ЎМИ Матбуот хизмати

Назира  келин бўлиб тушганига  бир ойча бўлиб қолди. Чоршанба куни тушликка яқин қўшни келин косада таом олиб чиқиб,  “Тугун оши қилган эдик, Қуръон ўқиб юборарсизлар. Тугунларимиз ечилиб кетсин” , дея чиқиб кетди.  Назира ота-онасининг  уйида бундай ҳолатга дуч келмаганидан қайнонасидан  тугун оши нима учун қилинишини сўради. Қайнонаси  ён қўшниси ҳар ойда чоршанба куни тугун оши, пайшанба ҳолвайтар, чўзма қилиб, қўшниларга  тарқатишини, бу одат ислом дини кўрсатмаларида  йўқлигини  қўшни аёлга қанча тушинтирмасин таомга эътиқод қилишини  ташламаганини айтиб берди.

Бошига бирор муаммо тушганида фолбинми, яқинларими билиб-билмай “тугун оши” қилиб юборишни маслаҳат беришади. “Тугун оши” қандай одат? Бу тўғрисида батафсил маълумот беришга ҳаракат қиламиз.

Ҳақиқатан, баъзи кимсалар чоршанба куни  тугун оши қилиб, у орқали муаммолар ечимини ахтарадилар. Жумладан, иши юришмаганда, бирон муаммога дуч келганида, ўғил-қизларининг бахти очилмаганида, келини ёки қизининг кўзи ёриши яқинлашганида бундай ишларни қилиш омма халқ орасида урф бўлган. Аммо бунинг шариатимизга ҳеч қандай дахли йўқ. Аслида ўша чучвара, холвайтар ва бошқа таомлар покиза ҳолатда қилинса, уларни “бисмиллоҳ” айтиб ейиш мумкин. Бироқ улар инсонни бирон муаммодан қутқаради, йўли очилишига сабаб бўлади, деган эътиқодда бўлиш нотўғри!

Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилади:

“Аллоҳни қўйиб, фойда ҳам, зарар ҳам етказа олмайдиган нарсаларга илтижо қилманг! Агар қилсангиз, унда, албатта, Сиз золимлардандирсиз”.

“Агар Аллоҳ Сизга бирор зарар етказса, бас, Унинг Ўзидан бошқа уни кетказадиган (куч) йўқдир. Агар Сизга бирор яхшилик (етказиш)ни истаса, Унинг фазлини қайтарувчи (куч) ҳам йўқдир. Уни (фазлини) бандаларидан хоҳлаганига етказур. У Kечиримли ва Раҳмлидир” (Юнус сураси, 106-107 оятлар).

Ташвиш ва муаммолардан қандай қутулиш лозимлиги ҳақида динимизда бошқа кўрсатмалар келган. Жумладан, бирон ишда иккиланиш бўлса, истихора қилишга, муаммолардан қутула олмай турган бандага кўп истиғфор айтишга, келиши мумкин балолардан сақланиш учун ихтиёрий садақалар беришга тарғиб қилинган. Бироқ таом тайёрлаб, Қуръон тиловат қилиш ва ўша таомга ишониб қолиш мусулмон бандага тўғри келмайди. “Чоршанба муродбахш кун”, деган ишонч ҳам шу билан боғлиқ бўлса ажаб эмас.

Хуллас, халқ орасида кенг тарқалган бу одатлар Исломга бутунлай ётдир. Улар бидъат-хурофотдан бошқа нарса эмас. Унутмайликки, таом пишириш билан ташвиш аримайди, шариатимизда таом устида тиловат қилишга буюрилмаган ёки бу ишга тарғиб ҳам қилинмаган...

Мунира АБУБАКИРОВА

Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Аллоҳ таолога беадад ҳамду санолар, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга дуруду салавотлар бўлсин  

Рамазон – ғанимат ойдир. Унинг ҳар бир сониясидан унумли фойдаланиш лозим. Бу ойда Аллоҳ таолонинг раҳмати ва мағфирати янада ортади. Қилинган нафл амалларнинг савоби бошқа ойдаги фарз амаллар савобига тенглаштирилади, фарз амалларнинг савоби эса бошқа ойдаги фарз амаллардан етмиш баробар ортиқ бўлади.

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумо айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам одамларнинг энг саховатлиси эдилар. У зотнинг саховатлари Рамазон ойида – ҳар кеча Жаброил алайҳиссалом Қуръонни таълим бериш учун ҳузурларига тушганда янада зиёда бўларди. Набий алайҳиссалом одамларга мурувват кўрсатишда шиддат билан эсаётган шамолдан-да тез эдилар” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Кўпинча майда ишларни ҳам ҳисоб-китоб қиламиз, бироқ Рамазон ойи режасини тузишни унутамиз. Оқибатда дунё ва охират учун фойдали бўлган яхшиликлардан маҳрум бўламиз. Рамазондаги файзу барака сабабли бу ойда кўпроқ ибодат қилишга ҳаракат қилиш лозим. 

1. Аллоҳдан Рамазон ойига соғ-саломат етказишини ва Рамазон рўзасини тутишга мушарраф этишини сўраб дуо қилинг. Чунки Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Ражаб ойи келса: “Ё Аллоҳ, Ражаб ва Шаъбон ойларини хайрли қилгин ва Рамазон ойига етказгин”, деб дуо қилар эдилар. Саҳобалар ҳам: “Аллоҳ, бизни Рамазонга етказ”, деб дуо қилишга одатланганлар. 

2. Рамазон ва унга тааллуқли бўлган масалаларни пухта ўзлаштириб олинг. Ислом – илм динидир. Ҳар бир мусулмон ўзи учун фойдали ва зарарли нарсаларни ўқиб, ўрганиб ёки сўраб билиб олиши шарт. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: «Бас, Агар билмайдиган бўлсангиз, зикр аҳлидан сўрангиз!» (Анбиё сураси, 7-оят).

Шу боис, рўзанинг барча қоидаларини тушуниб, унга амал қилинса, рўзанинг мукаммал адо этилишини ва савобининг ортишига сабаб бўлади. Зеро, илмсиз амал мевасиз дарахт кабидир. 

3. Рамазон рўзасини тутишга холис ният қилинг. “Ҳаво жуда иссиқ, салқин бўлганда тутарман”, “Рўза тутишга кучим етмайди”, “Рўза тутсам соғлиғим учун зарар бўлади” каби турли баҳоналар билан бу ойнинг фазилатларидан бебаҳра қолманг! Агар рўзани холис Аллоҳ учун тутишни ният қилсангиз, Аллоҳнинг ўзи енгиллик беради. 

4. Рамазон ойи келаётганидан хурсанд бўлинг. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ойи келса, бахтиёр ва хурсанд бўлиб: “Рамазон ойи келди. Рамазон ойи Аллоҳ рўза тутишни фарз қилган раҳмат ойидир. Бу ойда жаннат эшиклари очилиб, дўзах эшиклари беркитилади”, дер эдилар. Саҳоба ва тобеинлар бу ой келишини интизорлик билан кутишар эди. 

5. Муборак Рамазон ойига етказгани учун Аллоҳга ҳамд айтинг. Чунки Аллоҳ сизни соғ-саломат бу ойга етказиб, ўзининг чексиз раҳмат ва марҳаматига лойиқ кўрди.

Даврон НУРМУҲАММАД

тайёрлади.

90-йиллардан бошлаб Татаристон 1,5 мингга яқин масжидларни қуриш ва қайта тиклашнинг уддасидан чиқди. Sntat.ru нашри хабарига кўра, бу ҳақда KazanSummit 2019 доирасидаги анжуманда Татаристон давлат маслаҳатчиси Минтимер Шаймиев маълум қилган.

Татаристон биринчи президентининг айтишича, KazanSummit — бу турли хил мамлакатлар, динлар ва миллатлар вакиларининг учрашадиган, бир-бири билан янги алоқаларни ўрнатадиган, ҳамкорликни муҳокама қиладиган жой. Афсуски, авваллари бунинг имкони йўқ эди, негаки замонавий Россия ҳудудида атеистик давлатни қуриш режалаштирилаётган эди.

«Хусусан, 90-йилларнинг бошига келиб Татаристонда бор-йўғи 23та фаолият кўрсатаётган масжид қолган эди. Қисқа давр ичида Татаристонда 1,5 мингга яқин масжидлар қайта тикланди ва фаолият юритмоқда. Бу эътиқод абадий ва уни йўқотиб бўлмаслигининг ёрқин кўрсаткичи ҳисобланади», — деди у.

Унинг сўзларига кўра, Татаристонда турли миллат ва диний конфессия вакиллари баҳамжиҳат ва тинч-тотув яшашнинг уддасидан чиқишмоқда.
«Бу мураккаб замонда бизга кўп нарса боғлиқ. Афсуски, кўпинча динлараро ва конфессиялараро низоларга дуч келиб турибмиз. Бизнинг вазифа - фаол равишда ушбу кучларга қаршилик кўрсатиш. Биз биргаликда – кучмиз», — таъкидлади Шаймиев.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Жорий йилнинг 2 май куни Тошкентдаги Wyndham меҳмонхонасида “МДҲ – Ислом банкчилиги ва молияси бўйича форум – 2019” ўтказилади. 3-4 май кунлари эса «Ислом банкчилиги, такафул ва ислом микромолияси» мавзусида семинар ҳам ташкил этилади.

Мазкур тадбирни ташкил этишдан кўзланган асосий мақсад, бизнинг тадбиркорларни улар учун янги бўлган Ислом банкчилиги ва молияси соҳаси билан таништириш, уларни ушбу соҳа имкониятларидан хабардор қилиш, бошқа мамлакатлардан ташриф буюриши кутилаётган мутахассислар, амалиётчи-олимлар ва бошқа меҳмонлар билан ушбу соҳада юз бераётган янгиликлар билан бўлишишдан иборат.

Ушбу форум ва икки кунлик семинар ташкилотчилари Al Huda ислом банкчилиги ва иқтисодиёти маркази (БАА), «Sheikh Ahmed Bin Obeid Al Maktoum» (SABOAM) халқаро инвестицион компанияси (БАА), ҳамда Ислом тараққиёт банкининг ICD тармоғи ҳисобланади.

Тадбирда ҳамкор давлат идоралари қаторида Ўзбекистон Банклар ассоциацияси, Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги, Вазирлар Махкамаси қошидаги Дин ишлари бўйича қўмита, Капитал бозорни ривожлантириш агентлиги, Ўзбекистон Лизинг берувчилар Уюшмаси ва бошқа кўплаб ташкилотлар қатнашиши кутилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати