muslimuz
Аёлларга улуғ мартабани ҳадя этган, уларни ҳимоя қилган дин Исломдир
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жаннат оналар оёғи остида эканлигини хабар беришлари ҳам оналик мартабаси қанчалик юқорлигидан далолатдир.
Афсуски, бугун онасига, аёлига яхши муомала қилмаётган кимсалар бор. Ачинарлиси, кейинги пайтларда ота-онасидан норози бўлиб, имом-домлаларга шикоят қилаётганлар пайдо бўляпти. Буни кўриб ёқа ушлайсан киши. Наҳот фарзанд ўз онасидан норози бўлса? Ахир она дакки эшитиш учун боласини катта қилганми?!
Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Раббингиз сизларга ёлғиз унинг Ўзига ибодат қилишингизни ҳамда ота-онангизга яхшилик қилишингизни амр этди”, деб буюради (Исро сураси, 32-оят).
Демак, ота-онага яхшилик қилиш Аллоҳга ибодат қилгандан кейинги муҳим амал ҳисобланади.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳли аёлига яхши муносабатда бўлганингиздир”, деганлар (Имом Абу Довуд ривояти).
Ожиза аёлларимизга меҳр кўрсатиш, ҳурмат-иззат қилиш ҳар бир кишининг бурчидир.
Хадича розияллоҳу анҳога Аллоҳнинг саломи ва раҳмати Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам воситаларида келганини унутмаслигимиз керак. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига Жаброил алайҳиссалом келиб: “Ё Расулуллоҳ! Бу Хадича у идишдан нонхўрак олиб келмоқда. У сизни олдингизга келса, Раббисидан салом етказинг ва жаннатдаги олтиндан бўлган уйнинг башоратини беринг”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Албатта, Пайғамбаримиз суннатларига амал қилиб, онасини, аёлини ҳурмат-эҳтиром қилаётганлар ҳам йўқ эмас. Ана шундай йигитлардан бирининг иши барчамизга ибрат бўлиши керак.
Машина олди-сотдиси билан шуғулланадиган тадбиркор шу воқеани айтиб берди: .
«Бир дўстим қиммат автомашинасини сотишга мажбур бўлиб қолди. Бозорга тайёрлаш учун менга олиб келиб берди. Уч кун машинани ювиб, чиройли ҳолатга келтирдим. Тўртинчи куни дўстим ҳовлиқиб кириб келди: “Оғайни, ишқилиб машинамни бирор кишига сотишга ваъда қилиб қўймадингми?” деди. Мен: “Йўқ, энди тайёр бўлди-ку”, дедим. Дўстим: “Худога шукр. Хабаринг бор, ҳар якшанба онамни манзарали жойларга олиб бориб, айлантириб келаман. Бундан онам маза қилиб ҳордиқ чиқаради. Кеча онам: “Ўғлим, шу машинанг менга жуда маъқул-да. Айниқса, табиатни томоша қилишни завқи бўлакча”, деб қолди. Машинани сотаётганимдан хабари йўқ эди-да. Кел, дўстим, шу машинани сотмайлик. Пулни бошқа жойдан топарман. Онам хурсанд бўлса бўлди, қолгани ё Раззоқ”, деди. Онасининг бир оғиз сўзи учун дўстим машинасини сотмади. Аммо кўп ўтмасдан унинг иши юришиб, тижоратдан катта даромад кўрди. Ҳозир ҳам шу маркабда доим онасининг хизматини қилади».
Ҳа, онани рози қилишда кўп хайрлар бор.
Маъруфхон АЪЛОХЎЖАЕВ,
Наманган шаҳри “Абдулқодир қори”
жоме масжиди имом-хатиби
Қурбонлик кимларга вожиб, қандай жонлиқ сўйилади, қурбонликнинг сўнгги вақти?
00:00 Қурбонлик қилиш кимларга вожиб?
01:38 Қурбонлик қилишни вожиб қиладиган бойликнинг миқдори қандай ҳисобланади?
04:20 Бутун бир оиладан биргина қўй кифоя қиладими?
05:03 Бир киши рухсатсиз хотини ёки катта ўғли номидан қурбонлик сўйиши жоизми?
06:25 Бепарволик қилиб қурбонлик қилмаган киши нима қилади?
06:54 Ўтганларни номидан қурбонлик қилинадими?
08:02 Эркак ёки урғочи ҳайвонлардан қайси бирини қурбонлик қилиш афзал?
08:30 Қурбон ҳайити куни қурбонлик қилишдан аввал бирор нарса емай туришнинг диний асоси борми?
