлар билан муҳтож бўлганлар ўртасида ўзаро самимий алоқалар боғлансин. Бойлар Аллоҳнинг йўлида эҳсон қилишни ўрганиб, саҳоват кўрсатишни ҳаёт тарзига айлантирсинлар. Қолаверса мазкур қилаётган эҳсонларини зинҳор миннат ёки тана қилмасинларки, унинг манашундай бой бадавлат бўлиши Аллоҳнинг хохишидир. Мазкур ҳолат билан фахрланиб кибр ҳаво қилмасинки, Аллоҳ  хохласа ҳозирги ҳолатни мутлақо аксини ҳам қилиб қўйиши мумкин. «Албатта, Раббим бандаларидан Ўзи хоҳлаганига ризқни кенг қилур ва (Ўзи хоҳлаганига ризқни) танг қилур”. Демак бир кишининг бой ёки камбағал бўлиши Аллоҳнинг иродасига боғлиқ экан, ҳеч кимни ўз ҳолатидан мағрурланиб кибрга кетиши, ёки аксинча камбағаллигидан норози бўлиб шикоят қилишига ҳаққи йўқ.

“Бирор нарсани (муҳтожларга холис) эҳсон қилсангиз, бас, (Аллоҳ) унинг ўрнини тўлдирур.”

Одатда бойлар молу дунёга ҳирс қўйиб фақатгина ўзим бўлсам дейдилар. Аллоҳ таоло эса улардаги мазкур иллатларни муолажаси ўлароқ молиявий ибодатларни жорий қилган. Фақирларда эса бойларни кўраолмаслик иллати мавжуд бўлади. Аллоҳ таоло улардаги мазкур иллатни ҳам бойларнинг саҳовати туфайли муолажа қилади. Одатда ҳар қандай жамият аҳолиси ҳам молиявий тарафлама табақаланади, бундай ҳолатдан мутлақ қутилишни ҳеч ҳам имконияти йўқ. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло инсониятни бир – бирига нафақат меҳрли оқибатли балки ,молиявий тарафлама ҳам ўзаро ёрдам берган ҳолда яшамоқликка буюради. Бойларни асосан саҳоват қилишдан қайтариб турадиган тушунча бу, камбағал бўлишдан қўрқувдир. Бу тушунчани ҳам Аллоҳ рад этиб: “бас, (Аллоҳ) унинг ўрнини тўлдирур. У ризқлантирувчиларнинг яхшисидир», деган.

Нима учун (Аллоҳ) унинг ўрнини тўлдирур, дейилди? Чунки қилинган эҳсон Аллоҳ учун қилинди. Суратан бир банданинг қўлига берилган бўлсада маънан Аллоҳнинг зиммасига ўтди. Аллоҳ таоло бирор нарсани Ўз зиммасига олгандан кейин уни ўрнини ундан кўра яхшироғи билан қайтариши тўғрисида бирор шубҳа бўлиши мумкинми?

 مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً

Аллоҳга “чиройли қарз” берадиган (Унинг йўлида ўз бойлигидан сарфлайдиган) киши бормики, унга бир неча баробар кўп қилиб қайтарса?

Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васалламга бир қўй ҳадия қилинди. Оиша онамиз розияллоҳу анҳо уни садақа қилиб юбордида Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васаллам учун у қўйнинг бир қўлини олиб қолдилар.  Чунки Оиша онамиз розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васаллам айнан қўйнинг қўлини яхши кўришларини билар эди. Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васаллам қайтиб келдиларда: “ эй Оиша! Қўйни нима қилдинг? Деб сўрадилар. “ Қўлидан бошқа ҳаммасини садақа қилиб юбордим”, деди. Расулуллоҳ салаллоҳу алайҳи васаллам: “ Балки қўлидан бошқа ҳаммаси қолибди”, дедилар.

ЎМИ Матбуот хизмати

«Зинога яқинлашманглар.

Чунки бу бузуқлик ва энг ёмон йўлдир»

(Исро сураси, 32- оят)

Яқинда ижтимоий тармоқларда бир видеотасвир тарқади. Унда ҳуқуқ-тартибот органлари ўтказган тадбирда жамият ҳамда соғлом авлоднинг кушандалари – фоҳишаларнинг қўлга олингани ҳақида сўз борган. Аниқланишича, улар ижтимоий тармоқларга уя қуриб, хусусан, “телеграм”га ўзларининг беҳаё суратларини жойлаш орқали мижоз қидирган. Ва навбатдаги мижозни овламоқчи бўлган чоқда жиноят устида қўлга олинган.

