8 июнь куни Жаҳонда Халқаро “Уй бекалари ва уй беклари куни” куни нишонланди. Мехикодаги аёллар Миллий институти ходими Габриэла Дельгадо ҳали расмий мақомга эга бўлмаган ушбу байрамни нишонлашни таклиф қилди.
islamisemya.com маълумотлари бўйича, у бундай байрамни нишонлашнинг муҳимлигини айтар экан, ортиқча феминистик фаолият уй-рўзғор ишларини олиб борадиган ва кундалик масалаларга ўзини тўлиқ бағишлайдиган кишилар ишининг қиймати ва аҳамиятини йўқотишига олиб келишини таъкидлайди.
Габриэла Дельгадо уй бекалари фаолиятининг жамият учун муҳимлигини таъкидлади, чунки уларнинг бевосита ёрдами оилавий муносабатларни мустаҳкамлайди ва мамлакатнинг келажакдаги фуқаролари тарбияланадиган ҳақиқий микроиқлимни яратади. Ва, албатта, уйда қулайлик яратишдан кўра нима муҳимроқ бўлиши мумкин?
Уй хўжалигини бошқариш – ҳеч иккиланмай ўқитувчилар, ҳайдовчилар, шифокорлар ва бухгалтерлар фаолияти билан таққослаш мумкин бўлган мураккаб ишдир. Тозалаш, ювиш, овқат пишириш, даволаш ва оила бюджетини юритиш фақат қисман маиший техника фойдаланиш билан алмаштирилади. Деярли барча юмушлар қўлда бажарилади. Бундан ташқари, уй бекаларининг иши тўхтамайди, бу 24 / 7 режимидаги меъёри белгиланмаган иш куни.
Исломда аёлнинг энг муҳим ўрни уйда она ва хонадон бекаси бўлишдир. Муслима барча оила аъзоларига қулайлик ва шинамлик яратади, уйдаги уйғун руҳий микроиқлим ҳукмронлик қилиши устидан кузатиб туради. Бугунги кунда, кўпчилик муслима аёллар бир кўринишда сокин ва унчалик сезилмайдиган турмуш тарзини олиб борадиган оддий уй бекаларига ўхшашади. Бироқ, уларнинг оила ва умуман жамият тараққиётига қўшган ҳиссаси қанчалик муҳим эканлигини тасаввур қилиш қийин!
Чақалоқлик ёшидан адекват оналик боланинг психологик мойилликларини шакллантиради, бу эса келажакда: эмпатия даражаси, сезгирлик, ўз-ўзини баҳолаш, қарамликнинг хилма хил турлари ва таъсирларга мойиллиги, атрофдаги дунёга муносабат, яратувчанлик тенденцияларида ўз ифодасини топади.
Аёлдан ва у томонидан яратилган оила ўчоғидан идеаллар ва қадриятлар ўзлаштирилади ва илдиз отади. Она болаларининг индивидуал хусусиятларини фақат ўзи билган ҳолда уларнинг кучли томонларини ривожлантиришга хизмат қилиши, болага муносиб бир услубда таълим бериши ёки уни танлаган таълим тизимига мослашишига ёрдам бериши мумкин.
Шу билан бирга аёллар Ислом жамиятининг энергия маркази вазифасини ўтайди. Эркаклар ташқи аломатлар ва бевосита жамият саҳнасидаги ҳаракат учун масъул бўлса, аёллар ички моҳиятни ифодалайди. Хотинларнинг эрларга таъсири инкор этилмайди. Яхши хотин ўз уйида нафақат эри куч-қувват тўплайдиган қулай муҳит ҳудудини яратади, балки у учун туганмас илҳом манбаи, мотиватор, мафкуравий ҳамкор ва маслаҳатчи, дўст ва ёрдамчи сифатида ҳам хизмат қилади.
Аёлларнинг хусусиятлари уларга жамиятнинг боғловчи ва юмшатувчи таркибий қисми бўлиш имконини беради. Улар меҳр-муҳаббат, раҳм-шафқатнинг марказидир. Катта мослашувчанлик ва ҳамдардликка эга бўлгани ҳолда улар табиий равишдаги тинчликпарварлик ва уйғунлик манбалари ҳисобланишади.
Исломда аёл киши ҳеч бир тўсқинликсиз худди эркаклардек барча иш ва фаолият билан эркин шуғулланиши мумкин. Бироқ, у эркак киши унинг ўрнини боса олмайдиган ўзига хос мавқеда қадрланади. Муслиманинг аёл сифатидаги кучи ва таъсири шу қадар каттаки, уни бугунги кунда ҳаттоки ўзга дин вакиллари ҳам тан олишмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

ЎМИ матбуот хизмати

Бугунги кунда, бутун дунёда COVID-19 коронавирус пандемияси оқибатида юзага келаётган инқироз даврида мамлакатимизда туризм соҳасини сақлаб қолиш, жонлантириш ва ривожлантириш муҳим вазифалардан бири ҳисобаланади.
Айниқса, пандемия сабабли ўтказилаётган карантин тадбирлари даврида янги туристик маршрутлар ва хизматларнинг турларини татбиқ этиш мақсадга мувофиқ бўлиб, бу борада нодавлат нотижорат ташкилотлари томонидан бир қатор ишлар олиб борилмоқда. Хусусан, Ўзбекистон гидлар уюшмаси экологик ва зиёрат йўналишини уйғунлаштирган турларни яратишни бошлади.
uzbektourism.uz сайти хабар беришича, ушбу турларнинг биринчиси Тошкент вилоятининг шимоли-шарқий қисмида амалга оширилади. Ўзбекистонда илк маротаба табиатнинг бетакрор гўзаллиги ва зиёрат масканлари уйғунлашган маршрутлар туристларга таклиф қилинади. Саёҳат шубҳасиз, ватандошларимиз ва юртимиз меҳмонлари учун қизиқарли бўлади.
Мазкур янги туристик маршрут Хожикент петроглифларини, Чорвоқ сув омбори, Бурчимулла қишлоғининг тош уйларини, Боғустон қишлоғидаги Шайҳ Умар Валий Бўғустоний зиёрат мажмуасини ҳамда маҳаллий аҳоли ҳикояларига кўра Нақшбандия тариқати асосчиси Бахауддин Нақшбандий ташриф буюрган сирли ғорни ўз ичига олади.
“Тошкент вилоятида жойлашган Яккатут ва Нанай қишлоғининг меҳмондўст аҳолиси билан мулоқот қилиш, у ердаги гўзал манзаралар ҳеч кимни бефарқ қолдирмайди” дейди – Ўзбекистон гидлар уюшмаси раиси Наргиза Саломова.

Ўзбекистон мусулмонлар идораси матбуот хизмати

Жорий 2020 йил бутун дунё халқи қатори биз учун ҳам улкан синовли йил бўлди. Дунё бўйлаб тарқалган коронавирус (COVID-19) инфекцияси барча мамлакатлар ва инсониятни қийин имтиҳондан ўтказмоқда. Аллоҳга шукрлар бўлсинки, давлатимиз раҳбари бошчилигида масъуллар томонидан олиб борилган саъй-ҳаракатлар ортидан юртимизда карантин чоралари аста-секин юмшатилмоқда.

Куни кеча эълон қилинган Республика махсус комиссияси хабарида карантин талабларига амал қилиш асосида айрим фаолият турларига рухсат берилди. Жумладан, 2020 йил 8 июндан бошлаб фақат «яшил» ҳудудлар сарасига кирувчи масжидлар фаолиятини бошлаши, ушбу масканларда 5–8 июнь кунлари санитар чоралар кўрилиши маълум қилинди.

Шукрлар бўлсинки, бугун эрта тонгдан «яшил» ҳудуд тоифасидаги туман ва шаҳарларда карантин қоидаларига амал қилган ҳолда масжидларда бомдод намозини адо этилди. Мухлис халқимиз қалбига хурсандчилик инди. Қарийб уч ой давомида жамоатдан холи бўлиб қолган масжидларимиз мўмин-мусулмонларни қайта бағрига чорлади. Дарҳақиқат, бу дамлар интиқлик билан кутилганди. Сабр-тоқат ила қилинган дуо ва илтижолар ижобат бўлиб, масжидлар эшиги очилди. Бироқ ҳали касаллик хавфи тугамагани, шу боис бир қатор карантин талаблари амалда эканини унутмаслик лозим. Бу ҳақда “Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг карантин даврида масжидлар фаолиятини ташкил этиш юзасидан баёноти”да ҳам таъкидланди.

Фурсатдан фойдаланиб, баёнотда қайд этилган айрим жиҳатларга эътибор қаратиш лозим:
– Ҳар бир намозхон тиббий ниқобда бўлиши, масжидга киришда қўлларини дезинфекциялаш воситасидан фойдаланиш лозим!
– “Худони айтгани бўлади-да!” деб сабабларни бажармаслик мўминга хос иш эмас. Зеро, касаллик хавфи туғилиб турган бир вақтда масжидга чиқишда тиббий ниқобда бўлиш ва дезинфекциялаш воситасидан фойдаланиш касалликни олдини олиш борасида кўрилган сабаблардан бири демакдир. Салафи солиҳлар ҳам ҳаётлари давомида ҳар қандай ишда аввал сабабни келтириб, ундан кейин Аллоҳга таваккул қилардилар. Қолаверса, боболаримиз ҳам “Асрамаса даво йўқ, асраганга бало йўқ” дея бежиз айтишмаган.

– Масжидда қўл бериб ёки қучоқлашиб саломлашилмайди!
– Шу ўринда сийратдан бир мисол: Сақиф қабиласидан мохов касаллигига чалинган бир одам Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига байъат бергани келади. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сен ортингга қайтавер, биз сени байъатингни қабул қилдик”, дейдилар. Ушбу ривоятдан келиб чиққан ҳолда уламолар Пайғамбар алайҳиссалом касал киши соғларга касалини юқтириб қўймаслиги чорасини кўрдилар ва бу билан умматга таълим бердилар, деганлар. Шундай экан, касаллик хавфи мавжуд бир пайтда қўл бериб саломлашиш ёки қучоқлашиб кўришишдан сақланиб туриш мақбулдир.

– Расман рухсат берилгунга қадар жума намозлари ташкил этилмайди!
– Шуни ёдда тутмоқ лозимки, Республика махсус комиссиясининг қарорига мувофиқ айни вақтда карантин мезонларига амал қилган ҳолда “яшил” ҳудуд тоифасига кирувчи масжидлардагина ибодатлар адо этилмоқди. “Сариқ” ва “қизил” ҳудудларда эса карантин талаблари ўзгаришсиз қолмоқда. Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан берилган маълумотга кўра, Республикада мавжуд 2068 та масжиднинг 1368 таси “яшил” ҳудуд тоифасига киришини ҳисобга олганда, кимдир кунлик намозларни масжидда адо этиш бахтига муваффақ бўлиб турган пайтда бошқалар “сабрда давом этмоқдалар”.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бандаларини сабрга чақириб, “Албатта, қийинчилик билан бирга енгиллик ҳам бордир”, деб марҳамат қилган. Ҳали булар ҳам ортда қолади, инша Аллоҳ.

Илоҳо, тез фурсатларда касаллик хавфи бутунлай бартараф бўлиб, масжидларимиз жамоат ила тўлиб, жума намозларини ҳам жамоат бўлиб адо этишни барчамизга насиб қилсин!

Раҳматуллоҳ ЖАЛИЛОВ,
ЎМИ Фарғона вилояти вакиллиги ходими