Қирғизистон президенти Сооронбай Жеенбеков пойтахт Бишкекда ўтказилган «Маънавий ипак йўли. Буюк инсоний анъаналар ва замонавий таҳдидлар» деб номланган конференция иштирокчилари билан учрашди.

Бишкекдаги ўз вакилимизнинг хабар беришича, учрашувда Ўзбекистон муфтийсидан ташқари Қирғизистон, Қозоғистон, Хитой, Литва, Россия, Тожикистон ва Эстония муфтийлари қатнашган.

Сооронбай Жеенбеков учинчи бор ташкил этилган халқаро анжуман диндорлар ўртасида ҳамжиҳатликни мустаҳкамланишига ва инсонлар ўртасида тоқатлиликни ёйишга ёрдам беришига умид билдирди.

Диний етакчилар, дин бўйича олимлар ва экспертлар иштирокида халқаро анжуманнинг ташкил этилиши ҳам давлат органлари, ҳам диний ташкилотлар учун фойдали экани таъкидланди.

Учрашувда «Маънавий ипак йўли» конференциясининг навбатдагиси 2019 йили Қозоғистонда бўлиб ўтиши маълум қилинди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Табаррук диёримизда камол топган улуғ муҳаддислар, фозилу фузалоларнинг номини бутун дунёда яхши билишади. Бобокалонларимиз билан нафақат фахрланиш, балки уларнинг бой маънавий меросини тадқиқ ва тарғиб этиш бурчимиздир. Шу маънода, Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг 2017 йил 14 февралдаги “Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори буюк мутафаккирлар -хотирасини абадийлаштириш ва илмий фаолиятини кенг ўрганишга оид ишлар силсиласининг янги босқичи сифатида тарихий аҳамиятга эга.

Ушбу ҳужжатга биноан фаолияти йўлга қўйилган марказ ислом дини ривожига улкан ҳисса қўшган буюк ватандошимиз Абу Исо Термизий (Имом Термизий) ва термизий алломаларнинг беназир меросини илмий асосда чуқур ўрганиш, миллий-диний қадриятларимизни асраб-авайлаш ва ривожлантириш, шу асосда ёш авлодни эзгу ғоялар руҳида тарбиялашдек улуғвор мақсадларга хизмат қилади.

Ўзбекистон Буюк алломалар юрти деганимизда дунёни ўз илми билан ларзага солган ҳадис илмининг султони, бетакрор илм соҳиби Муҳаммад ибн Исмоил ал-Бухорий, алгебра фанига асос солган Мусо ал-Хоразмий, “Астрономия асослари” фундаментал оламнинг тузилиши, ернинг ўлчови ҳақида дастлабки маълумотларни IX асрда бера олган Аҳмад Фарғоний, улуғ қомусий аллома, биринчи бўлиб ер шари глобусини яратган Абу Райҳон Беруний, медицина отаси деб тан олинган Абу Али ибн Сино, “Шарқ Аристотели” деб ном олган буюк аллома Абу Наср Фаробий, 1018 та юлдузни ҳолатини ва жойлашувини XV асрда баён қилиб берган астрономия соҳасида буюк аллома Мирзо Улуғбек, “Мусулмонларнинг эътиқодини тузатувчи” деган юксак шарафга сазовор бўлган, калом илмининг етук алломаси Имом Мотурудий, “Дин ва миллатнинг ҳужжати” деган ном билан ижод қилган ислом ҳуқуқшуносларидан бири Бурҳониддин Марғиноний, “Дилинг Аллоҳ, қўлинг меҳнатда бўлсин” деган пурмаъно сўзлар соҳиби, дунёга машҳур бўлган буюк аллома Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратлари, ўзбек тилининг асосчиси, юртбошимиз таъбири билан айтганда “Агар бу улуғ зотни авлиё десак, у авлиёларнинг авлиёси, мутафаккир десак, мутафаккирларнинг мутафаккири, шоир десак, шоирларнинг султони” бўлган, жаҳон адабиёти тарихида порлоқ юлдуз бўлиб порлаган ҳазрат Алишер Навоий ва яна шунга ўхшаш минглаб азиз авлиё, олиму уламо, фозилу фузалоларни мисол келтира оламиз. Аллоҳнинг назари тушган олимларнинг она заминимизда қўним топишлари, шу замин тупроғида мангу ётишларида ҳамҳикматлар бисёр. Шундай экан ташлаётган қадамларимизни, олаётган илмимизни, гапираётган гапимизни устозларга муносиб шогирт сифатида амалга оширишимиз зарур.

Аллоҳ таоло илм излашни, илм ўрганишни барча мусулмон бандаларига буюрган. Қуръони каримнинг бир неча оятлари бунга далолатдир:
яъни: “…Аллоҳ сизлардан имон келтирган ва илм ато этилган зотларни (баланд) даража (мартаба)ларга кўтарур. Аллоҳ қилаётган (барча яхши ва ёмон) амалларингиздан хабардордир”, – деб башорат беради.
Бундан ташқари Пайғамбаримиз Муҳаммад (а.с.)дан илм ва илм аҳлларининг фазилати ҳақида кўплаб ҳадиси шарифлар ривоят қилинган.

Абу Умома (рз.)дан ривоят этилади. У зот айтадилар: “Расулуллоҳ (с.а.в.) ҳузурларида бири обид ва бири олим бўлган икки киши зикр этилди. Шунда Расулуллоҳ (с.а.в.): “Олим кишининг обидга нисбатан фазли менинг ораларингиздаги энг қуйи табақа вакилига нисбатан фазлим кабидир”, – деб марҳамат этдилар. Сўнг яна у зот (а.с.): “Дарҳақиқат, Аллоҳ, Унинг малоикалари, осмон ва ер аҳллари, ҳатто инидаги чумоли ва ниҳоят денгиздаги балиқлар ҳам одамларга яхшилик ўргатувчи олимларга мағфират сўраб дуо қилишади”, – дедилар”. Бу ҳадисни ҳамюртимиз Имом Термизий ҳам ривоят этганлар.

Илм ва илм аҳлининг даражаси ҳар қайси жамиятда ҳам юқори даражага қўйилган. Ўзбекистонимиз ҳам устозлар ватани бўлгани учун ана шундай шарафли номларга муносиб топишгандир. Дарҳақиқат, ота инсоннинг дунёга келишига сабаб бўлса, устоз унга таълим бериб илмини зиёда қилади. Боболаримиздан қолган одатга кўра намозларидан сўнг Пайғамбаримиз (с.а.в.)га саловот айтиб бўлгач, ота-оналари қаторида таълим-тарбия берган устозларининг ҳақларига ҳам Яратгандан мағфират сўраб дуо қиладилар. Ёшларимиз ҳам ана шу одатни дастурул амал қилиб, ўрганиб олишлари, ўтган устозлар ҳаққига доимо дуолар қилиб, ҳаётда яшаб турган устозлар дуосини олиб яшашлари мақсадга мувофиқдир. Бугунги кун ёшлари замон талабидан келиб чиқиб дунёвий билимлар билан бирга диний билимларни ёки диний билимлар билан бирга дунёвий билимларни аъло даражада ўзлаштиришлари керак.
Устозлар юрти бўлган Ўзбекистонимизда яна ҳам устозлар кўпайишини умид қилиб Аллоҳдан сўраб қоламиз.

А.Бобоев
Шовот тумани “Ваянган бобо” масжиди имом-хатиби

Гўзал ҳаёт саҳифалари

1. Пайғамбар алайҳиссаломнинг туғилишлари – фил йили, 12 рабиъул-аввал.
2. Пайғамбар алайҳиссаломнинг оналари билан Мадинага боришлари ва оналарининг вафоти – туғилганларининг олтинчи йили.
3. Пайғамбар алайҳиссаломнинг боболари Абдулмуталибнинг вафоти ва у зот амакилари Абу Толибнинг кафолатига ўтишлари – туғилганларининг саккизинчи йили.
4. Пайғамбар алайҳиссаломнинг амакилари Абу Толиб билан Шом сафарига чиқишлари – туғилганларининг ўн иккинчи йили.
5. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Фижор урушида ҳозир бўлишлари – туғилганларининг ўн тўртинчи йили.
6. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Фузул шартномасида ҳозир бўлишлари – туғилганларининг йигирманчи йили.
7. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Хадичанинг ғуломи Майсара билан тижоратга чиқишлари – туғилганларининг йигирма бешинчи йили.
8. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Хадича бинти Хувайлид розияллоҳу анҳога уйланишлари – туғилганларининг йигирма бешинчи йили.
9. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Каъбани қайта қуришда иштирок этишлари – туғилганларининг ўттиз бешинчи йили.
10. Пайғамбар алайҳиссаломга ваҳий тушишининг бошланиши –туғилганларининг қирқинчи йили, пайғамбарликнинг биринчи йили.
11. Ҳабашистонга биринчи ҳижрат – пайғамбарликнинг бешинчи йили.
12. Ҳабашистонга иккинчи ҳижрат – пайғамбарликнинг олтинчи йили.
13. Қамал саҳифаси – пайғамбарликнинг еттинчи йили.
14. Қамал саҳифасининг бекор қилиниши – пайғамбарликнинг тўққизинчи йили.
14. Абу Толибнинг вафоти – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
15. Хадича розияллоҳу анҳонинг вафоти – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
16. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Савда бинти Замъа розияллоҳу анҳога уйланишлари – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
17. Қурайшнинг Пайғамбар алайҳиссаломга озорининг кучайиши – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
18. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Тоифга чиқишлари – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
19. Пайғамбар алайҳиссаломнинг ўзларини қабилаларга таништиришлари – пайғамбарликнинг ўнинчи йили.
20. Оиша розияллоҳу анҳога ақди никоҳ қилишлари –пайғамбарликнинг ўн биринчи йили.
21. Исро ва Меърож – пайғамбарликнинг ўн иккинчи йили.
22. Намознинг фарз бўлиши – пайғамбарликнинг ўн иккинчи йили.
23. Ансорлар билан танишув – пайғамбарликнинг ўн иккинчи йили, зулҳижжа ойи.
24. Биринчи Ақоба байъати – пайғамбарликнинг ўн иккинчи йили, зулҳижжа ойи.
25. Мисъаб ибн Умайр розияллоҳу анҳунинг Мадинага юборилиши – пайғамбарликнинг ўн иккинчи йили.
26. Иккинчи Ақоба байъати – пайғамбарликнинг ўн учинчи йили.
27. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Мадинага ҳижратлари –пайғамбарликнинг ўн тўртинчи йили, сафар ойи, биринчи ҳижрий сана.
27. Масжиди Набавийни қуриш – биринчи ҳижрий сана, сафар ойи.
28. Азоннинг жорий қилиниши – биринчи ҳижрий сана.
29. Мусулмонларни биродарлаштириш – биринчи ҳижрий сана, жумадул ула ойи.
30. Урушга изн берилиши – биринчи ҳижрий сана.
31. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Оиша розияллоҳу анҳога уйланишлари – биринчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
32. Қибланинг ўзгартирилиши – иккинчи ҳижрий сана, ражаб ойи.
33. Рўза ва закотнинг фарз қилиниши – иккинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.
34. Бадр ғазоти – иккинчи ҳижрий сана, рамазоннинг 12-куни.
35. Пайғамбар алайҳиссаломнинг қизлари Руқайя розияллоҳу анҳонинг вафотлари – иккинчи ҳижрий сана, рамазон ойи.
36. Ҳазрати Али ва Фотималарнинг никоҳлари – иккинчи ҳижрий сана.
37. Бану Қайниқоъ уруши – иккинчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
38. Сувайқ уруши – иккинчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
39. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Ҳафса розияллоҳу анҳога уйланишлари – учинчи ҳижрий сана, рамазон ойи.
40. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Зайнаб бинти Хузайма розияллоҳу анҳога уйланишлари – учинчи ҳижрий сана, 14-шаввол.
41. Уҳуд уруши – учинчи ҳижрий сана, 15-шаввол.
42. Хамрнинг ҳаром қилиниши – тўртинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.
43. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Умму Салама розияллоҳу анҳога уйланишлари – тўртинчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
44. Давматул жандал ғазоти – бешинчи ҳижрий сана, раббиул аввал ойи.
45. Бани Мусталиқ ғазоти – бешинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.
46. Ифк ҳодисаси – бешинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.

47. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Зайнаб бинти Жаҳш розияллоҳу анҳога уйланишлари – бешинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойи.
48. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Жувайрия бинти Ҳорис розияллоҳу анҳога уйланишлари – бешинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.
49. Хандақ уруши – бешинчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
50. Бани Қурайза ғазоти – бешинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойи.
51. Ҳудайбия сулҳи – олтинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойи.
52. Пайғамбар алайҳиссаломнинг подшоҳларга мактуб юборишлари – еттинчи ҳижрий сана, муҳаррам ойи.
53. Хайбар уруши – еттинчи ҳижрий сана, сафар ойи.
54. Пайғамбар алайҳиссаломнинг София бинти Ҳуяай розияллоҳу анҳога уйланишлари – еттинчи ҳижрий сана.
55. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Умму Ҳабиба бинти Абу Суфён розияллоҳу анҳога уйланишлари – еттинчи ҳижрий сана.
56. Зотур Риқоъ ғазоти – еттинчи ҳижрий сана.
57. Қазо умраси – еттинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойи.
58. Пайғамбар алайҳиссаломнинг Маймуна бинти Ҳорис розияллоҳу анҳога уйланишлари – еттинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойининг охири.
59. Пайғамбар алайҳиссаломнинг қизлари Зайнаб розияллоҳу анҳонинг вафотлари – саккизинчи ҳижрий сана, муҳаррам ойи.
60. Муъта ғазоти – саккизинчи ҳижрий сана, жумадул ула ойи.
61. Макканинг фатҳ қилиниши – саккизинчи ҳижрий сана, рамазон ойи.
62. Хамр ва ўлимтик сотиш ва мутъа никоҳининг ҳаром қилиниши – саккизинчи ҳижрий сана, рамазон ойи.
63. Ҳунайн ғазоти – саккизинчи ҳижрий сана, рамазон ойи.
64. Тоиф ғазоти – саккизинчи ҳижрий сана, шаввол ойи.
65. Жаърона умраси – саккизинчи ҳижрий сана, зулқаъда ойи.
66. Пайғамбар алайҳиссаломнинг ўғиллари Иброҳимнинг туғилиши – саккизинчи ҳижрий сана, зулҳижжа ойи.
67. Вакиллар келиши йили – тўққизинчи ҳижрий сана.
68. Нажоший розияллоҳу анҳунинг вафоти – тўққизинчи ҳижрий сана, ражаб ойи.
69. Табук ғазоти–тўққизинчи ҳижрий сана, ражаб ойи.
70. Умму Кулсум розияллоҳу анҳонинг вафотлари – тўққизинчи ҳижрий сана, шаъбон ойи.
71. Рибонинг ҳаром қилиниши – тўққизинчи ҳижрий сана.
72. Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг одамлар билан ҳаж қилиши –тўққизинчи ҳижрий сана, зул¬ҳижжа ойи.
73. Пайғамбар алайҳиссаломнинг ўғиллари Иброҳимнинг вафоти – ўнинчи ҳижрий сана, раббиул аввал ойи.
74. Видолашув ҳажи – ўнинчи ҳижрий сана, зулҳижжа ойи.
75. Пайғамбар алайҳиссаломнинг боқий дунёга кўчишлари – ўн биринчи ҳижрий сана, иккинчи раббиул аввал.

манба