muslim.uz

muslim.uz

Субота, 15 октябрь 2022 00:00

Боғийлар кимлар?

Шариатда раҳбар ва ишбошига қарши чиққанлар “боғийлар” дейилади. Бу сўз араб тилидан таржима қилинса, зулм қилувчи, душманлик қилувчи, тажовузкор маъноларини англатади. Шаръий маъносини уламолар: “Боғий - бирор таъвил (сўз ёки феълдан кўзланган махфий мақсадни ўз фикри билан изоҳлаб бериш)га кўра, мусулмонлар орасида адолатли бошлиққа қарши чиқувчи қуролли тоифадир”, дея таърифлайди. 

Ислом динида боғийлик қилиш қаттиқ қораланган. Мўмин киши уларга қарши курашда ўз бошлиқларига ёрдам бериши лозим. Боғийларга қарши курашда ўлдирилган мусулмон шаҳид ҳисобланади. Боғийларга эса жаноза ўқилмайди. Бу ҳақда Бурҳониддин Марғиноний бундай дейди: “Ҳукуматга қарши боғийлик ва йўлтўсар (қароқчи)лик қилганлар ўлдирилса, уларга жаноза ўқилмайди. Ҳазрат Али (розияллоҳу анҳу) боғийларга жаноза ўқимаган эдилар”.

Агар боғийлар тавба қилишса, кечирилади. Уларга қарши курашишдан олдин ҳукумат сабабларини сўраб, ёмон йўлларидан қайтиб, итоатли бўлишни таклиф қилади. Улар талаб қилишаётган иш жамият манфаатига зид бўлмаса, кўриб чиқилади.

Аллоҳ таоло урушаётган икки томоннинг ўртасини ислоҳ қилишга буюрди:

“Агар мўминлардан икки тоифа ўзаро урушиб қолсалар, уларнинг ўрталарини ислоҳ қилинг.. ”(Ҳужурот, 9).

Боғийларга қарши курашишдан мақсад, аввало, уларни итоатли бўлишга чақириш ва тўғри йўлга бошлашдир. Шунинг учун раҳбар уларга қарши уруш очишдан олдин ҳақ йўл­га чақиради.

Боғийларга ёрдам бериш, уларга қурол-яроғ сотиш ҳам мумкин эмас. Уламолар боғий ва фитначиларга қурол-аслаҳа сотиш харом дейишган. Чунки улар қуроллар билан одил ҳукуматга қарши исён кўтаради. Имом Аҳмад: “Расулуллох, (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) фитна вақтида қурол сотишдан қайтарганлар”, дейди. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:

“Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз!”(Моида, 2).

Тарихдан маълум, подшоҳ ё бошлиққа қарши чиққан кишиларнинг ҳаракати натижасида зарарлар, фитна-фасотлар кўпайган. Масалан, хаворижлар фиркасининг хатти-ҳаракатлари оқибатида мусулмонларга катта зиён етди.

 “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алай ва саллам)нинг муборак васиятлари”

китобидан Зайниддин Эшонқулов тайёрлади.

Иордания фатво ташкилоти  (Доиратул-ифто ал-урдунийя) томонидан Wi-Fi тармоғидан эгасининг рухсатисиз фойдаланишга оид саволга ойдинлик киритилди. Унда таъкидланишича, мазкур фатво ташкилотига қуйидагича савол келиб тушган: 

Савол: Симсиз интернет (Wi-Fi) тармоғидан эгасининг рухсатисиз фойдаланишнинг ҳукми нима? Ушбу тармоқдан юклаб олинган файллардан фойдаланиш ҳаром ҳисобланиб, уни ўчириб юборилиши керакми?

Ушбу саволга Иордания фатво ҳайъати уламолари шундай жавоб беришган:

Жавоб: Aллоҳга ҳамдлар бўлсин, Пайғамбаримизга солавот ва саломлар бўлсин!

Интернет тармоғига ҳақ эвазига обуна бўлиб, ундан фойдаланиш фақат абонентнинг ҳуқуқи бўлиб, абонентнинг рухсатисиз унга бошқаларнинг уланиб олиши жоиз эмас. Зеро, Пайғамбаримиз алайҳиссалом шундай деганар:

"إِنَّ دِمَاءَكُمْ، وَأَمْوَالَكُمْ، وَأَعْرَاضَكُمْ، بَيْنَكُمْ حَرَامٌ"

(متفق عليه)

“Албатта, сизларнинг қонларингиз, молларингиз ва обрўларингиз бир-бирларингизга ҳаромдир!” (Муттафақун алайҳ).

Бошқа ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом шундай деганлар:

"اسْمَعُوا مِنِّي تَعِيشُوا، أَلَا لَا تَظْلِمُوا، أَلَا لَا تَظْلِمُوا، أَلَا لَا تَظْلِمُوا، إِنَّهُ لَا يَحِلُّ مَالُ امْرِئٍ إِلَّا بِطِيبِ نَفْسٍ مِنْهُ"

(رواه الإمام أحمد في مسنده)

“Мендан (қуйидагиларни) эшитиб олинг, шунда (бахтли) ҳаёт кечирасиз! Огоҳ бўлинг, зулм қилманг! Огоҳ бўлинг, зулм қилманг! Огоҳ бўлинг, зулм қилманг! Зеро, бировнинг мол-мулки ўз розилиги билангина ҳалол бўлади” (Имом Аҳмад ривояти).

Шунинг учун (Wi-Fi) абонентининг интернет обунасидан фойдаланишдан олдин гарчи бу фойдаланиш унга таъсир қилмаса ҳам, унинг рухсатини олиш лозим. Интернетнинг махфий парол билан блокланмаганлиги ҳамма ҳам ундан фойдаланиши мумкин дегани эмас. Чунки бу бепарволик, хато ёки унутганлик туфайли ҳам бўлиши мумкин. Ҳақиқий мусулмон киши ҳар қандай шубҳадан ўзини тийиши даркор.

Эгасининг рухсатисиз (Wi-Fi) тармоғидан илгари юклаб олинган нарсаларга келсак, уни ўчириб юбориш шарт эмас. Чунки ўша файлларни ўчириш (Wi-Fi) эгасига ҳақларини қайтармайди. Бунинг ўрнига агар имкони бўлса, (Wi-Fi) тармоғи эгасига товон тўлаш ёки ундан кечирим сўраш мақсадга мувофиқ. Шу билан Қиёматдаги жавобгарликдан озод бўлиш мумкин.

Шуни ҳам таъкидлаб ўтамизки, жамоат жойларида ўрнатилган умумий (Wi-Fi) тармоқларидан фойдаланиш, улардан нарса юклаб олишда ҳеч қандай монеълик йўқ. Чунки одатда мазкур тармоқлардан омма фойдаланиши учун рухсат этилган бўлади. Валлоҳу аълам”.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво маркази бош мутахассиси,

Тошкент ислом институти ўқитувчиси

Абдулатиф Турсунов

тайёрлади

 

Аввал хабар қилганимиздек, таниқли воиз ва уламоларнинг Тошкент вилоятига ташрифлари давом этмоқда. 7 октябрь жума куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов бошчилигидаги ўнлаб имом-хатиблар Оққўрғон тумани масжидларига ташриф буюрди.
Уламоларимиз жума ва хуфтон намозларини жамоат билан бирга адо этиб, мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбатлар қилиб бердилар.
"Нодирхон қори” масжидига йиғилган жамоатга жума намозида устоз Иброҳимжон домла Иномовнинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам таваллуд топган Рабиъул аввал ойи ҳамда бу ойда мавлид ўқишнинг фазилати ҳақида таъсирли мавъиза қилиб бердилар. Мазкур масжид намозхонлари хуфтон намозида ҳам ана шундай маърифий маърузадан баҳраманд бўлдилар. Унда Баҳодир домла Аҳмаджонов йиғилганларга айни кунда долзарб бўлиб турган мавзулар бўйича суҳбат қилдилар.
Бундай файзли мавъизалар "Жувонмард” масжидида Талъат домла Зоиров, "Имом Ал-Бухорий” масжидида Абдуллоҳ домла Ғуломов, Абдулҳамид домла Маликов, "Намозбой бобо” масжидида Қосимжон домла Каримов, Мирвоҳид домла Миржалилов, "Шохрухия” масжидида Зокиржон домла Шарипов, Зокир домла Зиятдиновлар иштирокида бўлиб ўтди.


Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Саудия Арабистони Подшоҳлиги ҳаж ва умра ишлари вазири Тавфиқ бин Фавзон ар-Рабия бошчилигидаги делегацияни қабул қилди.

Мусулмон оламининг муқаддас зиёратгоҳларига сафарларни ташкил этиш борасида ўзаро манфаатли ҳамкорликни кенгайтириш, шу жумладан фуқароларимизнинг Саудия Арабистонида бўлиши билан боғлиқ янада қулай ва шинам шароитлар яратиш масалалари муҳокама қилинди.

Учрашув аввалида ҳаж ва умра ишлари вазири давлатимиз раҳбарига Икки муқаддас масжид ходими, Саудия Арабистони Подшоҳи Салмон бин Абдулазиз Ол Сауд ва Валиаҳд, мамлакат Бош вазири Муҳаммад бин Салмон Ол Сауднинг самимий саломи ва энг эзгу тилакларини етказди.

Саудия делегациясининг ушбу ташрифи жорий йил август ойида Саудия Арабистонига амалга оширилган тарихий аҳамиятдаги давлат ташрифи давомида олий даражада эришилган келишувларнинг давоми экани алоҳида таъкидланди.

Суҳбат чоғида Ўзбекистон фуқаролари учун йиллик ҳаж квотасини икки баробар – 24 минг нафаргача, умра квотасини эса 100 минг нафаргача ошириш юзасидан келишувга эришилди.

Шунингдек, савдо-иқтисодий ва инвестициявий ҳамкорлик лойиҳаларини амалга оширишга кўмаклашиш, рақамлаштириш соҳасида илғор тажрибани жорий қилиш, саудиялик туристларнинг юртимизда бўлиши учун визасиз тартиб жорий қилинганини ҳисобга олган ҳолда уларнинг Ўзбекистонга сафарларини кўпайтириш, икки мамлакат етакчи илмий-тадқиқот марказлари ўртасида шериклик алоқаларини йўлга қўйиш масалалари ҳам кўриб чиқилди.

Манба: https://president.uz

Мисрдаги ватандошлар иштирокида илмий суҳбат ўтказилди

Аввал хабар берганимиздек, шу йил 24-25 сентябрь кунлари Миср Араб Республикаси Вақф вазирлигининг Ислом олий кенгаши томонидан ўтказилган “Ижтиҳод – замон талаби” мавзусидаги халқаро анжуман доирасида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази директори ўринбосари Ғуломиддин домла Холбоев ушбу мамлакатда бўлиб турибди.

Мазкур ташриф давомида Ўзбекистоннинг Миср Араб Республикасидаги элчихонаси ташаббуси билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили ва ушбу диёрдаги ватандошлар учрашуви ташкил этилди.

Маърифий суҳбат давомида Ғуломиддин домла Холбоев ватандошларга масҳабнинг аҳамияти, турли фирқалардан сақланиш, вақт қадри ҳақида илмий мавъиза қилиб берди. Шунингдек, иштирокчиларни қизиқтирган турли саволларга батафсил жавоб қайтарилди.

Учрашув якунида ватандошлар манфаатли тадбир учун мутасаддиларга миннатдорлик билдириб, унинг давомий бўлиши ҳар томонлама манфаатли бўлишини таъкидлашди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Сторінка 37 з 2297

Ушу бўлимдаги асосий материаллар Жалолиддин Нуриддиновнинг "Ҳаж ва умра қўлланмаси"дан олинди

Top