Инсон дунёга келар экан, ҳаётда ўз ўрнини топиш, бахтли ҳаёт кечириш, элу-юрт орасида ҳурмат-эътибор қозонишга интилади ва албатта бунинг учун тинимсиз ҳаракат, изланиш, катта меҳнат талаб этилади. Ўзига берилган энг олий умрни бемазмун ўтказиб, бирор бир эзгу ишга қўл урмай, жамиятга фойда келтирмасдан, юрт тараққиёти ва ривожига ҳисса қўшмай яшаётган инсонларнинг учраб туриши афсусланарли ҳолдир.

   Бекорчилик кўпайган сайин дангасалик кучаяди.Инсон кўп ҳаракатда булса, дангасаликдан асар хам колмайди.

   Бугун ёшларнинг аксарияти бекорчилик оқибатида хулки бузилиб,вактини исроф килмокда. Бежизга: “Бекорчидан Худо безор”дейилмаган. Кўп холларда ёшлар интернетдан кўнгилочар восита сифатида фойдаланиб, эртаю кеч ғанимат вақтини

сарф қилмоқда. Афсуски, турли ижтимоий тармоқлар бузғунчилик, ҳаёсизлик, лоқайдликка тарғиб қилади. У ёшлар тафаккурини заифлаштириб, онгини бузуқ ғоялар билан заҳарламокда.

    Телефон хотирасидаги турли видеолавҳалар, интернет оркали намойиш этилаётган ҳар хил маълумотлар ёшларни манкуртликка етаклаяпти. Бундай ҳолатлар йигит-қизлар охир-окибат оғир гуноҳ содир этишига, шармандаликка сабаб бўляпти. Ахир умр, вакт, ёшлик, соглик ғанимат эмасми? Буларни исроф килиш эса огир гунохдир.

   Бекорчи одам ҳаётда ўз истагига эришолмаслиги аник. Ваҳоланки, бу ҳаëт доимий ҳаракатда, ўзгариш янгиланишда бўлиб, қотиб турмайдиган жараёндир.Бекорчилик иллати қайси халкда илдиз отса, албатта, уни заифлаштиради, тараққиёт карвонидан ортда колдиради.

  Бу касаллик кайси шахсга етса, уни хор килади, обрусидан айиради.Бекорчилик энг зарарли офатлардан биридир. Аклли инсон бу дунёда бекор турмайди. Ҳатто бўш вақтини зое килмайди, балки дунë ëки охират учун фойдали бўлган ишларга сарфлайди.

    Бекорчилик секин-аста инсонни ишдан чиқаради, ҳаётини вайрон қилади. Тана аъзолари ҳаракатсиз қолса, ишдан чиқади, заифлашиб қолади.

     Сархадсиз интернет дунёсига кирган шахс, умр ғанимат эканини доимо ёдда сақламоғи лозим. Зеро, бу глобал тармок бепоён ҳудудларга эга бўлиб, унда инсон адашиб соатлари, кунларини самарасиз ўтказиб юбориши мумкин.

    Ҳозирги кунда ёшларнинг интернетга муккасидан кетиб, турли хил бетамиз, маънисиз ўйинлар домига шунгиб, ўзларининг саломатликларига ҳам жиддий зарар

етказишмокда.

  Бекорчиликнинг биринчи самараси бу камбағаллик ва фақр бӯлиб, бу ҳолат охир-оқибат одамларни турли қонунга зид ва жиноий амалларга қӯл уришларига олиб боради. Безорилик, ӯғирлик ва наркотик моддалар савдо-сотиғи фақир ва камбағалликдан келиб чиқадиган жиноятлардан ҳисобланади. Шунинг учун ҳам бекорчилик жамиятдаги жорий тизимлар ва ахлоқий қадриятларнинг орадан кӯтарилишига олиб боради.

   Инсон бекорчиликдан сақланиши учун бутун аъзоларини соғлом бўлишига сабабчи бўлган қалбини соғлом қилиши жуда ҳам муҳим экан. Шу боис ҳам ҳазрат Умар (розияллоҳу анҳу): «Нафсингни фойдали нарсалар билан машғул қил, акс ҳолда уни зарарли нарсалар эгаллаб олади», деб огоҳлантирганлар.

  Фарзандларимизни билим-маърифатли, меҳнатсевар, ғайратли, ўз касбини пухта биладиган қилиб тарбиялаш, келажакда уларни халқимизга, динимизга фойдали инсон бўлишига сабаб бўлади. Шунинг учун фарзандларимиз бекорчи бўлиб қолишларига йўл қўймаслигимиз, балки уларни, билим олиш, китобхонлик, турли тўгараклар, спорт билан шуғулланиш, маданий ҳордиқ билан банд қилишимиз керак. 

Одилжон Нарзуллаев

Янгийўл туман “Имом   Султон” жоме масжиди имом хатиби

    Тил – миллатнинг фахри, ғурури, кўзгуси. Миллатларни ажратиб турувчи асосий белгилардан бири бу тил экан, ҳар бир инсон ўз тилини билиши, уни улуғлаши ва шу билан бирга бошқа миллатларнинг она тилига ҳам ҳурмат билан қараши лозим.        Ватанимиз мустақиллигининг маънавий асосларини мустаҳкамлаш, халқимиз, аввало, ёш авлодни миллий қадриятларимизга муҳаббат ва садоқат руҳида тарбиялашда ўзбек тилининг аҳамияти тобора ортиб бормоқда. Ўзбекистон Республикаси Конституциясида давлат тилининг мақоми хуқуқий жихатдан мустахкамлаб қўйилди.Ўзбекистон Республикасининг "Давлат  тили  тўғрисида"ги  қонунининг  қабул қилиниши она тилимизнинг тараққиёти, ривожланиши ҳамда ўзига хос ва бой бисотини намойиш этишга кенг имконият яратди. Тил - инсон қиёфаси ва ички гўзаллигини намоён этадиган энг гўзал туйғудир. Ўз тилига меҳр-муҳаббатли  инсон  халқини, Ватанини, миллий қадриятларини, маданий  меросини  ҳам эъзозлайди. Бежизга бундан беш аср илгари Алишер Навоий бобомиз "Тилга эътиборсиз - элга эътиборсиз" дея ёзмаган.

Ўзбек  тили дунёдаги қадимий, гўзал ва бой тиллардан бири ҳисобланади. Тилимиздаги  ҳаё, ибо, андиша, орият, меҳрни ёзувчиларимиз  асарларида  яққол  кўриш  мумкин. Маҳмуд Қошғарийнинг "Девони луғатит турк" китоби, Аҳмад Яссавийнинг  ҳикматлари, Алишер Навоийнинг "Хамса"си, Заҳириддин  Муҳаммад Бобурнинг "Бобурнома"си, Абдулла Қодирийнинг бетакрор  романлари-оқибат сўзларини  бошқа  тилга  айнан  таржима  қилиб бўлмайди. Уларни фақат ўзбек тилида ифодалаш мумкин. Чунки бу тушунчалар  халқимизга хос ва уларни  айтишга  фақат  шу тил  қодирдир. Бизнинг  она тилимиз дунёдаги уч мингга яқин тил  орасида туркий тиллар оиласига мансуб  бўлиб, жонли  тил сифатида  қипчоқ, қарлуқ, ўғиз  лаҳжаларида  намоён бўлади. Ўзбек  адабий тили эса  ана  шу лаҳжалардаги  сўзларнинг  маълум  бир меъёрига  келтирилган  шаклидир. У  муттасил ўсиб, ривожланиб  бормоқда. Унинг ривожида сўз  мулкининг султони  Алишер Навоийнинг хизматлари  беқиёсдир. Ҳазрат  Навоий  тил  хақида  шундай  ёзадилар: "Кўнгил  хазинасининг  қулфи  тилдир. Ул  хазинанинг  калитидин сўз бил".

Ўз она тилимизга бўлган муҳаббатни халқимизнинг, одамларнинг самимий суҳбатларида, юксак ахлоқий фазилатларида кўриб, беихтиёр шундай эл фарзанди эканлигимиздан фахрланамиз.

      Тил маданият кўзгуси ва руҳимизнинг қаноти. Биз она тилимиз орқали халқлар, миллат ва элатлар орасида ҳамиша азиз-у мукаррам эканлигимизни асло унутмаслигимиз  керак. Ўзбекона лутф, муомала, миллий қадриятлар, одоб-ахлоқ эса она тилимиз маданиятининг калитидир.

Тонгдек  оромбахш, қуёшдек  нурли, она оғушидек  иссиқ, баҳордек тароватли, ёздек  ҳароратли, куздек саховатли, қиш  қорларидек  беғубор туйғуларимизнинг таржимони бўлган, миллатимиз руҳини ифода этувчи она тилимиз, бизни юксак маънавиятга, маърифатга, маданиятга, истиқлолу истиқболга етакловчи бебаҳо неъматдир. Шу  боис ҳам ҳар биримиз она тилимизни  асраб авайлашимиз, эъзозлашимиз лозим. Зотан, тилимизга  эътиборли бўлсак, миллатимиз қалби  она тилимиз ҳеч қачон завол топмайди.

 Ўз тили учун қайғураётган миллат дунё халқлари сафида ўз ўрнини, чинакам мустақиллигини асрашга, ҳимоя қилишга жидду жаҳд қилаётган миллат саналади.Миллатнинг ва миллий адабиётнинг мавжудлик шарти бўлган она тилимиз тақдири учун куйиниш, унинг равнақи учун барча имкониятларни сафарбар этиш ҳар биримизнинг бурчимиздир.  

Она тилимизнинг халқаро миқёсдаги обрў-эътиборини юксалтиришда, уни миллий ва умумбашарий тушунчалар асосида тараққий этган тиллар сафига қўшишда ҳар биримиз тилимизга чуқур ҳурмат билан эътибор беришимиз керак.

Шу ўринда маърифатпарвар бобомиз, ўз даврида ўнга яқин дунёвий тилларни пухта ўрганган олим Исҳоқхон Ибратнинг қуйидаги фикрлари эътиборга молик: “Бизнинг ёшлар албатта бошқа тилни билиш учун саъй-ҳаракат қилсинлар, лекин аввал ўз она тилини кўзларига тўтиё қилиб, эҳтиром кўрсатсинлар. Зеро, ўз тилига садоқат – бу ватаний ишдир”.

Одилжон  Нарзуллаев  

Янгийул тумани  ‘’Имом  Султон’’ жоме масжиди   Имом  хатиби

Шу йил 9 октябрь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари раисликларида Андижон вилоятида фаолият юритаётган имом-хатибларнинг мажлиси бўлиб ўтди.

Йиғилиш Қуръони карим тиловати ва хайрли дуолар билан бошланди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари тараққиётимизнинг янги даврида диний соҳада жуда катта ислоҳотлар амалга оширилаётгани, ўз навбатида имомлик шарафли мақом бўлиши билан бирга ўта нозик ва масъулиятли вазифа экани, ҳар бир имом бу ҳақиқатни бир зум бўлса-да эсидан чиқармасдан, жамиятнинг энг намунали ва энг олди кишиларидан эканини чуқур англаш кабиларни баён этдилар.

Йиғилиш давомида Муфтий ҳазратлари Андижон вилояти имом-хатибларининг фаолиятини таҳлил қилиб, муҳим тавсия ва топшириқлар бердилар.

Шунингдек, мураккаб даврда имом-хатибларнинг фаолликларини янада ошириш, ОАВдаги чиқишлари мазмун-моҳиятини яхшилаш, жаҳолатга қарши маърифат билан курашиш ва мўмин-мусулмонлар эҳтиёжларини таъминлаш, бу борада вилоят бош имом-хатиби билан елками-елка туриб, ҳамжиҳатликда динимиз равнақи ва мўмин-мусулмонларимиз фаровонлиги йўлида астойдил хизмат қилиш каби жиҳатларга Муфтий ҳазратлари алоҳида урғу қаратдилар.

Йиғилишда Андижон вилояти бош имом-хатиби Мирзамақсуд домла Алимов, Андижон шаҳри бош имом-хатиби Мифтоҳиддин домла Рожиддинов, Избоскан тумани бош имом-хатиби Салимжон домла Юнусов ва Андижон шаҳри “Уйғур” жоме масжиди имом-хатиби Раҳмонжон домла Ортиқов сўзга чиқиб, Муфтий ҳазратларининг нутқларида баён этилган муҳим масала ва долзарб вазифаларни сидқидилдан бажаришларини билдирдилар. Шунингдек, сўнгги йилларда диний соҳа ходимларига берилаётган эътибор ва ғамхўрлик учун миннатдорлик изҳор қилдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Айни дамда мазкур мавзуда “Вақф” хайрия жамоат фонди раҳбарияти томонидан, фонднинг ҳудудий филиаллари раҳбарлари учун давра суҳбати бўлиб ўтмоқда.

Давра суҳбатидан кўзланган асосий мақсад, ҳудудий филиаллар иш самарадорлигини янада ошириш, хайриялар кўламини кенгайтириш ва зиёратгоҳлардаги шароитларни яхшилаш борасида ўзаро фикр алмашишдан иборат.

     Жонажон Ватанимиз – Ўзбекистон Республикаси  ўзининг давлат мустақиллигини қўлга киритгани ва мустақил тараққиёт йўлини бошлаганига 32 йил тўлди. Истиқлол эл-юртимиз учун ўз тақдирининг ҳақиқий эгаси бўлиб, қадр-қимматини англаб, муносиб ҳаёт кечириш, юртимизда ҳуқуқий демократик давлат ва фуқаролик жамиятини барпо этиш имкониятини яратди.

   Истиқлол туфайли жаннатмакон мамлакатимизда Ислом дини равнақи йўлида кенг имкониятлар очилиб, эътиқод эркинлиги қонуний равишда кафолатлаб қўйилди. Миллий ва диний қадриятлар тикланди, масжид ва мадрасаларнинг бинолари, нодир тарихий манбалар, осори атиқалар мусулмонларга қайтариб берилди. Мўмин мусулмонларнинг эмин – эркин ибодат қилишлари, диний таълим олишлари, диний адабиётларни нашр этишлари ва оммавий ахборот воситаларидан баҳраманд бўлишлари учун ҳамма шароитлар яратилди. Эътиқод эркинлиги қонуний равишда кафолатлаб қўйилди.

   Рамазон ва Қурбон ҳайитларининг биринчи кунлари дам олиш куни деб белгиланиб, байрам сифатида эълон қилинди.

    Ана шу имкониятлардан тўғри фойдаланиш ва бу буюк неъматларнинг шукронасини қилиб, қадрига етиб яшаш ҳамда мустақиллигимизни янада мустаҳкамлашга муносиб ҳисса қўшиш барчамиз учун ҳам қарз, ҳам фарздир.

   Мустақиллик ва ибодатларни эмин-эркин адо этиш неъматига доимий шукроналар айтишимиз лозим. Чунки Аллоҳ таолонинг бундай ваъдаси бор:

“…агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада)зиёда қилурман…” (Иброхим сураси 7-оят).

   Муборак ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом:

     «Ким инсонларга улардан кўрган яхшиликлари эвазига шукр қилмас экан, демак Аллоҳга ҳам шукр қилмабди» (Имом Ахмад ва Термизий ривояти), – деб марҳамат қилганлар.   

     Аллома Алихонтўра Соғуний ҳазратларининг қуйидаги сўзлари она-Ватанни севган ҳар бир кишининг қалбида ғайрат ва шижоат уйғотади: «Ҳар бир кимсага маълумдирки, ҳаёт оламида инсоннинг энг севган, қадрли, қимматли тўрт нарсаси бордур. Бу тўрт нарсага эга бўлмаган кишилар инсонлик шарафидан маҳрум бўлурлар. Улар: озодлик ва эркинлик, меҳнат билан топилган молга ўзи эгалик қилмоғи, туғилиб ўсган она-Ватани ҳамда асрлар бўйи асраб-авайлаб келаётган муқаддас дини».

   Ҳакимлар айтадилар: «Кишининг вафодорлиги унинг ўз Ватани учун қайғуришидан, дўстларини соғинишидан ва умрининг зое кетказган лаҳзаларига ўкиниб яшашидан билинади». Инсоннинг ўз халқига бўлган садоқати ва фидойилиги Ватанни ҳимоя қилиши, юрт тараққий топиб, ҳар томонлама мустаҳкам ва қудратли бўлиши ҳамда элнинг тинч ва фаровон ҳаёт кечиришига имкон даражада ҳисса қўшиш билан ўлчанади.

   Барчамиз учун табаррук бўлган уч сўз бор: Имон, Ватан ва Истиқлол. Бу сўзларнинг мазмун моҳиятини бугун ҳар биримиз юракдан ҳис этиб турибмиз.

Имон – Буюк Аллоҳ ва Расулига ишониш, Унинг раҳмат ва мағфиратидан умидвор бўлиш ва Унинг амр-фармонларига итоатда бўлиш демакдир.

Ватан – бу муқаддас замин, буюк аждодларимиз юрти ва келажак авлодларимиз ифтихоридир. Уни авайлаб-асраш, унинг бағрида эртанги кунга умид билан яшаш, имон ва муҳаббат таянчидир.

Истиқлол – Аллоҳнинг улуғ неъматларидан бўлиб, у ҳаётимиз мазмуни, ғурур ва ифтихоримиз тимсоли ва ифодасига айланган.     

  Ватан равнақи, тинчлиги, осойишталиги ва унинг ҳар томонлама ривожланиб, тараққий топишида ўзаро ҳамжиҳатлик асосида саъй-ҳаракат қилишимиз зарурлигини Аллоҳ таоло Қуръони Каримда таъкидлаб, шундай дейди:

“… Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз! Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ азоби қаттиқ зотдир” (Моида сураси 2-оят).

   Ҳурриятпарвар аждодларимизнинг асрий орзусини, халқимизнинг тенглар ичра тенг бўлиш ҳуқуқини юзага чиқарган, миллий ўзлигимиз, қаддимиз ва қадримизни тиклаган, мамлакатимиз тинчлиги ва тараққиёти, халқимиз фаровонлигини таъминлаётган, биз ёшлар келажагига мустаҳкам замин яратаётган азиз ва мукаррам – Мустақиллигимиз бардавом бўлсин!

Одилжон Нарзуллаев
Янгийул тумани «Имом Султон»
жоме масжиди имом-хатиби