Китоб – қалб чироғи, тафаккур қаноти. Айниқса, босма китобдан таралаётган ва электрон нашрдан топиб бўлмайдиган ўзига хос ёқимли ҳидни туйиб, варақлаш асносида мўъжизавий саҳифаларнинг сирли шитирлашидан кўнгил чексиз завққа тўлган ҳолда, китоб мутолаа қилиш, унинг мазмуни ҳақида бошқалар билан фикрлашишнинг ҳузур-ҳаловати тамоман ўзгачадир.
Динимиз илм асосига қурилган. Илм эса китобларда қолдирилади. Қуръони каримнинг номларидан бири ҳам Китобдир.
Маълумки, муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан мамлакатимизда китобхонликка алоҳида эътибор қаратилмоқда. Бу бежиз эмас. Чунки халқимиз, айниқса, ёш авлод вакиллари бугун вақтларини беҳуда кетказувчи турли воситаларга берилиб, энг зарур билим ва тарбия манбаи бўлган китобдан, мутолаа завқидан узоқлашиб бормоқдалар.
Ушбу ташаббусга мос равишда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимида фаолият юритаётган уламолар, имом-хатиблар ўзлари таълим олган, улғайган мактабларига ташриф буюриб, ўзларининг қаламларига мансуб ёки ўзларининг шахсий кутубхоналаридан диний маърифий адабиётларни туҳфа этдилар.
Тошкент шаҳридаги “Шайх Зайниддин” жоме масжиди имом-хатиби Яҳё қори Абдураҳмонов ўзи таълим олган мактабга шахсий кутубхонасидан диний-маърифий ва бадиий адабиётларни тақдим этди. Бундай хайрли ишдан мактаб маъмурияти ва ўқувчи ёшларнинг кўнгли тоғдек кўтарилди.
Имом-хатиблар томонидан китоблар совға қилиш давом эттирилмоқда.

ЎМИ Масжидлар бўлими 

Бугун, 27 март куни Самарқанд вилоятида “Маҳмуд аз-Замахшарий ва унинг ал-Кашшоф асари” мавзусидаги диний соҳа ходимларининг илмий-амалий семинари бўлиб ўтди.
Тадбир Қуръони карим оятлари тиловати ва хайрли дуолар билан бошланди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари илмий-амалий семинарни кириш сўзи билан очиб, шундай сўзларни айтдилар:
– муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан диний-маърифий ва илмий-ижодий соҳаларда катта тарихий воқеалар юз бермоқда. Жумладан, қўлёзма асарларни ўрганиш ва тадқиқ этиш ишлари изчиллик билан олиб борилмоқда. Шу мақсадда, Ўзбекистон мусулмонлари идораси делегацияси Миср, Туркия ва Татаристон каби мамлакатларда хизмат сафарларида бўлишди. Ўзбекистон мусулмонлари идораси китоб фондида 3 минг жилд қўлёзма, 17 минг жилд тошбосма китоблар мавжуд. Энг ноёб қўлёзмалардан бири – Маҳмуд аз-Замахшарийнинг “ал-Кашшоф” асаридир. Ушбу асарни ҳар томонлама ўрганиш ва аҳамиятини жамоатчиликка етказиш мақсадида, ушбу илмий-амалий сайёр семинар ташкил этилди.
Илмий-амалий семинарда Диний идора Котибият бўлими мудири Муҳаммад Аюбхон Ҳомидов Маҳмуд аз-Замахшарий улуғ муфассир, Ислом илмларининг деярли барча соҳаларида чуқур илмга эга бўлган олим, араб тили грамматикасини ишлаб чиққан ва илм-фаннинг кўплаб соҳаларида шуҳрат қозонган забардаст уламо экани тўғрисидаги маълумотларни келтирди.
– Маҳмуд аз-Замахшарий тафсир, фиқҳ, қироат, тилшунослик, адабиёт, жўғрофияга оид олтмишга яқин асар таълиф этган. Унинг энг машҳур асари “ал-Кашшоф”китобидир. Имом Замахшарий ижодларининг энг мўътабари “ал-Кашшоф” номли тафсир ҳисобланади. Ушбу асарнинг тўлиқ номи “Ал-Кашшоф ан ҳақоиқит-танзийл фи вужуҳит-таъвил” деб номланади, дея ушбу асарнинг мазмун-моҳияти ҳақида нутқ қилди Фатво бўлими мудири Хомиджон Ишматбеков.

Шунингдек, илмий-амалий семинарда Сурхондарё вилоятидаги Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Убайдулла Уватов “Маҳмуд аз-Замахшарийнинг маънавий мерослари”, Тошкент ислом институти ўқитувчиси Абдулқодир Пардаев “Имом аз-Замахшарийнинг “ал-Кашшоф” асарида эътиқодий масалаларнинг ёритилиши” мавзуларида маърузалар ўқишди.
Семинар якунида мавзу юзасидан фикр-мулоҳазалар билдирилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

“Ўтган умрингиздан нимани ўргандингиз?” деб сўрашса, шундай жавоб бераман:

Мазлум одамга бироз кейинроқ бўлса ҳам, албатта, ёрдам берилишини ўргандим.

*****

Кечаси қилинган дуо ижобатсиз қолмаслигини ўргандим.

*****

Бу ҳаёт тўсатдан тўхтаб қолиб, биз ғафлатда қолишимиз мумкинлигини ўргандим.

*****

Ширин сўз, очиқ юз ва олийжаноблик хулқларнинг боши эканини ўргандим.

*****

Дунёдаги энг бой киши қаноатли, соғлом ва хотиржам инсон эканлигини англаб етдим.

*****

Пиёз эккан одам ҳеч қачон райҳон йиғиб олмаслигини тушуниб етдим.

*****

Умр тугаса ҳам ишлар, юмушлар тугамаслигини тушундим.

*****

Одамларнинг мени эшитишларини истасам, мен ҳам уларни тинглашим кераклигини ўргандим.

*****

Инсонларнинг асл юзини очиб, уларнинг қандайлигини кўрсатадиган энг нозик асбоб – улар билан бирга сафарга чиқиш эканлигини ўргандим.

*****

Кўп сафсафа сотиб, “Мен ундай, мен бундай” дейдиган кимса, аслида ичи бўш одам бўлишини билдим.

*****

Асли олтин бўлган киши ҳар қандай вазиятда ҳам олтинлигича қолишини, асли темир бўлган киши вақт ўтиши билан ўзгариб, занглаб қолишини билдим.

*****

Ўликларини дафн этиб ҳам кўзи очилмай, ғафлатда юрувчилар кўплигини билдим.

*****

Эй Роббим, хотимамизни гўзал қилгин! Ҳаётимизни солиҳ амалларга бой қилгин! Вафот этганларимизни раҳмату мағфиратингга олгин!

Фейсбукдаги “Ҳаётнинг нариги юзи” саҳифасидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

Қуёшнинг сатҳидан очиқ фазо сари отиладиган аланга фан тилида “протуберанец” деб аталади. Бу аланга кўпинча ҳалқа шаклида бўлади. Оддий шуъланинг баландлиги тахминан бир неча минглаб километрларга чўзилса, баъзилари бундан анча баланроққа отилади. 1997 йилда аниқланган протуберанецнинг узунлиги 350 минг километр бўлиб, бу Ер диаметридан деярли 28 марта катта деганидир. Оддий аланганинг массаси тахминан 100 миллиард тоннага етади.

Протуберанецларнинг икки хил тури кўпроқ кузатилади. Булар фаол ва нофаол турларидир.

Нофаол шуъла бир неча ой давом этади, унда у қадар ўзгариш сезилмайди. Улар Қуёшнинг магнит майдонларидан келиб чиқиб, ўз шаклида қолади. Ушбу алангалар давомида ундаги модда Қуёш юзаси устидаги магнит майдонларининг чизиқлари бўйлаб ҳаракатланади. Улар совуқ ва қорамтир бўлиб кўринади.  

Фаол алангаларни Қуёш чақнашлари ҳам дейилади. Бу жараён бир неча дақиқадан бошлаб бир неча соатгача давом этиши мумкин. Бу чақнашлар пайтида ундаги моддалар бир сонияда 1000 километрлаб масофага отилади. Бу тур нофаол, барқарор алангалардан келиб чиқади. Фаол чақнаш тугагач, у олдинги пассив ҳолатига қайтади. Қуёшдаги бундай фаол чақнашлар тахминан ҳар 11 йилда содир бўлиб туради. Бу пайтда Ер шарининг шимолий ва жанубий қутбларида шимол ёғдуси ҳодисаси кузатилади.

Ҳозирги кунда кучли телескоплар ёрдамида Қуёшдаги мазкур алангаларни кўриш мумкин. Қуёш тўла тутилган кезларда ҳам бу ҳолатни кузатиш имкони бор.

Қуёшнинг шуъласи ҳалқасимон, камонсимон, баъзан эса узун чизиқ кўринишида намоён бўлади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда Ойни нур таратувчи деган. Чиндан ҳам Ой ўзидан ёруғлик чиқармайди, балки Қуёшдан келадиган нурни Ерга қайтаради, акслантиради. Натижада биз уни ёруғ диск шаклида кўрамиз. Аллоҳ таоло Қуёшни ёруғлик, иссиқлик ва шуъла таратувчи чироқ қилганини таъкидлаган. У Зот Набаъ сурасида шундай деган:

وَجَعَلْنَا سِرَاجاً وَهَّاجاً

“Ва шуъла таратувчи чироқ ҳам қилдик” (13-оят).

Араб тилида وَهْجٌ (ваҳж) деб шуъла, алангани айтилади. Юқорида биз зикр қилган протуберанецларни ҳам араб тилида “ваҳж” дейилади. Бу оятда Аллоҳ таоло Қуёшни “шуъла таратувчи чироқ” деди. وَهَّاجاً (ваҳҳож) дегани аланга сочувчи, шуъла таратувчи деганидир. Демак, Қуёш очиқ фазога турли узунликда протуберанецлар сочиб туриши Қуръонда бундан 14 аср олдин айтиляпти.

Инсоният Қуёшнинг протуберанецлари ҳақида бирор тасаввурга эга бўлмаган бир пайтда Қуръони Каримдаги ушбу оятнинг борлиги Қуръон Аллоҳ таолонинг Каломи эканига яққол далилдир!  

Юқоридаги расмда Қуёш шуъласи Ер шари билан солиштирилган бўлиб, ушбу кичик шуъланинг баландлиги Ер диаметридан уч марта каттадир.

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Иминжонов тайёрлади