09:00 Қурбонлик қилишни ният қилган киши тирноқ ва сочларини олмаслиги керакми?
12:02 Вакиллик йўли билан қурбонлик қилса бўладими?
12:25 Қурбонликни вақти ҳақида тўхталиб ўтсангиз?
13:42 Қурбонлик қилиш мумкин бўлган кунлардан қайси бирида қурбонлик қилиш афзал?
14:21 Мусофир кишига қурбонлик қилиш вожиб бўладими?
14:47 Қассобга қурбонлик гўштидан ёки терисини иш ҳақи қилиб бериш жоизми?
16:13 Қурбонлик сўйишда "Бисмиллаҳи Аллоҳу акбар" демасдан "Бисмиллаҳ" деса ҳам ўтадими?
16:30 Қурбонлик учун сотиб олинган ҳайвонга кейинчалик бошқалар шерик бўла оладими?
17:38 Қурбонлик гўштидан бойларга берса бўладими?
18:24 Ҳайвон сотиб олинганидан сўнг касал бўлиб қолса уни қурбонлик қилса бўладими?
19:25 Қурбонлик гўштидан ўзга дин вакилларига ҳам бериш мумкинми?
19:43 Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламга атаб қурбонлик учун қўй сўйиш мумкинми?
20:16 Ақиқа ва Ҳайитнинг қурбонлигини битта қилса бўладими?
21:18 Туя ва сигирга бир киши қурбонлик, яна бири назр, яна бири ақиқа, яна бири нафл ниятида қўшилса бўладими?
22:21 Ҳайвон сўйганда уни оғиз билан пуфлаб шишириш жоизми?
23:31 Қурбонлик қилинадиган ҳайвон неча ёш бўлиши керак?
24:00 Қурбонликка йиғилган пулни эҳсон қилиш афзалми?
24:37 Ҳаждаги қурбонлик, вожиб қурбонликка ўтадими?
26:37 Қурбонлик қилишда махсус дуо борми?
27:24 Ўзи сўйгани яхшими ёки қассобга сўйдирганими?
28:43 Қурбонлик қилаётганда ҳайвоннинг оёғидан ушлаб туриш керакми?
29:03 Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умматнинг номидан қурбонлик қилганмилар?
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Қурбон ҳайитига тайёргарлик бўйича йиғилиш ўтказилди
Бугун 8 июнь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси Наманган вилоят бош имом-хатибининг биринчи ўринбосари Обидхон домла Икрамов ва қурилиш бўлаётган масжидлар имом-хатиб ва мутаваллилари иштирокида йиғилиш ўтказилди.
Йиғилишда вилоятдаги қурилиш бўлаётган масжидлардаги ишларни Қурбон ҳайити муносабати билан тўхтатиб туриш топширилди. Шу билан бирга, Қурбон ҳайитини муносиб ўтказиш, ҳайит намозини ўқиш тартиб-қоидалари, намозхонларга қулай шароит яратиш, маънавий-маърифий ва ташкилий ишларни амалга ошириш юзасидан тавсия, кўрсатма ва топшириқлар берилди.
Шунингдек, барча имом-хатиблар бошчилигидаги ходимларга масжидлар ва уларга олиб борувчи 100 метр масофадаги йўлларда тозалаш ва ободонлаштириш, деворларни эса оқлаш ишларини ташкил этиш, намозхонлар учун қулай шароит яратиш, тўшаладиган гилам ва палосларнинг ҳолатига алоҳида эътибор қаратиш, таҳоратхоналар ҳолатини талаб даражасига келтириш каби вазифалар топширилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Наманган вилояти вакиллиги
Матбуот хизмати
Дунё кунларининг энг афзали
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: "Дунё кунларининг энг афзали ўн кунлик (яъни, зулҳижжанинг ўн куни)дир" (Имом Баззор ривояти).
Уламолар зулҳижжанинг ўн кунлиги афзалми ёки Рамазоннинг охирги ўн кунлиги афзалми, деган масалада ихтилоф қилишган. Аллома Ибн Қаййим бу борада қуйидаги фикрни билдирган: "Рамазоннинг охирги ўнлигининг тунлари зулҳижжанинг аввалги ўн кечасидан афзалдир. Зулҳижжанинг аввалги ўн куни Рамазоннинг охирги ўн кунидан афзалдир. Арафа ва қурбонлик қилинадиган кун сабабидан зулҳижжанинг аввалги ўн куни афзал. Лайлатул қадр сабабидан рамазоннинг охирги ўн туни афзал саналади".
Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: "Ойларнинг саййиди – Рамазон, уларнинг ҳурмати, энг баланди зулҳижжадир" (Имом Байҳақий, Баззор ва Ибн Асокир ривояти. Ривоят санади заиф).
Уламолар Рамазон ойи зулҳижжадан афзаллигини айтишган. Аслида ой ёки амаллар бир-биридан устун бўлади. Масалан, намоз рўзадан афзал. Бироқ бир кун рўза тутиш икки ракат намоздан яхшироқ.
Доримий ва Байҳақий саҳиҳ санад билан келтирган ривоятда айтилишича, Саид ибн Жубайр зулҳижжанинг ўн кунида ибодатга жидду жаҳд билан киришар, бошқа вақтда қилмаган саъй-ҳаракатини айнан шу ўн кунда қиларди.
Аллоҳ ризқ беради
Банданинг ризқини Аллоҳ субҳонаҳу ва таоло томонидан ўлчаб қўйилган. Шу ризқ бандага етиб келгай. Ҳолбуки сон-саноқсиз жониворларнинг ризқини етказган Аллоҳ таъоло инсоннинг ризқини ҳам бергай. “Ўз ризқини кўтара олмайдиган қанчадан-қанча жонзотлар бор. Уларга ҳам, сизларга ҳам Аллоҳ ризқ берадир. Ва У ўта эшитгувчи ва ўта билгувчи зотдир” (Анкабут, 60).
Ривоят қилибдиларки, басралик бир савдогар Чин мамлакатига тижорат учун йўлга чиқди. Йўлга тушиб, энди кемага чиқаётганида бир кекса оқосқол қўлида бир қоп юк билан келиб савдогарга илтимос қилди:
“Мен шу қопдаги қалайларни денгизга ташлайман деб назр қилган эдим. Агар малол келмаса шуни олиб кетсанг, денгизнинг ўртасига келганда сувга ташлаб юборарсан.
Савдогар қопдаги қалайларни олиб қолди ва эҳтиёт шарти ила чолнинг кимлиги ва турар жой манзилини суриштириб олди. Йўлга тушиб денгизнинг ўртасига яқинлашганида бирдан қаттиқ шамол бўлиб тўфон кўтарилиб, қопни сувга ташлаш ёдидан кўтарилиб қолди. Манзилга етиб бориб савдо-сотиғини бошлаган эди, бир йигит келиб унинг қаердан келганини сўраб билганидан кейин:
Басранинг қалайлари сифатли бўлади, мабодо олиб келмадингизми? деб сўраб қолди. Шунда савдогар мўйсафиднинг илтимосини унутганини билди. Ўзича мулоҳаза қилиб, қалайни сотиб, пулини эгасига топширишни маъқул кўрди.
Басрага қайтгач, мўйсафид яшаган маҳаллага бориб, уни суриштирса, вафот этган экан. Меросхўрларига берай, деса ўзи ёлғиз яшаган экан. Айтишларига қараганда бир камбағалроқ жияни бор экан, лекин у билан ҳам: “Сен мерос олиш учун менинг ўлимимни кутиб юрибсан”, деб ранжитаверганидан йигит шаҳардан бош олиб кетиб қолган экан.
Савдогар яна бошқа меросхўр чиқиб қолар, деган ниятда пулини асраб қўйди. Орадан кўп ўтмай Чин мамлакатида ундан қалайни сотиб олган йигит келиб қолди.
Мен қалайини уйга олиб бориб синдириб кўрсам, орасидан олтин чиқди. Мен сиздан олтин эмас, қалай сотиб олган эдим, бу олтинлар мен учун ҳаромдир, деб ортингиздан суриштириб юриб топиб келдим”, деб келганининг сабабини тушунтирди йигит.
Савдогар ҳам унга қалайни қандай қилиб олиб, унга нима учун сотганини, чолнинг меросхўри кетиб қолгани ҳақида батафсил гапириб берди. Бу сўзларни эшитган йигит кулиб юборди.
“У мўйсафид менинг амаким бўлади. Мен ўша ёлғиз меросхўрман. Амаким бойлигини сувга ташлашидан мақсад мени меросдан маҳрум қилиш эди. Лекин Аллоҳ таоло уни менга насиб қилган экан, ўзим ҳам билмаган ҳолда менга етказди”, деди.
Йигитнинг чиндан ҳам мўйсафидга жиян экани тасдиқлангач, савдогар унга омонатни топширди.
Ҳа банданинг тақдирда ёзилган ризқи қандай бўлмасин келади. Фақат кимлардир шошиб, ўша ризққа ҳаром йўл орқали етишади.
Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