Бундай ҳодисани эшитган кишининг уялганидан юзи қизариб кетади. Уларнинг юзининг териси нимадан экан, тавба қилдик. Ўзи бу каби шармандалик қачондан бошлаб жамиятимизга суқилиб кирди? Ахир миллатимизнинг тийнати поклигидан одамларимиз ундай бузуқи нарсаларни хаёл ҳам қилмайди-ку!  Гуноҳ, разолат, юртдан барака қочади...

Улар ўзларича енгил-елпи йўллар билан пул топмоқчи бўлиб, бу каби ҳаром ишларни ўзларига касб қилиб олибди. Ахир дунёси ва охирати ҳақида қайғурмайдими? Бу дунёда шарманда-ю шармисор бўлиб, охиратда эса аламли азобга учрашидан қўрқмайдими? Уларнинг умри шу қадар узунми!.. Арзимаган пулни деб дунёю охиратини сотиш мисли кўрилмаган нодонлик, жоҳилликдир. Улар бу ишлари билан нафақат ўзларининг инсонлик шаънини оёқ ости қиляпти, балки ўсиб келаётган ёш авлоднинг тарбиясига ҳам салбий таъсир кўрсатмоқда. Ахир ижтимоий тармоқларда ҳозир ким кўп? Ёшлар, албатта. Улар гулдек покиза ёшларни йўлдан уриб, ўзларининг гуноҳларига шерик қилишни ният қилган. Шунингдек, арзимаган пул учун ота-она, қариндошлар, маҳалла-кўйнинг шаънига таҳдид қилаётир. Ватанининг порлоқ келажагига ҳисса қўшиш ўрнига оёғига болта урмоқчи. Дарвоқе, нафсининг қулига айланган кимсаларда Ватанни севиш туйғуси бўладими, ўзи?

Шариатимизда зино, энг оғир гуноҳ ва шармандалик ишлардан ҳисобланади. Чунки бу жиноятларда инсоннинг шаънини топташ, соғлом жамият қуришга хавф солиш бор. Зинонинг натижасида насл бузилади, касалликлар кўпаяди, юртдан барака қочади, ташлаб кетилган ногирон болалар пайдо бўлади. Шунинг учун ҳам Ислом дини зинокорларга энг оғир жазоларни белгилаб қўйган.

Ислом дини беш нарсани қаттиқ муҳофаза қилади: ақл, насл, жон, дин, мол. Шунинг учун Аллоҳ таоло ана шу беш нарсага тажовуз қилганларга дунёю охиратда қаттиқ жазо борлиги ҳақида ҳам огоҳлантириб: «Зинога яқинлашманглар. Чунки бу бузуқлик ва энг ёмон йўлдир» (Исро сураси, 32- оят), деб буюради.

Нур сурасида эса: «Зинокор аёл ва зинокор эркак – улардан ҳар бирига юз даррадан уринглар...» - деб, уларнинг бу қилмишларига бериладиган жазо нақадар оғирлигини айтади.

Ояти кариманинг давомида эса: «Зинокор эркак фақат зинокор ёки мушрика аёлга никоҳланур. Зинокор аёлга фақат зинокор ёки мушрик эркак никоҳланур. Бу мўминларга ҳаром қилинмишдир», деб уларни соғлом кишилардан ажратади. Оятдан аён бўладики, зино каби разил ишларни қилиб юрган инсон ҳеч қачон покдомон аёлга уйлана олмайди. У ишларни қилиб юрган аёл эса, ҳеч қачон покиза бўлган эрга тега олмайди. «Мен покдомонидан топаман» деб хомхаёл қилиши мумкин. Бироқ ким кимни топишини Аллоҳ таолонинг Ўзи ҳал қилади.

Ато раҳимаҳуллоҳ жаҳаннам ҳақидаги: «Унинг еттита дарвозаси бўлур» (Ҳижр, 44), оятининг тафсирида: «Бу дарвозаларнинг энг ғам-ташвишли, қайғули, энг иссиғи ва энг бадбўйи – билатуриб зино қилган зинокорлар кирадиган дарвозадир», дейди.

Миллий қонунчилигимизда фоҳишалик қатъиян тақиқланган. Ўтган йили қайта-қайта рейд тадбирлари ўтказилгани, бу ёмон йўлдан енгилтакларнинг қайтаргани кимларгадир камлик қилган чоғи. Бундай нобакорларга барчамиз, бутун жамият бирга курашмоғи лозим. Ахир, уларнинг қилмиши сабаб, болалар уйларида йилдан йилга болалар сони кўпаймоқда. Насл аралашиб кетиш хавфи тобора ортиб бормоқда. Бу эса эртага соғлом фарзанд дунёга келтириш, соғлом авлод тарбия қилишдек олижаноб вазифага хавф солади. Ахир ўша пулни тўғри юриб, тўғри ишлаб, меҳнат қилиб топса ҳам бўлади-ку. Нега энди айнан шу йўл билан топиш керак?! Ахир тўрт муччаси соғ инсон, айниқса, бугунги кундек кенг имкониятлар яратилиб берилаётган бир даврда ғайрат билан ишлаши керак эмасми? Юртбошимиз хусусан, аёлларга хусусий тадбиркорликлар қилишга ҳам имкониятлар яратиб беряптилар-ку.`

Бу йўлда барчамиз бирдек курашар эканмиз, иншоаллоҳ Аллоҳ таоло ажр-мукофотларни зиёда қилиб беради. Зеро, она юртни, дунёни ислоҳ қилиш улуғ бўлган хайрли ишлардандир. Мўмин-мусулмон инсон, ҳеч қачон атроф-муҳитга бефарқ бўлмайди. Доимо сергак, огоҳ бўлади. Ёмон ишни кўрса, уни қайтаришга уринади. 

Ҳуқуқ-тартибот органларидан эса ижтимоий тармоқларда ҳозирги кунда кенг тарқаган беҳаё гуруҳ ва каналларни назоратга олишларини сўраб, уларни йўқ қилишларида Аллоҳ таоло ғайрат-шижоат беришини дуо қилиб сўраймиз.

Аллоҳ таоло бутун дунёни, хоссатан, она заминимизни бу каби беҳаёликлардан ўз паноҳида асрасин. Адашиб қолганларнинг тўғри йўлга қайтишларига Ўзи тавфиқ берсин!

Бахтиёр НАЖМИДДИНОВ,

Тошкент Ислом институти талабаси

ЎМИ матбуот хизмати

Священные Писания остаются величайшей истиной, дарованной человечеству, и тот, кто их придерживается, посвящает жизнь высшим идеалам человечества, считает Глава Чеченской Республики Рамзан Кадыров. На своем Телеграм-канале он написал о своем отношении к изучению священной книги мусульман – Корана.
«Я говорил, говорю и буду говорить, что Коран – это моя жизнь. Ведь каждое слово в Коране — это отражение человеческой жизни во все века. Вся мудрость, вся истина, все великие знания содержит Коран», — написал глава республики.
Он подчеркнул, что Священные Писания для многих недосягаемый идеал веры.
«Через это откровение Всевышний передает нам лучшее. Жить согласно Корану – жить по справедливости, жить с пользой и на благо не только себя, но и для других людей. В основе Корана, как и в других Священных Писаниях, лежат свобода, равенство, миропорядок, любовь, сочувствие, надежда, все самое великое в жизни человека», — отметил он.
«Чтение, истинное толкование Корана – это образование, это глубокие знания, к которым стремится истинно верующий человек. Времена изменчивы, люди изменчивы, меняется политический строй, государственный, меняются законы, переписываются Конституции, но Священные Писания остаются величайшей истиной, дарованной человечеству. Именно в них каждый отчаявшийся может найти свет и силу», — пишет Р. Кадыров.
Глава ЧР подчеркивает, что Коран, Библия, Танах не противоречат Основным законам государств, правовым нормам.
«Их мудрость непреложна и всеобъемлюща. Тот, кто придерживается Священных Писаний, не может не соблюдать прав человека, он выступает их защитником, и свою жизнь посвящает служению высшим идеалам человечества», — отмечает Р. Кадыров.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана