muslim.uz
«Хадичаи Кубро»да имтиҳон
«Хадичаи Кубро» аёл-қизлар ўрта махсус ислом билим юртида 2018-2019 ўқув йили учун имтиҳон бўлиб ўтди. Айни пайтда янги ўқув йилида талабалар сафига қўшилиш истагида бўлган абитуриентлар имтиҳон топширдилар.
Абитуриентларнинг ота-оналари учун мадраса ҳовлисидан алоҳида жой ажратилди. Меҳмонларга қулайлик яратиш мақсадида салқин ичимликлар савдоси ва бошқа зарурий чора-тадбирлар амалга оширилди. Иншоаллоҳ, абитуриентлар орасидан энг муносиблари талабалар сафидан жой олади ва юртимиз илмий салоҳиятини юксалтиришга ўз ҳиссасини қўшадилар.
ЎМИ матбуот хизмати
Туркиядан қанча ҳожи Ҳажга бориши маълум бўлди
Туркия Ҳаж ишлари бошқармаси раиси Рамзи Биржон жума куни Маккайи мукаррамада Туркия, Европа, Америка ва Австралия мусулмонлари ҳожиларига раҳбарлик қилиш муассасаси кенгаши раиси Усома ибн Муҳаммад билан туркиялик 80 минг ҳожига хизмат кўрсатишни муҳокама қилди. Бу ҳақда Azon нашри хабар берди.
Саудия ОАВлари берган маълумотга кўра, икки томон муассаса тақдим қиладиган хизматлар билан боғлиқ мавзуларда суҳбатлашишган. Уларнинг сони жорий 1439-мавсумида 89 мингга етади.
Усома ибн Муҳаммад ҳожиларга кўрсатилаётган хизматларни янада яхшилаш учун икки томон ҳамкорлик қилиши зарурлигини таъкидлади.
Ўтган йилги мавсумда турк ҳожилари сони 80 мингни ташкил қилган. Бу 2016 йилги мавсумга қараганда 21 мингга ошган.
ЎМИ Матбуот хизмати
Гарвард ҳуқуқшунослари Қуръон оятини энг яхши адолат намунаси ҳисоблашади
Гарвард университетида Қуръони карим ояти адолатнинг энг яхши ифодаси сифатида тан олинган. Бу ҳақда thedeenshow.com веб-сайтида маълумот берилган.
АҚШнинг жаҳонга машҳур Гарвард университети ҳуқуқшунослик факультети кириш қисмига Қуръони каримнинг «Нисо» сураси 135-ояти ёзилган лавҳ ўрнатилди. Унда адолат тушунчасига аъло даражада таъриф берилиб, шундай дейилган:
“Эй, имон келтирганлар! Адолатда барқарор туриб, ўзларинг ёки ота-оналаринг ва қариндошларинг зарарига бўлсада, Аллоҳ учун (тўғри) гувоҳлик берингиз! У (гувоҳлик берилувчи) бой бўладими, камбағал бўладими, Аллоҳ у иккисига (огоҳлик жиҳатидан) яқинроқдир. Бас, адолатли бўлишингиз учун ҳавойи нафсга берилиб кетмангиз! Агар (тилларингизни) бурсангиз ёки (гувоҳликдан) бош тортсангиз, албатта, Аллоҳ қилаётган ишларингиздан хабардордир”.
"Saudi daily" хабар беришича, Гарвард университетида таҳсил олувчи, саудиялик талаба деворга илинган Қуръон оятининг расмини биринчи бўлиб Twitter’да эълон қилган: “Мен, ҳуқуқшунос факультети кириш қисмига Қуръон ояти илинганини пайқадим, фикримча, ушбу оятдаги адолат ҳақидаги тушунча энг яхши ифодадир” – деб шарҳлайди Абдулла Жума.
Гарвард расмий сайтида ёзилишича, бу оят инсонларнинг адолатга бўлган ташналигини ифодалайди.
ЎМИ Матбуот хизмати
Ёлғончилик улкан гуноҳдир
Дарҳақиқат, ёлғончилик муқаддас динимизда қораланадиган кабира гуноҳлардан биридир. Одатда ёлғони билан танилган кишилар ҳеч бир жамиятда қадр топмаган.
Ҳақиқатдан ҳам, бор нарсанинг тескарисини хабарини олиб келишлик бу - ёлғончиликдир.
Бир куни саҳобалар Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрашди: "Эй Аллоҳнинг Расули, мўмин одам бахил бўлиши мумкинми?". Пайғамбаримиз: "Ҳа бўлиши мумкин", дедилар. Яна улар: "Эй Аллоҳнинг Расули, мусулмон одам қўрқоқ бўлиши мумкинми?". Пайғамбаримиз: "Ҳа қўрқоқ ҳам бўлади", дедилар. Саҳобалар: "Эй Аллоҳнинг Расули, мусулмон одам ёлғончи бўладими?". Пайғамбар алайҳиссалом: "Йўқ", деб жавоб бердилар.
Аслида бахиллик билан қўрқоқлик битта бўлганида ҳам, гуноҳи ёлғончичалик бўлмайди.
Наҳл сурасининг 105-оятида Аллоҳ таоло шундай деб хабар беради: "Ёлғон сўзларни фақат Аллоҳнинг оятларига иймон келтирмайдиган кимсаларгина тўқурлар. Ана ўшаларнинг ўзлари ёлғончидирлар".
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Мўмин киши хиёнат, ёлғончиликдан бошқа барча хислатларга тобеъ бўлади", деганлар.
Мазкур ҳадиси шарифни уламоларимиз қуйидагича таҳлил қиладилар: "Мўмин кишида хиёнаткорлик ҳамда ёлғончилик хусусиятларининг мавжуд бўлишлиги унинг мўминлик табиатига хилоф ишдир, мусулмон киши бундай хулққа эга бўлмайди. Аммо шундай бўлса-да мазкур салбий хусусиятлар инсон табиатига хилоф эмасдир, инсоний хилқатда бу каби иллатлар учраб туради.
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қачонки бир банда ёлғон гапирса, фаришта у гапнинг сассиқлиги учун у бандадан бир мил масофага узоқлашади", дедилар.
Аллоҳ таоло Наҳл сурасининг 116-оятида шундай деб марҳамат қилади: "Аллоҳ шаънига ёлғон тўқиш учун тилларингизга келган ёлғонни гапириб, бу ҳалол, бу ҳаром деманглар. Чунки Аллоҳ шаънига ёлғон тўқувчи кимсалар ҳеч қачон нажот топмаслар.
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: "Мунофиқлик белгиси учта: ёлғон сўзлаш, ваъдасининг устидан чиқмаслик ва омонатга хиёнат қилишдир".
Аллоҳ наздида энг яхши гап - рост гапиришдир.
Бошқа бир ҳадисда Пайғамбар алайҳиссалом: "Гуноҳларнинг энг каттаси Аллоҳга ширк келтирмоқлик, ноҳақ қон тўкмоқлик, ота-онага оқ бўлмоқлик ва ёлғон гувоҳлик бермоқлик", деганлар.
Демак, гапларнинг энг ёмони бу - ёлғончиликдир. Ҳаттоки, ёлғонни ҳазил билан ҳам, жиддий ҳам гапириб бўлмайди. Насиҳатимиз шуки, оталар ўз болаларига бирон нарсани ваъда қилиб, кейин уни бажармай қўймасинлар.
Ростгўйлик эзгуликка бошлайди, эзгулик эса жаннатга. Ёлғончилик бузуқликка бошлайди, бузуқлик эса жаҳаннамга. Ростгўй одамга яхши баҳо, ёлғончи одамга эса ёмон баҳо берадилар. Ростгўй одам чин сўзи билан бориб-бориб Аллоҳ ҳузурида сиддиқ яъни сўзига содиқ деб ёзиб қўйилади. Ёлғончи ҳам бориб-бориб Аллоҳнинг ҳузурида каззоб яъни ёлғончи деб ёзиб қўйилади.
Хулоса ўрнида шуни айтмоқчимизки, ёлғон сўзлаш ёки ёлғон гувоҳлик бериш Ислом динида қатъий қораланади. Қуръони Каримда ёлғон ҳақида бир юз олтмиш еттита оят бор. Ёлғоннинг жамиятга ҳам, шахсга ҳам зарари шунчалар кўпки, буларни санаб тугатиш қийин. Ёлғон уни гапирган одамни кўпчилик орасида шармандаи шармисор қилади, гапининг субути қолмайди, ёлғон узоқни яқин, яқинни узоқ қиладиган саробдир. Ёлғон ақл ўғрисидир, ёлғон кишининг дин ва диёнатини бузади.
Каримов Олимжон
Пешку туман "Хўжа Пешку" жоме
масжиди имом хатиби
Ҳаж – ҳар бир мусулмоннинг орзуси
Ҳаж ҳар бир мусулмоннинг орзусидир. Чунки у сабабли киши онадан қайта туғилгандек гуноҳларидан покланади. Дунёдаги мусулмонлар бирдамлигига гувоҳ бўлади ва оламларга раҳмат қилиб юборилган севикли Пайғамбаримизни (с.а.в)зиёрат қилиш бахтига мушарраф бўлади.
Дарҳақиқат, Каъбатуллоҳ ҳақида сўз кетганда мўмин-мусулмонлар қалбини илиқ бир туйғу қамраб олиши бежиз эмас, албатта. Чунки Каъба, Аллоҳ таолонинг муқаддас уйи ва Одам алайҳиссаломдан то қиёматгача келадиган мусулмонларнинг қибласидир.
Расулуллоҳ (с.а.в) марҳамат қиладилар:
“Ислом беш нарса устига барпо қилинди:
“Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ ва албатта Муҳаммад (с.а.в) Аллоҳнинг элчисидир” – деб гувоҳлик бермоқлик;
Намозни барпо қилмоқлик;
Закотни адо этмоқлик;
Рамазон рўзасини тутмоқлик;
Байтуллоҳни ҳаж қилмоқлик.
Юқоридаги ояти карималар ва ҳадис шарифдан маълум бўладики ҳаж, Ислом арконларидан бири экан. Бас йўлга қодир мусулмон, умри давомида бир маротаба ҳаж ибодатини амалга ошириши билан Ислом арконларидан бирини адо этган саналади.
“Ҳаж” сўзи луғавий жиҳатдан (бирор ишни) қасд, мақсад қилмоқ маъносида, шаръий истеълоҳда эса, махсус амалларни маълум бир жойда, муайян вақтда адо этишни қасд қилишдир.
Махсус жой Каъбатуллоҳ ва Арофат, муайян вақт эса ҳаж мавсуми яъни Шаввол, Зулқаъда ва Зулҳижжа ойининг илк ўн куни ва махсус амал эса Байтуллоҳни тавоф қилиш ҳамда Арофатда туришликдир.
Зеро, инсониятга ҳаёт қийинчиликларини енгиллаштириб берган Ислом, қодир бўлган кишиларга умри давомида бир марта ҳаж қилмоқликларини фарз қилди. Аллоҳ таоло ҳажни фарз қилганида Расулуллоҳ(с.а.в)дан “Ҳар йили ҳаж қиламизми?” деб сўраган кишига: “Ҳаж бир марта, кимики зиёда қилса у қўшимчадир” деб марҳамат қилдилар.
Бошқа ибодатлар сингари ҳаж ибодати ҳам, Расулуллоҳ(с.а.в) таълимотларига мувофиқ бўлсагина бу улуғ сафардан кўзланган мақсадга етилади. Расулуллоҳ (с.а.в):
“Маносикларингизни мендан олингизлар” яъни ҳажда қандай ибодат қилиш тартиб қоидаларини мендан ўрганингизлар – деб марҳамат қилдилар.
Албатта бу улуғ ибодат фақат Яратганнинг розилиги учун бўлмоқлиги лозим. Риё ва гуноҳлардан холи, сахийлик ҳамда ҳусни хулқ ила ихлос билан амалга оширилган ҳаж – “ҳажжи мабрур” деб аталади. Бундай ҳаж хусусида Пайғамбаримиз (с.а.в) шундай марҳамат қиладилар:
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Наби (с.а.в) дедилар:
“Ҳажжи мабрурнинг мукофоти фақатгина жаннатдир. Умрадан кейинги умра иккисининг орасидаги нарсаларга каффоротдир.”
Агар бу ибодат риёкорлик, ҳўжакўрсин ва одамлар эшитсин учун бўлса, ундай қилинган ҳаждан эгасига Аллоҳнинг ҳузурида насиба йўқдир. Аллоҳ таоло ҳадис қудсийда шундай марҳамат қилади:
“Мен шерикларнинг шерикчилигидан беҳожатман. Кимки бир амални Менга бировни шерик қилган ҳолида қилса, уни ҳам, шериклик қилган нарсасини ҳам тарк қиламан”.
Пайғамбар (с.а.в) муборак ҳадис шарифларида, ҳаж даврида гуноҳлар ва фисқу фасод ишлардан тийилиб, ҳаж амалларини адо қилган кишиларнинг онадан қайта туғилгандек гуноҳлардан пок бўлишларини хушхабарини бердилар:
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Наби (с.а.в) дедилар: “Ким Аллоҳ учун ҳаж қилса, фаҳш сўз айтмаса ва фисқу фасод қилмаса, худди онаси туққан кунидек қайтади.”
Дарҳақиқат ҳаж, инсон ҳаётида яхшилик сари тубдан бурилиш ясайдиган жараён. Бунинг учун эса киши ўзини ўзи бошқара билиши, олдинги гуноҳ ишларни тарк қилиши ҳамда савоб ишларга ҳарис бўлмоғи лозим. Аллоҳ уни Ўзининг фазли, марҳамати билан онадан қайта туғилгандек гуноҳларидан поклагандан сўнг, бу неъматни қадрига етиб, Ватанга қайтгандан кейин ҳам, гўзал ахлоқда барчага намуна бўлишга ҳаракат қилмоғи лозим. Зеро мусулмонлар барча яхши ишларда пешқадам бўлмоқлари ва хусусан ҳажни ният қилган азизларимиз қуйидаги сафар одобларига риоя қилмоқлари мақсадга мувофиқдир:
Ҳаж ва умрани ният қилган киши авваламбор бу улуғ сафардан Аллоҳ таолонинг розилигини мақсад қилмоғи ҳамда риёкорлик, одамлар эшитсин каби иллатлардан ўзини покламоғи лозим;
Сафар олдидан киши, ўзининг васият, қарз олди бердилари ва омонатларини ёзиб қолдирмоғи мустаҳаб амаллардан саналади;
Гуноҳларига қаттиқ тавба қилмоқлик ва уларни ҳеч қачон қайта қилмасликка ният қилмоқ;
Кишиларнинг унда ҳақлари бўлса ёки уларга ноҳақликлар қилган бўлса, ҳақларини эгаларига қайтариш, зулм қилган кишиларидан эса, уларнинг авф этишларини сўрашлари лозим;
Аллоҳ таоло фақатгина ҳалол моллардан қилинган нафақаларнигина қабул қилишини эътиборга олиб, ҳажга борадиган нафақаларини ҳам фақат ҳалолдан тўплашлари лозим;
Барча гуноҳлар, жумладан тил ва қўлдан содир бўладиган чақимчилик, ғийбат, билмаган нарсасини гапириш, атрофидагиларга қўполлик қилиш, ҳаж ва умрани адо этаётганларни ноқулай аҳволга солиб қўйиш кабилардан сақланиш лозим. Атрофдагиларга нисбатан раҳм шафқатли, меҳрибон ва хушмуомалали бўлиш мусулмон кишининг фазилатидандир;
Ҳаж ва умрани ният қилган киши, ҳаж ва умра амаллари қандай бажарилишини яхши билиб олмоқлари керак;
Ҳаж зиёратига отланган кишилар зиммаларидаги фарз ва вожиб амалларни тўлиқ бажармоқликка жидду-жаҳд қилмоқлари, хусусан намозларни ўз вақтида жамоат билан адо қилиш, зикр, дуо, тиловати Қуръон ва истиғфорлар айтиш, ёрдамга муҳтож кишиларга ёрдам кўрсатиш каби ишларни қилмоқлари таҳсинга лойиқ ишлардандир;
Сафар давомида солиҳ ва билимдон ҳамроҳлар билан бирга бўлмоқлик ҳам мустаҳаб амаллардан саналади;
Сафарга отланган кишилар гўзал хулқлик бўлишга ва одамлар билан хушхулқлик ила муомала қилишга эътибор беришлари лозим. Бу эса ўз – ўзидан сабр қилиш, авф этиш, мулойимлик, меҳрибонлик, ҳалимлик, камтаринлик, шошқалоқлик қилмаслик, саҳоватли бўлиш, адолатли ва омонатдор бўлиш каби хислатларни ўз ичига олади;
Сафарга отланган киши ўз оиласини Аллоҳдан тақво қилишга чақирмоғи лозим. Чунки бу, Аллоҳ таолонинг бандаларга берган кўрсатмаси;
Сафарга отланган киши Пайғамбаримиз (с.а.в)дан ворид бўлган дуоларни ёдлаб олмоқлиги мустаҳаб амаллардандир.
Динимиз, Ватанимиз ва халқимизнинг бирдамлиги, фаровон-осойишталиги ва тинчлигини сўраб дуо қилаётган барча юртдошларимизни Аллоҳ ўзининг паноҳида асрасин! Ҳажни ният қилган ватандошларимизнинг ҳам ҳажларини, ҳажжи мабрурлардан қилсин!
Анваржон МИРЗАЕВ
Мингбулоқ тумани
“Шохижалил” жоме масжиди
имом-хатиби