Бисмиллаҳир роҳманир роҳим 

«Эзгулик ва тақво йўлида ҳамкорлик қилинг, гуноҳ ва адоват йўлида ҳамкорлик қилманг!» (Моида сураси, 2-оят).

Аллоҳ субҳанаҳу ва таолога чексиз ҳамду саноларимиз бўлсинки, сўнгги йилларда буюк алломалар юрти бўлмиш жаннатмакон ватанимизда салкам бир ярим асрдан орзиқиб кутилган тарихий ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Ижтимоий-иқтисодий соҳадаги ижобий ўзгаришларнинг кўлами йилдан-йилга ортиб, дастлаб қардош қўшни давлатлар билан дўстона алоқалар қайта тикланган бўлса, эндиликда Ўзбекистон давлати халқаро ҳамжамиятда ҳам муносиб ўрин эгаллаб, дунёнинг етакчи давлатлари билан ҳамкорлик қилмоқда. Бу йил юртимиз ана шундай кенг кўламли, кенг қамровли ҳамкорлик анжуманига – Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Самарқанд саммитига мезбонлик қилаётгани фикримизнинг яққол далилидир.

Рўйи заминнинг сайқали деб ном олган қадим ва навқирон Самарқандимиз яна Буюк Ипак йўлининг марказий тугунига, Осиё билан Европани бир-бирига боғлаб турувчи йўллар кесишган муҳим нуқтага айланди.

Саммитда ўн беш мамлакатнинг раҳбари – Шанхай ҳамкорлик ташкилотига аъзо бўлган Россия, Хитой, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Покистан, Ҳиндистон  ва Ўзбекистон ҳамда кузатувчи давлатлар: Беларусь, Мўғулистон ва Эрон раҳбарлари, шунингдек, Туркманистон, Озарбайжон, Арманистон ҳамда Туркия раҳбарлари қатнашиши эълон қилинди.

Бу йилги анжуман Шанхай ҳамкорлик ташкилоти фаолиятида мутлақо янги саҳифа очиб бериши,  иштирокчи ва кузатувчи давлатлар раҳбарлари томонидан фавқулодда муҳим қарорлар қабул қилиниши кутилмоқда. Ушбу анжуманнинг ўзига хослиги шундаки, унда иштирокчи давлатлар раҳбарлари ҳам, кузатувчи давлатлар раҳбарлари ҳам, таклиф қилинган давлатларнинг раҳбарлари ҳам биринчи бор биргаликда қатнашаётган бўлиб, бу эса саммитнинг аҳамиятини янада оширмоқда. Жумладан, бу йилги саммитда ташкилотнинг фаолият доираси ва ваколатларининг кенгайтирилишига оид муҳим қарорлар қабул қилиниши режалаштирилган бўлиб, ШҲТ учун янги давр бошланишини белгилаб беради. Бундан ташқари, Самарқанд анжуманига ўнга яқин нуфузли халқаро ташкилот раҳбарларининг ташрифи ҳам кутилмоқда.

Самарқанд саммитининг яна бир ўзига хос жиҳати шуки, бу йилги анжуман сўнгги уч йил давомида (жумладан, пандемия туфайли) онлайн-форматда ўтказилган учрашувлардан кейинги биринчи юзма-юз, бевосита учрашув бўлади.

Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг 22-Самарқанд саммитида халқаро савдо, саноат, транспорт соҳасидаги ўзаро ҳамкорлик, иқтисодиёт, инновациялар, рақамли технологиялар, логистика, қишлоқ хўжалиги, тиббиёт ва бошқа кўплаб соҳаларга оид ўнлаб муҳим ҳужжатлар имзоланиши режалаштирилган бўлиб, саммит якунида қабул қилинадиган декларацияда иштирокчи давлатларнинг энг муҳим минтақавий ва глобал муаммоларга оид муайян қарашлари ўз ифодасини топади.

Мазкур декларацияда ШҲТ давлатлари ўртасидаги ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш, минтақада барқарорлик ва хавфсизликни мустаҳкамлаш, иқтисодий тараққиёт, нақлиёт муаммоларини ҳал қилиш ҳамда маданий алоқаларни кенгайтиришга оид муштарак манфаатлар акс эттирилади.

Шу боис юртбошимиз ушбу анжуман муносабати билан чоп қилинган мақолаларида Самарқанд саммити ташқи сиёсий манфаатлари, қарашлари турлича бўлган давлатларни бирлаштириш, улар ўртасидаги муаммоларини ислоҳ қилишнинг мутлақо янги формати ишлаб чиқиладиган платформага айланишига катта ишонч билдирдилар.

Мана шундай оламшумул эзгу ишлар дебочаси бўлмиш анжуманнинг айнан башариятга буюк алломаларни тарбиялаб берган улуғ бобокалонларимиз мангу қўним топган шу табаррук заминда бўлиб ўтаётгани чинакам тарихий, рамзий маъно ифода этади. Зеро, бу юрт – инсониятга Аллоҳ таолонинг каломидан кейин энг мўътабар манба саналган «Жомеъус-саҳиҳ» асарини тақдим этган Бухорийлар юртидир, Термизийлар, Мотуридийлар юртидир. Бу юрт қадимдан бутун дунёда тинчлик-осойишталик, илм-маърифат, фан ва санъат рамзи бўлиб келган. Бу йилги анжуман ҳам бугунги нотинч дунёга тинчлик, барқарорлик бахш эта олса, улуғ аждодларимизнинг руҳи шод бўлади, уларга муносиб авлод бўлиш йўлида дадил қадамлар босилаётганининг ифодаси бўлади, иншааллоҳ.

Аллоҳ таоло инсониятни турли ирқ, миллат ва элатлардан иборат қилиб қўйганининг асл мақсади, ҳикмати ҳам айнан эзгулик, бунёдкорлик, маърифатдир. Парвардигоримиз буни Ўзининг муқаддас каломида шундай баён этган:

«...Сизларни ўзаро танишишингиз учун турли халқ ва қабилалар қилиб қўйдик...» (Ҳужурот сураси, 13-оят)

Шундай экан, Роббимиз табарока ва таолодан эзгулик йўлида ушбу ҳамкорликни хайрли қилишини, бардавом қилишини, дунё ва охиратимиз учун манфаатли қилишини насиб қилишини сўраймиз.

Аллоҳ таоло барча хайрли ишларимизни бардавом айласин, шу улуғ мақсад йўлида фидойилик қилаётган барча азизларимизни Ўзининг ҳифзу ҳимоясида асрасин!

Раҳматуллоҳ САЙФУДДИНОВ,

Тошкент шаҳар бош имом-хатиби

Алҳамдулиллаҳ, вассолату вассаламу ала росулиллаҳ. Аммо баъд:

Барчаларимизга маълумки қўҳна Самарқанд бугун Шанхай ҳамкорлик ташкилотига аъзо давлатларига мезбонлик қилмоқда.  Нафақат ташкилотга аъзо давлатлар, балки кўплаб кузатувчи давлатлар вакилларига ҳам мезбонлик қилмоқда. Барча жароёнлар тезлашган бугунлик кунимизда, дунёнинг турли нуқталарида давом этаётган қуролли можаролар, савдо ва инвестиция оқимларини издан чиқариб, озиқ-овқат ва энергетика хавфсизлигини таъминлаш борасидаги муаммоларини янада кескинлаштирмоқда ҳамда  давлатлар ўртасидаги ўзаро ишончнинг йўқолишига сабаб бўлмоқда. Бунинг оқибатлари нафақат саноқли давлатлар, балки бутун дунё аҳолисига ўзининг салбий таъсирини кўрсатмасдан қолмайди.

Ишонч ва тинчлик бўлмаган жойда, ҳеч қандай ҳамкорлик ҳам, ривожланиш ҳам, ўсиш ҳам бўлмайди.  Самарқандимиз бугун катта ижобий натижалар кутилаётган Шанхай ҳамкорлик ташкилоти саммитига мезбон бўлиб турибди. Бугунги кунга келиб Шанхай ҳамкорлик ташкилоти ҳамжамияти – улкан географик маконни қамраб олган ва сайёрамиз аҳолисининг қарийб ярмини бирлаштирган, дунёдаги энг йирик минтақавий ташкилот саналади. Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг бўлажак саммитида қабул қилинадиган қарорлар минтақавий даражада ҳам, глобал миқёсда ҳам мулоқот, ўзаро англашув
ва ҳамкорликни мустаҳкамлашга салмоқли ҳисса қўшади.

Барча халқлар учун энг долзарб ва бирламчи масала бўлган тинчлик масаласи,  улардан бошқа озиқ овқат, энергетика, ўзаро товар айрибошлаш, ҳамкорлик каби муҳим  масалалар мазкур йиғилишда муҳокама қилинади. Юртбоши таъкидлаганларидек: “Тинчлик, хавфсизлик ва барқарор тараққиётга хавф туғдираётган, ҳар қайси мамлакатга раҳна соладиган таҳдид ва хатарларга қарши умумий саъй-ҳаракат ва имкониятларни бирлаштириш ва сафарбар этиш барчамиз учун бирдек манфаатлидир”.

Тинчликнинг қадрига етмоқ, уни асраб авайламоқ бизнинг зиммамиздаги бурчимиздир. Бу барча пайғамбарларнинг суннатидир. Қуръони каримда Иброҳим (а.с.)нинг Макка ҳақига қилган дуоларида бунинг тасдиғини кўрамиз.  У оятда Маккага тинчлик ва унинг аҳлига ризқ сўраганликлари зикр қилинган. Бу ҳақда шундай дейилади:

وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ

“Эслaнг: Ибрoҳим: “Эй, Рaббим, бу (Мaккa)ни тинчлик шaҳри қилгин вa унинг aҳoлисидaн Aллoҳгa вa oxирaт кунигa ишoнувчилaргa (турли) мeвaлaрдaн ризқ қилиб бeргин” (Бақара;126)

Ўша пайтда ҳам Макка шаҳри тинч эди. Тинч бўлиб турган жойга яна тинчлик сўраб дуо қилиш “шу жойда тинчлик бардавом бўлсин” дейишни ифодалайди. Демак, тинчлик ҳукм суриб турган жойга яна тинчлик сўраб дуо қилиш мақсадга мувофиқ амаллардан экан. Шу билан бирга, оятда аввал тинчлик, сўнгра ризқ сўралганидан тинчликнинг ризқдан-да муҳимроқ, улуғроқ неъмат эканлиги маълум бўлади.

Ҳар бир инсоннинг яшаётган ватани тинч бўлса, яшаш учун энг қулай маскан ҳисобланади.  Демак, ҳар бир жон, у ким бўлишидан қатъий назар, қайси касб, қандай мартаба, қанча обрўли бўлмасин, тинчликда ҳаёт кечиришга муҳтождир. Чунки хавфсираган кишининг кечаси хотиржам ўтмайди, тонгини хотиржам кута олмайди ва хотиржам яшай олмайди. Доим қалби қалқиб, безовта бўлади. Ўз моли, жони, оиласи ва касбидан хавфсираб юради.

Бундан ташқари, берилган неъматларга шукр қилиш ҳам ўша неъматнинг бардавом бўлишини таъминлайди. Аллоҳ таоло Қуръон Каримда шундай марҳамат қилади:

مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا

“Агар шукр қилсангиз ва имон келтирсангиз, Аллоҳ сизларни азоблаб нима ҳам қилади?! Аллоҳ шукрни қабул этувчи ва билувчи зотдир.” (Нисо;147)

Демак, иймон ва шукр тинч ҳаёт учун асосий омиллардан экан. Бу неъматни сақлашни истасак, доим тинч ва хотиржам ҳаёт кечирайлик десак, Раббимизга иймон келтириб, ана шу иймон тақозо қилган ишлар яъни Аллоҳ таоло буюрган амалларни бажариб, У қайтарганлардан қаймоғимиз лозим бўлади.

Ўзбекистон мусулмонлар идораси тасарруфидаги барча масжидлар ва таълим муассасаларида Қуръон Карим ва Жомеъ ас Саҳиҳ китобларининг хатми амалга оширилмоқда. Зеро Аллоҳнинг оятлари ва Пайғамбаримиз (сав) ҳадислари ўқилган юртда хайр баракалар ва яхшиликлар нозил бўлади. Аллоҳ таоло мана шу анжуманни ҳам бутун дунё халқлари учун тинчлик, хотиржамлик ва яхшиликка сабаб бўладиган, юртимиз шарафини янада юксалтирадиган анжуман бўлишини насиб қилсин. Ва ахиру даъвана анил ҳамдулиллаҳи роббил аламийн!

                          Ҳадис илми мактаби ректори 

Олимхон ЮСУПОВ

                                                                                         15.09.2022 йил

Шу кунларда мамлакатимизда, хусусан, Самарқанд шаҳрида Ўзбекистон раислигида бўлиб ўтадиган ШҲТнинг навбатдаги Самарқанд саммитига қизғин тайёргарлик ишлари олиб борилмоқда.

15 -16 сентябрь кунлари ШҲТ саммитига мезбонлик қиладиган Самарқанд шаҳрига ШҲТ аъзолари – Россия, Хитой, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Покистон, Ҳиндистон, кузатувчи мамлакатлар – Беларусь, Эрон, Мўғулистон ва шерик мамлакатлар – Арманистон, Озарбайжон, Туркия, Камбоджа, Шри-Ланка каби давлатларнинг раҳбар ва вакиллари ташрифи кутилмоқда. Аввало, бундай нуфузли ва юқори даражадаги халқаро саммитни ташкил этиш юксак шараф бўлиши билан бирга, қабул қилувчи давлатга улкан масъулият ҳамдир. 

Кеча давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг мазкур Саммит юзасидан фикр-мулоҳаза ва таҳлилларини ўз ичига олган мақоласи эълон қилинди. Мақола эълон қилиниши биланоқ маҳаллий ва хорижий таҳлилчилар, олимлар, кенг жамоатчилик томонидан катта қизиғиш билан қабул қилинди. Унинг мазмун-моҳияти ва аҳамияти юзасидан экспертлар ўз нуқтаи-назар ва муносабатларини билдиришмоқда. Ушбу мақола Россия, Малайзия, Покистон, Эрон, Туркманистон, Қувайт ва бошқа қатор давлатларнинг оммавий ахборот воситаларида ҳам эълон қилинган.

Мақолада бугунги кунда дунёдаги вазият, сиёсий жараёнлар, халқаро ва минтақавий ташкилотларнинг аҳамияти, давлатларнинг ўзаро муносабатлари ва халқаро ҳуқуқий макон ёритилди.

Президентимизнинг таъкидлашича, ҳозирги даврда дунёда хавфли муаммолар гирдобидан чиқишнинг яккаю ягона йўли – конструктив мулоқот ва ҳар бир тарафнинг манфаатларини ҳисобга олиш ва ҳурмат қилишга асосланган кўп томонлама ҳамкорлик эканлигига урғу берилади.

Мақолада кўпчиликнинг эътиборини тортган жиҳатлардан бири бу “Ҳар биримиз кучли бўлсаккина ШҲТ кучли бўлади” – деган шиорнинг айтилиши. Албатта, бу ерда бизнинг мамлакатимиз ҳам иқтисодий, сиёсий, мудофаа, хавфсизлик, ҳуқуқий, қўйингки, ҳар тарафлама юксалсагина кейин кучли бўла олади. Бунинг учун ҳар бир шахс, фуқаро, аҳолимиз мажозий маънода кучли бўлиши зарур бўлади.

Кутилаётган саммитнинг эътиборли жиҳатларидан бири жаҳонда рўй берган глобал пандемиядан сўнг уч йилда давлат раҳбарлари кенг доирада тўғридан-тўғри мулоқотлари амалга оширилади. Мазкур анжуманда мамлакатлар ўртасидаги турли келишмовчиликларни енгиб ўтиш, ўзаро англашувни мустаҳкамлаш, сиёсий ва иқтисодий ҳамкорликни ривожлантириш, савдо-сотиқни кенгайтириш ҳамда маданий-гуманитар алмашинувни рағбатлантириш юзасидан янги эшиклар очилиши кутилмоқда.

Ш.Мирзиёев мақолада ШҲТ муваффақият гарови – минтақавий хавфсизликни таъминлаш орқали кўп томонли ҳамкорликни илгари суришда деб атаган.

Ўзбекистон етакчисининг сўзларига кўра, ШҲТ ўз моҳиятига кўра, тинчлик, ҳамкорлик ва тараққиёт йўлида бирлашишга, айирмачилик унсуридан холи бўлган жозибадор маконга айланиши лозим.

Аслида, Яратган Парвардигор бандаларини бир-бирлари билан танишиб, тинч-тотув ва аҳилликда ҳаёт кечиришга буюрган. Қуръони азиймуш-шонда: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир. Албатта, Аллоҳ билувчи ва хабардор зотдир” (Ҳужурот, 13-оят), деб марҳамат қилинган.

Демак, инсониятнинг асли бир: ҳамма Одам Ато ва Момо Ҳаводан тарқалган. Айни чоғда, Аллоҳ таоло уларни турли халқлар ва қабилаларга ажратиб қўйган. Инсонлар турли халқ ва қабилаларга бўлинишининг сабаби ўзаро танишиш, ҳамкорлик қилиш ва маърифат ҳосил қилишдир.

Кўнглида ҳеч бир инсонга адовати бўлмаган ҳамда инсониятга қўли ва тили билан зарари тегмайдиган кишилар билан чиройли муомалада бўлиш, улар билан дунёвий ишларда ҳамкорлик қилиш, ёвузлик ва зулм-зиён етказиш йўлида асло ҳамкорлик қилмаслик муборак динимиз чақириғидир.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “...Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз! Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ азоби қаттиқ зотдир”. (Моида сураси, 2-оят).

Ўзбекистон бугунга қадар жами ШҲТ саммитларига уч маротаба мезбонлик қилган бўлса, барча анжуманлар пойтахтимиз Тошкент шаҳрида ўтказилган. Бу сафарги саммит “Буюк ипак йўли”нинг чорраҳасида жойлашган азим ва улуғвор Самарқанд шаҳрида ташкил этилади. Самарқанд нафақат мамлакатимиз балки дунё илм-фани, маданияти, тарихи учун беқиёс ҳисса қўшган олимлар етишиб чиққан юрт ҳисобланади. Ушбу шаҳар Амир Темур бобомиз асос солган салтанатнинг пойтахти сифатида кўп йиллар марказ вазифасини ўтаганлиги барчамизга маълум. Ишонч билан айтишимиз мумкинки, бугунги Самарқанд шу каби йирик анжуманларни ташкил қила олиш ва ўтказиш салоҳиятига эга.

Давлат раҳбари Самарқанд ўн тўртта мамлакат етакчиларини ташкилотнинг ва унга аъзо ҳар бир давлатнинг фаровонлиги ва равнақига хизмат қиладиган янги ва илғор таклиф ҳамда ташаббуслари билан кутиб олишга тайёр эканини билдирган.

“Ушбу афсонавий шаҳар Шанхай ҳамкорлик ташкилоти тарихида муваффақиятнинг яна бир саҳифасини очишига шубҳа йўқ. Самарқанднинг шонли тарихий мероси бунга хизмат қилади. Кўп асрлар мобайнида бу шаҳар Европадан Хитойгача бўлган мамлакатларни мустаҳкам ришталар билан боғлаб, Шимол ва Жанубни, Шарқ ва Ғарбни ягона чорраҳада туташтирган”, - дея ёзади президент ўзининг “Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Самарқанд саммити: ўзаро боғлиқликдаги дунёда мулоқот ва ҳамкорлик” мақоласида.

Мазкур ҳафта бўлиб ўтадиган саммит очиқ, дўстона ҳамда кўтаринки руҳда ўтишини Аллоҳ таоло насиб қилсин.

Зайниддини Эшонқулов – Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Самарқанд вилоят вакили, вилоят бош имом хатиби

Инсон мақсадлари йўлида доимо изланади. Унга етиш учун эса энг зарур омил тинчлик ва осойишталикдир. Юртимиз ва ҳар бир оиладаги ҳотиржамлик кишининг иш самарадорлигини ошишига, оила мустаҳкамлигига асос бўлади. Қолаверса, мамлакат тараққиётига, фаровонлигига замин яратади.

Муҳтарам Президентимиз тинчлик-осойишталик ва барқарорликни таъминлаш, мамлакатимиз иқтисодий қудратини мустаҳкамлаш, халқимиз учун муносиб турмуш шароитини яратишни бош мақсад қилиб белгилаб бердилар. Куни кеча Юртбошимизнинг "Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Самарқанд саммити: ўзаро боғлиқликдаги дунёда мулоқот ва ҳамкорлик" сарлавҳаси остидаги мақолалари оммавий ахборот воситаларида кенг ёритилди.

Бу галги Шанхай ҳамкорлик ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгашининг 22-мажлиси Янги Ўзбекистоннинг Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтиши барчани диққат марказини тортмоқда. Шунинг учун ҳам муҳтарам Юртбошимиз ўз мақолаларида “Самарқанд руҳи” – ҳамкорлик, ўзаро англашув ва дўстлик ифодаси”деяаниқлик киритдилар.

Биламизки, Шанхай ҳамкорлик ташкилоти 2001 йил 15 июнда ташкил этилганхалқаро минтақавий ташкилот ҳисобланади. Унинг саммитлари 2004, 2010 ва 2016 йилларда Тошкент шаҳри мезбонлигида ўтказилган эди.

Бугун тўртинчи бор, аввалгиларидан ўта фарқли,оламшумул аҳамиятга эга. Президентимиз таъбирлари билан айтганда бу саммит “Башорат қилиш мушкул бўлган янги бир давр” да Янги Ўзбекистон раислигида ўтказилмоқда.

Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг асосий мақсади унга аъзо давлатлар ўртасида ўзаро ишонч ва яхши қўшничиликни мустаҳкамлаш ҳамда сиёсий, савдо-иқтисодий, илмий-техникавий, маданий, шунингдек, таълим, энергетика, транспорт, туризм, атроф-муҳитни муҳафаза қилиш, минтақавий хавфсизликни таъминлаш, терроризм, экстремизм ва айирмачиликка қарши биргаликда курашиш ташкилотнинг асосий вазифалари сирасига киради. Бундан ташқари, ўзаро боғлиқлик, озиқ-овқат ва инновациялар, рақамли трансформация ва “яшил” иқтисодиёт каби муҳим йўналишларни қамраб олиши ҳам ҳамкор ташкилотлар, хусусан, юртимиз учун бебаҳо ютуқлар гарови дейишимиз мумкин.

Давлатимиз раҳбарининголиб бораётган одилона сиёсатлари тинчлик, хавфсизликдир. Хусусан тараққиётимизга раҳна солиши мумкин бўлган ҳар қандай таҳдид ва хатарларга қарши муросасизларча бор имкониятдан фойдаланишни ўз олдиларига қўйган енгилмас куч сифатидаги мақсадлари барчамизга аён. Қарасангиз, ҳамкор давлатлар асосан қўшниларимиз, дўстларимиздан иборат бўлиб, ташкилотнинг мақсади ҳам айнан шу йўналишга қаратилганини кўрасиз. Албатта, бу каби ҳамкорликдан фақат биз ривож топамиз ва тараққиёт стратегиямизга кенг кўламли мадад оламиз. Зеро, тинчлик, барқарорлик Янги Ўзбекистон давлати ва аҳолисининг бош мақсади эканлиги сўзимизнинг далили бўла олади.

Муҳтарам Юртбошимиз ўз мақолаларида кўзланган улуғ мақсадни шундай таъриф этадилар: “Самарали халқаро ҳамкорлик – бу дунёда барқарор, ишончли ва фаровон тарақиётнинг энг муҳим омилидир. Айнан шундай ёндашув замонамизнинг долзарб муаммоларини баҳамжиҳат ҳал этиш, янги хавф-хатар ва ижтимоий ларзалардан ҳимояланиш учун энг аниқ, мақбул ва самарали йўл ҳисобланади”.

Ушбу Шанхай ҳамкорлик ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгашининг 22-мажлиси айнан афсонавий шаҳар бўлмиш Самарқандда ўтказилиши бежиз эмас. Зеро, Ўзбекистон давлати маданий маркази ҳисобланган Самарқанд шаҳри эрамиздан аввалги VII асрда ташкил топган. У ўзининг деярли 3 минг йиллик тарихий ёдгорликларига эга. Хусусан, ҳазрати соҳибқирон Амир Темур сулоласи бошқаруви даврига тегишли архитектура ёдгорликлари билан машҳур. Айтиш жоизки, унда қадимги Миср, Хитой, Ҳиндистон, Греция ва Римдаги шаҳарсозлик  дурдоналари каби буюк меросимиз ҳазинаси мавжуддир.

Ўрта Осиёнинг сиёсий, иқтисодий ва маданий ҳаётида катта мавқега эга бўлиб келган Самарқанд шаҳрининг Буюк ипак йўли чорраҳасида жойлашганлиги, ўз тарихида бутун ҳоқонларни бирлаштирганлиги, асри саодатдан сўнг Имом Абул Мансур Мотуридий раҳнамоликларида имон-эътиқоддаги тойилишларнинг олдини олишда ислом оламига ечим топиб бера олганлиги, ислом дунёсида ҳадис йиғиш тамаддунида энг муқаддам Имом Бухорий ҳазратларидек буюкларни етиштирганлиги, бугунги кунда эса, маданият шаҳрибўлиб турган Самарқандда саммитни ўтиши ҳамма-ҳаммамизни дилимизга кенг ёруғлик ва беқиёс эзгуликни солмоқда. Ишонамизки, ҳамкор ташкилотлар анжумани юртимиз ривожига ўзининг залварли хиссасини тақдим этади. Бу билан юртимиз тинч бўлади, тараққиётимиз мунаввар бўлади, халқимиз тенги йўқ ризқ-рўзга эга бўлади. Албатта мақсадлар ҳосил бўлади, инша Аллоҳ!

Шанхай ҳамкорлик ташкилоти дунёдаги йирик минтақавий ташкилотлардан бири, унга аъзо давлатларнинг умумий ҳудуди 34 миллион квадрат километр, Евроосиё қитъаси ҳудудининг 60 фоиздан ортиғини жамлаган бўлиб, уларнинг умумий аҳолиси сони эса 3,2 миллиардни ташкил қилади.

Саммит ишида ташкилотга аъзо 8 та мамлакат – Покистон Ислом Республикаси, Россия Федерацияси, Тожикистон Республикаси, Хитой Халқ Республикаси, Ўзбекистон Республикаси, Қирғиз Республикаси, Қозоғистон Республикаси, Ҳиндистон Республикаси, шунингдек, ташкилот ҳузуридаги 3 та кузатувчи давлат  – Беларусь Республикаси, Мўғулистон ва Эрон Ислом Республикаси етакчилари иштирок этади.

Фахрий меҳмон сифатида 4 та давлат – Туркия Республикаси, Озарбайжон Республикаси, Туркманистон ва Арманистон Республикаси, шунингдек, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти, бошқа нуфузли халқаро ва минтақавий ташкилотлар раҳбарлари қатнашиши кўзда тутилмоқда.

Янги Ўзбекистон раислигида ўтадиган тарихий анжуманда муҳтарам Президентимизга Тангри таоло Ўзи мадад қилиб, дунё подшохлари эргашган Баховуддин Нақшбандий, Хожа Ахрор Валийдек азиз бўлган зотларнинг руҳи ҳамроҳ бўлсин!

Имом Бухорий ва Имом Термизийдек муқаддас динимизга оламшумул хизматда бўлган улуғларнинг омадидек омад берсин!

Буюк соҳибқирон Амир Темур ҳазратларининг тоат ибодатлари, қилган барча бунёдкорликларидек буюк яратувчилик насиб этсин!

Абдулҳай ТУРСУНОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Наманган вилоят вакили